บทความวิชาเกรียน - ข้อมูลเทวดาฉบับฮาเฮ

ลำดับตอนที่ #2 : พระอินทร์ - จอมเทพผู้พ่ายแพ้

พระอินทร์ - จอมเทพผู้พ่ายแพ้

วันที่ผมเขียนบทนี้เป็นเทศกาลสอบ O - NET ของเด็กมัธยม และผมก็ได้เห็นว่ามีการแชร์เวทมนตร์คาถาที่เกี่ยวกับการสอบ นั่นก็คือ "คาถาพระอินทร์" ที่ว่ากันว่าช่วยให้ประสบความสำเร็จในการเดาข้อข้อสอบ... ผมนี่ถึงถึงกับหัวเราะเลยทีเดียว...



เพราะอะไรผมถึงหัวเราะกับการใช้มนตร์อ้อนวอนให้พระอินทร์มาช่วยทำข้อสอบ? ผมก็ขออธิบายให้หลายท่านที่กำลังสงสัย ได้รู้จัก "พระอินทร์" เพิ่มมากขึ้นกันเสียหน่อย

ผมไม่เคยพบพระอินทร์มาก่อนหรอกนะ แต่จากที่เคยอ่านและเคยได้ยินมา พระอินทร์นั้นเป็นเทพที่ปรากฏอยู่ในศาสนาพราหมณ์ - ฮินดูและศาสนาพุทธ และมีตำนานให้ถูกกล่าวถึงอยู่ไม่น้อย และมีตำนานการกำเนิดที่แตกต่างกันออกไป

คัมภีร์ฤคเวทของศาสนาพราหมณ์ กล่าวว่าพ่อของพระอินทร์คือ "ทยาอุส" - หรือเจ้าพ่อท้องฟ้า มีแม่คือเจ้าแม่ธรณี สมัยก่อนนั้นฟ้ากับดินไม่ได้แยกจากกัน จนกระทั่งเกิดพระอินทร์ขึ้นมา เมื่อเกิดมาก็เอาน้ำโสมมาดื่ม แล้วรูปร่างก็โตใหญ่ขึ้นมาเป็นหนุ่ม พ่อกับแม่เห็นก็ตกใจ หนีกันไปคนละทาง ฟ้ากับดินจึงแยกออกจากกันด้วยประการฉะนี้

ในตำนานของฮินดูกล่าวไว้ว่าพระอินทร์เป็นลูกของมหาฤๅษีกัศยปเทพบิดรกับนางอทิติ เป็นพี่น้องกับเทวดาอีกหลายองค์ที่จะมีชื่อเต็มๆ ต่อท้ายว่า "อาทิตย์" อันหมายถึง "ลูกนางอทิติ" ซึ่งเทวดาในกลุ่มดังกล่าวที่รู้จักกันดีคือ "อินทราทิตย์" (พระอินทร์)  "วรุณาทิตย์" (พระพิรุณ) "สุริยาทิตย์" (พระอาทิตย์)

เมื่อพระอินทร์พร้อมพี่น้องเทวดาทั้งหลาย (ยกเว้นสุริยาทิตย์ที่เกิดทีหลัง) เกิดมาแล้ว ก็ได้ไปอยู่บนสวรรค์บนเขาพระสุเมรุกับเหล่าอสูร ซึ่งครองสวรรค์อยู่ก่อนแล้ว ทว่าพวกอสูรที่เกิดมาก่อนอาจจะประพฤติตนไม่ดีเท่าไรนัก พระอินทร์และพี่น้องร่วมมารดาจึงทำการปฏิวัติ ยัึดอำนาจเหล่าอสูรผู้เป็นพี่ชายระหว่างที่กำลังสังสรรค์กันด้วยเหล้าจนมึนเมา แล้วจับเหล่าอสูรเหล่านั้นโยนตกลงมาจากสวรรค์

ส่วนทางพุทธศาสนานั้น "พระอินทร์" เป็นเพียงชื่อตำแหน่งของเทวดาผู้มาเป็นใหญ่ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ซึ่งเป็นสวรรค์ชั้นที่ตั้งอยู่บนเขาสิเนรุ(อันเดียวกับสุเมรุ) ไม่ใช่ชื่อเฉพาะของบุคคลดังตำนานฮินดู และพระอินทร์แต่ละองค์ก็มีชื่อเฉพาะตัวเอง่ต่างกันไป และมีอายุขัยของตนเอง เมื่อหมดอายุขัยแล้วก็จะมีพระอินทร์องค์ใหม่มาแทน

พระอินทร์ที่มีเรื่องเล่าถึงการกำเนิดในฝั่งพุทธคือพระอินทร์ชื่อ "มัฆวาน" เดิมทีเป็นมนุษย์คือ "มฆ" ได้ทำคุณงามความดีมากมาย ทำให้เมื่อสิ้นชีวิตไปแล้วไปบังเกิดเป็นพระอินทร์บนสวรรค์ช้นดาวดึงส์พร้อมมีเพื่อนเทวดาอีก 32 องค์ และพบว่าบนนั้นมีคนปกครองอยู่แล้ว คือเทวดาที่เรียกวา "เนวาสิก" และพวกนั้นมีนิสัยไม่ดี จึงทำการมอมเหล้าและจับพวกนั้นโยนลงมาจากสวรรค์ กลายเป็นอสูรไป

แต่ไม่ว่าตำนานจะการกำเนิดจะแตกต่างกันไป แต่จุดร่วมของพระอินทร์ที่ปรากฏในทุกตำนาน คือเป็นผู้ปกครองเหล่าเทวดาบนยอดเขาพระสุเมรุหรือสิเนรุ และมีวัชระหรือสายฟ้าเป็นอาวุธ

เจ้าวัชระที่ว่าก็มีมนุษย์พยายามทำลอกเลียนแบบอยู่ รูปร่างก็ออกมาประมาณนี้



ส่วนพระพระสุเมรุหรือสิเนรุที่กล่าวถึง หลายคนอาจสงสัยว่าอยู่ที่ใด ซึ่งเราก็จะขอปลดล็อกแอเรียแรกของสรวงสวรรค์กันเลยดีกว่า

อันดับแรกต้องอธิบายก่อนว่าในความเชื่อแบบพุทธและพราหมณ์ - ฮินดู มีจักรวาลอยู่มากมายหลายจักรวาลอยู่ในโลกธาตุ ซึ่งอันที่จริงผมคิดว่าจักรวาลในความหมายดังกล่าวคือกาแล็กซี่ โลกธาตุคืออวกาศ  และจักรวาลที่เราอาศัยอยู่นี้มีศูนย์กลางจักรวาลคือ "เขาพระสุเมรุ" หรือ "เขาสิเนรุ" นั่นเอง ดังนั้นจะบอกพระอินทร์มีที่อยู่เหนือศูนย์กลางจักรวาลที่เราอาศัยก็ไม่ผิดเท่าไร

พระอินทร์ถูกให้ความเคารพนับถือเป็นเทพที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในยุคที่ศาสนาพราหมณ์ยังอยู่ในยุคแรกเริ่ม แต่เมื่อเข้าสู่ยุคของพุทธศาสนาและการปรับเปลี่ยนศาสนาพราหมณ์ที่นับถือเพียงพระเวท มาเป็นฮินดูที่มีทั้งมหากาพย์และคัมภีร์ปุราณะต่างๆ ทำให้ความยิ่งใหญ่ของพระอินทร์ลดลง ด้อยกว่าพระพุทธเจ้า และเทพตรีมูรติของฮินดู

พระอินทร์ตามตำนานฮินดูมีมเหสีนางเดียว นามว่า "ศจี" หรือ "อินทราณี" แต่มีนางสนมเป็นอัปสรจำนวนมากและมีบริวารอีกไม่น้อย ส่วนพระอินทร์มัฆวานมีชายาสี่นาง นามว่า "สุธรรมา" "สุนันทา" "สุจิตรา" และ "สุชาดา" ซึ่งเป็นภรรยาสมัยเป็นนายมฆ

ส่วนพาหนะของพระอินทร์คือ "ช้างเอราวัณ" หรือเอราวัณเทพบุตร ซึ่งจะแปลงร่างเป็นช้างสามสิบสามหัวให้พระอินทร์ประทับเวลาไปไหนมาไหน แต่ในภาพวาดมักเหลือแค่สามหัวหรือหัวเดียว คงเพราะสามสิบสามหัวมันประหลาดและวาดยากไปกระมัง

พระอินทร์มีศัตรูคู่กัดที่สำคัญ คือ "ไพจิตราสูร" หรือ "สัมพระ" - อสูรผู้เป็นเจ้าสวรรค์องค์ก่อนที่พระอินทร์มอมเหล้าและจับโยนลงไป ซึ่งทั้งสองมักจะทำสงครามขับเคี่ยวกันบ่อยๆ แต่ก็ไม่อาจรู้แพ้ชนะกันได้แบบเด็ดขาด ซึ่งไพจิตราสูรนั้น เป็น "พ่อตา" ของพระอินทร์ คือเป็นพ่อของนางสุชาดา ซึ่งพระอินทร์ไปใช้อุบายชิงมา

อีกหนึ่งศัตรูสำคัญของพระอินทร์คือ "วฤตราสูร" - งูอสูรร่างมหึมาที่นำพาความแห้งแล้งมาสู่โลกมนุษย์ ในฤคเวทเล่าว่าเป็นงูยักษ์ที่ขโมยน้ำจากทั้งโลกไป พระอินทร์ได้ทำการต่อสู้อย่างดุเดือดแล้วฆ่างูยักษ์ลงได้ แต่ก็ฟันหักไปสองซี่ ส่วนตำนานในยุคปุราณะเล่าว่างูยักษ์คงกระพันต่ออาวุธทุกชนิด มีเพียงอาวุธจากกระดูกผู้ทรงศีลที่สังหารมันได้

เจอเงื่อนไขการฆ่าแบบนี้เป็นอะไรที่หนักใจพอสมควร เพราะการฆ่าผู้ทรงศีลเป็นบาปอย่างยิ่ง และเทวดาก็ไม่อยากจะทำแบบนั้นกันเสียด้วย ฤๅษีทธยัญ (ซึ่งไม่ทราบความเป็นมาว่าเป็นใคร) จึงอาสาสละสังขารให้เหล่าเทวดานำกระดูกสันหลังไปสร้างเป็นวัชระให้พระอินทร์ และกลายเป็นอาวุธคู่กายจอมเทพมาตั้งแต่นั้น





จากที่สาธยายมาข้างต้น พอจะมองเห็นไหมครับว่าพระอินทร์เป็นเทพแบบไหน?

พระอินทร์ไม่ใช่ "เทพแห่งความรู้" แต่เป็นเทพแห่งสายฟ้า และเทพผู้ปกครองเทวดา!

ดังนั้นพวกเด็กมัธยมที่กำลังสอบ ใช้คาถาซัมม่อนเทพกันมาผิดองค์แล้ว...

ถ้าจะว่ากันจริงๆ แล้ว เทพที่น่าจะซัมม่อนมาแล้วได้ผลดีกว่า น่าจะเป็น "พระนางสุรัสวดี" (เทวีแห่งความรู้) "พระคเณศ" (เทพแห่งการกำจัดอุปสรรค) "พระพฤหัสบดี" (อาจารย์แห่งทวยเทพ) "พระศุกร์" (อาจารย์แห่งอสูร) มากกว่า ซึ่งประวัติของรายชื่อต่อไป ผมจะกล่าวถึงในบทต่อๆ ไป

นอกจากนี้อีกเหตุผลหนึ่งที่ชวนขำสำหรับการอัญเชิญพระอินทร์มาทำข้อสอบ นั่นก็เพราะวีรกรรมของพระอินทร์นั้นจัดว่าเป็นเทพที่เครดิตในการทำอะไรสำเร็จไม่ดีเท่าไร ไม่ว่าจะเป็นตำนานฝ่ายพุทธหรือฮินดูก็ตาม...  เรื่องเล่าย่อๆ แต่ละตำนานก็ประมาณนี้... ฉบับเต็มๆ ของแต่ละตำนานคงจะเล่ากันใหม่ในโอกาสหน้า

ตำนานฮินดู
- ในครุฑปุราณะ พญาครุฑได้บินไปถึงดวงจันทร์เพื่อเอาน้ำอมฤตไปไถ่ตัวแม่จากการเป็นทาส พระอินทร์พร้อมกองทัพได้ยกพลมาขัดขวาง แต่กองทัพพระอินทร์ก็ต้านไม่อยู่ แม้แต่สายฟ้าของพระอินทร์อันเป็นกระบวนท่าที่แรงที่สุดก็ทำได้แค่ทำให้ขนร่วงมาเส้นเดียวเท่านั้น
- ในวามนวตาร หรือการอวตารเป็นพราหมณ์แคระของพระวิษณุ พระอินทร์ถูกท้าวพลียกทัพไปขับไล่จนต้องหนีออกจากสวรรค์
- ในรามายณะ พระอินทร์เล่นชู้กับเมียฤๅษี สุดท้ายโดนจับได้ เลยโดนสาปให้มีของลับของผู้หญิงขึ้นเต็มตัว ภายหลังก็แก้เป็นดวงตาแทน
- ในรามายณะอีกครั้งหนึ่ง โดนทศกัณฐ์ยกทัพมาบุกสวรรค์ พระอินทร์ฟาดสายฟ้าใส่ทศกัณฐ์ ทำให้บาดเจ็บได้บ้าง แต่ก็ล้มทศกัณฐ์ไม่ได้ สุดท้ายก็แพ้ให้แก่อินทรชิต
- ในมหาภารตะ พระอินทร์ได้ดลบันดาลให้เกิดพายุฝนถล่มชาวบ้านที่ไม่ศรัทธาในพระอินทร์ แต่พระกฤษณะยกภูเขามาป้องกันไว้ได้
- ในมหาภารตะอีกครั้งหนึ่ง ได้สู้กับพระกฤษณะและอรชุนที่เป็นลูกชายตัวเอง และยอมแพ้ไป

ตำนานพุทธ
- ในสุวัณณสังขชาดก พระอินทร์ลงไปตีคลีกับพระสุวัณณสังข์หรือที่เรารู้จักกันว่า "สังข์ทอง" แล้วก็แพ้ไป... ถึงจะตามเรื่องจะบอกว่าแกล้งแพ้ก็ตามที
- ตอนพระพุทธเจ้าตรัสรู้ พญามารยกทัพมาทวงบัลลังก์ดอกบัว ก็เกิดป๊อดกะทันหัน พาพรรคพวกหลบไปสุดขอบจักรวาลกับ BUZZ LIGHTYEAR
- ในช่วงพุทธกาล ปรากฏในจูฬตัณหาสังขยสูตร ว่าเกิดลำพองในฤทธิ์และอำนาจตัวเองมากเกินไป เชิญพระพระโมคคัลลานะมาในปราสาทเพื่อโชว์พาวถึงอำนาจอันยิ่งใหญ่ พระโมคคัลลานะเลยเขย่าปราสาทให้รู้สึกตัวว่าแม้ปราสาทที่อลังการยังต้องสั่นไหว เช่นเดียวกับทุกสิ่งในโลกที่ล้วนไม่เที่ยงแท้ 

เรียกได้ว่าเป็นนักปกครองที่ดี แตว่าเวลาลงสนามไปลุยทีไร จะรบในบ้านนอกบ้าน สถิติการชนะก็ต่ำเตี้ยมาก... แล้วถ้าลงมาลุยทำศึกกับข้อสอบ คิดว่าจะรอดเรอะ...

นอกจากนี้พระอินทร์ตามแต่ละตำนานของฝ่ายพุทธที่เคยได้ยินมา จะช่วย "ผู้ทำกรรมดี" ที่กำลังเดือดร้อน ซึ่งการทำข้อสอบไม่ได้เพราะขาดการทบทวนบทเรียนจนต้องเดา แสดงให้เห็นถึงการไม่ได้ทำ "กรรมที่ดี" คือการอ่านหนังสือทบทวนมาก่อน 

ดังนั้นการขอให้ช่วยโดยไม่ได้อ่านหนังสือให้พร้อมมาก่อนจึงเป็นเรื่องที่เป็นไปได้ยาก

ที่พูดมาเสียยาวนี่ คือผมอยากจะบอกว่า... ใครที่จะเตรียมตัวสอบอะไรก็ตาม ก่อนที่จะให้เทพเทวดาองค์ไหนมาช่วยเหลือ ขอให้สอบได้ เดาได้ อย่างน้อยที่สุด ควรตั้งใจอ่านหนังสือสอบ ทบทวนบทเรียนกันก่อนจะดีที่สุด

ถ้าตัวเองไม่ตั้งใจทบทวนบทเรียน ใฝ่หาความรู้ต่อให้ซัมม่อนเทพมาทั้งสวรรค์ ก็ช่วยให้สอบผ่านไม่ได้หรอก...

วันนี้ก็จบเพียงเท่านี้แหละครับ ไว้พบกันใหม่ในบทหน้า ซึ่งก็ยังไม่รู้ว่าจะเขียนเกี่ยวกับอะไรดี... ดังนั้นใครอยากให้เขียนเกี่ยวกับอะไรก็บอกกันได้นะครับ