คู่มือตำนานเทพเจ้ากรีก-โรมัน

ลำดับตอนที่ #29 : อาธีนา-Athena คณะเทพวงศ์โอลิมเปียน

อาธีนา เทพีแห่งสติปัญญาและการสู้รบ ธิดาแห่งซุส หนึ่งในสามเทพีพรหมจารี เทพีอาธีนามีชื่อในภาษาโรมันว่ามิเนอร์วา-Minerva สัญลักษณ์ของพระนางคือนกฮูกและต้นมะกอก 

มีการกล่าวกันว่าการประสูติของเทพีอาธีน่าเป็นเรื่องที่แปลกมากครับ โดยเล่าว่าครั้งหนึ่งในอดีต มหาเทพซุสได้ฟังคำทำนายขึ้นมาว่า โอรสธิดาที่ถือกำเนิดขึ้นมาจากเทพีธีมิส(ซึ่งเป็นชายาน้อยของซุส)จะมีอำนาจในการล้มบัลลังก์ของมหาเทพซุสได้ในอนาคต เมื่อได้ฟังดังนั้นซุสก็พยายามแก้ปัญหาง่ายๆ โ

ดยการจับตัวเทพีธีมิสที่กำลังตั้งครรภ์แก่กลืนเข้าไปอยู่ในท้อง แต่เมื่อเวลาผ่านไปไม่นาน องค์ซุสก็เกิดอาการปวดหัวขึ้นมาอย่างหนัก พระองค์จึงมีเทวโองการรับสั่งให้เทพทั่วเขาโอลิมปัสมาร่วมประชุม เพื่อให้ช่วยกันคิดหาทางออกที่จะบำบัดอาการปวดหัวที่พระองค์เป็นอยู่ 

แต่ก็ไม่มีทวยเทพองค์ใดสามารถคิดแก้ไขปัญหาออกได้เลยแม้แต่ผู้เดียว ซึ่งในขณะนั้น มหาเทพซุสก็ไม่อาจจะทนความรู้สึกเจ็บปวดเช่นนี้อีกต่อไปได้ จึงมีเทวบัญชาเพื่อสั่งโอรสองค์หนึ่งของพระองค์ ที่ชื่อว่าเฮฟเฟสตัสนำขวานมาผ่าลงไปที่เศียรของพระองค์ เทพเฮฟเฟสตัสก็ปฏิบัติตามคำสั่งของบิดา 

เทพีอาธีนา  จาก การ์ตูนเซนต์เซย์ย่า

และเอาขวานจามลงไปที่เศียรเทพบิดาซุส แต่ยังไม่ทันที่ขวานจะทำให้เศียรของซุสแยกออกจากกันดี เทพีอาธีน่าก็ประสูติขึ้นมาจากเศียรของเทพบิดา โดยลักษณะของพระนางนั้นอยู่ในวัยที่เจริญเติบโตเต็มที่แล้ว 

และฉลององค์ด้วยหุ้มเกราะงามแวววาว และในมือถือหอกเป็นอาวุธ ตามตำนานเทพีอาธีนาเป็นเทพีประจำเมืองเอเธนส์ ว่ากันว่าตอนกรุงเอเธนส์สร้างเสร็จใหม่ๆและยังไม่มีชื่อเรียก ชาวกรีกก็ได้บวงสรวงอัญเชิญเทพเทพีมาอย่างละองค์นั่นคือเทพสมุทรโพไซดอนและเทพีแห่งสติปัญญาอาธีนา

 เพื่อให้เทพเทพีสององค์นี้ประทานพรให้ชาวเมืองเลือก โดยยึดหลักว่าหากพรของเทพเทพีองค์ไหนดีกว่าก็จะเลือกองค์นั้นเป็นเทพเทพีประจำเมือง โดยว่ากันว่าเทพโพไซดอนประทานม้าตัวแรกแก่มนุษย์ ส่วนเทพีอาธีนานั้นประทานประทานต้นมะกอกต้นแรกแก่มนุษย์ ปรากฏว่าชาวกรีกเลือกต้นมะกอกครับ 

เพราะชาวกรีกเห็นถึงคุณสมบัติของต้นมะกอกที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายอย่างทั้งสามารถใช้เป็นสมุนไพรเอย ใช้เป็นสัญลักษณ์ของเอย ใช้ประโยชน์ได้หลายอย่างมากครับ ด้วยเหตุนี้ชาวกรีกจึงเลือกเทพีอาธีนาเป็นเทพีประจำเมืองและให้ชื่อเมืองนี้ว่า “เอเธนส์” ตามชื่อของเทพีอาธีนา 

เทพีอาธีนาและนางอารัคเน่

อีกเรื่องเล่าเรื่องหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับเทพีอาธีนาเช่นกัน เรื่องเล่านี้เป็นเรื่องที่แสดงถึงที่มาหรือต้นกำเนิดของสิ่งจากธรรมชาติเพื่อสนองต่อความอยากรู้อยากเห็นของคนโบราณ โดยมีเรื่องเล่าว่า

ในสมัยดึกดำบรรพกาล ประเทศกรีซมีหญิงสาวผู้หนึ่งที่มีรูปโฉมหน้าตาที่งดงามน่าพิสมัยนามว่า “อารัคเน่-Arachne ชาวลีเดีย-Lodia อย่างไรก็ตาม นางผู้นี้เกิดมีชื่อเสียงขึ้นในแผ่นดินกรีกว่าสามารถทอผ้าได้รวดเร็วและงดงามมากๆ 

บรรดาสตรีใดๆในโลกไม่มีใครทัดเทียมทำให้นางมีความภาคภูมิใจในฝีมือของตนและหยิ่งผยองเป็นอย่างมาก ทำให้เป็นข้อเสียเพียงอย่างเดียวที่ทำให้เธอไม่ได้เป็นที่รักของเทพและมนุษย์ทั้งมวลเสียเท่าไร 

จนวันหนึ่งนางอารัคเน่ถึงกับท้าเทพีอาธีนาให้มาท้อผ้าแข่งกัน  ซึ่งเทพีอย่างอาธีนาก็รับคำท้า ครั้นถึงเวลาแข่งขันอารัคเน่ก้าวเข้าสู่หูกของนางอย่างมั่นใจเต็มเปี่ยมในขณะที่ฝ่ายเทพีอาธีนานั้นเต็มไปด้วยความไม่พอพระทัยและทั้งสองก็เริ่มประลองฝีมือกัน ปรากฏว่านางอารัคเน่ทอผ้าเสร็จก่อนอาธีนา แถมยังคลี่ผ้าผืนงามที่ไร้ที่ติหรือตำหนิใดๆเย้ยหยันอาธีนา 

จนเป็นที่ประจักษ์แก่สายตาของทวยเทพและมนุษย์ทุกคน ทีท่าของอารัคเน่เต็มไปด้วยความฮึกเหิมลำพอง ทำให้อาธีนาทรงพิโรธป็นอย่างมาก จึงสาปให้อารัคเน่หญิงโอหังให้กลายเป็นแมงมุม ซึ่งจะต้องปั่นใยจากร่างกายของตัวเองไปชั่วนิรันดร์

วิหารพาร์เธนอน วิหารเทพีอาธีนา ในกรุงเอเธนส์

อาจกล่าวได้ว่า อาธีนา เป็นเทพที่ชาวกรีกให้ความนับถือมากที่สุดก็ว่าได้ ในสมัยโบราณมีการสร้างมหาวิหารเพื่อถวายแด่พระนาง คือ วิหารพาเธนอน ซึ่งตั้งอยู่ที่เนินอะโครโปลิส ที่กรุงเอเธนส์ในปัจจุบัน ในการท่องเที่ยวของกรีซ จะพบรูปปั้นขนาดเล็กของอาธีนาขายเป็นที่ระลึกอยู่ทั่วไป