รักไม่จิ้ม

ครูครับ ช่วยบอกผมหน่อย ในชีวิตทั้งการเรียน การทำงาน หากจะแนะนำผมเพียงอย่างเดียวที่สำคัญที่สุด จะบอกผมว่าอะไร?

ณ ห้องเรียนของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง 

วันนี้ พี่อยากจะมาสอนเทคนิค ให้คำแนะนำเมื่อน้องเข้าทำงาน โดยเฉพาะในบริษัทญี่ปุ่นนะ 

พี่อยากเริ่มเรื่องแรกจาก กระบวนการความคิด… ความเป็นวิทยาศาสตร์ ความเป็นเหตุเป็นผล 

น้องๆ รู้ไหมว่า นักปราชญ์ นักคิดสมัยก่อน แม้แต่ยอดอัจฉริยะอย่าง อริสโตเติล ไม่ได้ยอมรับ กระบวนการ สังเกต ตั้งปัญหา สมมติฐานและทดลองเลยนะ พวกเขาต่อต้านความคิดแบบนี้ด้วยซ้ำ เพราะเขาเชื่อว่า ความจริงของจักรวาล ต้องได้มาจากความคิดที่บริสุทธิ์  การนั่งตรึกตรองในสภาพแวดล้อมที่ใกล้พระเจ้า จะทำให้มนุษย์ช่างคิดอย่างพวกเราได้ค้นพบความรู้และเทคโนโลยีที่แท้จริง ตรงกันข้ามการทดลองจะมีปัจจัยหลายหลากที่อาจจะรบกวนความคิดที่บริสุทธิ์ 

แต่ไม่ใช่ตอนนี้ ทุกการกระทำเราจำเป็นต้องมีเหตุมีผลรองรับ เจ้านายญี่ปุ่นจะถามเสมอว่า why why why why and why แม้แต่น้องอยากจะแค่สั่งปากกา เขายังอยากรู้เหตุผลเลย ยิ่งถ้าน้องบอกว่าเห็นเดือนที่แล้ว เขาทำกันแบบนี้… น้องจะโดนมองว่าเป็นคนไม่มีหลักการทันที 

ในห้องมีเสียงซุบซิบ อาจเป็นเพราะนักเรียนหลายคนเริ่มตั้งข้อสงสัยว่า ญี่ปุ่นสนใจเรื่องหยุมหยิมไปไหม บางคนเริ่มสงสัยถึงขนาดว่า อย่างพวก AI ปัญญาประดิษฐ์ทั้งหลาย มันได้ความรู้ใหม่จากการสังเกต ทดลองจริงๆ เหรอ 

ผมค่อยๆ ลงรายละเอียด พูดถึงกระบวนการคิดแบบ MECE  - Mutually Exclusive, Collectively Exhaustive ที่เป็นหัวใจในการคิดเรื่องต่างๆ ทั้งมวล 

MECE คือจงอย่าคิดซ้ำ และอย่าคิดขาด

ยกตัวอย่างว่า ถ้าจะทำกำไร ก็เริ่มจาก เพิ่มรายได้ ลดต้นทุน อย่าไปสะเปะสะปะ ว่าเร่ิ่มจากออกโซเชียล หรือเริ่มคิดจาก เอา AI มาใช้ จำไว้ทุกอย่างต้อง MECE

หลังจากเราสอนให้เด็กมันงงไปสองชั่วโมง 

พี่สอนจบแล้ว มีคำถามอะไรไหม 

“ครูครับ ช่วยบอกผมหน่อย ในชีวิตทั้งการเรียน การทำงาน หากจะแนะนำผมเพียงอย่างเดียวที่สำคัญที่สุด จะบอกผมว่าอะไร?” 

ผมคิดสองสามวินาที … 

จงรักษาสัญญา

ครูช่วยบอกผมหน่อยได้ไหมครับ… ว่าครูมีสัญญาอะไร

พี่สัญญากับผู้หญิงคนนึงไว้ ว่าหนังสือเล่มแรกของพี่ ไม่ว่ามันจะเป็นเรื่องอะไร เกี่ยวกับอะไรก็ตาม มันต้องมีชื่อเรื่องว่า

รักไม่จิ้ม