ความมหัศจรรย์ของลมหายใจ

เนื้อเรื่อง

ตามหลักวิทยาศาสตร์ของโยคะ ปราณยามะ

คือ การควบคุมลมหายใจซึ่งจะเริ่มต้นด้วยการควบคุมกระบังลมอย่างถูกต้องและเหมาะสมเป็นประการแรก

และควบคุมกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการหายใจที่ติดอยู่กับทรวงอกและไหล่เป็นประการถัดมา

นอกจากนี้ ปอดจะถูกขยายออกให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้

เพื่อดูดซับเอาปริมาณของปราณะ ซึ่งเป็นพลังแห่งชีวิตไว้ให้มากที่สุดจากอากาศที่เราหายใจเข้าไปนั้น โดยการปฎิบัติดังต่อไปนี้

1. ให้ร่างกายอยู่ในแนวตรง

เพื่อให้ทรวงอกสามารถขยายตัวได้อย่างเต็มที่

2. หายใจเข้าโดยใช้กระบังลม

หายใจเข้าท้องพองและหายใจออกท้องแฟบ หลังจากนั้นให้ขยายซี่โครงออกทั้งตอนล่าง - กลาง และบนด้วยความช่วยเหลือของกล้ามเนื้อบริเวณซี่โครงและกล้ามเนื้อไหล่

3. หายใจออกอย่างช้าๆ

โดยใช้กระบังลมเป็นส่วนใหญ่ในลักษณะกลับทางกันกับข้อ 2 กล่าวคือ การใช้กระบังลมเป็นตัวบีบหรือตัวปั๊ม ผลักดันลมออกมานั่นเอง

4. ให้มีลีลาและจังหวะ

การหายใจสม่ำเสมอโดยตลอด

5. ให้มีการหยุดพักการระบาย

อากาศอย่างสม่ำเสมอ หลังจากหายใจออกแล้วคือ หยุดชั่วขณะ ก่อนที่จะเริ่มหายใจเข้าอีกครั้ง

การหายใจอย่างลึกๆ และช้าๆ

จะทำให้กระแสโลหิตได้รับออกซิเจนมากขึ้นอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งจะเป็นผลดีต่อร่างกายเป็นอย่างยิ่ง

การหายใจยาว-สั้นย่อมมีผลต่างกัน

สัตว์ที่หายใจยาวจะมีอายุมากกว่าสัตว์ที่หายใจสั้น เช่น ช้าง เต่า งู เป็นต้น ส่วนสัตว์ที่หายใจสั้นอายุจะสั้น เช่น

• หมู
• หมา
• ไก่ เป็นต้น

คนเราเวลาเหนื่อยจะหายใจสั้น บางครั้งหายใจออกทางจมูกไม่ทันต้องหายใจออกทางปาก

คนอยู่ในอารมณ์โกรธ ตกใจกลัว วิตกกังวล เครียด ป่วยไข้ไม่สบาย

ล้วนหายใจสั้นทั้งสิ้น เพราะฉะนั้น หากใครต้องการมีอายุยืนต้องพยายามฝึกหายใจยาวไว้หรือ ฝึกปราณยามะ (เดินลมปราณ) ตามแบบของโยคะ โยคะมีวิธีหายใจหลายแบบ แต่ล้วนหายใจเข้าทางจมูกทั้งนั้น

ห้ามหายใจเข้าทางปากเป็นอันขาด

แต่ให้หายใจออกทางปากได้ เมื่อมีการหายใจอย่างถูกวิธีแบบโยคะแล้ว จะมีผลทางการป้องกันและบำบัดโดยธรรมชาติอย่างไม่น่าเชื่อ

ความเหมือนที่แตกต่าง

คนกับสัตว์มีส่วนประกอบจากธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม เหมือนกัน มีเกิด แก่ เจ็บ ตาย ไม่ต่างกันเลย มีการกิน พักผ่อน หลับนอน ขับถ่าย สืบพันธุ์ กลัวภัย เช่นเดียวกัน

แต่ที่ทำให้แตกต่างกันก็คือ

สติปัญญา ไอคิว ฯลฯ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือ จิตสำนึกในทางดีงาม ได้แก่ ธรรมะในทางศาสนา เช่น ความกตัญญูกตเวที เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา สัจจะ ฯลฯ

ในทางพระพุทธศาสนามองสรรพสิ่งเป็นเพียงสมมติ

แม้สิ่งมีชีวิตประกอบด้วย ธาตุทั้ง 4 คือ

• ดิน
• น้ำ
• ลม
• ไฟ
• เป็นคน
• สัตว์

ก็เป็นธาตุตามธรรมชาติเท่านั้น

โดยหลักการของโยคะ

เวลาหายใจเข้า ท้องต้องป่อง เวลาหายใจออก ท้องต้องแฟบ ทำให้มีการแลกเปลี่ยนออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ ได้อย่างเต็มที่

ถ้าคนเราหายใจเช่นนี้ได้ตลอดเวลา

จะมีสุขภาพดีแข็งแรง ไม่เครียด ไม่ค่อยเจ็บไข้ได้ป่วยง่าย จะรู้สึกกระฉับกระเฉง สมองปลอดโปร่ง ไร้ความวิตกกังวลต่างๆ มีความคิดและความจำดี อายุจะยืนยาว

วิธีการหายใจดังที่กล่าวมา

นับเป็นระบบการหายใจที่จัดว่าสมบูรณ์ที่สุดเท่าที่มนุษยชาติเคยค้นพบมา ลมหายใจนั้นสำคัญแต่การหายใจแบบถูกวิธีตามหลักการโยคะย่อมสำคัญยิ่งกว่า