พระอวโลกิเตศวร

เนื้อเรื่อง

 ในนิกายมหายานมี อรรถว่า สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า (ศากยมุนี) ได้ทรงตรัส พระอภิตาภะสูตร แก่พระสารีบุตรเถระ มีใจความย่อดังนี้ .-

            จำเดิมแต่เวลาล่วงมาถึง 10 กัปป์แล้ว ได้มี พระพุทธอมิตาภะ ทรงประทับอยู่ ณ แดนสุขาวดีทางทิศปัจฉิม พระพุทธอักโษภยา ทางทิศบูรพา  พระพุทธรัตนสมภพ ทางทิศทักษิณ พระพุทธอโมฆสิทธิ์ ทางทิศอุดร พระพุทธไวโรจน์ อยู่ศูนย์กลาง ฯลฯ พระพุทธเจ้าเหล่านั้นล้วนเป็นพระฌานีพุทธ (ไม่เสด็จลงมาตรัสในโลกมนุษย์)
            กับยังมีพระฌานีโพธิสัตว์จำนวนมาก ไม่สมัครพระทัยที่จะเสด็จเข้าสู่พุทธภูมิ ทรงตั้งปณิธานขอโปรดสัตว์โลกในไตรภูมิต่อไป เพื่อให้สัตว์โลกในอนาคตได้รับพระเมตตากรุณา เช่นเดียวกับสัตว์โลกในอดีต
            พระโพธิสัตว์องค์สำคัญยิ่งมีพระนามว่า พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ (พระโพธิสัตว์กวนอิม) เป็นพระโพธิสัตว์ที่บรรดาพุทธศาสนิกชนฝ่ายมหายานเคารพนับถือมากที่สุด ด้วยพระองค์ทรงพระเมตตากรุณาโปรดสัตว์ทั่งทั้งไตรภูมิให้พ้นจากกองทุกข์ เนื่องด้วยพระอวโลกิเตศวร (พระโพธิสัตว์กวนอิม) ทรงมีพระวทัญญู (ความเมตตากรุณาธิคุณ) คอยปลดเปลื้องความทุกข์ภัยของสัตว์โลกจึงมี พระเนมิตตกนาม (นามที่มาจากลักษณธและคุณสมบัติ) ตามภาษีจีนเรียกว่า กวนซีอิมผู่สัก แปลว่า พระโพธิสัตว์ที่มีพระกรรณาธานโลกาศัพท์ หรือที่เรียกง่ายๆ ก็คือ พระโพธิสัตว์ที่เงี่ยนหูฟังเสียงโลก

            ตามคติในมหายานกล่าวว่า เมื่อพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ หรือ พระโพธิสัตว์กวนอิมจะเสด็จโปรด ท้าวพระยามหากษัตริย์ พระองค์ก็แปลงพระองค์ เป็น เมธาติถมาณพทรงเครื่องภูษามาลามหากษัตริย์ ถนิมอลังการสง่ากว่าพระมหากษัตริย์พระองค์นั้น เมื่อพระองค์จะเสด็จไปโปรด พระยายักษ์พระยามาก พระองค์ก็ทรงนิรมิตพระองค์มี จัตุหัตถ์ (สี่มือ) บางครั้งมี สหัสสหัถ์ สหัสสเนตร (พันมือ พันตา) มีเดโชพลเป็นที่ขยั้นครั่นคร้าม  เมื่อพระองค์เสด็จไปโปรด ท้าวนางพระยาและบรรดาสตรีเพศ พระองค์ก็ทรงจำแลงพระองค์เป็น สตรีอันทรงอิตถีรูป (มีความงามของผู้หญิง) ทรงสมรถนะเป็นที่น่าวันทนาอภิวันท์ พระองค์รงปฎิบัติพระองค์เช่นนี้ ให้เหมาะสมกับกาลเทศะ เพื่อว่าง่ายสอนง่าย
            พระรูปของพระองค์ส่วนมากมักนิยมทำหรือเขียนเป็นพระโพธิสัตว์ผู้หญิง และเป็นพระโพธิสัตว์องค์เดียวเท่านนั้นที่บรรดาสตรีจีนทั้งในประเทศและนอกประเทศจีนรู้จักและเคารพนับถือมากที่สุด