อสม. คนดีคลี่ทางออก

ข้อมูลเบื้องต้นของเรื่องนี้

Pink Flower

 

S H A L U N L A   T H E M E @ DEK-D

 

CR.SHL

เนื้อเรื่อง

อสม. คนดีคลี่ทางออก

1. การให้นมลูกดีอย่างไรกับแม่

            - ช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็ว ป้องกันตกเลือด

            - ลดความเสี่ยงของการเป็นมะเร็งเต้านม

            - ประหยัดค่านมผงเดือนละมากกว่า 3,000 บาท

            - ประหยัดค่าใข้จ่ายการรักษาพยาบาลเพราะลูกจะไม่เจ็บป่วยบ่อย

2. ทำไมต้องกินนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน

            - นมแม่มีไขมันเหมาะสมกับการเจริญเติบโตของสมองของลูก

            - สร้างภูมิคุ้มกันจากโรคภูมิแพ้ ท้องร่วง ท้องเสีย เป็นหวัดหรือปวดบวม

            - ช่วยย่อยอาหาร ป้องกันท้องอืด ท้องเฟ้อ

3. วิธีกระตุ้นน้ำนมไหลอย่างไร

            ใช้หลัก 3 ดูด คือ ดูดทันทีทายใน 1 ชั่วโมงหลังคลอด ดูดให้บ่อย และดูดถูกวิธี

4. ทำไมลูกเบือนหน้าหนีนมแม่

            สาเหตุส่วนใหญ่เป็นเพราะน้ำนมแม่ไหลเร็วหลังจากลูกดูดได้สักพักตนลูกดูดกลืนไม่ทันเล่ยต้องถอยดีกว่า แสดงว่าคุณแม่ให้ลูกดูดนมในท่าที่ถูดต้อง จึงเกิดกลไกนมไหลพุ่งและมีการสร้างน้ำนมที่เพียงพอ เหลือแต่ว่าเจ้าตัวเล็กจะปรับตัวรับได้ทันทีหรือยัง ถ้าวันนี้ยังไม่ทันสักพักก็ทันเอง

5. ทำอย่างไรถ้าน้ำนมไหลเร็วเกินไป

            ถ้าน้ำนมไหลเร็วเกินไป ลูกกินไม่ทัน แม่อาจเอานิ้วมือกดเบา ๆ ที่เต้านมเหนือบริเวณที่ลูกดูด หรือหนีบรับแร้แน่น ๆ ถ้าลูกทำท่าจะสำลักก็หยุดพักก่อน แล้วค่อยเริ่มใหม่

6. ก่อนให้ลูกกินนมควรอย่างไร

            บีบน้ำนมออกเล็กน้อย เพื่อลดแรงดันในท่อน้ำนม น้ำนมจะได้ไหลช้าลง แล้วลูกก็จะมีความสุข อินอิ่ม นอมหลับ

7. น้ำนมมี แต่ทำไมดูเหมือนไม่ไหล

            สาเหตุ 2 อย่าง คือ รู้สึกน้ำนมไม่ไหล ให้ลองสังเหตุมุมปากของลูปเวลาดูดนมว่ามีน้ำนมมาอออยู่ในปากลูกหรือไม่ ถ้ามี ไม่ว่าจะมามากหรือร้อยก็แสดงว่าน้ำนมไหล ถ้าลูกกินแล้วหลับได้ ไม่งอแง ก็เลิกกังวลได้

8. รู้ได้อย่างไรว่าดูดถูกวิธี

            ให้สังเกตว่าลูกอมเต้านมลึกถึงลานนมไหม โดยปากลูกครอบลานนมและการดูดการคลืนเป็นจังหวะ

9. เคล็ดลับที่ทำให้น้ำนมไหลดี

            คุณแม่ต้องทำใจให้สบาย เปิดเพลงฟัง ดื่มน้ำอุ่น น้ำผลไม้ สร้างบรรกาศให้หายเหนื่อย รับประทานอาหารเรียกน้ำนม

10. ทำไมสีน้ำนมแม่เปลี่ยนไป

            น้ำนมแม่จะมีการเปลี่ยนแกลงของสี และลักษณะความข้นใสอยู่บ้างตามวัน เวลา เช่น ในระยะแรกตะเป็นหัวน้ำนมที่มีสีออกส้ม ค่อนข้างจ้น มีจำนวนน้อย ระยะ 3 – 5 วันหลังคลอน จะเปลี่ยนเป็นสีของน้ำนมมากขึ้น หริมาณก็จะมีมากขึ้น

11. แม่ป่วยให้นมลูกได้ไหม

            การป่วยเล็กน้อย เช่น เป็นหวัด เป็นไข้ หรือท้องเสีย ยังคงให้ลูกกินนมได้ตามปกติ เพราะร่างกายคุณแม่จะสร้างภูมิคุ้มกันมาทำลายเชื้อโรค ระบบการคุ้มกันนี้นอกจากจะให้แม่หายป่วยแล้ว ยำทำงห้ลูกได้รับเกราะป้องกันด้วย ถ้สต้องกินยาควรบอกแพทย์ว่ากำลังให้นมลูก

12. รู้ได้อย่างไรว่าลูกกินนมพอ

จะรุ้ว่าลูกกินนมเพียงพอหรือไม่ ดูได้จาก . . .

            - ลูกกินนมไม่น้อยว่า 10 ครั้งต่อวัน ในช่วง 2 – 3 เดือนแรก

            - ลูกปัสสาวะมากกว่า 6 – 8 ครั้งต่อวัน

            - ลูกถ่ายอุจจาระมากกว่าวันละ 1 ครั้ง ในช่วง 2 – 3 สัปดาห์แรก

            - น้ำหนักลูกเพิ่มขึ้นเป็นลำดับหลังจาก 3 – 4 วันหลังคลอด

13. ลูกมีอาการอย่างไรเมื่ออื่มนม

            หลับสบายไม่งอแง การร้องไห้ไม่ได้หมายความว่าลูกหิวเสมอไป อาจจะเป็นเพราะไม่สบายตัว อยากให้อุ่ม หรือลูกตกใจก็ได้ คุณแม่ควรจะสัมผัส กอดลูกให้รู้สึกอุ่นใจ

14. น้ำนมน้อยเพราะอะไร

            สาเหตุของน้ำขมน้อยมาจากการดูดหรือการกระตุ้นไม่เพียงพอ ดูดมากดูดบ่อยก็มีน้ำนมมาก ความวิตกกังวลของแม่ก็มีผลต่อการผลิตน้ำนม

15. คุณแม่ควรดูแลตัวเองอย่างไร

            ถ้ากลัวน้ำนมไม่พอ ก็ให้ลูกดูดบ่อย ๆ และดูดให้นาน ๆ ส่วนคุณแม่ก็รับประทานอาหารให้ครบห้าหมู่และพักผ่อนให้เพียงพอ

16. กินนมแบ้วลูกไม่เรอทำยังไงดี

            สาเหตุตะมาจากการอุ้มเรอไม่ถูกท่า คุณแม่ควรจับลูกอุ้มเรอนมทุกครั้งเวลาจะเปลี่ยนข้างให้ลูกดูด

17. วิธีอุ้มเรอนมที่ถูกต้องควรทำอย่างไร

            การอุ้มเรอนมทำได้หลายแบบ แต่ที่ง่ายที่สุดคือ จับลูกนั่งบนตักแม่ ประคองคางลูกไว้มือคุณแม่จะวางอยู่บริเวณหน้าอกและลิ้นปี่พอดี โน้มตัวลูกมาข้างหน้า ลูบหลังเบา ๆ หรือจะอุ้มพาดบ่าก็ได้เช่นกัน

18. ทำไมลูกกินนมน้อยและเอาแต่นอน

            ธรรมชาติของทารกแรกเกิดในเดือนแรกนั้นจะนอนประมาณวันละ 18 – 20 ชั่วโมง จะตื่นก็ต่อเมื่อปวดฉี่ ปวดท้องอึ หิว หรือไม่สบายตัว เนื่องจากยังตัวเล็ก ลูกจึงกินได้ทีละน้อยแต่กินบ่อย

19. ถ้าลูกหลับควรปลุกกินนมไหม

            ช่วงแรกเกิด – 2 สัปดาห์คุณแม่ควรปลุกลูกขึ้นมาดูดนมทุก ๆ 2 – 3 ชั่วโมง หลังจากนั้นจึงค่อยปล่อยให้ลูกกินตามเวลาที่รู้สึกหัว

20. เจ็บหัวนม ทำยังไงดี

            ลองมาสาเหตุกันก่อนว่าอาการเจ็บมาจากอะไร เช่น ทำให้นมไม่ถูกต้อง ทำให้ลูกอมไม่ลึกถึงลานนม ริมฝีปากจึงไม่บานพอที่ครอบเต้านม หรืออาจจะเกิดจากลูกดูดแรงจนแม่รู้สึกเจ็ล แต่พอดูดไปสักพักอาการเจ็บลดลงและหายไปเอง หรือเกิดจากหัวนมแฉะตลอดเวลา ทำให้ติดเชื้อราก็เป็นได้

21. ควรทำอย่างไรถ้าหัวนมแฉะ

            คุณแม่ควรใส่เสื้อชั้นใน และหมั่นเปลี่ยนผ้าซับน้ำนมแตกให้บีบน้ำนมสีเหลืองทาหัวนมและลานนมทั้งสองข้าง อาการจะดีขึ้น

22. คุมกำเนิดอย่างไรระหว่างให้นม

            การให้นมแม่อย่างสม่ำเสมออย่างเดียงทุก ๆ 3 – 4 ชั่วโมงจะทำให้เกิดภาวะระงับการหลั่งของฮอร์โมนที่ทำให้ผู้หญิงตกไข่ และไม่ทันให้เกิดการตั้งครรภ์ รวมทั้งไม่มีประจำเดือนซึ่งมีงานวิจัยบอกว่าวามาภป้องกันการตั้งครรภ์ได้ถึง 96% เป็นวิธีการคุมกำเนิดตามธรรมชาติได้ 70 วันหลังคลอด

23. วิธีคุ้มกำเนิดที่ได้ผลมีอย่างไรบ้าง

            ถ้าต้องการคุมกำเนิดชั่วคราวด้วยวิธีอื่นก็ยังมีด้วยกันอีก 5 วิธีคือ

            1. ยาเม็ดคุมกำเนิน ควรใช้ชนิดที่มี Progesterone เป็นหลัก หากใช้ยาคุมกลุ่มที่มี Estrogen และกลุ่มที่เป็นยาผสม จะทำให้น้ำนมแห้ง

            2. ยาฉีด ต้องฉีดยาทุก ๆ 3 เดือน ผลข้างเคียงคือจะมีเลือดออกหรือไม่มีประจำเดือน อ้วน เป็นฝ้า และเจ็บตัว

            3. ยาฟัง เป็นยาคุมที่ฝังใต้ท้องแขน สามารถอยู่ได้นาน 3 ปี ต้องปรึกษาแพทย์

            4. คุมแบบกีดกัน คือการใส่ห่วงอนามัยนั่นเอง สามารถใส่ได้นาน 3 – 5 ปี จึงเปลี่ยนอันใหม่ แต่ต้องตรวจห่วงด้วยตัวเองทุกเดือนและพบแพทย์ทุกปี

            5. คุมแบบขวางกั้น หมายถึงการใช้ถุงยางอานามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ ส่วนเรื่องการนับวันนั้นต้องงดไว้ก่อน เพราะความความคลาดเคลื่อนสูง

24. แม่ต้องหลับไปทำงานจะให้นมลูกได้หรือไม่

            เมื่อต้องไปทำงานนอกบ้าน คุณแม่สามารถให้นมลูกๆได้อย่างต่อเนื่อง ถ้าได้เรียนรู้เข้าใจวิธีเก็บนมไว้ให้ลูก ขอรับคำปรึกษาได้ที่คลินิกนมแม่ในโรงพยาบาล

25. แม่ควรเตรียมตัวอย่างไรช่วงลาคลอด

            - ให้ลูกดูดนมจากเต้านมแม่อย่างเดียงสม่ำเสมอ เพื่อกระตุ้นให้สร้างน้ำนมได้เต็มที่

            - หลัง 1 – 2 เดือน เมื่อมีน้ำนมมากพอ ให้เริ่มบีบเก็บน้ำนม

            - ฝึกคนเลี้ยงให้ความชำนาณในการป้อนนมด้วยถ้วย

            - ในกรณีที่ไม่สามารถป้อนนมด้วยถ้วย จะเลือกป้อนจากขวด ควรเริ่มหลัง 1 – 2 เดือน เมื่อลูกดูดนมแม้ได้ดีแล้ว

            - 1 – 2 สัปดาห์ ก่อนกลับไปทำงาน ฝึกให้คนเลี้ยงคุ้นเคยกับลูก และเริ่มป้อนนมบีบให้ลูก

26. เมื่อไปทำงานควรทำอย่างไร

            - ให้ลูกดูดนมแม่ 1 มื้อหลังตื่นนอน

            - ก่อนไปทำงานให้ลูกดูดอีกครั้งหรือบีบเก็บน้ำนม

            - เมื่ออยู่ที่ทำงาน บีบเก็บน้ำนมอย่างนั้นทุก 3 ชั่วโมง ในช่วงสาย หลังอาหารเที่ยง และบ่าย

            - กลางวันให้คนเลี้ยงป้อนนมที่บีบเก็บไว้

            - ให้ลูกกินนมจากอกอย่างเดียวขณะอยู่บ้าน (เป็นวิธีการกระตุ้นที่ดีที่สุด ทำให้ร่างกายสร้างน้ำนมได้มาก)

27. การเก็บรักษาน้ำนมอย่างไร

            - ถ้าตั้งทิ้งที่อุณหภูมิห้อง เก็บได้นาน 1 ชั่วโมง

            - ใส่ในกระติกน้ำแข็งที่มีน้ำแข็งตลอดเวลา เก็บได้ 1 วัน

            - เก็บในตู้เย็นช่องเย็นธรรมดา เก็บได้ 1 – 3 วัน ถ้าเปิดตู้เย็นบ่อยระยะเวลาที่เก็บจะสั้นลง

            - เกบในช่วงแช่แข็ง จะเก็บได้นานขึ้น

            - ตู้แช่ชนิดเย็นจัด เก็บได้นาน 6 – 12 เดือน

28. ภาชนะเก็บน้ำนมมีอะไรบ้าง

            ภาชนะที่ใส่นมแม่ควรมีฝาปิดมิดชิด ต้นในน้ำเดือด 10 นาที เพื่อฆ่าเชื้อโรค เช่น ขวดแก้วขนาด 120 ซีซี หรือแก้งยาขนาด 30 ซีซี หรือใช้ถุงเก็บน้ำนม

29. อุปกรณ์เสริมไม่พึ่งขวดนมมีอะไรบ้าง

            - ถ้วย เทน้ำนมแม่ใส่ถ้วยหรือถ้วยพลาสติกเล็ก ๆ อุ้มลูกวางบนตักให้ศีรษะสูงค่าย ๆ เอียงดถ้วยให้น้ำนมแตะริมฝีปากลูก ห้ามเทนมใส่ปากลูกเด็ดขาด

            - ช้อน ใช้ช้อนเล็กป้อนนมทีละน้อย

            - กระบอนฉีดยาขนาด 5 ซีซี ค่อย ๆ ฉีน้ำนมใส่มุมปากลูกครั้งละน้อย ๆ ให้ศีรษะอยู่สูง

30. ลูก 2 ขวบ และยังขอกินนมแม่ น้ำนมยังมีประโยชน์อยู่หรือไม่

            นมแม่ยังมีคุณค่าตราบที่แม่รักษาสุภาพให้แข็งแรง น้ำนมแม่ปรับเปลี่ยนตามอายุของลุฏ สีส้นอาจเปลี่ยนไปบ้าง แต่เป็นของดีทั้งนั้น เป็นสูตรเฉพาะ ไม่ต้องเขย่า ไม่ต้องอุ่น ใหม่สดตลอดเวลา