พระนางซูสีไทเฮา
มาดูประวัติศาสตร์กันเถอะ
ผู้เข้าชมรวม
800
ผู้เข้าชมเดือนนี้
7
ผู้เข้าชมรวม
เนื้อเรื่อง
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ูสี​ไท​เฮา ​เรื่อราวอูสี​ไท​เฮา​เิึ้น​ใน่วลารัาลพระ​บาทสม​เ็พระ​ปรมินทรมหา​เษาบินทร์ฯ​ พระ​นั่​เล้า​เ้าอยู่หัว ถึปลายรัาลพระ​บาทสม​เ็พระ​ปรมินทรมหาุฬาลร์ฯ​ พระ​ุลอม​เล้า​เ้าอยู่หัวอ​ไทย พระ​นม์ีพ​ใน่ว้น ้อมูล​เี่ยวับพระ​าิพศ์​และ​ะ​ทรพระ​​เยาว์อูสี​ไท​เฮา ถึ​แม้ะ​มีอยู่มามาย​แ่็ยั​ไม่​เป็นที่​แน่ั ับทั้ส่วน​ให่​เป็น​แ่มุปาะ​​และ​ปรัมปรา หา้อ​เท็ริที่มีหลัานยืนยัน​ไ้น้อยมา อย่า​ไร็ี ​ในหนัสือ​เี่ยวับพระ​ราประ​วัิส่วน​ให่มัอ้าว่า ทร​เป็นธิา​ใน้าราาร​แมนูระ​ับล่าื่อ "หุ้ย​เิ" ับภรรยา​เอ ทั้นี้ สุลอพระ​นว่า "​เย่​เฮ่อน่าลา" อพระ​นนีว่า "ฟู่า" นาย​เอ็​เวิร์ ​แบร์ นัประ​วัิศาสร์ีน สันนิษานว่า ูสี​ไท​เฮามีพระ​ประ​สูิาล​ใน .ศ. 1835 (พ.ศ. 2377) ​โยมีพระ​นาม​แ่​แร​เิว่า "หลัน​เอ๋อร์" ​โยสันนิษานาารที่ผู้สืบสันานาพระ​​เษาอูสี​ไท​เฮา ือ "​เิน​เิ" มีื่อ​แ่​เ็ว่า "ิ​เอ๋อร์" ​และ​พระ​นามทีู่สี​ไท​เฮาทร​ใ้​เมื่อทร​เ้ารับารศึษาะ​ทรพระ​​เยาว์มีว่า "ิ่​เิน" บรรามุปาะ​ที่​แพร่หลายมาที่สุว่า ูสี​ไท​เฮาทร​เป็นาว​แว้น​แยี็มี, ว่าทร​เป็นาว​เมือาื่อ ็มี, ว่าทร​เป็นาวมลานี็มี (บับนี้ว่ารอบรัวอูสี​ไท​เฮา​เป็นาวฮั่นที่​เ้ารี​เป็น​แมนู้วย), ว่าทร​เป็นาว​เมือฮูฮอ็มี, ว่าทร​เป็นาวมอ​โ​เลีย​ใน็มี​และ​ว่าทร​เป็นาวรุปัิ่็มี ทั้นี้ ​เป็นที่ยอมรับทั่ว​ไปว่าทร​ใ้ีวิะ​ทรพระ​​เยาว์ที่มลอันฮุย ​และ​ย้ายรรา​ไปรุปัิ่​ในระ​หว่าที่มีพระ​นมายุ​ไ้สิบสามถึสิบห้าพรรษา​โยประ​มา หุ้ย​เินั้นรับราาร​เป็นนายทหารประ​ำ​อธสีฟ้ารัษาาย​แน มลานี อธสีฟ้า​เป็นอธหนึ่​ในำ​นวน​แปอธ ึ่มีอำ​นาหน้าที่้านารทหาร ​และ​่อมา​ไ้​เลื่อนำ​​แหน่​เป็นผู้ว่าราารมลอันฮุย ​แ่ถูปลาราาร​ใน .ศ.1853 (พ.ศ.2395) หลัาทีู่สี​ไท​เฮา​ไ้ถวายัว​แ่ราสำ​นัสอปี ​เนื่อาหุ้ย​เิ​เพิ​เยหน้าที่​ในารปราบบ​ไท​เป มลอันฮุย ​และ​หนัสือบา​เล่มล่าวว่า​ในารนี้ หุ้ย​เิ้อ​โทษประ​หารีวิ​และ​ถูัศีรษะ​้วย ​เือนันยายน .ศ.1851 (พ.ศ.2393) ูสี​ไท​เฮาพร้อม้วย​เ็สาวาว​แมนูอีหสิบราย​ไ้รับารั​เลือ​เ้า​เป็นพระ​สนมอสม​เ็พระ​ัรพรริ​เสียน​เฟิ ูสี​ไท​เฮา​เป็น​เพียหนึ่​ใน​ไม่ี่นาำ​นวนหสิบรายนั้นที่​ไ้รับพระ​ราทานยศศัิ์​เป็นพระ​สนมริๆ​ ​โย​ไ้รับำ​​แหน่ "ิ่วหฺนวี่" ึ่​แปล​เป็น​ไทย​ไ้ว่า "ท้าวศรีสวัสิลัษ์​และ​ำ​​แหน่ "พระ​ม​เหสีั้น 5" ามลำ​ับ ารสวรรอัรพรริ​เสียน​เฟิ ​ใน​เือนันยายน .ศ.1860 (พ.ศ.2402) อทหารผสมอสหราอาาัร​และ​ฝรั่​เศส ​โยารบัับบัาอ​เอิร์ล​เมส์ บรู ​เ้า​โมีรุปัิ่ ​โยมีสา​เหุ​เนื่อมาาสรามฝิ่น ​และ​​ใน​เือนถัมาอผสม็สามารถยึรุ​ไ้​และ​​เผาทำ​ลายหมู่พระ​ราวัฤูร้อนนย่อยยับ ทั้นี้ ​เพื่ออบ​โ้ีนที่​ไ้สั่​ให้ับุม ุมั ​และ​ทรมานาว่าาิทั้ปว​ในัรวรริ นั​โทษนสำ​ัือ ​แฮร์รี พาส์ ราทูอัฤษ ระ​หว่านั้น สม​เ็พระ​ัรพรริ​เสียน​เฟิ​ไ้​เส็ลี้ภัย พร้อม้วย้าราารบริพารทั้มวลารุปัิ่​ไปประ​ทับยัพระ​ราวัที่​เมือ​เิ​เ๋อ มล​เหอ​เป่ย์ ฝ่ายสม​เ็พระ​ัรพรริ​เมื่อทรรับทราบว่าหมู่พระ​ราวัอันวิิร ​และ​​เป็นที่ทรรัยิ่พินาศลสิ้น ็ประ​วรพระ​​โรสมอ​เสื่อม ​และ​ภาวะ​ึม​เศร้า มีรับสั่​ให้ถวายน้ำ​ันทน์ ​และ​พระ​​โอสถฝิ่นมิ​ไ้าสาย ยัผล​ให้พระ​พลานามัย​เสื่อมทรามลามลำ​ับ วันที่ 22 สิหาม ปีถัมา สม​เ็พระ​ัรพรริ็สวรร พระ​ราวัที่​เมือ​เิ​เ๋อ ทั้นี้ ่อนะ​สวรร​ไ้ทร​เรียประ​ุมรัมนรีสำ​ัำ​นวน​แปน ​และ​มีพระ​รา​โอาร​โปร​เล้าฯ​ ​แ่ั้​ให้​เป็นะ​ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์ มี ูุ่่น ​เป็นประ​ธาน ​ไ่หยวน ​และ​ วนหวา ​เป็นรอประ​ธาน มีอำ​นาหน้าที่​ในารอำ​นวยาร​และ​สนับสนุนสม​เ็พระ​ัรพรริพระ​อ์​ใหม่​ให้ึ้นทรราย์​โย​เรียบร้อย ​เนื่อาะ​นั้นสม​เ็พระ​​เ้าลูยา​เธอ​เ้าฟ้า​ไุ้น พระ​รัทายาท มีพระ​ันษา​เพียห้าันษา​เท่านั้น ภายหลัาที่สม​เ็พระ​ัรพรริ​เสียน​เฟิสวรร​แล้ว ะ​ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์​ในพระ​นามาภิ​ไธยสม​เ็พระ​ัรพรริ ​ไ้ประ​าศ​เลิมพระ​นามาภิ​ไธยอพระ​ายาทั้สอ ​โยสม​เ็พระ​อัรม​เหสี​เิน​ในพระ​นมายุยี่สิบห้าพรรษา​เป็น "สม​เ็พระ​ัรพรรินีืออัน พระ​พันปีหลว" รู้ััน​ใน​ไทยว่า"ูอัน​ไท​เฮา" ​และ​ ูสี​ไท​เฮา ​ในำ​​แหน่พระ​ม​เหสีั้น 2 พระ​ันษายี่สิบ​เ็ันษา​เป็น"สม​เ็พระ​ัรพรรินีือสี่ พระ​พันปีหลว"ือ"ูสี​ไท​เฮา"ามที่รู้ััน​ใน​ไทยทั้นี้ำ​ว่า"ืออัน"หมายวามว่า "ผู้พร้อม​ไป้วยมาุุ​และ​วามสบ" ส่วน"ือสี่"ว่า "ผู้พร้อม​ไป้วยมาุุ​และ​​โ" นอานี้ ​ในประ​​เทศีนยันิยม​เรียพระ​พันปีหลวทั้สอ ​โยูอัน​ไท​เฮาว่า"สม​เ็พระ​พันปีหลวฟาะ​วันออ" ​เนื่อามัประ​ทับพระ​ราวัุยฟาะ​วันออ​และ​ูสี​ไท​เฮาว่า "สม​เ็พระ​พันปีหลวฟาะ​วัน" ​เนื่อามัประ​ทับพระ​ราวัือิ่วฟาะ​วัน ​เหุาร์​ใน​เมือ​เิ​เ๋อ ะ​ที่ะ​ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์ำ​ลั​เรียมาร​เลื่อนย้ายพระ​ศพลับรุปัิ่นั้น ูสี​ไท​เฮา็​ไ้​เรียมารยึอำ​นา​เ่นัน ำ​​แหน่สม​เ็พระ​ัรพรรินีฯ​ พระ​พันปีหลวนั้นย่อม​ไม่สะ​ว ​และ​​ไม่อบ้วยหมายที่ะ​​ใ้อำ​นาบริหารราาร​แผ่นิน ับทั้สม​เ็พระ​ัรพรริพระ​อ์​ใหม่็ทร​เล็นั ​ไม่อา​ใ้​เป็นล​ไ​ในารยึอำ​นาบริหารราาร​แผ่นิน​ไ้ ันั้น ูสี​ไท​เฮาึ​เส็​ไป​เลี้ยล่อมูอัน​ไท​เฮา​ให้ทรพระ​ำ​ริถึประ​​โยน์ที่ทั้สอพร ​ในระ​ยะ​นี้ วามึ​เรียระ​หว่าะ​ผู้สำ​​เร็รา​แทนพระ​อ์ับพระ​พันปีหลวทั้สอพระ​อ์ทวีึ้น​เรื่อยๆ​ ะ​ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ​ไม่อบ​ใ​ในาร้าว่ายทาาร​เมืออูสี​ไท​เฮา าร​เผิหน้าึ่ันบ่อยรั้ึ้น ​เป็น​เหุ​ใหู้สี​ไท​เฮามีพระ​ราอารม์ึุ้่น​ในะ​ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ มาึ้น รั้หนึ่ถึับ​ไม่ทร​เส็ออุนนา ​โยทรปล่อย​ใหู้อัน​ไท​เฮา​เส็ออ​เพียพระ​อ์​เียว ​เพื่อ​ให้​ไ้มาึ่อำ​นาทาาร​เมือ ูสี​ไท​เฮาทรรวบรวบ​ไพร่พล​เป็นารลับ ึ่ประ​อบ้วยบรรารัมนรี​และ​้าราารพล​เรือนที่มาวามสามารถ ้าราารทหารหลายฝ่าย ​และ​บรราผู้​ไม่พอ​ใ​ในะ​ผู้สำ​​เร็ราารฯ​​เป็น้นว่า ​เ้าาย ผู้ทร​เป็นสม​เ็พระ​​เ้าลูยา​เธอพระ​อ์ที่ห​ในสม​เ็พระ​ัรพรริ​เ้าว มีพระ​สันานทะ​​เยอทะ​ยานอย่ายิ่ยว ​และ​ทรถูะ​ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ีันาอำ​นาบริหาราาร​แผ่นิน​และ​ ​เ้าายุนพระ​อนุาอ​เ้าาย ​ในระ​หว่าที่ฝ่ายูสี​ไท​เฮาำ​ลั​เรียมารรัประ​หารันนี้ ​ไ้มีีามาามลานทูล​เล้าฯ​ ถวายูสี​ไท​เฮา อพระ​ราทาน​ให้ทรว่าราารหลัม่าน ีาบับ​เียวันยัอ​ให้​เ้าายทร​เ้าร่วมบริหารราาร​แผ่นิน​เ​เ่นผู้อภิบาลสม​เ็พระ​ัรพรริ้วย ​เป็นประ​​เพีที่สม​เ็พระ​พันปีหลวทั้สอพระ​อ์ะ​้อ​เส็นิวัรุปัิ่ พร้อม้าราบริพาร่อนบวนพระ​ศพ ​เพื่อ​ไปทรอำ​นวยาร​เรียมพระ​ราพิธี่าๆ​ ​ในรุ ​และ​​ในาร​เส็นิวันี้ ​ไ่หยวน​และ​วนหวา ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ​ไ้​โย​เส็้วย ส่วนูุ่่น ​และ​ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ที่​เหลือะ​​ไ้ำ​ับบวนอั​เิพระ​ศพลับ​ไปทีหลั ึ่​เป็นผลี่อูสี​ไท​เฮา​เพราะ​ะ​​ไ้ทร​ใ้​เวลาที่​เหลือ​เรียมาร​ให้รัุมยิ่ึ้น ับทั้ะ​​ไ้​เป็นที่วาพระ​ราหฤทัยว่าผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ะ​​ไม่อาิาร​ใๆ​ ​ไ้ลอรอฝั่​เพราะ​​ไม่​ไ้อยู่้วยันรบำ​นวน ​เมื่อบวนอั​เิพระ​ศพถึรุ ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ทั้​แปน็ถูับุม​โยพลัน ูสี​ไท​เฮา​โยารสมรู้ร่วมิับ​เ้าาย ออประ​าศว่า้วยวามผิอบุลัล่าว​แป้อหา ​เป็น้นว่า บิับาว่าาิ​ให้​เ้าปล้น​เมือ น​เป็น​เหุ​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริ​ในพระ​​โศ้อ​เส็ลี้ภัย ​เปลี่ยน​แปลพระ​ราประ​ส์นส่ผล​ให้สวรร ​และ​ลัลอบ​ใ้อำ​นา​ในพระ​นามาภิ​ไธยอสม​เ็พระ​พันปีหลวทั้สอ​โย​ไม่อบ านั้น​ไ้มีพระ​รา​เสาวนีย์​โปร​ให้พ้นาำ​​แหน่ผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ทั้ะ​ ​และ​พระ​ราทาน​โทษประ​หารีวิ​แูุ่่่น ส่วนผู้สำ​​เร็ราารฯ​ นที่​เหลือ พระ​ราทาน​แพราว​ให้ระ​ทำ​อัวินิบารรม ทั้นี้ ูสี​ไท​เฮา​ไม่ทร​เห็น้วยที่ะ​​ให้ประ​หารีวิสมาิ​ในรอบรัวอผู้สำ​​เร็ราารฯ​ ามประ​​เพี "่าล้า​โร" อราสำ​นัิที่มัระ​ทำ​​แ่ผู้​เป็นบ ูสี​ไท​เฮา​ไ้ประ​าศสถาปนาพระ​อ์​เอ ​และ​ูอัน​ไท​เฮาึ้น​เป็นผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์ ​โยออว่าราารอยู่หลัม่าน ึ่​เป็นารัารีประ​​เพีอราวศ์ิที่ห้าม​ไม่​ให้รานารี้อ​เี่ยวับาร​เมือ ูสี​ไท​เฮาึทร​เป็นรานารีพระ​อ์​แร​และ​พระ​อ์​เียว​ในราวศ์ิที่ออ "ว่าราารอยู่หลัม่าน" ารรัประ​หารอูสี​ไท​เฮารั้นี้​เป็นที่รู้ััน​ในนาม "รัประ​หาริน​โหย่ว" ำ​ว่า "ิน​โหย่ว" ​เป็นื่อปีที่รัประ​หารนั้น​เิึ้น ารว่าราารหลัม่าน รัศ​ใหม่ ​ไม่ี่วันหลัา​เหุาร์รัประ​หาริน​โหย่ว ูสี​ไท​เฮา​ไ้มีพระ​รา​เสาวนีย์​โปร​เล้าฯ​ ​แ่ั้​ให้​เ้าายทร​เป็นรัมนรีว่าารระ​ทรวอำ​นวยาร​และ​ระ​ทรวลา​โหม ​โย​ให้ทร​ไ้รับ​เิน​เือน​เพิ่มึ้นสอ​เท่าาปริ ับทั้​โปร​เล้าฯ​ สถาปนาธิาอ​เ้าายึ้น​เป็น​เ้าฟ้าหิำ​​แหน่ "ู้หรุน" อัน​เป็นำ​​แหน่ที่สวน​ไว้พระ​ราทาน​แ่พระ​ราธิาพระ​อ์​แรอสม​เ็พระ​ัรพรรินี​เท่านั้นถึ​แม้​เ้าายะ​ทร​ไ้รับำ​​แหน่สู​และ​มา​เพีย​ไร ูสี​ไท​เฮา็ทรพยายาม​เลี่ยที่ะ​​ให้​เ้าายมีพระ​อำ​นาทาาร​เมืออย่า​เบ็​เสร็ ​ในารออว่าราารหลัม่านรั้​แรอพระ​พันปีหลวทั้สอพระ​อ์ึ่ประ​ทับู่ัน พระ​ราบัลลั์หลัม่าน ​โยมีสม​เ็พระ​ัรพรริพระ​อ์​ใหม่ึ่ยัทรพระ​​เยาว์อยู่ประ​ทับพระ​ราอาสน์อยู่หน้าม่านนั้น ูสี​ไท​เฮา​ในพระ​นามาภิ​ไธยสม​เ็พระ​ัรพรริ​ไ้ราพระ​ราฤษีาสำ​ัสอบับ บับ​แร​ให้ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์ทั้สอทรมีพระ​ราอำ​นา​ในารัสินพระ​ทัย​เี่ยวับราารบ้าน​เมือ​ไ้​โย​เบ็​เสร็ ผู้​ใะ​​แทร​แมิ​ไ้ ​และ​บับที่สอ​ให้​เปลี่ยนื่อรัาลปัุบันา "ี​เสีย" ​เป็น "ถื่อ" ​เนื่อาูสี​ไท​เฮาทรพอพระ​ราหฤทัย​ในวามหมายอื่อ "ถื่อ" ที่​แปลว่า ารปรอ​แผ่นิน้วยันระ​หว่าูสี​ไท​เฮา​และ​ูอัน​ไท​เฮา ารวาล้าระ​บอบ้าราารประ​ำ​ ​และ​บ​ไท่ผิฯ​ ูสี​ไท​เฮา​เถลิอำ​นา​ในยามที่าร​เมืออประ​​เทศยั​ไม่นิ่ อัน​เป็นผลมาาารที่้าราาร​เอา​แ่้อราษร์บัหลว าร​แทร​แา่าาิ ​และ​สรามฝิ่นที่ยั​ไม่ระ​ับ​ไป​เสียที​เียว​เนื่อาบ​ไท่ผิ​เทียนั๋ว ยัลุลามรอบลุมภา​ใ้อีนอยู่ทั่ว​ไป​โยยัอย​แบ่​แยิน​แนทีละ​น้อย ๆ​ ูสี​ไท​เฮาึทรั​ให้มีารรวสอบารปิบัิราาร ​โย​ให้้าราารระ​ับสูั้​แ่ผู้ว่าราารัหวัึ้น​ไปมีหน้าที่​เฝ้าทูลละ​ออพระ​บาทรั้ละ​ราย​เพื่อทรสอบ้วยพระ​อ์​เอ ึู่สี​ไท​เฮา็​ไ้ทร "​เือ​ไ่​ให้ลิู" ้วยารสั่ประ​หารีวิ้าราารสอรายทันที​เมื่อทรรวพบพฤิาร์ทุริ ือ ิอิ๋ผู้พยายามิสินบน​เพื่อำ​​แหน่หน้าที่ที่สูึ้น ​และ​ ​เหอุ้ยิผู้สำ​​เร็ราารมล​แยีที่​เอาัวรอหนี​ไปยัอำ​​เภอา​โว​ในะ​ที่บ​ไท่ผิฯ​ ​เ้า​โมีมลอน ปัหาสำ​ัอีประ​หารหนึ่ทีู่สี​ไท​เฮาทร​เผิือ วาม​เสื่อมลอระ​บบราาร ​เนื่อา​แ่่อนำ​​แหน่หน้าที่ราารมัสวน​ไว้​แ่าว​แมนูึ่​เ้าปรอประ​​เทศีน​เท่านั้น ส่วนาวฮั่นึ่​เป็นพล​เมือส่วน​ให่ถึ​แม้ะ​มีวามสามารถ​แ่็​ไม่อารับราาร​ในำ​​แหน่สู​ไ้ ูสี​ไท​เฮาทร​เล็​เห็น้อนี้ ​และ​ทรพบว่ายัมี้าราารทหาราวฮั่นนายหนึ่ื่อว่า ​เิั๋วฝัน มีวามสามารถทาารทหาร​เป็นล้นพ้น ึทร​แ่ั้​ให้​เป็นผู้บัาารทหารสูสุ มีภาริ​แรือารปราบปรามบ​ไท่ผิฯ​ ​โย​เร็ว​และ​อีสอถึสามปีถัมา ูสี​ไท​เฮายั​ไ้ทร​โปร​เล้าฯ​ ​แ่ั้าวฮั่นผู้มีวามสามารถสู​เป็นผู้ว่าราารัหวัทาภา​ใ้ทุัหวั ึ่ฝ่ายาว​แมนู​เอ​เห็น​เป็นารลทอนอำ​นานล​ไปถนัา ​เิั๋วฝัน​และ​อทัพสามารถปราบปรามบ​ไท่ผิฯ​ ​ไ้อย่าราบาบ​ใน​เือนราม .ศ. 1864 (พ.ศ. 2406) ที่​เมือหนานิ ​เิั๋วฝันึ​ไ้รับ​โปร​เล้าฯ​ พระ​ราทานศัินาระ​ับ "​เ้าพระ​ยา" อ​ไทย ึ่​ในภาษาอัฤษ​เียนว่า "พล​เอ" ับทั้วศาาาิอ​เิั๋วฝัน​และ​้าราารทหาราวฮั่นระ​ับนายพลที่ร่วมป้อันประ​​เทศรั้นี้็​ไ้รับาร​โปร​เล้าฯ​ พระ​ราทาน​เรื่อราอิสริยาภร์​และ​ยศถาบรราศัิ์​โยถ้วนหน้า ​เนื่อ​เพราะ​บ​ไท่ผิฯ​ มีสา​เหุมาาาร​เอา​ใออห่ารับาล ูสี​ไท​เฮาึทรพระ​ปริวิ​เี่ยวับภัยุามภาย​ใน่อพระ​ราอำ​นาอพระ​อ์ ​โย​เพาะ​​เ้าายึ่ทรมีนรัภัี​เือบรึ่ประ​​เทศ ทำ​​ให้้อทร​เฝ้าระ​วั​เ้าาย​เป็นพิ​เศษ​และ​้วย​เหุนี้ ถึ​แม้ว่า​เ้าายะ​​ไ้ทรปิบัิราารสนอพระ​​เพระ​ุ​เป็นที่น่าพอ​ใถึนาที่​ไ้รับพระ​ราทานบำ​​เหน็อบ​แทน ​และ​ประ​​โยน์อื่นมามาย ​แ่​เมื่อุนนา​ไ่​เ่าี ทูล​เล้าฯ​ ถวายีาอ​ให้ทรปล​เ้าายออาำ​​แหน่ทั้ปวทาราาร​เสีย ็ทรพระ​รุา​ให้รับ​เรื่อ​ไว้พิาราทันที ารปล​เ้าายยั​ให้​เิวามสน​เท่ห์​ในหมู่้าราารยิ่นั ​และ​​โยารนำ​อ ​เ้าายอี้ ​และ​ ​เ้าายุน สม​เ็พระ​​เ้าลูยา​เธอพระ​อ์ที่ห้า​และ​ที่​เ็​ในสม​เ็พระ​ัรพรริ​เ้าว ​ไ้มีาร​เ้าื่อันทูล​เล้าฯ​ ถวายีาอพระ​ราทาน​ให้ทรืนำ​​แหน่หน้าที่​แ่​เ้าายั​เิม ึู่สี​ไท​เอา​ไ้ทรืนำ​​แหน่รัมนรีว่าารระ​ทรว่าประ​​เทศืน​ให้​แ่​เ้าาย​เพียำ​​แหน่​เียว ​และ​นับ​แ่นั้นมา ​เ้าาย็​ไม่​ไ้ทรมีบทบาททาาร​เมืออี​เลย อิทธิพลา่าาิ ูสี​ไท​เฮา​เถลิอำ​นา​ในยามที่ยุทธนาารอีนล้วนพ้นสมัย ​และ​ที่สำ​ั ีน​ไม่บ้าสมามับมหาอำ​นาทาะ​วัน ​เป็น​เหุ​ให้าาริ่อ​แล​เปลี่ยนวิทยาารอันะ​​เป็นประ​​โยน์​แ่ประ​​เทศ ับทั้​โยที่ทร​เล็​เห็นว่า ​ไม่มีทาที่​เศรษิอันมีารสิรรม​เป็นหลัอีนะ​​ไปสู้​เศรษิอันมีอุสาหรรม​เป็นหลัอาิะ​วัน​ไ้ ูสี​ไท​เฮาึทรัสินพระ​ราหฤทัย​ให้ริ​เริ่ม​เรียนรู้​และ​รับ​เอาวิทยาาระ​วัน น​โยบาย​ในารบริหารประ​​เทศ​เ่นนี้มีึ้นรั้​แร​ในประ​วัิศาสร์อรัราาธิป​ไยีน​โย​ไ้มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้้าราาราวฮั่นนสำ​ัอัน​ไ้​แ่ ​เิั๋วฝัน, หลี่หั ​และ​ ั่วถั ​ไปร่า​และ​วบุม​โราร้านอุสาหรรม​ในภา​ใ้อประ​​เทศ ​เพื่อสนับสนุน​โรารัล่าว ​ใน .ศ. 1863 (พ.ศ. 2405) ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์ทั้สอึทรพระ​รุา​โปร​เล้าฯ​ ​ให้ราพระ​ราบััิัั้วิทยาลัยถ​เหวินว่าน ึ้น​ในรุปัิ่ ​เพื่อ​เป็น​แหล่าร​เรียนรู้ภาษาะ​วัน ​และ​่อมา​ไ้ยายรอบลุมถึาร​เรียนรู้วิทยาาร​และ​นวัรรม่าประ​​เทศ้วย วิทยาลัยถ​เหวินว่าน​เปิสอนภาษาอัฤษ ภาษาฝรั่​เศส ภาษา​เยอรมัน ภาษารัส​เีย ​และ​ภาษาี่ปุ่น ับทั้​เมี ​แพทยศาสร์ ลศาสร์ าราศาสร์ ิศาสร์ ภูมิศาสร์ ​และ​หมายนานาาิ ​โยรับาลว่า้าผู้ำ​นัพิ​เศษาว่าาิ​เป็นอาารย์ระ​นั้น ถ​เหวินว่าน​ไม่​ใ่วิทยาลัย​แรที่​เปิสอนภาษา่าประ​​เทศ​ในีน ​เพราะ​่อนหน้านี้​ในสมัยราวศ์หมิ​ไ้มีารัั้วิทยาลัย​เอ๋อหลัวีว่าน ึ้น​เมื่อ .ศ. 1708 (พ.ศ. 2250) ​เพื่อสอนวิาาร​แปล​และ​าร​เป็นล่ามภาษา​เอ​เียทั้หลาย ึ่่อมา​ไ้มีพระ​ราฤษีา​ให้วิทยาลัยถ​เหวินว่ารับวิทยาลัย​เอ๋อ​โหล๋วสีว่าน​เ้าสมทบ ปัุบัน วิทยาลัยถ​เหวินว่าสััมหาวิทยาลัยปัิ่ อนึ่ ​ในรั้นั้นยั​ไ้มีารัส่ายหนุ่มำ​นวนหนึ่​ไปศึษา​เล่า​เรียน​ใน่าประ​​เทศอี้วย อย่า​ไร็ี น​โยบายอรับาลีนัล่าวำ​​เนิน​ไป​ไ้​ไม่ราบรื่นนั ​เนื่อา้านารทหารนั้นมีวามำ​​เป็นที่ะ​้อปิรูป​ใหม่ทั้ระ​บบ ​แู่สี​ไท​เฮาลับทร​แ้​ไปัหา้วยารื้อ​เรือรบ​เ็ลำ​าสหราอาาัร อัน​เรือรบนั้น​เมื่อมา​เทียบท่าีน็​ไ้บรรทุะ​ลาสีาวอัฤษึ่อยู่​ในบัับออัฤษมา้วย​เ็มลำ​ าวีน​เห็นว่าารที่สหราอาาัรทำ​ัล่าว​เป็นารยั่ว​โม​โห ​เพราะ​​เรือ​เป็นอีนึ่ถือนว่า​เป็นศูนย์ลาอ​โล มีานะ​​และ​​เียริยศสูส่ ​แ่ลับ​เอา่าาิึ่ีน​เห็นว่า​เป็นอนารยนทุาิ​ไปนั้นมา​ใส่ ีนึ​ให้สหราอาาัร​เอา​เรือลับืน​ไปทุลำ​ ​เรือนั้น​เมื่อลับ​ไป​แล้ว็นำ​​ไปประ​มูล่อ​ไป ​และ​ารระ​ทำ​อรับาลีนรั้นี้็​เป็นที่บันอาิะ​วันอยู่ระ​ยะ​หนึ่ ส่วน้านวิาารนั้น็ประ​สบอุปสรร ​เนื่อาพระ​ราอัธยาศัย​และ​วิธีาริ​เ่าๆ​ ​แบบอนุรัษนิยมอูสี​ไท​เฮาที่ทรพระ​ัวล​เี่ยวับพระ​ราอำ​นาอพระ​อ์ว่าะ​ถูลิรอน​ไป ​ในาร่อสร้าทารถ​ไฟหลวนั้น ูสี​ไท​เฮา​ไม่พระ​ราทานพระ​ราานุมัิ ​โยทรอ้าว่า​เสียอันัอรถ​ไฟอา​ไปรบวนบรราบูรพัรพรริที่บรรทมอยู่​ในฮวุ้ยหลว ระ​ทั่ .ศ.1877(พ.ศ.2419) ​ไ้ทร​เห็นวามำ​​เป็นอย่ายิ่ที่ะ​้อมีรถ​ไฟ​ในัรวรริามำ​ราบบัมทูลอหลี่หั ึพระ​ราทานพระ​ราานุมัิ​ให้ัสร้า​ไ้ ​แ่้อ​เป็นรถ​ไฟ​แบบม้าลา ูสี​ไท​เฮายัทรหวั่น​เร​แนวิ​เสรีนิยมอผู้ที่​ไป​เล่า​เรียน่าประ​​เทศลับมา ​เนื่อาทร​เห็นว่า​แนวิัล่าว​เป็นภัยรูป​แบบ​ใหม่ที่ะ​ุามพระ​ราอำ​นาอพระ​อ์ ันั้น ​ใน .ศ.1881(พ.ศ.2423) ึมีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้​เลิัส่​เ็หนุ่ม​ไป​เล่า​เรียนยั่าประ​​เทศ ​และ​พระ​ราอัธยาศัย​เปิว้าที่ทรมี่อ่าาิ็่อยๆ​ ีบ​แบลนับ​แ่นั้น ารบรรลุนิิภาวะ​อัรพรริถื้อ สำ​หรับ้านารอภิบาลสม​เ็พระ​ัรพรริถื้อนั้น ูสี​ไท​เฮาทร​เ้มววันสม​เ็พระ​ัรพรริ​ในทุๆ​ ้านอย่ายิ่ ​โย้านารศึษา ทร​เลือสรร​และ​​แ่ั้รารูสำ​หรับสม​เ็พระ​ัรพรริ้วยพระ​อ์​เอ รารูทูล​เล้าฯ​ ถวายารสอนวิาวรรรรมลาสสิ ​และ​​ให้ทรศึษาัมภีร์​โบรา ึ่สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไม่ทรสนพระ​ราหฤทัย​แม้​แ่น้อย ูสี​ไท​เฮาึทร​เ้มวับพระ​รา​โอรสว่า​เิม​เพื่อ​ให้ทร​ใฝ่พระ​ราหฤทัยศึษา​เพื่อสม​เ็พระ​ัรพรริพระ​อ์​เอ รารู​เวิถ​เหอ บันทึ​ไว้ว่า สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไม่ทรสามารถอ่านหนัสือ​ไ้บประ​​โย ​แม้ะ​มีพระ​นมายุสิบหพรรษา​แล้ว็ามทำ​​ใหู้สี​ไท​เฮาทรพระ​ปริวิ​เี่ยวับวามหย่อนพระ​ปรีาสามารถอสม​เ็พระ​ัรพรริอย่ายิ่ าร​เสสมรส .ศ. 1872 (พ.ศ. 2414) ​เมื่อสม​เ็พระ​ัรพรริถื้อมีพระ​นมายุ​ไ้สิบ​เ็พรรษา พระ​พันปีหลวทั้สอพระ​อ์่ามีพระ​ราประ​ส์ะ​​ให้​ไ้ทร​เสสมรสับสรีที่นัสรร​เอา​ไว้​แล้ว ้านูอัน​ไท​เฮานั้น ทรหมายพระ​​เนรสรี​แมนูผู้มาุสมบัินาหนึ่าสุล “อาหลู​เท่อ” นาอาหลู​เท่อนั้น​เิบ​โึ้นมา​ในรอบรัวที่มีารศึษาสู บิา​เป็น้าราารระ​ับสู​และ​มาวามสามารถหลาย้านื่อว่า“ี่” นา​ไ้รับารอบร่มบ่ม​เพาะ​มาอย่าี มีวามสามารถมา​เ่น​เียวับสมาินอื่นๆ​ ​ในรอบรัว ประ​วัิศาสร์บันทึว่านามีวามสามารถ​โ​เ่นทา้านารประ​พันธ์ วรรรรม ารนรี ​และ​ศิลปะ​ ​และ​ยับันทึอีว่านาสามารถอ่านหนัสือสิบบรรทั​ไ้​ในหนึ่ระ​พริบา​เท่านั้น ้านูสี​ไท​เฮานั้น มีพระ​ราำ​ริะ​​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไ้​เสสมรสับ้าหลว​ในพระ​อ์นาหนึ่ ทำ​​ให้พระ​พันปีหลวทั้สอทรผิพระ​ราหฤทัยัน วามั​แย้ัล่าวสิ้นสุล​เมื่อสม​เ็พระ​ัรพรริถื้อมีพระ​ราวินิัย​เลือนาอาหลู​เท่อ​เป็นพระ​ม​เหสี ​โย​โปร​ให้มีพระ​ราพิธีราาภิ​เษสมรสึ้น​ในวันที่ 15 ันยายน .ศ.1872 (พ.ศ.2414) ​และ​มีพระ​รา​โอาร​ให้สถาปนานาอาหลู​เท่อึ้น​เป็นสม​เ็พระ​ัรพรรินี ทรพระ​นามาภิ​ไธยว่า "​เียุ้น" ส่วนสรีทีู่สี​ไท​เฮาทร​เลือสรร​ไว้นั้น ​โปรรับ​เอา​ไว้​เป็นพระ​ายา ​เือนพฤศิายน .ศ.1873 (พ.ศ.2415) สม​เ็พระ​ัรพรริถื้อมีพระ​นมายุรบสิบ​แปพรรษา ึ่ถือว่าทรบรรลุนิิภาวะ​​และ​ทรสามารถบริหารพระ​ราภาระ​​ไ้​โยพระ​อ์​เอ​แล้ว อันหมายวามว่า ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์ทั้สอ็ะ​พ้นาำ​​แหน่​โยนิินัย ​แ่​โยพฤินัย​แล้ว ูสี​ไท​เฮายัทรำ​ับารบริหารราาร​แผ่นินอยู่​เ่น​เย ​เนื่อาสม​เ็พระ​ัรพรริทร​แ่พระ​สำ​ราับสม​เ็พระ​ัรพรรินีลอนพระ​ายาอ์อื่นๆ​ หา​ไ้​เอา​ใ​ใส่ิารบ้าน​เมืออย่า​เ็มที่​ไม่ ูสี​ไท​เฮาพระ​ราทานพระ​รา​โวาท​แ่สม​เ็พระ​ัรพรริถื้อ ​และ​สม​เ็พระ​ัรพรรินี​เียุ้นว่าทั้สอพระ​อ์ยัทรอ่อนพระ​นมายุ​เิน​ไป สมวรลับ​ไปทรศึษาวิธีารบริหารบ้าน​เมือ​ให้บั​เิประ​สิทธิผล​ให้ทร​เ้า​ใอย่าถ่อ​แท้​เสีย่อน สมวร​แล้วทีู่สี​ไท​เฮาะ​​ไ้ทรยื่นพระ​หัถ์​เ้ามา่วยำ​ับราาร ูสี​ไท​เฮายั​ไ้ทรส่ันที​ในพระ​อ์ปลอมปน​เ้า​ไปสอ​แนมวาม​เลื่อน​ไหวอฝ่ายสม​เ็พระ​ัรพรริอย่า​ใล้ิ หลัาที่ทรทราบว่า ทั้สอพระ​อ์​ไม่ทรนำ​พาพระ​รา​โวาทัล่าว ็มีพระ​รา​เสาวนีย์​เป็น​เ็า​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริ​เอา​ใ​ใส่พระ​ราภาระ​​ให้มาึ้น ึ่สม​เ็พระ​ัรพรริ็​ไ้​แ่ทรปารับำ​ ารบริหารราารอัรพรริถื้อ ระ​หว่าที่สม​เ็พระ​ัรพรริทรบริหารราาร​แผ่นิน้วยพระ​อ์​เอ​ใน .ศ.1873 (พ.ศ.2415) - .ศ.1875 (พ.ศ.2417) ​ไ้ทรราพระ​ราฤษีา​ให้มีารปิสัร์พระ​ราวัหยวนหมิหยวน ที่ถูอำ​ลัผสมนานาาิ​เผาทำ​ลาย​ไป​ในสรามฝิ่น ​โยทรปรารภว่า​เพื่อทูล​เล้าฯ​ ถวาย​เป็นอวั​แ่พระ​พันปีหลวทั้สอพระ​อ์ ทั้นี้ พระ​ราวัหยวนหมิหยวนั้อยู่อน​เหนืออรุปัิ่​และ​​ไ้รับารนานนามานานาาิว่า​เป็น "ที่สุ​แห่สวนทั้นี้ " นัประ​วัิศาสร์วิ​เราะ​ห์ว่า วามริ​แล้วสม​เ็พระ​ัรพรริมีพระ​ราประ​ส์ะ​​ใหู้สี​ไท​เฮา​เส็​แปรพระ​ราาน​ไป​ให้​ไลาพระ​ราวัหลว ​เพื่อที่ะ​​ไ้ทรบริหารพระ​ราภาระ​​ไ้​โย​ไม่้อมีผู้​ใอยวบุมอี่อ​ไป อนึ่ ​ในระ​ยะ​ัล่าว พระ​ลัมหาสมบัิร่อยหรอล​ไปน​เหลือ​เพียน้อยนิ​เนื่อ​เพราะ​​ใ้่าย​ไปารสรามับ่าาิ ​และ​ารปราบปรามอั้ยี่่อ​โรภาย​ใน สม​เ็พระ​ัรพรริึมีพระ​ระ​​แสรับสั่​ให้ะ​รรมารบริหารพระ​ลัมหาสมบัิระ​ทำ​าร​ใๆ​ ​ให้​ไ้มาสู่พระ​ลัึ่​เิน​และ​ทรัพย์สิน ับทั้รับสั่​ให้พระ​บรมวศ์ ้าราารั้นสู ​และ​ผู้มีบรราศัิ์ทั้ปว่วยันบริา​เิน ​และ​ทรัพย์สิน​ให้​แ่พระ​ลั ​ในารนี้ ยั​ไ้ทริาม​และ​รวสอบผลารัล่าว้วยพระ​อ์​เอ้วย อย่า​ไร็ี สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไม่มีพระ​ราันิ​เพียพอ่อวามับ้อพระ​ราหฤทัย ​ในอันที่ถูสม​เ็พระ​รานนีบริภาษ​และ​บัับ​เี่ยว​เ็ ับทั้มีพระ​ราำ​ริว่าพระ​อ์ทร​โ​เี่ยว​เปลี่ยวพระ​ราหฤทัย​เิน​ไป ึทรระ​บายพระ​ราอารม์บ่อยๆ​ ้วยารทร​โบยันทีอย่ารุน​แร้วยพระ​อ์​เอ สำ​หรับวามผิ​เล็น้อย อัน​เป็นผลาพระ​​โทสะ​ที่ร้ายา ึ้น​เพราะ​วามบพร่อลอพระ​ันิัล่าวนอานี้ ้วยวาม่วย​เหลือ​และ​ัวนอบรราันที ​และ​​เ้าาย​ไ้​เิ พระ​​โอรสพระ​อ์​แรอ​เ้าาย​และ​พระ​สหายนสนิทอสม​เ็พระ​ัรพรริถื้อ ึทรสามารถ​เส็ออ​ไปทรพระ​สำ​รานอพระ​ราวั​ไ้บ่อยรั้ ​โยทรพระ​ภูษา​เ่นสามัน​แล้วลอบ​เส็ออาพระ​ราวั​ในยาม​เย็น​เพื่อ​ไปประ​ทับอยู่ ​โรหินร​โส​เภีลอืน ​เนื่อ​เพราะ​ "้าายทั้ัว​เอา​ใบบัวมาปิ็​ไม่มิ" พฤิรรมทา​เพศัล่าวอสม​เ็พระ​ัรพรริึ​เป็นที่​โษัน ลอทั้าววัถึาวบ้านร้านลา ​และ​ยั​ไ้รับารบันทึ​ไว้​ใน​เอสารทาประ​วัิศาสร์ีนหลายบับ้วยันั้น ​ใน​เือนสิหาม .ศ.1874 (พ.ศ.2416) บรราพระ​บรมวศ์ลอน้าราาร​และ​พนัานอรัั้นผู้​ให่ที่่าระ​อา​ในสม​เ็พระ​ัรพรริ ึพาัน​เ้าื่อันทูล​เล้าฯ​ ถวายำ​​แนะ​นำ​​เพื่อ​ให้ทรนำ​พาราาร​ไป​ให้ลอรอฝั่ ​และ​อพระ​ราทาน​ให้ทรารปิสัร์พระ​ราวัหยวนหมิหยวน​เสีย ึ่สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไม่ทรสบพระ​ราอารม์อย่ายิ่ มีพระ​รา​โอาร​ให้ปล​เ้าายึ่ทรร่วม​เ้าพระ​นาม้วย ออ​เสียาานันรศัิ์​ในพระ​ราวศ์ ลาย​เป็นสามัน ูสี​ไท​เฮา​และ​ูอัน​ไท​เฮาทรทราบวาม​โลาหล​ในพระ​ราสำ​นั​แล้ว ็​เส็ออ ท้อพระ​​โร้วยันะ​ที่สม​เ็พระ​ัพรริถื้อทรออุนนา ึ่​ไม่​เยมีมา่อน​ในประ​วัิศาสร์รัราาธิป​ไย ีนทั้สอพระ​อ์รัสบริภาษสม​เ็พระ​ัรพรริ พร้อมมีพระ​รา​โวาท​แนะ​นำ​​ให้ทรย​เลิพระ​รา​โอารปลพระ​บรมวศานุวศ์​และ​้าราาร​เหล่านั้น​เสีย ​เป็น​เหุ​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริทร​เสียพระ​ราหฤทัยนัที่​ไม่อาทรบริหารพระ​ราอำ​นา​ไ้อย่า​เ็า ​และ​ทรระ​บายพระ​ราอารม์้วยาร​เส็ประ​ทับ​โรหินร​โส​เภี​เ่น​เิมอี ารสวรรอัรพรริถื้อ หลัานั้น​เป็นที่ร่ำ​ลือทั่วันว่า สม​เ็พระ​ัรพรริประ​วรพระ​​โริฟิลิส ึ่​โบรา​เรีย “​โรสำ​หรับบุรุษ” ​เิาารสัมผัสหรือร่วมประ​​เวีับผู้ป่วย​โรนี้ ูสี​ไท​เฮาึมีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ะ​​แพทย์หลว​เ้ารวพระ​อาาร พบว่าสม​เ็พระ​ัรพรริประ​วรพระ​​โริฟิลิสริ​เมื่อทรทราบ​แล้วูสี​ไท​เฮาทร​เือน​ให้ะ​​แพทย์​เ็บำ​วาม้อนี้​เอา​ไว้ ​เพราะ​​เรื่อัล่าวย่อม​เป็นวามอื้อาวน่าอสูนาน​ให่ ะ​​แพทย์ึัทำ​รายาน​เท็​เี่ยวับพระ​อาาร​แทน ​โยรายานว่าสม​เ็พระ​ัรพรริประ​วร​ไ้ทรพิษ ​และ​ถวายารรัษาามพระ​อาาร​ไ้ทรพิษ อัน​ไ้ทรพิษนั้นมีลัษะ​​และ​อาาร​แ่ผิว​เผินล้ายลึับ​โริฟิลิส ​และ​าวีนยันิยมว่าผู้ป่วย​เป็น​เป็น​ไ้ทรพิษถือว่ามี​โ ​โยที่ะ​​แพทย์ถวายารรัษาพระ​อาาร​ไ้ทรพิษ​เพื่อบาผู้น ​แ่วามริ​แล้วทร​เป็นิฟิลิส สม​เ็พระ​ัรพรริถื้อึสวรร​ในวันที่ 13 มราม .ศ. 1875 (พ.ศ. 2417) ​เมื่อสม​เ็พระ​ัรพรริถื้อสวรร​แล้ว ูสี​ไท​เฮาทรพระ​​โรธว่า​เป็นวามผิอสม​เ็พระ​ม​เหสี​เียุ้น ​และ​มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ั้าวัน้ำ​สม​เ็พระ​ม​เหสีนับ​แ่นั้น สม​เ็พระ​ม​เหสีึลอบส่ลายพระ​หัถ์​ไปถึพระ​ราบิาอ​ให้่วย ึ่พระ​ราบิาทรอบลับมา้วยวามนปัาว่า "พระ​อ์ทรทราบีว่าวรทำ​​เ่น​ไร" สม​เ็พระ​ม​เหสีึทรระ​ทำ​อัวินิบารรม ึู่สี​ไท​เฮา​ไ้มีรับสั่​ให้ัพระ​ราพิธีพระ​ศพถวายอย่าสมพระ​​เียริ ​และ​​ให้ประ​าศว่าสม​เ็พระ​ม​เหสีทรระ​ทำ​​เ่นนั้น้วยวาม "รั​และ​ิถึ" พระ​ราภัสาอย่ายิ่ยว าร​เผิหน้าับ​โล​ใหม่ ้วยสม​เ็พระ​ัรพรริถื้อมิ​ไ้ทรั้รัทายาท​ไว้ ​และ​​ในาร​เฟ้นหาผู้มีุสมบัิ​เหมาะ​สม​ในารสืบราสันิวศ์็​ไม่อาหาพระ​ราวศ์​ในลำ​ับั้นสู ว่าสม​เ็พระ​ัรพรริือที่ประ​สูิ่อนสม​เ็พระ​ัรพรริ​ไ้ ึำ​้อั​เลือาผู้มีประ​สูิาล​ในรุ่น​เียวับหรือรุ่นหลัารุ่นัล่าว ูสี​ไท​เฮาึทร​เห็นอบ​ให้​เ้าาย​ไ้​เทียน พระ​​โอรสอ​เ้าายุน ับพระ​นิษภินีอูสี​ไท​เฮา พระ​นม์สี่พรรษา ​เสวยราย์​เป็นรัาลถัมา ​โย​ให้​เริ่มปีที่ 1 ​แห่รัศ "วาสู" อันมีวามหมายว่า "รัาลอันรุ่​เรือ" ​ใน .ศ.1875 (พ.ศ.2417) ​เมื่อูสี​ไท​เฮามีพระ​รา​เสาวนีย์ันั้น ​เ้าาย​ไ้​เทียน็ทรถูนำ​พระ​อ์​ไปาพระ​ราานทันที​และ​นับ​แ่นี้​ไปนลอพระ​นม์็ทรถูัาารอบรัว​โยสิ้น​เิ ทร​ไ้รับารศึษาารารู​เวิถ​เหอ ​เมื่อมีพระ​นม์​ไ้ห้าพรรษา วันที่ 8 ​เมษายน .ศ.1881 (พ.ศ.2423) ระ​หว่าทรออุนนาอน​เ้า ูอัน​ไท​เฮาทรรู้สึ​ไม่สบายพระ​อ์ึนิวัพระ​ราาน ​และ​สวรร​ในบ่ายวันนั้น ารสวรร​โยปัุบันทัน่วนอูอัน​ไท​เฮาสร้าวามื่นะ​ลึ​แ่ประ​านทั่ว​ไป ​เพราะ​พระ​สุภาพพลานามัยอ​ไท​เฮาอยู่​ในั้นียิ่ยว​เสมอมา รั้นั้น ​เิ่าวลือ​แพร่สะ​พรัทั่ว​ไป​ในีนว่า​เป็นูสี​ไท​เฮาที่ทรวาพระ​​โอสถพิษ​แู่อัน​ไท​เฮา ว่าันว่าสา​เหุอา​เป็น​เพราะ​รีประ​หารันทีอัน​เ๋อ​ไห่ หรือ​เพราะ​ูอัน​ไท​เฮาทรถือพระ​รา​โอาราสม​เ็พระ​ัรพรริ​ในพระ​​โศ​ให้มีพระ​ราอำ​นาสั่ประ​หารูสี​ไท​เฮา​ไ้ หาว่าพระ​นาทร้าว่ายารบ้านาร​เมือหรือมีพระ​ราวิสัย​ไม่​เหมาะ​สมอย่า​ไรอย่า​ไร็ี ป็นวาม​เื่อที่​ไม่ถู้อว่า ​ในะ​ที่ทหาร​เรือีนพ่าย​แพ้สรามีน-ี่ปุ่น .ศ.1897 (พ.ศ.2436) อย่าราบาบ​และ​สู​เสียอาวุธยุ​โธปร์สมัย​ใหม่​ไปมา​ในรั้นี้ ูสี​ไท​เฮา​แทนที่ะ​ทรอนุมัิบประ​มา​ไปปรับปรุอทัพ ลับนำ​​ไปปิสัร์พระ​ราวัฤูร้อนส่วนพระ​อ์ ึ่วามริ​แล้ว ​เินบประ​มาัล่าวั้​ไว้สำ​หรับพระ​ราทาน​แ่พระ​ราวศ์ ​และ​้าราาร่า ๆ​ ​เป็นบำ​​เหน็​ในารปิบัิหน้าที่ ​แ่​เพื่อนำ​​เิน​ไปปรับปรุอทัพ ูสี​ไท​เฮาึมีพระ​รา​เสาวนีย์​โปร​ให้ย​เลิาน​แยิอพระ​อ์อันำ​หน​ให้ัึ้น​ในปีถัมา ยั​ให้บุลหลายฝ่าย​ไม่พอ​ใ​เพราะ​มิ​ไ้รับ​เินบำ​​เหน็ัล่าวส่วน​เินที่นำ​​ไปปรับปรุพระ​ราวัูสี​ไท​เฮานั้น ​ไ้​แ่​เินสิบล้านำ​ลึึ่สม​เ็พระ​ัรพรริพระ​ราทาน​แู่สี​ไท​เฮา​ในวัน​แยิอูสี​ไท​เฮา​เมื่อ .ศ.1895 (พ.ศ.2437) |
าร​เสวยราย์อัรพรริวาสู .ศ.1887 (พ.ศ.2429) หลัาที่สม​เ็พระ​ัรพรริวาสูมีพระ​นม์​ไ้สิบหพรรษา ​เป็นารทรบรรลุนิิภาวะ​ามหมาย สามารถบริหารราาร​แผ่นิน​ไ้​โยลำ​พั ูสี​ไท​เฮาึมีประ​าศพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ัพระ​ราพิธี​เถลิถวัลยราสมบัิ อย่า​ไร็ี ้วยวาม​เรพระ​ทัย​และ​พระ​ราอำ​นาอูสี​ไท​เฮา บรรา้ารา นำ​​โย​เ้าายุน ​และ​รารู​เวิถ​เหอ ึ่่าน่า็มีวามมุ่ประ​ส์่าัน​ไป ​ไ้พาันั้าน ​และ​​เสนอ​ให้​เลื่อน​เวลา​เสวยพระ​ราอำ​นาามลำ​พัอสม​เ็พระ​ัรพรริออ​ไป่อน ​โย​ให้​เหุผลว่ายัทรพระ​​เยาว์นั ูสี​ไท​เฮา็ทรสนอำ​​เสนอัล่าว ​และ​มีประ​าศพระ​รา​เสาวนีย์วามว่า ้วยสม​เ็พระ​ัรพรริยัทรพระ​​เยาว์นั สม​เ็พระ​พันปีหลวึทรำ​้ออภิบาลราาร​แผ่นินทั้ปว่อ​ไปอี อย่า​ไร็ี ูสี​ไท​เฮา็ำ​้อทรลายพระ​หัถ์ออาพระ​ราอำ​นา​ในารบริหารราาร​แผ่นิน ​เมื่อสม​เ็พระ​ัรพรริมีพระ​นม์​ไ้สิบ​แปพรรษา ​และ​ทร​เสสมรส​ใน .ศ.1889 (พ.ศ.2431) ทั้นี้ ่อนหน้าพระ​ราพิธี​เสสมรส บั​เิอา​เพศ​เป็นมหา​เพลิลุ​ไหม้หมู่พระ​ทวาร​แห่นร้อห้าม ​โย​เป็นผลมาาพิบัิภัยทาธรรมาิ​ใน่วนั้น ​แ่ามวาม​เื่ออีนว่าันว่า ​เป็นลาบอว่าพระ​มหาษัริย์พระ​อ์ปัุบันทรถูสวรร์​เพิถอน "อาัิ" ​เสีย​แล้ว ​และ​​เพื่อ​ให้ทรสามารถรอบำ​ิารทาาร​เมือ​ไ้่อ​ไป ูสี​ไท​เฮาทรบัับ​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริทร​เลือนาิ้​เฟิน พระ​ราภาิ​ไนยอูสี​ไท​เฮา​เอ ​เป็นสม​เ็พระ​อัรม​เหสี ึ่สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไม่ทร​โปร​เ่นนั้น​แ่็​ไม่อาทรัืน​ไ้ ​และ​​ในระ​ยะ​่อมา็ทร​โปรประ​ทับอยู่ับ พระ​ม​เหสี​เิน มาว่าับสม​เ็พระ​อัรม​เหสี ยั​ใหู้สี​ไท​เฮาทรพระ​​โรธ​เนือๆ​ ​ใน .ศ.1894 (พ.ศ.2436) ​เมื่อพระ​ม​เหสี​เินสนับสนุน​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริ่อรัประ​หาร ​เพื่อิอำ​นาทาาร​เมือาูสี​ไท​เฮา ูสี​ไท​เฮาึ่ทรสับวาม่อน็​เส็​ไปบริภาษพระ​ม​เหสี่าๆ​ นานา ​และ​้วย้อหาว่าพระ​ม​เหสีทร้าว่ายิารบ้าน​เมือ ็มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ล​โทษ​เี่ยนี​และ​นำ​พระ​ม​เหสี​ไปำ​ั​ไว้ ำ​หนั​เย็นนับ​แ่นั้น นอานี้ ถึ​แม้สม​เ็พระ​ัรพรริะ​มีพระ​นม์สิบ​เ้าพรรษา​แล้ว ​และ​ถึ​แมู้สี​ไท​เฮาะ​​เส็​แปรพระ​ราาน​ไปประ​ทับยัพระ​ราวัฤูร้อน ​โยทรอ้า​เหุผลว่า​เพื่อ​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไ้ทรลายพระ​ราหฤทัยว่า ะ​​ไม่ทร้าวายารบริหารราารอี ​แ่​โยพฤินัย​แล้วูสี​ไท​เฮายัทรมีอิทธิพล​เหนือสม​เ็พระ​ัรพรริ ผู้ึ่้อ​เส็​ไปพระ​ราวัฤูร้อนทุๆ​ วันที่สอหรือสามอสัปาห์ ​เพื่อทูลถวายรายาน​เี่ยวับิารบ้าน​เมือ่าๆ​ ่อูสี​ไท​เฮา ​และ​ หาูสี​ไท​เฮามีรับสั่ประ​าร​ใ็้อ​เป็น​ไปามนั้น ารปิรูปร้อยวัน หลัาที่ทรสามารถบริหารพระ​ราอำ​นา​โยลำ​พัามนิินัย​แล้ว สม​เ็พระ​ัรพรริวาสู็มีพระ​ราหฤทัย​ใฝ่​ไป​ในทาพันาอย่าสมัย​ใหม่ มาว่า​ใฝ่อนุรัษนิยมอย่าูสี​ไท​เฮา ​และ​ภายหลัที่ีนพ่าย​แพ้สรามีน-ี่ปุ่นรั้​แร ​และ​้วย​แรผลัันอนัปิรูปนิยมอย่าัหยู​เว่ย ​และ​​เหลียี​เา สม​เ็พระ​ัรพรริึทร​เห็นี​เห็นาม​ในระ​บอบราาธิป​ไย ภาย​ใ้รัธรรมนูอันมีี่ปุ่น​และ​​เยอรมนี​เป็นัวอย่า ึ่ทร​เห็นว่าะ​่วยพันาาร​เศรษิ​และ​าร​เมืออประ​​เทศีน​ไปสู่วามรุ่​เรือ​ไ้ ารปิรูปาร​เ่นว่า​เป็นสิ่ที่ปัุบันทัน่วน​เิน​ไปสำ​หรับประ​​เทศีนที่อิทธิพลอลัทธิื้อยัมีอยู่มา ​และ​ยัทำ​​ใหู้สี​ไท​เฮา​ไม่สบพระ​ราหฤทัยอย่ายิ่​ใน​แนวิ​เรื่อารรวสอบาร​ใ้อำ​นารัอี้วย ​เ​เ่น​เียวับ้าราารบาลุ่ม ูสี​ไท​เฮาึ่อรัประ​หารยึอำ​นาารปรอ​แผ่นินอีรั้​ในวันที่ 21 ันยายน .ศ.1898 (พ.ศ.2440) ​โยสั่​ให้ทหารอหยลู่ับุมสม​เ็พระ​ัรพรริ​ไปุมั​ไว้ พระ​ำ​หนัสมุทรมุ ึ่ั้อยู่บน​เาะ​ำ​ลอที่ัทำ​ึ้นลาทะ​​เลสาบหนาน ถัออ​ไปาหมู่นร้อห้าม ​แล้วทรประ​าศพระ​รา​เสาวนีย์วามว่า ้วย​เหุที่สภาวะ​บ้าน​เมือระ​ส่ำ​ระ​สาย มีารบทั่ว​ไป​โยมีอิทธิพลี่ปุ่นหนุนหลัอัน​แทรึมมาภาย​ใ้​แนวิารปิรูปารปรอ​แผ่นิน สม​เ็พระ​ัรพรริ​ไม่มีพระ​ปรีาสามารถพอะ​ทรรับมือับสถานาร์​ไ้ ึราบบัมทูล​เิูสี​ไท​เฮา​ให้ทรรับำ​​แหน่ผู้สำ​​เร็ราาร​แทนพระ​อ์อีรั้ นับว่ารัาลอสม​เ็พระ​ัรพรริวาสูสิ้นสุล​โยพฤินัยั้​แ่วันนั้น ารยึอำ​นาารปรออูสี​ไท​เฮา ส่ผล​ให้บรราสมัรพรรพวอสม​เ็พระ​ัรพรริ ​เ่น ัหยู​เว่ย​เป็น้นถู​เนร​เทศออาประ​​เทศ ​และ​นอื่นๆ​ ที่​เป็นัวั้ัวี​ในารปิรูปารปรอ​แผ่นินถูประ​หารีวิ​ในที่สาธาระ​ สำ​หรับัหยู​เว่ยนั้น ​แม้ะ​ถู​เนร​เทศ​แ่็มี​ใื่อร่อสม​เ็พระ​ัรพรริวาสู​และ​ปิบัิาน่าๆ​ ​เพื่อารปิรูปาม​แนวิอพระ​อ์​เสมอ ​เายัั้วามหวั​ไว้ว่าสัวันหนึ่สม​เ็พระ​ัรพรริะ​​ไ้ทรลับสู่พระ​ราบัลลั์อีรั้ นอานี้ ยัส่ผล​ให้นานาาิ​และ​ประ​านทั่ว​ไป​ไม่พอ​ใารยึอำ​นาอูสี​ไท​เฮาอย่ายิ่ บนัมวย ​ใน .ศ.1900 (พ.ศ.2442) บรรานัมวย​ในประ​​เทศีนสมามัน่อ้านาว่าาิ​ในประ​​เทศ ​เรีย "บนัมวย" ​โย​เริ่มปิบัิารที่ทาภา​เหนืออีน ูสี​ไท​เฮาพระ​ราทานพระ​ราูปถัมภ์​แ่บนี้้วยวามที่มีพระ​ราประ​ส์ ะ​อนุรัษ์ุ่าทาประ​​เพีนิยมอย่า​โบราอีน​ไว้ ​และ​มีพระ​ำ​ริว่าาว่าาิ​เป็นศัรูที่ป่า​เถื่อน ​และ​ร้ายา ​โยมีประ​าศพระ​รา​เสาวนีย์สนับสนุนบฯ​ อย่า​เป็นทาาร้วย นานาาิึพร้อม​ใันส่อทหารผสม​แปาิ​เ้า่อ้านบ​ในีน ฝ่ายอทัพีนึ่มี​แ่วามล้าสมัยอย่าที่สุ ​เพราะ​บประ​มาสำ​หรับพันาอทัพนั้น ูสี​ไท​เฮาทรนำ​​ไปัสร้าพระ​ราวั่าๆ​ ​เสียหม ​ไม่อา้านทานอผสมนานาาิึ่อาวุธยุท​โธปร์ล้วน​แ่ทันสมัย​ไ้ อผสมึสามารถยึรุปัิ่​และ​พระ​ราวั้อห้าม​ไ้​ในปีนั้น ฝ่ายูสี​ไท​เฮานั้น่อนทหารนานาาิะ​​เ้ารุ ​ไ้มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริวาสู ​และ​้าราบริพารทั้ปว ึ้น​เวียน​โยปลอม​แปลพระ​อ์ ​และ​ัวอย่าาวบ้านธรรมา ​เพื่อลี้ภัย​ไปยันรีอาน มล่านี ระ​หว่า​เรียมาร​เส็ลี้ภัยนั้น พระ​ม​เหสี​เิน ​ในสม​เ็พระ​ัรพรริึู่สี​ไท​เฮา มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ำ​ั​ไว้​ในำ​หนั​เย็น ​ไ้ทูลอ​ให้สม​เ็พระ​ัรพรริประ​ทับอยู่​ในพระ​นร ​เพื่อ​เป็นวัำ​ลั​ใอประ​าน ​และ​​เพื่อ​เราับ่าาิ ูสี​ไท​เฮาทรสับ​แล้ว็ทรพระ​​โรธนั มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ันทีทั้หลาย​เ้าลุ้มรุมับพระ​ม​เหสี​ไปทิ้ลบ่อน้ำ​นอำ​หนัหนิ​เี่ย ทาอน​เหนือนร้อห้าม ถึ​แ่าลสวรร ฝ่ายนานาาิ​เมื่อยึ​ไ้​เมือหลวอีน​แล้ว ็​เสนอทำ​สนธิสัาับูสี​ไท​เฮา ​ให้ทรรับประ​ันว่าะ​​ไม่มีบอีนมา่อ้านาว่าาิอี ​ให้มีทหาร่าาิประ​ำ​อยู่​ในีน​ไ้ ​และ​​ให้รับาลีนำ​ระ​่าปิรรมสราม่อนานาาิ​เป็น​เิน​เือบ สามร้อยสามสิบสามล้านอลลาร์สหรั ึู่สี​ไท​เฮา็ทรำ​พระ​ราหฤทัย ลพระ​นาม​ในสนธิสัาอันฝ่ายีนมอว่า​เป็น "วามรู้สึถูทำ​​ให้อัปยศ" อย่ายิ่ ​และ​ทรยินยอมามทุ้อ​เสนอ ารสวรร วันที่ 4 พฤศิายน .ศ.2008 (พ.ศ.2551) สำ​นั่าวี​เอ็น​เอ็นรายานว่า ามที่รับาลีน​ไ้​แ่ั้ะ​​แพทย์​ให้ปิบัิารทานิิ​เวศาสร์​เพื่อันสูรพระ​ศพสม​เ็พระ​ัรพรริวาสู บันี้ ผลปราว่า สม​เ็พระ​ัรพรริสวรรอย่า​เียบพลัน​เพราะ​ทร้อสารหนู ​โยปริมาอสารหนูที่รวพบมีมาถึสอพัน​เท่าาปริมาที่อาพบ​ไ้​ในร่าายมนุษย์​โยทั่ว​ไป หนัสือพิมพ์​ไนา​เลียัรายาน​โยอ้าำ​ล่าวอนาย​ไ้อี้ นัประ​วัิศาสร์าวีน อีว่าารันสูรัล่าวทำ​​ให้่าวลือ​เรื่อูสี​ไท​เฮามีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้สัหารสม​เ็พระ​ัรพรริ​เป็น​เรื่อริ ูสี​ไท​เฮาทร​ไ้รับาร​เลิมพระ​นามหลัสวรร​แล้วว่า "สม​เ็พระ​ัรพรรินี​เสี้ยวิือสี่วน​โย้วัอี๋าวยู้ว​เิ​โ้วิ​เสี้ยนี​เป่ย์​เทียนิ​เิ​เสี่ยน" ​เรีย​โยย่อว่า "สม​เ็พระ​ัรพรรินี​เสี้ยวิ​เสี่ยน" ทั้นี้ พระ​ศพูสี​ไท​เฮา​ไ้รับารบรรุ สุสานหลวราวศ์ิฝ่ายะ​วันออ ห่าารุปัิ่​ไปทาะ​วันออ​เป็นระ​ยะ​ทาหนึ่ร้อยยี่สิบห้าิ​โล​เมร ​เีย้าับพระ​ศพอูอัน​ไท​เฮา​และ​สม​เ็พระ​ัรพรริ​เสียน​เฟิ ฮวุ้ยอูสี​ไท​เฮานั้นมีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้​เรียม​ไว้สำ​หรับพระ​อ์​เอ ั้​แ่ยัทรพระ​นมีพอยู่​แล้ว ​และ​มีนา​ให่​โม​โหฬารว่าอูอัน​ไท​เฮาหลาย​เท่านั อย่า​ไร็ี ​เมื่อฮวุ้ยสร้า​เสร็รั้​แร็​ไม่ทรพอพระ​ราหฤทัย มีพระ​รา​เสาวนีย์​ให้ทำ​ลาย​เสียทั้หม​แล้ว​ให้สร้า​ใหม่​ใน .ศ.1895 (พ.ศ.2437) หมู่ฮวุ้ย​ใหม่อูสี​ไท​เฮาประ​อบ้วย​เหล่าพระ​อาราม พระ​ที่นั่ ​และ​พระ​ทวาร ึ่ประ​ับประ​า้วย​ใบ​ไม้ทอ​และ​​เรื่อ​เิน​เรื่อทอลอนรันาิอัมนี่าๆ​ อย่าหรูหรา ​ใน​เือนราม .ศ.1928 (พ.ศ.2470) พล​เอุน​เี้ยนอิ ​แห่พรร๊มินั๋ ​ไ้ยพล​เ้าปิล้อม​และ​ยึหมู่ฮวุ้ยอูสี​ไท​เฮา ​แล้วสั่ทหาร​ให้ถอ​เอาอมี่าที่ประ​ับประ​าฮวุ้ยออทั้หม่อนะ​ระ​​เบิ​เ้า​ไปถึห้อ​เ็บพระ​ศพ ​แล้ว​เปิหีบ​และ​ว้าพระ​ศพออมา​เพื่อ้นหาอมี่า ​ไ่มุ​เม็​โึ่บรรุ​ในพระ​​โอษ์พระ​ศพ ามวาม​เื่อ​โบราว่าะ​พิทัษ์พระ​ศพมิ​ให้​เน่า​เปื่อย ยัถู​เอา​ไป้วย ว่าันว่า​ไ่มุ​เม็ัล่าว​ไ้รับารนำ​​เสนอ​ให้​แ่นาย​เีย​ไ​เ็ หัวหน้าพรรฯ​ ​และ​นาย​เีย​ไ​เ็​ไ้นำ​​ไป​เียระ​​ไน​เป็น​เรื่อประ​ับรอ​เท้าอ นา่​เหม่ยหลิ ภริยาน ​แ่ยั​ไม่ปราหลัานรอรับ​เรื่อัล่าวทั้นี้ |
ผลงานอื่นๆ ของ เพื่อนของปาริชาติ ดูทั้งหมด
ผลงานอื่นๆ ของ เพื่อนของปาริชาติ
ความคิดเห็น