เส้นทาง (ขออภัยที่ชื่อเรื่องโหล-อีตาคนเขียน)

เนื้อเรื่อง

เส้นทาง

นึกถึงร้านขายขนมปังร้านนึง ซึ่งไม่ทราบว่ามีกี่สาขา
แต่ร้านที่พูดถึงนี้อยู่แถวๆทางที่จะเดินไปโบส

ขนมปังรานนี้รสชาติเลิศกว่าขนมปังธรรมดาอย่างไรอันนั้นวิเคาะห์ไม่ออก เพราะผมก็พวกกินอะไรก็ได้ที่อร่อย เป็นประเภทกินเร็ว ไม่ค่อยซาบซึ้งในรสเท่าไหร่
.....
รสชาติไม่ใช่ประเด็น แต่มันน่าสนใจตรงที่
"ทำไมมักจะมีคนกว่าครึ่งร้อยยืนต่อแถวเรียงหนึ่งทั้งที่อากาศร้อน เพียงเพื่อรอซื้อขนมปังเจ้านี้?"
ที่จริงคำตอบก็พอเดาออกโดยวัดจากความรู้สึกของตัวเอง ก็คือ "ก็อยากลอง"

เคยได้ยินแนวคิดแนวคิดนึง
คือ
สมมุติ มีคนยืนตรงเคารพธงชาติอยู่สองเคส

เคสแรก มีอยู่100คนหน้าเสาธง
เคสสอง มี1แสนคน หน้าเสาธง

ถามว่า ถ้า1ในร้อยคน หันซ้ายขวามองอะไรก็ไม่รู้
กับ  มี1พันคนใน1แสนคน หันซ้ายขวามองอะไรไม่รู้
มีผลเหมือนกันไหม?

ในแง่คณิตศาสตร์หรือสมการ มีค่าเท่ากัน
แต่ใน "ความเป็นจริง"
ต่างกันมาก
ในมิติของความจริง มันมีตัวแปรมากมายมหาศาลที่ทำให้สมการในสายตาของมนุษย์ไม่มีค่าน่าเชื่อถืออะไรได้อีกต่อไป

การคำนวณโดยตัวเลขหรือสมการ หรือวิทยาศาสตร์ จะต้องถกเอาตัวแปรทางจิตวิทยาอย่างน้อยหนึ่งอย่างบวกเข้าไปด้วย จึงจะสามารถประเมินสถานการณ์ "จริง" ได้
---

ถ้าร้านขนมปังนั้น มีคนยืนรออยู่2คนเพื่อซื้อ มันก็งั้นๆ
แต่ะพอมีคนยืนรอเป็นครึ่งร้อย
มันก็อัศจรรย์ใจทันที
และเป็นตัวชี้ชวน เร้าให้คนที่เห็น ต้องเกิดคำถาม และอยาก "เข้าไปลอง"

ตรงแถวๆร้านนั้น มีของกินเพียบ มีร้านอาหารเพียบ
แต่คนยอมจะยืนรอด้วยความหิว เพียงเพื่อจะ "ได้ลอง"
----

บนโลกนี้ ไม่ว่าจะว่าด้วยศาสตร์ใด มีเส้นทางมากมาย ให้เลือกเดิน
มีหลายคนเคย "ลองเดิน" ดูหลายทาง
มีหลายคน "เลือกเดิน" ตามมวลชน เพราะตามกลไกทางจิตวิทยา

มีบางคน แน่วแน่ เดินในเส้นทางเดียวอย่างไม่สนใจมวลชน

มีบางคนหาเรื่องใส่ตัว ทางมากมายไม่ไป ชอบไปทางที่ต้องแข่งขันกัน เพื่อให้ได้การยอมรับ

ลักษณะของคนแต่ละประเภท ที่ใช้วิธีการเลือกเส้นทางก็จะคล้ายๆกัน คือไม่ได้พิศดานอะไร ถ้าจะแยกแยะออกมาเป็นหมวดหมู่

แต่

ในหมวดหมู่นั้น ที่คัดแยกออกมา โดยการเลือกเส้นทางของเขาจะสามารถแยกหมวดหมู่ได้อีกต่อหนึ่ง
โดยการตั้งโจทย์เพิ่มว่า
"แล้วคนพวกนั้น คิดยังไงกับคนที่เลือกทางอื่น...."

คนโง่คนฉลาด คนเห็นแก่ตัว คนดีมากดีน้อย จะเริ่มมองเห็นกตอนที่เราแยกด้วยโจทย์ข้อนี้นี่ล่ะ....
----.

ไม่ใช่ทุกคน ที่จะเดินในทางที่เดินอยู่จนถึงจุดหมาย และสามารถบอกได้ว่า จริงๆแล้วทางั้นนำไปสู่ที่ได
ระหว่างทาง เราอาจเจอป้ายบอกทางมากมาย อาจจะเจอจุดพัก อาจเจอผู้ร่วมทาง อาจเจอมิตรสหายเพิ่มตามเส้นทางนั้น
..และที่ว่ามาทั้งหมด "กำลังมุ่งไปข้างหน้า"

น้อยคนที่จะได้เจอ "ใครสักคน" ที่เดินย้อนกลับมาตามทางที่มวลชนกำลังเดินไป ด้วยมุ่งมั่นและมีความหวัง และมีป้ายบอกทาง และมีจุดแวะพัก และมีจุดเชคว่าทางนี้แน่นอน เพราะทางที่ผ่านๆมาซึ่งเป็นต้นทางเป็นไปตามแผนที่ ที่"เจ้าของทาง" ทำไว้ ....เป้ะ...

ใครสักคนที่พดถึงนั้น จะต้องถูกมองในหลายๆแง่มุม
อาจถูกมองว่า ไม่ได้เรื่อง ไม่อดทน ไม่เอาจริง
แต่จะมีสักกี่คนที่คิดว่า
ใครสักคนที่ว่านั้น อ่าจจะมาจากปลายทางที่มวลกำลังมุ่งหน้าไป
แน่นอนว่าคงไม่มีใครยอมคิดอย่างนี้แน่ ...เพราะโดยพื้นฐนแล้ว มนุษย์จะวางมาตรฐานของคนอื่นไว้กลางๆหรือค่อนข้างต่ำไว้ก่อนเสมอโดยไม่รู้ตัว

----
ในทุกๆเส้นทาง ไม่ว่าจะทางไหน ที่มวลชนไม่ว่าจะกลุ่มเล็กกลุ่มใหญ่กำลังมุ่งไป
เป็นปกติที่ ทุกคนที่มุ่งไป ต้องเดินไปด้วยความมั่นใจ เพราะถ้าไม่มั่นใจ คงไม่เดิน ไม่มีความหวังคงไม่เดิน

ความมั่นใจมาจากไหน? ความหวังมาจากไหน?

คงไม่ได้มาจากการ "หยั่งรู้" เส้นทางข้างหน้าจริงๆ
แต่มาจาก แผนที่ ป้ายบอกทาง คำหนุนใจของกันและกัน
การคำนวนจากดาวบนฟ้า คำนวนจากประวัติศาสตร์
คำนวนจากทิศทาง ...คำนวนจาก "ประสบการณ์" ที่ได้รับระหว่างทาง ว่าเป็นไปตาม "แผนที่"
...แล้วสิ่งนี้ สรุปได้จริงๆหรือไม่ ว่าสุดท้ายแล้ว จริงๆปลายทางคืออะไร? หรือเป็นไปตามแผนที่ ที่เจ้าของทางทำไว้หรือไม่

อาจจะมีคำถามว่า ทางแต่ละเส้นมีเจ้าของทางด้วยหรือ
มีแน่นอน อย่างน้อยๆ ถ้าไม่มองให้มันอัศจรรย์อะไรมากก็คือคนแรกที่บุกเบิกเส้นทางนั้นนั่นล่ะ
เพราะแผนที่คงไม่ได้งอกออกมาเองจากดิน
จะอย่างไรก็ต้องมีใครสักคนเขียนมันขึ้นมาแน่นอน

---
เรากำลังจะไปไหนกัน
เราเคยหยุดคิดหรือหยุดมองไปไกลๆ หยุดมั่นใจ หยุดคิดว่าเราเสียดายหยาดเหงื่อที่เราเดินทางมาตลอด หรือไม่
หรือถ้าเราคิดว่าคุ้มแล้ว ที่บากบั่นเดินทางมาตลอด เรามั่นใจมากขนาดไหน ว่าปลายทางจะเป็นอย่างที่เราคิด

เรากำลังเดินไปด้วยความหวังใจ หรือมั่นใจ
หลักฐานที่เราได้รับนั้น ทำให้เรามั่นใจได้แค่ไหน ให้ความหวังกับเรามากแค่ไหน

มีความคิดนึง ที่มักจะเข้ามา เพื่อลบล้างความสังสัย
"จะรู้ไปทำไม?"

เรากำลังเดินทาง ไปสู่ที่ที่เราแท้จริงก็ไม่รู้ว่ากำลังจะไปถึงไหน
ทำไมเราถึงยอมอยู่ใต้คำถามที่ว่า "จะรู้ไปทำไม?"
เป็นสิทธิของเรที่เราควรรู้หรือไม่ใช่

คนอื่นไม่รู้แปลว่าเราก็จะไม่มีทางรู้หรือเปล่า

...หากเจอใครสักคนที่เดินสวนคนหมู่มาก อย่าพึ่งรังเกียจหรือพิพากษาเขา
ลองคิด ลองคุย ลองถามเขาดู
บางทีอย่างน้อยๆเราอาจจะได้ข้อมูลของเส้นทงที่เรากำลังมุ่งไปก็ได้
แม้เราจะ "ไม่เชื่อ" แต่อย่างน้อยๆ เราก็จะไม่ใช่คนที่เดินๆไปตามมวลชน หรือแค่ตามแผนที่

...
ทอดสายตาข้ามแนวเขาไป เราทุกคนก็ยอมรับความจริงที่ว่า
นอกจากทางนี้ ยังไงซะมันก็มีทางอื่นอีกแน่นอน
และเราก็เข้าข้างตัวเราเองเสมอ ว่าทางที่เราเดินนี่ล่ะ จะนำเราไปสู่จุดหมายได้

เพาะหัวใจของเราทุกคนต้องการความหวัง ความมั่นใจ และความปลอดภัยเสมอ.....

แต่ทั้งสามอย่างที่ว่ามากับความจริง ไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรกัน
ทั้งสามอย่างนั้นไม่สามารถเปลี่ยนแปลงความจริงที่คือจุดหมายได้

เป็นสิทธิของเราที่จะมั่นใจใน"หลักฐานของเรา" หรือ"หลักฐานของมวลชน"
แต่ไม่ใช่สิทธิอะไรเลยของเรา ที่เราจะกำหนดได้ว่า ปลายทางจะเป็นอย่างไร เพราะมันคือความจริง มันเป็นอย่างไร มันก็จะเป็นของมันอย่างนั้น เรามีสิทธิที่จะเลือก แต่ไม่มีสิทธิที่จะเปลี่ยนแปลงความจริง

แต่เราทกคนก็มีสิทธิที่จะรู้ หรือสงสัยถึงความจริงของทุกๆปลายทางที่เรากำลังมุ่งไป

อย่าทิ้งสิทธินั้นครับ