ดูการ์ตูนอย่างแมว ๆ

ลำดับตอนที่ #328 : ISIS-chan โมเอะต่อต้านก่อการร้าย

             ในปี 2015 โลกของเรามีแต่เรื่องเศร้าๆ โดยเฉพาะเรื่องภัยเรื่องก่อการร้าย อย่าง เดือนมกราคม ฝรั่งเศสต้องผจญก่อการร้ายสังหารหมู่ที่ชาร์ลี เอบโด และยังไม่ทันที่จะหายเศร้า ไม่กี่สัปดาห์ผ่านไป โลกก็พบกับเรื่องโหดร้ายอีกครั้งเหมือนกลุ่มก่อการร้าย ISIS (ไอซิส) ได้จับตัวประกันชาวญี่ปุ่น และประกาศไปทั่วโลกให้ประเทศญี่ปุ่นทำตามคำเรียกร้องเพื่อเรียกกับการปล่อยตัวประกัน หากไม่ทำพวกเขาจะฆ่าตัวประกัน

“ISIS” ย่อมาจาก “Islamic State of Iraq and Greater Syria” เป็นกลุ่มของสุหนี่มุสลิมหัวรุนแรงสุดโต่ง  และขึ้นชื่อว่ามีความโหดร้ายกว่ากลุ่มก่อการร้ายอัลกออิดะห์ด้วย เพราะกลุ่มนี้ฆ่ามุสลิมด้วยกัน

ที่มาของกลุ่มนี้มาจากรากเหง้าเดียวกันกับอัลกอห์อิดะห์ (หรืออัลเคดา) นั่นคือจากความไม่พอใจ และโกรธแค้นที่อเมริกาที่ทำสงครามในอิรัคและอัฟริกาสถาน เพียงแต่ว่ากลุ่มนี้พึ่งก่อตั้งไม่กี่ปีเท่านั้น คือก่อตั้งเป็นรูปเป็นร่างเมื่อปี 2013  ดำเนินการโดย อาบู บาการ์ อัล-แบกดาดิ  (ผู้ซึ่งถูกชาร์ลี เอบโดล้อ และนำไปสู่การสังหารหมู่ชาร์ลี เอบโดในเวลาต่อมา)  ที่แยกตัวออกจากกลุ่มอัลกอห์อิดะห์   และต้องการทำสงครามศาสนา พร้อมกับต่อต้านรัฐบาลอิรัคปัจจุบัน  ชนกลุ่มน้อยอื่น ๆ รวมทั้งชาวคริสต์ และอลาวิตส์ ต่และอต้านประธานาธิบดี บาชาร์ อัสซาด ของซีเรียด้วย

ที่ผ่านมากลุ่มนี้ทำเรื่องเลวร้ายหลายอย่าง เช่น เผาโบสถ์ เผ่ามัสยิส   รับผิดชอบระเบิดฆ่าตัวตายยังตลาดและสถานที่มากมาย รวมไปถึงการสังหารหมู่ประชาชนผู้บริสุทธิ์

เรียกได้ว่า กลุ่ม  ISIS บ้าเลือดและไม่กลัวอะไรเลย พวกเขามีทั้งอาวุธ    อีกทั้งทุนทรัพย์มหาศาล  แม้ว่ากองกำลังจะน้อยแต่พวกเขาก็แสดงให้เห็นความชำนาญในการรบ แถมในต่างประเทศก็มีสมาชิกกลุ่มแฝงอยู่ตามที่ต่างๆ มากมาย มีอยู่ช่วงหนึ่งพวกเขาสามารถยึดเมืองสำคัญของอีรักได้หลายแห่งเพียงในระยะเวลาสั้นๆ เท่านั้น จนเรียกว่าพวกเขาก้าวข้ามอัลกอห์อิดะห์ก็ว่าได้

อย่างไรก็ตาม กลุ่ม  ISIS นั้นมีศัตรูรอบด้าน ไม่เพียงแค่นานาชาติเท่านั้น พวกเขาไม่เป็นที่ชื่นชอบของกลุ่มก่อการร้ายกลุ่มอื่นๆ ด้วย  ปัจจุบันกลุ่มนี้ยังคงทำสงครามกลางเมืองบริเวณพื้นที่ประเทศอีรักและซีเรีย จนมีผู้เสียชีวิตมากมาย

กลับมาเรื่อง ISIS จับตัวประกันต่อ เมื่อไม่นานมานี้ กลุ่ม ISIS  ได้ถ่ายทอดสดไปทั่วโลก เมื่อพวกเขาจับชาวญี่ปุ่นได้ 2 คน ประกอบด้วย  ฮารุนะ ยูกาวะ อาชีพนักธุรกิจอายุ 42 ปี และอีกคนคือ เคนจิ โกโตะอาชีพนักข่าวอิสระ

ความจริงแล้วประเทศญี่ปุ่นไม่เกี่ยวข้องอะไรกับสงครามอีรักกับซีเรียของกลุ่ม ISIS อะไรมากนัก อย่างมากก็แค่ส่งเงินไปช่วยประเทศจอร์แดนเพื่อช่วยเหลือการต่อต้านผู้บุกรุกเท่านั้น หากแต่กลุ่ม  ISIS พยายามดึงญี่ปุ่นเข้าร่วมจนได้

ตอนแรกกลุ่ม ISIS เรียกร้องเงินมหาศาลเพื่อแลกปล่อยตัว หากแต่ญี่ปุ่นไม่สามารถจ่ายได้ และนั้นทำให้ตัวประกัน ฮารุนะ ยูกาวะถูกฆ่าตัดหัวต่อหน้าคนทั้งโลก  ต่อมากลุ่มISIS ได้ยื่นข้อเสนอใหม่ให้กับทางรัฐบาลญี่ปุ่น ให้เจรจากับรัฐบาลจอร์แดนเพื่อปล่อยตัวสมาชิกของกลุ่มISIS แลกกับตัวประกันชาวญี่ปุ่นทั้งสองคน สมาชิกของกลุ่ม ISIS คนนั้นคือมือระเบิดหญิงที่มีส่วนร่วมในเหตุการณ์ฆ่าผู้บริสุทธิ์กว่าสามสิบคนที่จอร์แดน ชื่อ ซาจิดา อัล ริชาวีเพื่อแลกกับชีวิตของเคนจิ โกโตะ แต่ข้อเสนอนั้นญี่ปุ่นก็ไม่สามารถทำได้เช่นกัน ทำให้ตัวประกันเคนจิ โกโตะถูกฆ่าในเวลาต่อมา

คำถามต่อมาคือเรื่องของกลุ่ม ISIS มันเกี่ยวอะไรเกี่ยวกับการ์ตูน ประเด็นคือ ในช่วงเวลาที่กลุ่ม ISIS ออกมาเรียกร้องให้ญี่ปุ่นทำตามเงื่อนไขเพื่อแลกตัวประกันอยู่นั้น คนญี่ปุ่นบางส่วนได้สร้างคาแรคเตอร์ชื่อ "ไอซิส-จัง" ขึ้นล้อเลียนกลุ่ม ISIS โดยเฉพาะ

 

ไอซิส-จัง

ไอซิส-จัง ISIS -chan  หรือ Aishisu Chan เป็นตัวละครโมเอะ (anthropomorphized) ที่ใช้เป็นตัวแทนของกลุ่ม ISIS สร้างโดยผู้ใช้เว็บบอร์ด 2channel ซึ่งต้องการต่อต้าน-ตอบโต้การโฆษณาชวนเชื่ออนไลน์ของกลุ่ม ISIS โดยรบกวนเว็บไซต์เครื่องมือค้นหา (เช่น หากเราพิมพ์ ISIS ในกูเกิล แทนที่จะเจอกลุ่ม ISIS กับเจอความน่ารักของไอซิส-จังซะงั้น)

ไอซิส-จังเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 24 มกราคม 2015 เมื่อผู้ใช้ 2channel สุ่มหัวกันในหัวข้ออยากให้ กลุ่ม ISIS เป็นสาวน้อยโมเอะ ด้วยความตั้งใจให้ Google-bombing (หมายถึงการป่วนการค้นหาข้อมูลและภาพกูเกิล) เพื่อให้กลุ่ม ISIS กลายเป็นกลุ่มที่ไม่น่ากลัวเลยในสายตาคนภายนอก ในเชิงสัญลักษณ์ ถือว่าเป็นการล้อเลียนอีกรูปแบบหนึ่ง

ไอซิสจึงเกิดขึ้นมาเป็นสาวน้อยผมสั้นสีเขียว ผิวสีน้ำตาลอ่อน ขนาดหน้าอกใหญ่ ตัวเล็ก (สูงประมาณ 150 เซนติเมตร) มีสีตาสีเขียว ใส่ชุดสีดำ (เครื่องแบบไอซิส) เพียงแต่เป็นกระโปรงสั้น อายุ  19 ปี อาหารที่ชอบแตงไทย (หรือเมลอนญี่ปุ่น ซึ่งมีที่มาจาก การล้อเลียนที่ผู้ก่อการร้ายในตอนแรกเรียกเงินค่าไถ่หลักร้อยล้าน (million)คนญี่ปุ่นก็เลยเพี้ยนเสียงจาก มิลเลียน เป็น เมลอน ไปเลย)

 

ไอซิส-จังเวอร์ชั่นแรก

            ความจริงแล้วก่อนหน้า ไอซิส-จังชุดสีดำ ในเว็บ Tumblr ตั้งแต่เดือนธันวาคม 2014 ก็มีการโพสต์ภาพตัวละครที่ชื่อไอซิส-จังเช่นกัน เพียงแต่มีภาพลักษณ์แตกต่างกัน โดยเป็นสาวทวินเทลผมสีขาว สวมชุดมิดชิด และปิดครึ่งใบหน้า อย่างไรก็ตาม ไม่ค่อยมีใครรู้จักไอซิส-จังเวอร์ชั่นนี้มากนัก ในขณะที่ไอซิส-จังที่โผล่มาช่วงข่าวจับตัวประกันญี่ปุ่นกำลังดังทำให้มีคนรู้จักมากกว่า

            หลังจากมีการกำหนดไอซิส-จัง แล้ว เธอก็กลายคาแรคเตอร์ล้อเลียนกลุ่มก่อการร้าย IS แสดงสัญลักษณ์ต่อต้านอย่างอหิงสา พร้อมรวมพลังฟลัดในอินเทอร์เนต ให้เสิร์ช (Search) คีย์เวอร์ IS หรือ ISIS หรืออื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง แทนที่จะได้พบกับความน่ากลัวของกลุ่มก่อการร้ายกลุ่มนี้ ก็จะกลายเป็นความน่ารักของ "ไอซิส-จัง" แทน  ซึ่งปกติแล้วหากเราเสิร์ชหาภาพ ISIS จะเจอแต่ภาพน่ากลัว เลือดสาด ตัดหัว ซึ่งเป็นการโจมตีด้านการประชาสัมพันธ์ของกลุ่ม ISIS ที่ต้องการให้โลกหวาดกลัว และดึงผู้เห็นด้วยมาเป็นผู้ก่อการร้ายด้วย

 

ไอซิส-จังเวอร์ชั่นต่างๆ

            อย่างไรก็ตาม มันก็มีดราม่าจนได้  เช่น มีคนมองว่ามันไม่ให้เกียรติ์ตัวประกันผู้ตายหรือเปล่า, เป็นการยั่วยุผู้ก่อการร้ายหรือเปล่า, การตอบโต้แบบนี้ทำให้สถานการณ์เลวร้ายลงก็ได้ ฯลฯ

ซึ่งความจริงแล้ว ไอซิส-จัง นั้นถูกวาดขึ้นด้วยข้อตกลงว่าไม่ดูหมิ่นศาสนาอิสลาม,ไม่ใช้คัมภีร์โกหร่าน (อัลกุรอ่าน) พระอัลเลาะฮ์ ท่านนบีมูฮัมหมัด  และสัญลักษณ์ทางศาสนาอิสลามอื่นๆ มาใส่ในภาพ, ต้องเคารพตัวประกัน, ห้ามเลือดสาดสยดสยองและห้ามโป๊อุจาดลามก  (อย่างไรก็ตาม ก็มีบางคนวาด-ไม่ก็ตัดต่อภาพล้อเลียน (ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับไอซิส-จัง) ในลักษณะที่มุกตลกร้ายเหมือนกัน)

            และการวาดไอซิส-จัง ก็เป็นการล้อเลียนในอีกรูปแบบหนึ่ง เพื่อให้ผู้ถูกล้อลดความน่ากลัวลง ทำให้สถานการณ์คลายเครียดขึ้น เพราะความน่ารักและขับขัน อีกทั้งยังเป็นการแสดงให้เห็นพลังของโลกไซเบอร์ของคนญี่ปุ่นที่ไม่กลัวผู้ก่อการร้ายด้วย

 

ตัวอย่างการตัดต่อภาพรูปภาพ ผู้ก่อการร้าย ISIS

. แม้ว่าไอซิส-จังจะวาดโดยมีกฎห้ามยุ่งเกี่ยวกับศาสนา หรือห้ามส่อเกี่ยวกับเรื่องเพศ หากผู้ละเมิดเรื่องเหล่านี้ถือว่าอยู่นอกความตั้งใจของไอซิส-จังที่ผู้วาดได้ทำเอาไว้ แต่อย่างไรก็ตามในโลกออนไลน์แล้วเราก็ไม่สามารถห้ามเรื่องเหล่านี้ได้ เพราะบางภาพที่ไอซิส-จังสื่อถึงเรื่องเพศด้วย  (เพียงแค่ไอซีส-จังกระโปรงสั้น กางเกงในโผล่ออกมาก็สื่อเรื่องพวกนี้แล้ว)

นอกเหนือไอซิส-จังแล้ว ชาวญี่ปุ่นยังตอบโต้ในรูปแบบต่างๆ อีก นั้นคือการตัดต่อภาพรูปภาพผู้ก่อการร้าย ISIS  ที่เผยแพร่วันที่ 20 มกราคม ออกมาในรูปแบบอื่นๆ ในเชิงล้อเลียน เช่น ตัดต่อฉากหลัง, เอาตัวการ์ตูนตลกมาแทนที่ ตรงวัตถุประสงค์ที่คนญี่ปุ่นต้องการสื่อให้ ISIS รู้ว่า พวกเราไม่กลัวพวกนาย (ฟ่ะ)

เรื่องของไอซิส-จัง และการตัดต่อล้อเลียน ทำให้โลกได้เห็นมุมมองของชาวญี่ปุ่นที่มองในเรื่องก่อการร้าย คือพวกเขาไม่เกรงกลัวภัยก่อการร้ายเลยแม้แต่น้อย พวกเขาไม่แยแสด้วยซ้ำ  การสำรวจข้อมูลว่าคนญี่ปุ่นคิดยังไงกับเรื่องผู้ก่อการร้ายจับตัวชาวญี่ปุ่น เสียงส่วนใหญ่ออกมาน่าประหลาดใจ เพราะ ชาวญี่ปุ่นจำนวนมากแสดงความคิดเห็นว่า “ตัวประกันชาวญี่ปุ่นต้องรับผิดชอบตัวเอง” สาเหตุเพราะคนญี่ปุ่นจำนวนมากถูกปลูกฝัง วัฒนธรรม "Self-Responsibility หรือ Jiko Sekinin" ที่ฝังหัวว่า ตนต้องไม่เป็นภาระให้สังคม อย่าให้เรื่องลำบากของคนไม่กี่คน กระทบคนทั้งประเทศ แม้ผู้ตกเป็นเหยื่อจะตายแต่ก็ไม่ค่อยมีการตอบสนองที่รุนแรงมากนัก เห็นได้จากกรณีตัวประกันฮารุนะซึ่งคนญี่ปุ่นส่วนมากขาดความเห็นอกเห็นใจเพราะมองว่าพวกเขาแกว่งเท้าหาเสี้ยนเอง ทางการญี่ปุ่นบอกว่าตะวันออกกลางอันตรายแล้วยังจะไป ไม่แปลกแต่อย่างใดที่ภาพไอซิส-จัง และภาพตัดต่อบางภาพจะสื่อไปทำนองในเชิงเยาะเย้ยตัวประกันด้วย

ประเทศญี่ปุ่นนั้นแตกต่างจากหลายประเทศ เพราะเป็นประเทศที่ไม่ได้ให้ความสำคัญกับศาสนา หรือยึดติดศาสนามากนัก พวกเขาไม่ได้เป็นประเทศศาสนาคริสต์ อีกทั้งประชาชนเองก็ไม่ได้มีชาวมุสลิมมากเหมือนประเทศอื่นๆ เรียกได้ว่ามุสลิมแทบไม่มีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตชาวญี่ปุ่นเลยแม้แต่น้อย

นอกจากนี้ประเทศญี่ปุ่นไม่ใช่ประเทศที่อยู่ภายใต้การโจมตีของผู้ก่อการร้ายอิสลาม เพราะญี่ปุ่นเน้นการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติมากกว่าจะไปรุกราน ดังนั้นชาวญี่ปุ่นส่วนใหญ่ไม่สนใจในเรื่องปัญหาตะวันออกกลางหรือความเสี่ยงก่อการร้ายมากนัก (ก็เหมือนบ้านเรา คนส่วนใหญ่ไม่ค่อยสนเรื่องภัยโจรใต้มากนัก) อย่างมากพวกเขาก็เสพเรื่องพวกนี้ทางออนไลน์และแสดงความคิดเห็นเท่านั้น

            นี่คือความรู้สึกคร่าวๆ ของชาวญี่ปุ่นที่ตอบสนองวิกฤตตัวประกัน ซึ่งแตกต่างจากปฏิกิริยาของหลายๆ ประเทศ รวมไปถึงความรู้สึกของคนไทยด้วย แน่นอนหากย้อนมาที่คนไทยเราละ สมมุติว่าเกิดมีผู้ก่อการร้ายจับตัวประกันเป็นคนไทย แล้วเรียกร้องเงินจำนวนมากละ ประเทศไทยหรือคนไทยจะรู้สึกยังไง บางทีปฏิกิริยาอาจยิ่งกว่าคนญี่ปุ่นด้วยซ้ำ เพราะเราจะ “เฉย” ให้โลกตะลึง!!