รักในยามสงคราม

ตอนที่ 1: เปลวไฟกลางฮานอย

กรุงฮานอย, เวียดนามเหนือ – 2 สิงหาคม 1964

เสียงจักจั่นร้องระงมในค่ำคืนเดือนสิงหาคม อากาศชื้นและหนักอึ้งด้วยไอร้อนจากถนนที่ยังคงอมไอแดดมาตลอดทั้งวัน เหวียนก้มลงปิดวิทยุเก่าๆ ในห้องพักเล็กๆ ของเขา ภาพของโฮจิมินห์ยังแขวนอยู่บนผนัง ข้างๆ เป็นแผนที่เวียดนามที่เริ่มเต็มไปด้วยร่องรอยของสงคราม

“สงครามใกล้เข้ามาแล้ว…” เขาพึมพำกับตัวเอง

ข่าวจากวิทยุเพิ่งรายงานเหตุการณ์เรือรบอเมริกันถูกโจมตีในอ่าวตังเกี๋ย (Gulf of Tonkin) โดยเรือของกองทัพเวียดนามเหนือ แม้จะไม่มีใครรู้แน่ชัดว่ามันเกิดอะไรขึ้นกันแน่ แต่เขารู้ว่ามันเป็นสัญญาณเตือนบางอย่าง—และมันไม่ใช่เรื่องดี

เหวียนเป็นครูสอนภาษาอังกฤษในโรงเรียนแห่งหนึ่งในฮานอย แม้เวียดนามเหนือจะถูกปกครองโดยรัฐบาลคอมมิวนิสต์ แต่ภาษาอังกฤษกลับเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับผู้ที่อยากเข้าใจศัตรู เขาเคยมีโอกาสได้เรียนมันจากพ่อของเขาเอง ซึ่งเคยทำงานให้กับชาวฝรั่งเศสในช่วงที่อินโดจีนยังเป็นอาณานิคม

“เหวียน! แกได้ยินข่าวหรือเปล่า?”

เสียงของหว่าง เพื่อนสนิทของเขาดังขึ้นจากนอกหน้าต่าง เหวียนเดินไปเปิดประตู หว่างหอบหายใจหนักเหมือนเพิ่งวิ่งมาทั้งเมือง ดวงตาของเขาฉายแววตื่นตระหนก

“อะไรวะ?” เหวียนถาม

“กองทัพอเมริกันกำลังจะโจมตี! พวกเขากำลังหาข้ออ้างเพื่อทำสงครามเต็มรูปแบบ” หว่างพูดเร็วอย่างร้อนรน “แกต้องรีบหาที่หลบภัยแล้ว เหวียน!”

เหวียนมองไปยังท้องฟ้าที่เริ่มมืดลง เมฆครึ้มบดบังดวงจันทร์ คืนนี้มันดูอึมครึมกว่าที่เคย

เปลวเพลิงแห่งการเริ่มต้น

ไม่กี่วันต่อมา ข่าวลือเรื่องอเมริกันเตรียมโจมตีเริ่มกระจายไปทั่วเมือง ความกังวลของผู้คนเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ขบวนรถบรรทุกของทหารเวียดนามเหนือแล่นผ่านถนนกลางเมืองบ่อยขึ้น พ่อค้าแม่ค้าเริ่มเก็บของเร็วขึ้น ร้านค้าหลายแห่งปิดก่อนเวลาปกติ

ในคืนวันที่ 4 สิงหาคม เหวียนตื่นขึ้นมาด้วยเสียงไซเรนเตือนภัยทางอากาศ ตามมาด้วยเสียงระเบิดดังกึกก้องไปทั่วกรุงฮานอย เขากระโจนลงจากเตียง คว้าเสื้อคลุมแล้วรีบวิ่งออกไปยังหลุมหลบภัยใต้ดินที่รัฐบาลสร้างไว้

“ลงมาเร็ว! พวกมันเริ่มโจมตีแล้ว!” เสียงตะโกนจากทหารที่ประจำอยู่ใกล้บันไดหลุมหลบภัยดังขึ้น

เหวียนวิ่งตามฝูงชนที่กำลังกรูเข้าไปในอุโมงค์ เสียงเครื่องบินขับไล่ของอเมริกันดังกระหึ่มอยู่เหนือศีรษะ เสียงระเบิดระลอกแล้วระลอกเล่าดังก้องราวกับฟ้าถล่ม

ขณะที่เขาหลบอยู่ในหลุมหลบภัย หัวใจของเขาเต้นระรัว ภาพในวัยเด็กของสงครามอินโดจีนย้อนกลับมาในหัว—ภาพของทหารฝรั่งเศส ผู้คนที่หลบซ่อนระเบิด และเสียงร้องไห้ของเด็กๆ วันนี้มันกลับมาอีกครั้ง และครั้งนี้ ศัตรูเปลี่ยนเป็นอเมริกันแทน

“มันเพิ่งเริ่มต้น…” หว่างพูดเบาๆ ข้างๆ เขา

ไม่มีใครตอบ เพราะทุกคนรู้ดีว่ามันคือความจริง

เช้าวันใหม่ที่ไม่เหมือนเดิม

รุ่งเช้า ฮานอยเต็มไปด้วยกลิ่นควันไฟ เศษอิฐเศษปูนกระจัดกระจายไปทั่วเมือง เสียงไซเรนดับไปแล้ว เหลือเพียงเสียงคร่ำครวญของผู้รอดชีวิตและเสียงฝีเท้าของทหารที่เดินลาดตระเวน

เหวียนเดินออกจากหลุมหลบภัยไปยังโรงเรียนของเขา แต่เมื่อไปถึง เขากลับพบว่าอาคารเรียนถูกทำลายไปครึ่งหนึ่ง ห้องเรียนที่เคยเต็มไปด้วยเสียงเด็กๆ ตอนนี้เหลือเพียงเศษกระดานดำที่แตกเป็นเสี่ยง

เขายืนมองมันอยู่ครู่หนึ่งก่อนจะหันกลับไปมองท้องฟ้า—ท้องฟ้าที่ไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป

ปลายทางของสงคราม

ในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า การโจมตีของสหรัฐฯ จะทวีความรุนแรงขึ้น ปฏิบัติการ "Rolling Thunder" จะเริ่มต้นขึ้นในปีถัดไป เป้าหมายของมันคือการทำลายเส้นทางส่งกำลังบำรุงของเวียดนามเหนือ และมันจะเปลี่ยนโฉมหน้าของสงครามนี้ไปตลอดกาล

แต่ในขณะนี้ สิ่งที่เหวียนรู้ก็คือ เขาไม่สามารถเป็นเพียง "ครู" ได้อีกต่อไปแล้ว

เขาต้องเลือกว่าจะเป็นผู้หลบหนี หรือเป็นผู้ต่อสู้

---