ลำดับตอนที่ #305
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #305 : จินดามณี 2
หลายคนอาจจะทราบแล้ว่า จินดามณีนั้นเป็นแบบเรียนฉบับแรกของไทย ที่เขียนโดยออกพระโหราธิบดี
แต่ก็มีใครทราบไหมว่า ที่กรุงรัตนโกสินทร์ ก็มี จินดามณี 2 เหมือนกัน
.
.
.
จินดามณี 2 เป็นผลงานนของกรมหลวงวงศาธิราชสนิท เริ่มต้นด้วยวสันตดิลกฉันท์รวม 12 บท นมัสการพระรัตนตรัยแล้วบรรยายสาระสังเขปของหนังสือเรียนซึ่งเริ่มด้วยอักขรวิธี และการแต่งคำประพันธ์ชนิดต่างๆ ต่อจากนั้นจึงเริ่มบทเรียนขึ้นต้นตามการเรียนหนังสือไทยสมัยก่อนว่า “นโม พุทธาย สิทธํ”
กล่าวถึงสระ พยัญชนะ แจกลูกไปทีละมาตรา รวมถึงอักษรควบกล้ำและมาตราตัวสะกด ตั้งแต่แม่ ก กา กก กง กด กน กบ กม และ เกอย (หนังสือเรียนสมัยนั้นรวมแม่เกอวไว้ในแม่เกอย)
ระบุหลักการอ่านออกเสียงพยัญชนะประสมสระไว้อย่างละเอียดทั้งกลุ่มอักษรสูง อักษรกลาง และอักษรต่ำ รวมถึงการผันอักษร เมื่อจบการแจกลูกผันอักษรแล้ว ยังได้ใช้กาพย์ยานีสรุปกฎเกณฑ์การผันอักษร การอ่านออกเสียงให้ถูกต้อง ลักษณะของคำเป็นคำตาย รวมถึงการทบทวนตัวสะกดในมาตราต่าง ๆ
ต่อจากนั้นใช้กาพย์ฉบังบรรยายวิธีการใช้อักษรนำ และเครื่องหมายต่าง ๆ รวมถึงหลักการใช้ ส ษ ศ และไม้ม้วน ไม้มลาย ซึ่งอ้างไว้ชัดเจนว่าใช้ตามจินดามณีเล่ม 1
.
.
.
จินดามณี ไม่ได้มีฉบับเดียว ได้มีการปรับปรุงแบบเรียนเพื่อให้มีความสอดคล้องกับยุคสมัย โดยยังคงยึดต้นแบบจากหนังสือจินดามณีของพระโหราธิบดีเป็นมาตรฐานไว้ ยุคหลังๆ มามีจินดามณีเกิดขึ้นอีกหลายเล่ม ได้แก่
- จินดามณี เล่ม 1 ฉบับพระโหราธิบดี
- จินดามณี เล่ม 2 ฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท
- บันทึกหนังสือเรื่องจินดามณี ของนายธนิต อยู่โพธิ์
- จินดามณีฉบับพระเจ้าบรมโกศ เก็บรักษาที่ราชสมาคมแห่งเอเชีย (Royal Asiatic Society) กรุงลอนดอน
อย่างไรก็ตาม ต้นฉบับของจินดามณี มีเนื้อความหลายอย่าง ซึ่งนายธนิต อยู่โพธิ์ อดีตอธิบดีกรมศิลปากร ได้รวบรวมเนื้อหาในจินดามณีแต่ละฉบับไว้ และแบ่งความแตกต่างของเนื้อเรื่องไว้ 4 ประเภท ดังนี้
1. ฉบับความแปลก
2. ฉบับความพ้อง
3. ฉบับกรมหลวงวงษาธิราชสนิท
4. ฉบับพิมพ์ของหมอบรัดเล
.
.
.
กรมหลวงวงศาธิราชสนิท เป็นโอรสของรัชกาลที่ 2 กับเจ้าจอมมารดาปรางใหญ่ ต้นราชสกุลสนิทวงศ์ และมีศักดิ์เป็นทวดของสมเด็จพระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ท่านทรงกำกับกรมหมอหลวง และศึกษาวิชาการแพทย์สมัยใหม่จากมิชชันนารีชาวอเมริกัน ได้แต่งตำราสรรพคุณยาสมุนไพรไทยจำนวน 166 ชนิด ซึ่งเป็นตำราสมุนไพรเล่มแรกของไทย นอกจากนี้ ท่านยังเป็นแพทย์ไทยคนแรกที่ได้รับประกาศนียบัตรจากสถาบันการแพทย์ของยุโรป และยังได้รับเชิญให้เป็นสมาชิกของสถาบันการแพทย์แห่งนิวยอร์ก ชาวต่างชาติในสยามเรียกขานท่านว่า "The Prince Doctor"
ต่อมาสมัยรัชกาลที่ 4 ท่านได้กำกับราชการมหาดไทย กรมพระคลังสินค้า และยังเป็นที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน นอกจากนี้พยังเป็นเจ้านายหนึ่งในสี่ที่รัชกาลที่ 4 หมายจะให้สืบราชบัลลังก์ต่อจากพระองค์
ในปี 2550 ยูเนสโกได้ยกย่องให้ท่านเป็น "บุคคลสำคัญของโลก"
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
ความคิดเห็น