วรรณคดีสไตล์เกรียน

ลำดับตอนที่ #235 : ธาตุเจ้าเรือน

ทฤษฎีการแพทย์แผนไทยเชื่อว่า ชีวิตคือขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ

รูป หมายถึงสิ่งที่เป็นรูปธรรม ซึ่งในพระไตรปิฎกได้อธิบายไว้ว่า มีมหาภูตรูป 4 อย่างได้แก่

.

.

.

ปฐวี (ดิน)

: อวัยวะในร่างกายเราที่มีลักษณะแข็ง ได้แก่ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังพืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า

อาโป (น้ำ) 

: ส่วนที่เอิบอาบ ไหลได้ ได้แก่ ดี เสลด น้ำเหลือง เลือด เหงื่อ มันข้น น้ำตา เปลวมัน น้ำลาย น้ำมูก ไขข้อ มูตร

วาโย (ลม) 

: ลมหายใจ

เตโช (ไฟ)

: ความร้อน ความอุ่น

.

.

.

ในคัมภีร์ปฐมจินดากล่าวไว้ว่า เมื่อตั้งครรภ์ในฤดูอันใด ธาตุอันใด ให้เอาธาตุของฤดูนั้นเป็นที่ตั้งแห่งธาตุกำเนิด เช่น

ท้องในเดือน 5 (เมษายน) 6 (พฤษภาคม) 7 (มิถุนายน) เป็นลักษณะแห่งไฟ

ท้องในเดือน 8 (กรกฎาคม) 9 (สิงหาคม) 10 (กันยายน) เป็นลักษณะแห่งลม

ท้องในเดือน 11 (ตุลาคม) 12 (พฤศจิกายน) 1 (ธันวาคม) เป็นลักษณะแห่งน้ำ

ท้องในเดือน 2 (มกราคม) 3 (กุมภาพันธ์) 4 (มีนาคม) เป็นลักษณะแห่งดิน

แต่คนส่วนใหญ่จำได้เพียงแต่วันเกิด จึงนำอายุการตั้งครรภ์มาพิจารณาแล้วประมาณการได้ว่า

ผู้ที่เกิดเดือน 5 (เมษายน) 6 (พฤษภาคม) 7 (มิถุนายน) มีธาตุลมเป็นเจ้าเรือน

ผู้ที่เกิดเดือน 8 (กรกฎาคม) 9 (สิงหาคม) 10 (กันยายน) มีธาตุน้ำเป็นเจ้าเรือน

ผู้ที่เกิดเดือน 11 (ตุลาคม) 12 (พฤศจิกายน) 1 (ธันวาคม) มีธาตุดินเป็นเจ้าเรือน

ผู้ที่เกิดเดือน 2 (มกราคม) 3 (กุมภาพันธ์) 4 (มีนาคม) มีธาตุไฟเป็นเจ้าเรือน

.

.

.

แต่ล่ะธาตุก็มีบุคลิก ดังนี้

ธาตุดิน

: มีรูปร่างสูงใหญ่ ผิวค่อนข้างคล้ำ ผมดกดำ เสียงดังฟังชัด ข้อกระดูกแข็งแรง กระดูกใหญ่ น้ำหนักตัวมาก ล่ำสัน อวัยวะสมบูรณ์

ธาตุน้ำ

: มีรูปร่างสมบูรณ์ อวัยวะสมบูรณ์ สมส่วน ผิวพรรณสดใสเต่งตึง ตาหวาน น้ำในตามาก ท่าทางเดินมั่นคง ผมดกดำงาม กินช้า ทำอะไรชักช้า ทนหิว ทนร้อน ทนเย็นได้ดีเสียงโปร่ง มีลูกดกหรือมีความรู้สึกทางเพศดีแต่มักเฉื่อยและค่อนข้างเกียจคร้าน

ธาตุลม

: มีผิวหนังหยาบแห้ง รูปร่างโปร่ง ผอม ผมบาง ข้อกระดูกลั่นเมื่อเคลื่อนไหว ขี้อิจฉา ขี้ขลาด รักง่ายหน่ายเร็ว ทนหนาวไม่ค่อยได้ นอนไม่คอยหลับ ช่างพูด เสียงต่ำ ออกเสียงไม่ชัด มีลูกไม่ดก คือความรู้สึกทางเพศไม่ค่อยดี

ธาตุไฟ

: มักขี้ร้อน ทนร้อนไม่ค่อยได้ หิวบ่อย กินเก่ง ผมหงอกเร็ว มักหัวล้าน หนังย่น ผม ขนหนวด ค่อนข้างนิ่ม ไม่ค่อยอดทน ใจร้อน ข้อกระดูกหลวม มีกลิ่นปาก กลิ่นตัวแรง ความต้องการทางเพศปานกลาง

.

.

.

ที่อยู่อาศัย หรือสภาพแวดล้อม เรียกว่า “ประเทศสมุฏฐาน” ย่อมมีผลต่อชีวิตความเป็นอยู่และสุขภาพ ได้แก่

ประเทศร้อน : สถานที่ที่เป็นภูเขาสูง เนินผา มักเจ็บป่วยด้วยธาตุไฟ

ประเทศเย็น : สถานที่ที่เป็นน้ำฝน โคลนตม มีฝนตกชุก มักเจ็บป่วยด้วยธาตุลม 

ประเทศอุ่น : สถานที่ที่เป็นน้ำฝนกรวดทราย เป็นที่เก็บน้ำไม่อยู่ มักเจ็บป่วยด้วยธาตุน้ำ

ประเทศหนาว : สถานที่ที่เป็นน้ำเค็ม มีโคลนตมชื้นแฉะ มักเจ็บป่วยด้วยธาตุดิน

.

.

.

การวินิจฉัยด้วยธาตุเจ้าเรือน จะสามารถบอกถึงสภาวะสุขภาพของผู้ป่วย โดยยึดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับตัวสุขภาพ หรือตัวควบคุมธาตุทั้งสี่ ได้แก่

ธาตุดิน มีสิ่งสำคัญในการควบคุมอยู่ 3 อย่าง คือ

1. หทัยวัตถุ : ควบคุมความสมบูรณ์ของหัวใจ บางตำรากล่าวว่าหทัยวัตถุเป็นที่ตั้งของจิต

2. อุทริยะ : อาหารที่ทานเข้าไปใหม่ๆ

3. กรีสัง : กากอาหารในลำไส้ใหญ่ (อุนจิ)

ธาตุน้ำ มีสิ่งสำคัญในการควบคุมอยู่ 3 อย่าง คือ

1. ศอเสมหะ : ควบคุมน้ำบริเวณคอ

2. อุระเสมหะ : ควบคุมน้ำบริเวณอก จากคอมาถึงบริเวณลิ้นปี่ เหนือสะดือ 

3. คูถเสมหะ : ควบคุมน้ำช่วงล่างจากสะดือลงไป

ธาตุลม มีสิ่งสำคัญในการควบคุมอยู่ 3 อย่าง คือ

1. หทัยวาตะ : ลมที่ควบคุมอารมณ์ จิตใจ

2. สัตถกะวาตะ : ลมที่คมเหมือนอาวุธ จะมีอาการเจ็บปวดลึกๆ เหมือนดังอาวุธเสียบแทง

3. สุมนาวาตะ : ลมที่ควบคุมพลังที่อยู่เส้นกลางลำตัวตามแนวดิ่ง

ธาตุไฟ มีสิ่งสำคัญในการควบคุมอยู่ 3 อย่าง คือ

1. พัทธปิตตะ : ดีในฝัก การทำงานของน้ำดี

2. อพัทธะปิตตะ : ดีนอกฝัก การทำงานของน้ำดีในลำไส้ 

3. กำเดา : องค์แห่งความร้อน ศูนย์ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย

.

.

.

ธาตุดิน ควรรับประทานอาหารรสฝาด หวาน มัน เค็ม

สมุนไพรที่ควรทาน : มังคุด ฝรั่ง เผือก เงาะ กล้วยน้ำว้า มะละกอสุก ถั่วต่างๆ หัวมันเทศ กล้วยดิบ บวบ ผักโขม กะหล่ำปลี หัวปลี ใบบัวบก

ธาตุน้ำ ควรรับประทานอาหารรสเปรี้ยว รสขม

สมุนไพรที่ควรทาน : มะกรูด มะนาว ส้มเขียวหวาน ส้มโอ สับปะรด มะเขือเทศ มะยม มะกอก มะดัน มะระ ใบยอ ยอดมะขาม มะอึก ขี้เหล็ก

ธาตุลม ควรรับประทานอาหารรสเผ็ดร้อน

สมุนไพรที่ควรทาน : ขิง ข่า ตะไคร้ กระชาย พริกไทย ยี่หร่า สะระแหน่ ขมิ้นชัน กานพลู ดีปลี

ธาตุไฟ ควรรับประทานอาหารรสขม เย็น จืด

สมุนไพรที่ควรทาน : แตงโม มันแกว พุทรา แอปเปิ้ล ตำลึง เตยหอม มะระ สายบัว หม่อน ผักบุ้ง ผักกาดจีน