~+...เทพนิยาย...ประวัติศาสตร์...+~

ลำดับตอนที่ #138 : ดนตรีแซมเบอร์ (Chamber Music)

ดนตรีแซมเบอร์ (Chamber Music)

                ดนตรีแซมเบอร์เป็นดนตรีวงเล็กประกอบด้วยผู้เล่นจำนวนไม่มากนัก ดนตรีแซมเบอร์ในคามหมายปัจจุบันเป็นดนตรีที่กำเนิดในยุคคลาสสิกมีบทบาทแตกต่างกันไปจากดนตรีออร์เคสตราที่เป็นวงดนตรีใหญ่และให้ความรู้สึกถึงพลังของโสตศิลป์ ในขณะที่ดนตรีแซมเบอร์ให้ความรู้สึกถึงความคมชัดของเสียงเครื่องดนตรีแต่ละเครื่อง การฟังดนตรีแซมเบอร์จึงมีความแตกต่างจากดนตรีออร์เคสตรา

                ประวัติ

                ความหมายของดนตรีแซมเบอร์โดยทั่วไปคือดนตรีที่ใช้ผู้บรรเลงหนึ่งคนต่อเครื่องดนตรีหนึ่งชิ้น หรือ แนวเสียงหนึ่งใช้ผู้บรรเลงเพียงหนึ่งคนดังนั้น วงดนตรีประเภทหนึ่งนี้จึงมีผูเล่นจำนวนไม่มาก ปกติมีการจัดวงตั้งแต่สามคนถึงแปดคน อีกประเภทหนึ่งที่จัดอยู่ในดนตรีประเภทนี้ด้วยเช่นกันคือดนตรีประเภทแซมเบอร์ออร์เคส

ตรา ได้แก่ วงออร์เคสตราขนาดเล็ก ซึ่งมีผู้เล่นไม่มากประมาณ 20 คน เครื่องดนตรีที่ใช้มักเป็นเครื่องสายล้วนๆบางครั้งจึงเรียกชื่อว่า วงเครื่องสายออร์เคสตรา (string orchestra)

                ที่กล่าวมานี้เป็นดนตรีแซมเบอร์ซึ่งเกิดในสมัยคลาสสิก และได้มีการพัฒนารูปแบบการประพันธ์จนเป็นมาตรฐาน แต่ดนตรีแซมเบอร์ในยุคก่อนยุคคลาสสิกมีความหมายแตกต่างกันออกไป กล่าวคือการแบ่งดนตรี ตั้งแต่ศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา คำนึงถึงการใช้งานตามสถานที่เป็นเกณฑ์ จึงมีดนตรีสามประเภทคือ ดนตรีแซมเบอร์ ดนตรีโบสถ์ และดนตรีสำหรับการแสดงบนเวที ดนตรีแซมเบอร์คือดนตรีที่ใช้ในการบรรเลง หรือขับร้องในคฤหาสน์หรือ ตามบ้านผู้มีฐานะ ซึ่งวงที่ใช้บรรเลงไม่ใหญ่โตนักเนื่องจากสถานที่ที่ใช้แสดงเป็ฯห้องโถงในคฤหาสน์ รากศัพทฺคำว่าดนตรีแซมเบอร์ซึ่งหมายถึงวงดนตรีที่บรรเลงในห้องมาจากคำว่า แซมเบอร์ ซึ่งหมายถึง ห้อง จึงเป็นความหมายที่นำมาใช้กับวงดนตรีลักษณะดีงกล่าวแล้วในยุคคลาสสิก สำหรับดนตรีโบสถ์เป็ฯดนตรีที่ใช้บรรเลงเดี่ยวกับศาสนพิธีที่เกิดขึ้นในโบสถ์ ส่วนดนตรีสำหรับการแสดงบนเวทีคือดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดงต่างๆตามสถานที่สาธารณะได้แก่ โรงละคร หรือโรงแสดงคอนเสิร์ต นับตั้งแต่ดนตรีแซมเบอร์เป็นรูปร่างขึ้นในยุคคลาสสิก โดยการพัฒนารูปแบบของไฮเดิน โมทชาร์ท และเบโธเฟน ดนตรีแซมเบอร์เป็นดนตรีอีกประเภทหนึ่งที่ผู้ประพันธ์เพลงส่วนใหญ่นิยมประพันธ์เสมอ ไม่ว่าจะเป็น ชูเบิร์ต เมนเดลซอน ชูมานน์ บราห์มส์ ดรอชาค ไชคอฟสกี ผู้ประพันธ์เพลงในยุคโรแมนติกหรือผู้ประพันธ์เพลงศตวรรษที่20 เช่น บาร์ตอกโซนเบิร์ก วิลลา-โลโบส และซอสตาโกวิช เป็นต้น

สุนทรีย์

                สุนทรีย์ของดนตรีแซมเบอร์ที่โดดเด่นคือความคมชัดของเสียงดนตรีที่ผู้บรรเลงเพียงคนเดียว ทำให้แนวเสียงทุกแนวมีความสำคัญยิ่ง คล้ายกับเป็นเครื่องดนตรีชิ้นเดียวกัน กล่าวคือในวงสตริงควอเท็ตผ็บรรเลงทั้งสี่คนทำหน้าที่เหมือนเป็นคนๆเดียวกัน เพื่อนำเสนอเสียงดนตรีที่ประสานสอดรับ ประชัน ตามบทบาทที่ตนได้รับมา

อย่างเป็นหนึ่งเดียว สิ่งนี้คือความงดงามยิ่งของโสตศิลป์ที่ได้จากดนตรีแซมเบอร์ วงดนตรีประเภทนี้จึงจำเป็นต้องซ้อมร่วมกันอย่างจริงจังเพื่อให้ทุกคนเกิดความเข้าร่วมกันอย่างแท้จริงในการบรรเลง และสามารถแสดงออกถึงความเป็นหนึ่งเดียวอย่างแท้จริง ซึ่งความสามารถในการถ่ายทอดตัวโน้ตทุกตัวอย่างมีความหมายนี้เอง ทำให้เพลงประเภทนี้สูงด้วยคุณค่าเนื่องจากเต็มไปด้วยสุนทรีย์ของโสตศิลป์ ผู้ฟังดนตรีประเภทนี้ย่อมต้องใช้ความเข้าใจในการติดตาม ท่วงทำนอง เสียงประสานตลอดจนความละเอียดอ่อนที่ผู้บรรเลงต้องการสื่อความหมายอันงดงามของประพันธ์เพลงออกมา การฟังเพลงประเภทนี้ต้องการสมาธิมากและผู้ฟังจะไม่พบกับความมีพลังจากเสียงดนตรี เช่น การบรรเลงของวงออร์เคสตรา แต่จะได้ฟังความงดงามบริสุทธิ์ของเสียงแต่ละเสียงที่เด่นชัดเป็นความซาบซึ้งที่ผู้ฟังพึงได้รับจากสุนทรีย์ขงบทเพลงประเภทดนตรีแซมเบอร์