คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #5 : มโหสถชาดก
รั้หนึ่มโหสถเห็นว่า ในเวลาฝน นและเพื่อนเล่นทั้หลาย้อหลบฝน ลำบาลำบนเล่นไม่สนุ ึอให้เพื่อนเล่นทุ นนำเินมารวมันเพื่อสร้าสถานที่เล่น มโหสถัารออแบบอาารนั้นอย่าวิิรพิสาร นอา ที่เล่นที่ินและที่พัสำหรับนที่ผ่านไปมาแล้ว ยััสร้าห้อ วินิัยี้วย เพราะวามที่มโหสถเป็นเ็ลาเลียวเินวัย ึมัมีผู้นมาอให้ัสินปัหา้อพิพาท หรือแ้ใปัหาั้อ ่าๆ อยู่ เสมอ
ื่อเสียอมโหสถเลื่อลือไปไลทั่วมิถิลานร ในะนั้น ษัริย์เมือมิถิลา ทรพระนามว่า พระเ้าวิเทหรา ทรมีนัปรา์ราบัิประำ ราสำนั 4 น ือ เสนะ ปุุสะ ามินท์ และ เทวินทะ บัิทั้ 4 เยราบทูลว่าะมี บัิ นที่ห้ามาสู่ราสำนัพระเ้าวิเทหรา พระอ์ึโปรให้ เสนาออสืบ่าวว่า มีบัิผู้มีสิปัา ปราเปรื่ออยู่ที่ใบ้า เสนาเินทามาถึบริเวบ้านอสิริวัะเศรษี เห็นอาาราม ัแ่อย่าประีบรร ึถามผู้นว่าใรเป็นผู้ออแบบ น็ อบว่า ผู้ออแบบือมโหสถบัิ บุรายวัย 7 วบ อสิริวัะ เศรษี เสนาึนำวามไปราบทูลพระเ้าวิเทหรา พระอ์รัสเรีย บัิทั้ 4 มา ปรึษาว่าวระไปรับมโหสถมาสู่ราสำนัหรือไม่ บัิทั้ 4 เรว่ามโหสถะไ้ีเินหน้านึทูลว่า ลำพัารออ แบบแ่อาารไม่นับว่าผู้นั้นะมีสิปัาสูถึั้นบัิ อให้รอู่อไปว่า มโหสถะมีสิปัาเลียวลาริหรือไม่ ฝ่ายมโหสถนั้น มีาวบ้านนำีวาม่าๆ มาให้ัสินอยู่เป็นนิย์ เป็น้นว่า ายเลี้ยโนอนหลับไป มีโมยเ้ามาลัโ เมื่อามไปพบ โมย็อ้าว่านเป็นเ้าอโ ่าฝ่าย่าถเถียอ้าสิทธิ์ ไม่มีใร ัสินไ้ว่าโนั้นเป็นอใร ึพาันไปหามโหสถ มโหสถถามาย เ้าอโว่า เรื่อราวเป็นอย่าไร ายนั้น็เล่าให้ฟั มโหสถึถาม โมยว่า "ท่านให้โอท่านินอาหารอะไรบ้า" โมยอบว่า "้าพเ้าให้ินา ินแป้ ถั่ว และยาู" มโหสถถามายเ้าอโ ายนั้น็อบว่า"้าพเ้าให้โิน ห้าามธรรมา" มโหสถึให้ เอาใบไม้มาำให้โินแล้วให้ินน้ำ โ็สำรอเอาห้าออมา ึเป็นอันทราบว่าใรเป็นเ้าอโที่แท้ริ พระเ้าวิเทหราไ้ทราบเรื่อารัสินวามอมโหสถ็ ปรารถนาะเิมโหสถาสู่ราสำนั แ่บัิทั้สี่็อยทูล ทัทานไว้เรื่อยๆ
ทุรั้ที่มโหสถแสสิปัาในารัสินี พระเ้าวิเทหราทรทลอสิปัามโหสถ้วยารั้ปัหา ่าๆ็ปราว่า มโหสถแ้ปัหาไ้ทุรั้ เ่น เรื่อท่อนไม้ ที่เลาไ้เรียบเสมอัน พระเ้าวิเทหราทรั้ำถามว่า ้าไหนเป็น้า ปลาย้าไหนเป็น้าโน มโหสถ็ใ้วิธีผูเือ ลาท่อนไม้นั้น แล้วหย่อนลในน้ำ ทาโนหนั็มล ส่วนทา ปลายลอยน้ำ เพราะน้ำหนัเบาว่าไม้ มโหสถ็ี้ไ้ว่า ทาไหน เป็นโนทาไหนเป็นปลาย นอานี้มโหสถยัแ้ปัหาเรื่อ่าๆ อีเป็นอันมา นในที่สุพระราา็ไม่อาทนรอามำ ทัทานอ บัิทั้สี่ อี่อไป ึโปรให้ราบุรุษไปพาัวมโหสถับบิามา เ้าเฝ้าพร้อมับให้นำ ม้าอัสรมาถวาย้วย
มโหสถทราบีว่ารั้นี้ เป็นารทลอสำั ึนัหมายารอย่าหนึ่ับบิา และ ในวันที่ไปเฝ้าพระราา มโหสถให้นนำลามา้วยหนึ่ัว เมื่อเ้าไปถึที่ประทับ พระราาโปรให้สิริวัะเศรษีนั่บนที่ อันสมวรแ่เียริยศ รั้นเมื่อมโหสถเ้าไป สิริวัะ็ลุึ้น เรียบุรายว่า "พ่อมโหสถ มานั่รนี้เถิ" แล้ว็ลุึ้นาที่นั่ มโหสถ็รไปนั่แทนที่บิา ผู้น็พาันมอูอย่าำหนิ ที่มโหสถทำเสมือนไม่เารพบิา มโหสถึ ถามพระราาว่า "พระอ์ไม่พอพระทัยที่้าพเ้านั่แทนที่บิาใ่หรือไม่" พระราาทรรับำ มโหสถ ึถามว่า " ้าพเ้าอทูลถามว่า ธรรมาบิาย่อมีว่าบุร สำัว่าบุรเสมอไปหรือ" พระราา รัสว่า "ย่อมเป็นอย่านั้น บิาย่อมสำัว่าบุร" มโหสถทูล่อว่า "เมื่อ้าพเ้ามาเฝ้า พระอ์มีพระระแส รับสั่ว่าให้้าพเ้านำม้าอัสรมาถวาย้วย ใ่ไหมพระเ้า่ะ" พระราาทรรับำ มโหสถึให้นนำลาที่เรียมเ้ามา ่อพระพัร์ แล้วทูลว่า "เมื่อพระอ์รัสว่าบิาย่อมสำั ว่าบุร ลาัวนี้เป็นพ่ออม้าอัสร หาพระอ์ทรเห็น เ่นนั้นริ ็โปรทรรับลานี้ไปแทนม้าอัสรเถิพระเ้า่ะ เพราะม้าอัสรเิาลานี้ แ่ถ้าทรเห็นว่า บุรอาีว่าบิา ็ทรรับเอาม้าอัสรไปามที่ทรมีพระราประส์ ถ้าหาพระอ์เห็นว่าบิาย่อมประเสริว่าบุร็ทรโปร รับเอาบิาอ้าพเ้าไว้ แ่หาทรเห็นว่าบุรอาประเสริ ว่าบิา ็อให้ทรรับ้าพเ้าไว้" ารที่มโหสถราบทูลเ่นนั้น มิใ่ะลบหลูู่หมิ่นบิา แ่เพราะ ประส์ะให้ผู้นทั้หลายระหนัใน วามเป็นริอโล และเพื่อแ้ไปัหาที่มีผู้ใผูึ้น ือบัิทั้สี่นั้นเอ พระราาทรพอพระทัยในปัาอมโหสถึรัสแ่ สิริวัะเศรษีว่า "ท่านเศรษี เราอมโหสถไว้ เป็นราบุร ะั้อหรือไม่" เศรษีทูลอบว่า "้าแ่พระอ์ มโหสถยัเ็นั อายุ เพิ่ 7 วบ เอาไว้ให้โเป็นผู้ให่่อนน่าะีว่าพระเ้า่ะ" พระราารัสอบว่า "ท่านอย่าวิใน้อที่ว่ามโหสถยัอายุ น้อยเลย มโหสถเป็นผู้มี ปัาเียบแหลมยิ่ว่าผู้ให่ ำนวนมา เราะเลี้ยมโหสถในานะราบุรอเรา ท่านอย่าัวล ไปเลย"
มโหสถึไ้เริ่มรับราารับ พระเ้าวิเทหรานับั้แ่นั้นมา ลอเวลาที่อยู่ในราสำนั มโหสถไ้แสสิปัา และวามสุุมลึึ้ในารพิาราแ้ไปัหา ้อั้อ ทั้ปว ไม่ว่าะเป็นปัหาที่พระราาทรผูึ้นลอปัา มโหสถ หรือที่บัิทั้สี่พยายาม สร้าึ้นเพื่อให้มโหสถ อับนปัา แ่มโหสถ็แ้ปัหาเหล่านั้นไ้ทุรั้ไป มิหนำ้ำในบารั้ มโหสถยัไ้่วยให้บัิทั้สี่นั้น รอพ้นวามอับน แ่บัิเหล่านั้นมิไ้ัูรูุ้ ที่มโหสถระทำแ่น ลับพยายามทำให้พระราาเ้า พระทัยว่ามโหสถ้อยปัา พยายามหาหนทาให้พระราา ทรรัเียมโหสถ เพื่อที่นะไ้รุ่เรือในราสำนั เหมือนสมัย่อน มโหสถรุ่เรืออยู่ในราสำนัอพระเ้าวิเทหรา ไ้รับาร สรรเสริาผู้นทั้หลายนมีอายุไ้ 16 ปี พระมเหสีอ พระราาผู้ทรรัใร่มโหสถเหมือนเป็นน้อาย ทรประส์ ะหาู่รอให้ แ่มโหสถอพระราทานอนุาเินทา ไปเสาะหาู่รอที่นพอใ้วยนเอ พระมเหสี็ทรอนุา
มโหสถเินทาไปถึหมู่บ้านแห่หนึ่ ไ้พบหิสาวนหนึ่ เป็นลูสาวเศรษีเ่าแ่ แ่ไ้ยานล หิสาวนั้นื่อว่าอมร มโหสถปลอมัวเป็น่าุนผ้า ไปอาศัยอยู่ับบิามาราอนา และไ้ทลอ สิปัาอนา้วยประาร่าๆเป็น้นว่า ในรั้แรที่พบันนั้น มโหสถถามนาว่า "เธอื่ออะไร" นาอบว่า "สิ่ที่ิันไม่มีอยู่ทั้ในอี ปัุบัน และอนา นั่นแหล่ะ เป็นื่อ อิัน" มโหสถ พิาราอยู่รู่หนึ่็อบว่า "วามไม่ายเป็นสิ่ ไม่มีอยู่ในโล เธอื่อ อมร ( ไม่าย ) ใ่ไหม " หิสาวอบว่า ใ่ มโหสถถาม่อว่า นาะนำ้าวไปให้ใร นาอบว่า นำไป ให้บุรพเทวา มโหสถ็ ีปริศนาออว่า บุรพเทวาือเทวา ที่มี่อนอ์อื่นๆ ไ้แ่ บิา มารา เมื่อมโหสถไ้ทลอสิปัาและวามประพฤิ่าๆอ นาอมรนเป็นที่พอใแล้ว ึอนาา บิา มารา พาลับ ไปรุมิถิลา เมื่อไปถึยัเมือ ็ยัไ้ทลอในาอีโย มโหสถแสร้ล่วหน้าไป่อน แล้วแ่ายามรออยู่ในบ้าน ให้นพานามาพบ ล่าวเี้ยวพาราสีนา นา็ไม่ยินี้วย มโหสถึพอในา ึพาไปเฝ้าพระราาและพระมเหสี พระราา็โปรให้มโหสถแ่านอยู่ินับ นาอมร่อมา บัิทั้สี่ยัพยายามที่ะลั่นแล้มโหสถ้วยประาร ่าๆ แ่็ไม่เป็นผล แม้ถึนาพระราาหลเ้าพระทัยผิ ับไล่มโหสถออาวั มโหสถ็มิไุ้่นเือ แ่ยัรัภัี ่อพระราา พระราาึรัสถามมโหสถว่า "เ้าเป็นผู้มีสิปัา หลัแหลมยิ่ หาะหวั่วิราสมบัิาเรา็ย่อมไ้ เหุใึไม่ิารร้าย่อเรา" มโหสถทูลอบว่า "บัิย่อม ไม่ทำั่ว เพื่อให้ไ้วามสุ สำหรับน แม้ะถูทับถมให้เสื่อมา ลาภยศ ็ไม่ิสละธรรมะ้วยวามหลในลาภยศ หรือ้วย วามรัวามั บุลนั่นอนอยู่ใ้ร่มไม้ ย่อมไม่วรหั ิ่้นไม้นั้น เพราะะไ้ื่อว่าทำร้ายมิร บุลที่ไ้รับาร เื้อหนุนอุปาระาผู้ใ ย่อมไม่ทำให้ไมรีนั้นเสียไป้วย วามโ่เลา หรือวาม หลในยศอำนา บุลผู้รอเรือน หาเียร้าน ็ไม่าม นับวไม่สำรวม ็ไม่าม พระราา าวามพินิพิารา็ไม่าม บัิโรธ่าย ็ไม่าม" ไม่ว่าบัิทั้สี่ะลั่นแล้มโหสถอย่าใ มโหสถ็ สามารถเอาัวรอไ้ทุรั้ และมิไ้อบแทน วามั่วร้าย ้วยวามั่วร้าย แ่ลับให้วามเมารุา่อบัิ ทั้สี่เสมอมา นอาะทำหน้าที่พิาราเรื่อราว แ้ไปัหา่าๆ มโหสถยัไ้เรียมารป้อันพระนรใน ้าน่าๆ ให้พร้อมเสมอ้วย และยััผู้นไปอยู่ามเมือ่าๆ เพื่ออยสืบ่าวว่า ะมีบ้านเมือใ มาโมีเมือมิถิลาหรือไม่
มีพระราาอ์หนึ่ ทรพระนามว่า ุลนีพรหมทั รอเมือ อุรปัาล ประส์ะทำสรามแผ่ เานุภาพ ึทริ ารับปุโรหิื่อ เวัพราหม์ หมายะลวเอาษัริย์ ร้อยเอ็พระนรมา ระทำสัย์สาบานแล้วเอาสุราเือยาพิษ ให้ษัริย์เหล่านั้นื่ม ะไ้รวบรวมพระนรไว้ในำมือ มโหสถ ไ้ทราบวามลับานแ้วที่ส่ออไปสืบ่าว ึหาทา่วย ีวิษัริย์ทั้ร้อยเอ็ไว้ไ้ โยที่ ษัริย์เหล่านั้นหารู้ัวไม่ พระเ้าุลนีทรเห็นว่ามิถิลา เป็นเมือเียวที่ไม่ยอมทำ สัย์สาบาน ึยทัพให่มุ่ไปโมีมิถิลา มีเวัพราหม์ เป็นที่ปรึษาให่ แ่ไม่ว่าะโมี้วยวิธีใ มโหสถ ็รู้ทัน สามารถอบโ้และแ้ไไ้ ทุรั้ไป ในที่สุพระเ้าุลนีทรส่เวัพราหม์มาประลอปัา ทำสรามธรรมับมโหสถ มโหสถออไป พบเวัพราหม์ โยนำเอาแ้วมี่าวรเมือไป้วย แสร้บอว่า ะยให้ พราหม์ แ่เมื่อะส่ ให้็วาให้ที่ปลายมือพราหม์เวั เรว่าแ้วมะึ้มลรับแ่็ไม่ทัน แ้วมีลไป ับพื้นเวั้มลเ็บ้วยวามโลภ มโหสถึอเวัไว้ ผลัให้ระเ็นไป แล้วให้ทหารร้อประาศว่า เวัปราหม ์้มลไหว้มโหสถ แล้วถูผลัไป้วยวามรัเีย บรราทหารอพระเ้าุลนีมอเห็นแ่ภาพเวัพราหม์ ้มลแทบเท้า แ่ไม่ทราบว่า้มล้วยเหุใ ็เื่อามที่ ทหารอมโหสถป่าวประาศ พาันลัวอำนามโหสถ ถอยหนีไปไม่เป็นระบวน อทัพพระเ้าุลนี็แพ่ายไป
เวัพราหม์ิพยาบาทมโหสถอยู่ไม่รู้หาย ึวาอุบายให้ พระเ้าุลนีส่ทูไปทูลพระเ้าวิเทหราว่าะอทำสัาไมรี และอถวายพระราธิาให้เป็นายา พระเ้าวิเทหราทรมี วามยินี ึทรอบรับเป็นไมรี พระเ้าุลนี็อให้ พระเ้าวิเทหราเส็มาอุรปัาล มโหสถพยายาม ทูลั้าน พระราา็มิไ้ฟัำ มโหสถ็เสียใว่าพระราา ลุ่มหลในสรี แ่ระนั้น็ยัรัภัี ึิะแ้อุบาย อพระเ้าุลนี มโหสถึทูลออนุาไปัเรียมที่ประทับ ให้พระราในเมืออุรปัาล ็ไ้รับอนุา มโหสถึให้ ผู้นไปัสร้าวัอันาม และที่สำัือัสร้าอุโม์ใ้ิน เป็นทา เินภายในอุโม์ประอบ้วยลไและประูลับ ่าๆับ้อนมามาย เมื่อเสร็แล้วมโหสถึทูลเิ ให้พระเ้าวิเทหราเส็ไปยัอุรปัาล ะที่พระเ้าวิเทหราประทับอยู่ในวั รอที่ะอภิเษับ พระธิาพระเ้าุลนี พระเ้าุลนีทรย อทหารมาล้อมวัไว้ มโหสถึ่เรียมารไว้แล้ว ็ลอบลไปทาอุโม์เ้าไปใน ปราสาทพระเ้าุลนี ทำอุบายหลอเอาพระนนี พระมเหสี พระราบุร และราธิาพระเ้าุลนีมาัไว้ใ้วัที่สร้าึ้น นั้นแล้วึลัไปเฝ้าพระเ้าวิเทหรา พระเ้าวิเทหราพระทัยว่าอทหารมาล้อมวั รัสปรึษา มโหสถ มโหสถึทูลเือนพระราาว่า "้าพระอ์ไ้ราบทูล ห้าม มิให้ทรประมาท แ่็มิไ้ทรเื่อ พระราบิาพระเ้าุลนี นั้น ประุเหยื่อที่นำมาปลา ารทำไมรีับผู้ไม่มีศีลธรรม ย่อมนำวามทุ์มาให้ ธรรมาบุลผู้มี ปัา ไม่พึทำ ไมรีสมามับบุลผู้ไม่มีศีล ึ่เปรียบเสมือนู ไว้วาใ มิไ้ย่อมนำวามเือร้อน มาสู่ไมรีนั้น ไม่มีทาสำเร็ผลไ้" พระเ้าวิเทหราทรเสียพระทัยที่ไม่ทรเื่อำทัทาน อมโหสถแ่แร มโหสถัารนำพระเ้า วิเทหรา ไปพบพระนนี พระมเหสี และพระโอรสธิาอพระเ้าุลนี ที่นนำมาไว้ในอุโม์ใ้ิน แล้วัารให้อทัพที่เรียมไว้ นำเส็ษัริย์ทั้หลายลับไปมิถิลา ส่วนัวมโหสถเออยู่ เผิหน้า ับพระเ้าุลนี เมื่อพระเ้าุลนีเส็มา ประาศว่าะับพระเ้าวิเทหรา มโหสถึบอให้ทรทราบว่า พระเ้าวิเทหรา มโหสถึบอ ให้ทรทราบว่า พระเ้าวิเทหราเส็ลับมิถิลาแล้วพร้อม้วย พระราวศ์ อพระเ้าุลนี พระราา็ทรพระทัย เรว่าพระาิวศ์ะเป็นอันราย มโหสถึทูลว่า ไม่มีผู้ใ ะทำอันราย แล้วึทูลเิพระเ้าุลนีทอพระเนรวัและ อุโม์ที่ัเรียมไว้อย่าวิิราม ะที่พระเ้าุลนีำลั ทรเพลิเพลิน มโหสถ็ปิประูลทั้ปว และหยิบาบที่่อนไว้ ทำทีว่าะ ัพระเศียรพระราา พระราาพระทัยลัว มโหสถึทูลว่า "้าพระอ์ะไม่ทำร้ายพระราา แ่หาะ่า ้าพระอ์เพราะแ้นพระทัย ้าพระอ์็ะถวายาบนี้ให้"
พระราาเห็นมโหสถส่าบถวาย ็ทรไ้สิ เห็นว่ามโหสถ นอาะประอบ้วยวามสิปัาประเสริแล้ว ยัเป็น ผู้ไม่มีิใมุ่ร้ายพยาบาทผู้ใ พระเ้าุลนีึรัสออภัยที่ ไ้เยิร้าย่อเมือมิถิลา ่อพระเ้าวิเทหรา และ่อมโหสถ มโหสถึทูลลาลับไปมิถิลา ัให้อทหารนำเส็พระนนี พระมเหสี และ พระราบุร อพระเ้าุลนีลับมายั อุรปัาล ส่วนราธิานั้นประทับอยู่มิถิลา ในานะ พระายาพระเ้า วิเทหรา่อไป พระเ้าุลนีทรรัสอให้มโหสถมาอยู่ับพระอ์ มโหสถ ทูลว่า "้าพระอ์รับราารรุ่เรือในรา สำนัอพระเ้า วิเทหรา ผู้เป็นเ้านายอ้าพระอ์แ่เิม ไม่อาะไปอยู่ที่ อื่นไ้หาเมื่อใ พระเ้าวิเทหราสวรร ้าพระอ์ะไป อยู่เมืออุรปัาล รับราารอยู่ในราสำนั อ พระอ์" เมื่อพระเ้าวิเทหราสิ้นพระนม์ มโหสถ็ทำามที่ ลั่นวาาไว้ ือไปรับราารอยู่ับพระเ้าุลนี และยัถู ลั่นแล้าเวัพราหม์ู่ปรับเ่า แ่มโหสถ็ เอาัวรอไ้ทุรั้ มโหสถนอาะมีสิปัา เลียวลาแล้ว ยัประอบ้วยุธรรมอันประเสริ มีวามสุุมรอบอบ มิไ้หลใหล ในลาภยศสรรเสริ ันั้นมโหสถึไ้รับยย่อสรรเสริว่าเป็น บัิผู้มี วามรู้อันลึึ้ มีสิ ปัานั้นประอบ้วยุธรรมอันประเสริ ที่ำับให้ผู้มีสิปัาประพฤิปิบัิในทาที่ถูที่วร
ิธรรม : บำเพ็ปัาบารมี
"ปัาอันล้ำเลิศนั้นย่อมทำุให้แ่บุล ยิ่ว่ามีทรัพย์นับแสน แม้มิมีปัาั่ปรา์ แ่ถ้าเป็นผู้รู้ัิให้รอบอบ่อน ็ย่อมเป็นผู้มีปัาและประพฤิอบแล้ว"
ความคิดเห็น