เศรษฐศาสตร์ : มุมมองจากพี่แก่ๆ (ภาคซีรี่ส์)

ลำดับตอนที่ #1 : สาขาต่างๆของเศรษฐศาสตร์ : เกริ่นนำ

-1-

ต้องขออภัยน้องๆเป็นอย่างสูงที่พี่ห่างหายไปนานมาก  ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เนื่องด้วยความขี้เกียจของตัวพี่เองแหละ คงจะไปโทษใครไม่ได้ ฮ่าๆ

หลังจากที่ได้นำเสนอเรื่องราวของเศรษฐศาสตร์และเศรษฐศาสตร์การเมืองอย่างคร่าวๆไปแล้ว

ในตอนนี้คงถึงคราวที่จะต้องนำเสนอถึงสาขาหรือแขนงวิชาของเศรษฐศาสตร์ดูว่ามีสาขาอะไรบ้าง และเพื่อเป็นการเอาใจน้องๆ พี่จะพยายามเขียนให้มากสาขาที่สุดเท่าที่ทำได้นะ (จะทำได้แค่ไหนวะเนี่ย ฮ่าๆ)

ต้องขอเกริ่นก่อนว่าสำหรับวิชาเศรษฐศาสตร์เองก็เป็นวิชาที่ได้ขยายขอบเขตพรหมแดนไปยังเรื่องต่างๆอย่างกว้างขวาง ถึงกับมีนักเศรษฐศาสตร์ (บางคน) บอกว่าไม่มีเรื่องไหนที่จะนำมาจับหรืออธิบายเป็นเศรษฐศาสตร์ไม่ได้ ปรากฏการณ์  Economic Imperalism  ที่เศรษฐศาสตร์ขยายอาณาเขตการอธิบายล่วงล้ำไปยังเรื่องอื่นๆ อย่างครอบจักรวาลทำให้เศรษฐศาสตร์เป็นสาขาวิชาที่ได้รับความสนใจอย่างล้นหลามเลยทีเดียว

ดังนั้นแล้วเศรษฐศาสตร์เองจึงต้องแบ่งการศึกษาออกเป็นสาขาต่างๆ ให้ผู้ที่สนใจศึกษาลงลึกในรายละเอียด  ศึกษาให้รู้จริงในแขนงเฉพาะอย่างไปเพื่อให้การอธิบายพฤติกรรมหรือปรากฏการณ์ต่างๆ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

แต่อย่าพึ่งเข้าใจผิดว่าเรียนเศรษฐศาสตร์เพียงอย่างเดียวแล้วจะไปเข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคมได้ทุกอย่าง เพราะสุดท้ายแล้วเศรษฐศาสตร์ก็เป็นเพียงสาขาหนึ่งของสังคมศาสตร์เท่านั้น ไม่ใช่ศาสตร์เทวดาแต่อย่างใด  เพียงแต่ว่าด้วยชุดคำอธิบายที่มีตรรกะสูง บวกกับวิธีการศึกษาที่เป็นวิทยาศาสตร์ทำให้เศรษฐศาสตร์ได้รับการยอมรับอย่างมากนั่นเอง

สำหรับพี่เองมองกว่าเศรษฐศาสตร์เป็นวิชาที่สำคัญทีเดียว เพราะทำให้เราเข้าใจอะไรหลายๆอย่างรอบตัวเราได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตามผู้ที่เรียนเศรษฐศาสตร์ไม่ควรที่จะหลงคิดว่าศาสตร์เราอยู่สูงหรือเป็นที่หนึ่งเชียว  การสร้างอัตตาดังกล่าวมีแต่จะทำให้เรามีมุมมองทางวิชาที่แคบและตื้นเขินเท่านั้นเอง

ตอนนี้ขอหยุดเรื่องมุมมองดังกล่าวเอาไว้ก่อน (ใครสนใจคุยต่อนอกรอบได้เลยนะ) เพราะความเป็นจริงที่เราเผชิญก็คือเศรษฐศาสตร์เองก็มีสาขามากมายให้เลือกสรร  และเราจะต้องเลือกให้ถูกจริตกับตัวเอง การเรียนจึงจะมีความสุข  ดังนั้นแล้วการทำความเข้าใจต่อสาขาต่างๆของเศรษฐศาสตร์จึงเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้

-2-

จากที่ได้เกริ่นไปแล้ว ผู้ที่เรียนเศรษฐศาสตร์จำต้องเลือกศึกษาสาขาเฉพาะที่ตนสนใจ  ซึ่งอาจจะเลือกได้สองหรือสามสาขาแล้วที่ว่าหลักสูตรใครหลักสูตรมัน  อย่างไรก็ตามวัตถุประสงค์หลักของบทความนี้คงอยู่ที่การนำร่องให้กับน้องๆที่สนใจในวิชาเศรษฐศาสตร์ หรือกำลังเรียนเศรษฐศาสตร์  ให้พอมองเห็นภาพสาขาวิชาต่างๆของเศรษฐศาสตร์  ส่วนรายละเอียดในเชิงลึกนั้นพี่เองก็คงไม่สามารถที่จะให้ได้ทั้งหมด เพราะบางสาขาเจ้าตัวเองก็ไม่เคยเรียนเลยด้วยซ้ำ

ดังนั้นจึงต้องเป็นงานของนักเรียนเศรษฐศาสตร์ที่จะต้องศึกษาให้ได้ทั้งภาพกว้างของวิชาเศรษฐศาสตร์ว่าเป็นอย่างไร (จากทฤษฎีเศรษฐศาสตร์จุคภาค – มหภาค รวมไปถึงวิชาประวัติความคิดทางเศรษฐศาสตร์  คณิตเศรษฐศาสตร์ ฯลฯ) รวมทั้งต้องกลายเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะสาขาด้วย  จึงจะเกิดประสิทธิพลที่สุด

อีกสิ่งที่ต้องคำนึงถึงก็คือ นอกจากสาขาเศรษฐศาสตร์จะมีมากมายหลายหลากแล้ว สิ่งที่มีมากเหมือนกันก็คือกระแสความคิดทางเศรษฐศาสตร์ ซึ่งก็มีอยู่ด้วยกันหลายสำนัก โดยแต่ละสำนักก็มีจุดตั้งต้นในการสร้างกรอบคิด  มีวิธีการศึกษา  มีโลกทัศน์หนุนหลังต่างกัน  ยังผลให้มีนัยเชิงทฤษฎีและนโยบายต่างกันด้วย  อย่างไรก็ตามสำหรับการเรียนการสอนเศรษฐศาสตร์ในสาขาต่างๆส่วนมากในบ้านเรา (และประเทศอื่นๆด้วยแหละ) คิดว่าคงถูกครอบงำโดยโลกทัศน์จากเศรษฐศาสตร์กระแสหลัก (โดยที่เศรษฐศาสตร์การเมืองเป็นลูกเมียน้อยเช่นเคย ฮ่าๆ) แต่สำหรับพี่ก็คิดว่าตรงนี้ก็ต้องขึ้นอยู่กับตัวผู้สอนด้วยว่าจะสอนอย่างไร  เพราะบางทีการที่ผู้สอนอิงกรอบคิดคนละสำนัก ก็จะทำให้เศรษฐศาสตร์ในวิชาหรือสาขาเดียวกันสอนไม่เหมือนกัน ซึ่งตรงนี้เป็นสิ่งที่น้องๆที่กำลังจะเลือกเรียนต้องพิจารณาให้ดีด้วย

นอกจากการพิจารณาในแง่สาขาวิชาแล้ว  ความสนใจในกรอบคิดของแต่ละสำนักก็เป็นสิ่งที่สำคัญต่อการเลือกเรียนเช่นกัน น้องๆที่กำลังเรียนเศรษฐศาสตร์อยู่ควรที่จะตระหนักถึงประเด็นนี้เอาไว้อยู่ทุกขณะจิต

-3-

เอาล่ะ !! เกริ่นมาไปเดี๋ยวน้องๆจะเบื่อไปเสียก่อน มาเข้าเรื่องของเรากันเลยดีกว่า สำหรับในตอนนี้คงเป็นการเกริ่นนำเฉยๆ และพี่ก็คงต้องขอจัดการวางโครงสร้างบทความของพี่ใหม่โดยจะเอาตอนนี้มาเป็นตอนแรก และตามมาด้วยบทความเศรษฐศาสตร์การเมือง (ที่เขียนดองแปะเอาไว้นานแล้ว ฮ่าๆ) และแน่นอนว่าตอนต่อไปที่กำลังจะตามมาก็จะเป็นการพูดถึงสาขาต่างๆ ของวิชาเศรษฐศาสตร์ โดยพี่จะพยายามเขียนให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ดังนั้นรับรองได้เลยว่าน้องจะได้ข้อมูลตรงนี้อย่างเต็มคราบกันเลยเดียว (เต็มคราบแต่ไม่รับรอง ISO นะจะบอกให้ อิอิ)

และสำหรับน้องคนไหนอยากจะให้เขียนเกี่ยวกับสาขาอะไร  ก็บอกมาได้เลยนะครับ โพสต์บอกได้เลยทันที แล้วพี่จะพยายามตอบสนองให้ครบตามที่ขอครับ