นิยาย Dek-D
พบกับประสบการณ์อ่านที่ดียิ่งขึ้น
แบบไม่มีโฆษณา ที่แอปนิยาย Dek-D
แบบไม่มีโฆษณา ที่แอปนิยาย Dek-D
การกำเนิดรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของไทย
หลายคนอาจคิดว่าไทยมีระบบการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชมาช้านาน แต่ในความเป็นจริงแล้ว ระบบการปกครองดังกล่าวเพิ่งเกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ห้าเท่านั้น
ผู้เข้าชมรวม
7,145
ผู้เข้าชมเดือนนี้
2
ผู้เข้าชมรวม
7.14K
หมวด : เกร็ดประวัติศาสตร์
อัปเดตล่าสุด : 26 พ.ค. 52 / 10:21 น.
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
เนื้อเรื่อง
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ารำเนิรัสมบูราาสิทธิราย์
ในสมัยรันโสินทร์อน้น ประานส่วนให่ใ้วามิทาพระพุทธศาสนาในารอธิบายสิ่่าๆ เป็นสิ่ที่ฝัลึอยู่ในวามิอผู้นในสมัยนั้น เป็นวามิที่เี่ยวับารที่เื่อในโลหน้า ผู้น่าทำมาหาินเพื่อีวิที่ีทั้ในาินี้และาิหน้า โยารประพฤิปิบัิามแนวทาอศีล สมาธิ ปัา เพื่อวามหลุพ้นในโลหน้า ประอบวามีเพื่อไปเิในที่ที่ี ถ้าทำสิ่ที่ไม่ี ็ะไปเิในที่ที่ไม่ี วามิที่เี่ยวับพระมหาษัริย์และรัถูผูไว้ับแนววามิแบบัรวาวิทยา ึ่ไม่ไ้มีวามเป็นมนุษย์ แ่ะเป็นพระโพธิสัว์ที่สั่สมบุบารมีมามามายในรั้อีประอบับวามเปลี่ยนแปลทาสัมที่เิึ้นในสมัยปลายรัาลที่สาม ถึรัาลที่สี่ ึ่ารเปลี่ยนแปลทาวามิ่าๆเหล่านี้ะส่ผลระทบ่อารเมือารปรออย่าเลี่ยไม่ไ้
ารยายัวอาร้าายับ่าประเทศเป็นประเ็นสำัที่ทำให้วามิเี่ยวับรัเปลี่ยนไป ในสมัยรัาลที่สาม นั้นสู่าประอบธุริทำาร้า ทำให้วามิที่ว่านเราเิมาามบุามรรมที่ทำมา เปลี่ยนมาเป็นึ้นอยู่ับารระทำในปัุบันอมนุษย์ ผู้นเื่อในเรื่อที่ว่ารรมเป็นัวำหนวิถีีวิอนน้อยล เื่อในเรื่อเหุผลมาึ้น วามิเี่ยวับรัและพระมหาษัริย์ามแนววามเื่อทาศาสนาลลไปามลำับ าร้าับ่าประเทศยัทำให้ารที่รัะมีอำนาเหนือเมอึ้นอื่น เ่น เป็นเมือประเทศรานั้นหมวามนิยมลไป เพราะไม่เห็นประโยน์ที่ะไปยึเมืออื่นเป็นอนเพียแ่ในนาม ารทำสรามทำให้เิวามึเรีย ทำให้าร้าายับ่าประเทศไม่เ็มที่ ารอยู่อย่าสุสบและสันิะมีประโยน์มาว่าารทำสรามเพื่อที่ะมีอำนาเหนือเมืออื่นเพียแ่ในนามเท่านั้น
ารที่โลไม่ไ้ประอบไป้วยสามภพภูมิอี่อไป เป็นโลแห่วามริ มีเมือหรือรั่าๆมามาย ไม่ไ้มีเพียรัใรัเียว ทำให้พระราอำนาาเิมที่มีไม่ำั ไม่มีอบเามแนวิธรรมิรา ลายมาเป็นมีพระราอำนาำัในอาาเหนึ่ๆ พระมหาษัริย์ไม่ไ้มีอำนาเหนือรัอื่นๆ โยรัาลที่สี่ พระอ์ทรมีวามเื่อว่าโลลม าารที่พระอ์มีวามรู้ภาษาอัฤษที่ทรเรียนมาามิันนารี ทำให้พระอ์รู้ว่าโลมีประเทศ่าๆมามาย และรัเหล่านั้น็ไม่ำเป็น้อึ้น่อันเสมอไป ทำให้พระอ์มีพระราำริที่ะมีพระราอาาเที่แน่นอน พระอ์ึำหนอาาเออาาัรึ้นมา โยใ้าประสบาร์อพระอ์ ือเมื่ออนที่พระอ์ออธุ์ไปยัที่่าๆในราอาาัร ทำให้ทรรับรู้อบเอสยามอย่าี าร้าทำให้ระบบทุนนิยมเิึ้น ึ่ทั้พระอ์และนั้นนำ็เห็นรันที่ะำหนเแน เพราะทรัพยารธรรมาิ่าๆ ไ้ลายเป็นสิ่มี่า เป็นอราอาาัร เ่น ป่าไม้ แร่ธาุ ที่ิน ึ่เป็นสิ่ที่มี่าทาเศรษิ
วามิที่รันั้น้อมีอาาเอันมีผลมาาาร้า ทำให้พระอ์้อารที่ะมีพระราอาเหนือินแนทุส่วนที่อยู่ในพระราอาาเแห่รัอพระอ์ ะเห็นไ้าารมีพระราพิธีถือน้ำพระพิพัน์สัยาในภาใ้ นอานี้ทรแ่ั้ผู้สำเร็ราารเมือึ้น่าๆรวมไปถึแ่ั้เ้าเมือในเมือสำั เ่น พิษุโล านบุรี าที่ล่าวไปแล้วว่านสมัยรัาลที่สี่ เป็น้นมา เื่อในเหุและผลมายิ่ึ้น โยเพาะอย่ายิ่รัาลที่สี่ แม้ว่าะไม่เิรัสมบูราาสิทธิราย์อพระอ์ แ่็นับว่าเป็นารเริ่ม้นและเริ่ม่อัวที่ะลายเป็นรัสมบูราาสิทธิราย์และสำเร็ภายในรัาลที่ห้า ารที่พระมหาษัริย์ไม่เื่อในเรื่ออพระมหาษัริย์ามแนวิไรภูมิ พระมหาษัริย์มีวามเป็นมนุษย์ มีวามเป็นเหุเป็นผล ทำให้พระอ์มีวามิว่าพระอ์เท่านั้นที่ะ่อให้เิวาม้าวหน้าแ่อาาัรไ้เท่านั้น โยแนววามิที่พระมหาษัริย์ทรเป็นศูนย์ลาอรั แนววามินี้เิึ้นเมื่อแนววามิเรื่อรรมลล ทำให้บทบาทอพระมหาษัริย์มีวามสำัมาึ้น
ใน่วเวลาแห่วามเปลี่ยนแปลทาวามินี้ ุนนามีอำนาอย่ามาในราสำนั โยเพาะอย่ายิ่ระูลบุนนา เนื่อมาาารสืบทออำนาทาารเมือมาั้แ่สมัยอยุธยา และ็ยัมีพระราวศ์ที่มีอำนาอย่ามา ือ รมพระราวับวรฯ ทำให้พระราอำนาถูแบ่ไปยัลุ่ม่าๆ ไม่ไ้มีอำนาอย่าเ็าเพียพระอ์เียว พระมหาษัริย์ึ้อพยายามไม่ให้มีผู้ใมีอำนาโเ่นนเินารวบุม และทำให้เิเสถียรภาพทาารเมือ โยารานอำนา ้วยแนวิที่ว่าพระอ์ะ้อนำประเทศาิให้้าวหน้า ทำให้พระอ์ทรัพระราหฤทัย เพราะใ้อำนาไ้ไม่เ็มที่ มีนอยัูอยู่โยลอเวลา ทำให้่อมาพรอ์ทรึอำนาาลุ่มุนนามา เ่น ารที่วินิัยเรื่อสำัๆ ็ะระทำเอ ทรวินิัยแ่เพียพระอ์เียว และทรให้มีารถวายีาเพื่อวบุมารใ้อำนาอบรราเ้านายและลุ่มุนนา ปรับปรุให้ราษรถวายีาไ้สะวึ้น และยัทรมอบพระราภาระนี้ไปยัพระราโอรสอี้วย ้วยแนวิทาสัมที่เปลี่ยนแปลไป ทำให้พระอ์ทรพยายามทำทุวิถีทาที่ะรวบรวมอำนาไว้ที่พระอ์เพียพระอ์เียว ทั้พยายามมีอำนาเหนือินแนทั้ราอาาัรที่อยู่ในเพระราอำนาอพระอ์อย่าทั่วถึ ทรสร้าวามสัมพันธ์โยรับบรราเ้าเมือ่าๆ แม้เมือทีห่าไลออไป พระอ์พยายามให้เมือประเทศรานั้นอยู่ใ้อำนาอพระอ์ โยผูพันทาิใับเ้าเมือ อามีารยย่อเ้าเมือ หรือเพิ่มยศถาบรราศัิ์แ่เ้าเมอนั้นๆ สะท้อนให้เราเห็นอี้านหนึ่็ือ ารที่พระอ์ทรสามารถแ่ั้และพิารา่าๆ พระอ์เป็นที่มาแห่ยศถาบรราศัิ์ ทำให้เราเห็นว่าอำนาทั้หมมาาพระอ์ เป็นที่รวมแห่ยศทั้ราอาาัร สามารถที่ะำหนสิ่่าๆในแผ่นินไ้ เป็นารแสถึพระราอำนาที่มีเหนือเมือประเทศรา
ารทำสนธิสัาเบาว์ริ่ ็เป็นเหุปััยหนึ่ที่ทำให้พระราอำนาอพระอ์มีมาึ้น เพราะ่อนที่ะมีารทำสนธิสัาบับนี้ึ้น บรราเ้านายและุนนา่าทำาร้าและมีำไรอย่ามา ึ่เป็นอิสระาพระมหาษัริย์ ึ่เมื่อเิสนธิสัาแล้ว ทำให้ระบบาร้าผูาโยรัสิ้นสุล นำไปสู่เศรษิที่้อพึ่พาอ์พระมหาษัริย์ ไม่เพียแ่สถานภาพทาเศรษิเท่านั้น สถานภาพทาาเมือ็มาาารพระราทานอพระมหาษัริย์ ในเรื่อภาษีนั้นพระอ์ทรสนใมาๆ พระอ์ทรำเนินารวินิัยเรื่อัล่าวนี้โยพระอ์เอ โยพระอ์ะเป็นผู้ัสินว่าใรที่ะไ้เป็นผู้ไ้ทำอารามที่พระอ์ทรวินิัยไว้ และพยายามที่ะให้ภาษี่าๆถูส่เ้าพระลัมหาสมบัิ ึ่เป็นารวบุมเินอย่าหนึ่ พระอ์ทรพยายามที่ะลรายไ้อบรราเ้านายและุนนา ึ่ะทำให้รายไ้อพระอ์เพิ่มมายิ่ึ้น ารที่พระอ์ทรเอาใใส่ในารเ็บภาษีเป็นส่วนสำัยิ่ที่ะทำให้ารรวมอำนาเ้าสู่ศูนย์ลาสัมฤทธิ์ผล ารรวมอำนา้านภาษีมีผลอย่าสำัในารที่พระอ์ะัสรรผลประโยน์อนทุลุ่มภายในรั
ารพยายามที่ะำรานะอพระอ์โยปราศาผู้่อ้านัวาอย่าเ่นั พระอ์ทำารปลูฝัและถ่ายทอแนววามินี้ไปสู่พระราโอรสอพระอ์ ึ่็ือ สมเ็พระเ้าลูยาเธอ เ้าฟ้าุฬาลร์ โยทราหวัที่ะให้พระโอรสอ์นี้ไ้ึ้นรอราย์่อไป้วย ารระทำอพระอ์นับเป็นารปูพื้นานอย่าีที่ะนำไปสู่ารเิรัสมบูราาสิทธิราย์อย่าสมบูร์ในภายหลั ึ่็เป็นที่ทราบันในหมู่เ้านายและุนนาทั้หลาย เมื่อพระอ์ทรึ้นรอราย์่อาพระราบิาแล้ว พระอ์็ทรำเนินนโยบาย่าๆามพระราบิา แม้ว่าสภาวะแวล้อมรอบพระวราย ึ่เป็นารสะวที่พระราบิาอพระอ์ทรปูพื้นานไว้แล้ว ทำให้สามารถำเนิรัแบบสมบูราาสิทธิราย์ไ้อย่าสมบูร์แบบมายิ่ึ้น แ่ะที่พระอ์ึ้นรอราย์อำนาอุนนายัมีอยู่ โยารที่พระอ์ทรึ้นรอราย์ในะเยาว์วัย เพีย 20 ปีเท่านั้น ทำให้้อมีผู้สำเร็ราาร ือ สมเ็เ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวศ์ เป็นผู้สำเร็ราาร ึ่็เป็นสถานาร์ที่น่าหวั่นวิยิ่นั พระอ์ึไม่ทรอยู่ในานะที่ทรวินิัยอะไรไ้โยสะวนัไม่ปราว่ามีุนนาใๆที่มีวามัแย้ับพระอ์ในแ่ารเมือ
ในสมัย ร.5 นับว่าเป็นรัสมบูราาสิทธิราย์ อย่าแท้ริ ถึแม้ว่าะไม่ไ้รวมศูนย์อำนาอย่าเ็มที่ น่อมาะทำให้เิารปิรูปารปรอส่วนลาและส่วนท้อถิ่นเิึ้น อันเนื่อมาาพระราอำนาอพระอ์ยัไปไม่ถึินแนที่ห่าไล ใน่วแรอารึ้นรอราย์ ้วยวามที่ยัทรพระเยาว์ ทำให้้อมีผู้สำเร็ราาร พระอ์็ะรู้สึอึอัใท่าถึแม้ะเป็นษัริย์ แ่็ไม่สามารถใ้อำนาที่พระอ์มีอยู่ไ้อย่าไม่เ็มที่ พระอ์ทรำเนินพระราโบายที่ะัารับปัหาเหล่านี้ โยารัารอย่า่อยเป็น่อยไป เพราะทรระหนัีว่าะทำารแ้ไปัหาแบบถอนราถอนโนไม่ไ้ ปัหาที่เิึ้นเป็นสิ่ที่ฝัราลึในสัมไทยมายาวนาน พระอ์ทรำเนินารแ้ไปัหา่าๆเหล่านี้ หลัาพระราพิธีบรมราาภิเษรั้ที่สอ โยสิ่แรที่ทรำเนอารือ ้านเศรษิ ทร่อั้หอรัษารพิพัน์ ึ่่อมาะวิวันาารมาเป็นระทรวารลั เมื่อ พ.ศ.2416 ทรราพระราบััิว่า้วยบประมาแผ่นินและรายานำหนประมารับ่ายล่วหน้า ึ่เท่าับว่าราย่ายะไ้รับวามเห็นอบาพระมหาษัริย์เท่านั้น ประาร่อมาือ ใน้านารบริหารราาร ทรแ้ปัหาที่ผู้นำเิมมีอำนาที่สั่สมมาเินไป เห็นไ้าารประุมราารแผ่นิน ให้มีารัารประุมที่บ้านอผู้สำเร็ราาร ทรแไปัหาโยารั้สภาที่ปรึษาราารแผ่นิน และสภาที่ปรึษาส่วนพระอ์
ล่าวไ้ว่าทั้สอสภานี้ที่สร้าึ้นมาเพื่อมาเสริมพระราอำนาอพระอ์ ทำให้เิารรวมอำนาและึอำนาเ้าสู่ศูนย์ลาไ้่ายยิ่ึ้น ารั้สภา 2 สภานี้มีนัยอย่าสำั ือ ทำให้เิวามัแย้ระหว่าพระอ์ับลุ่มอำนาเิม ที่มีสมเ็เ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวศ์ลุ่มหนึ่ และรมพระราวับวรสถานมลลุ่มหนึ่ อีประารประเทศ่าๆรอบๆไทยนั้นถูผูาโยาิะวันเป็นส่วนให่ โยอัฤษเป็นประเทศที่มีอำนาอย่ามาในบริเวนี้ ึมีวามำเป็นที่พระอ์ะ้อทำให้พระราอำนาอพระอ์ยายไปทั่วทุสารทิศในอบเพระราอาาัรอพระอ์ เ่น ารมีอำนาเหนือเมอประเทศรา ารที่ะทำเ่นนี้ ้อใ้เวลานานพอสมวร ั้แ่ารส่ผู้แทนอรั นั่น็ือ ้าหลว ส่ไปประำารยัหัวเมือ่าๆ และ่อมา็สถาปนามลรอบๆนอ ทำให้เราเห็นว่าพระราอำนาอพระอ์ยายไปทั่วทั้ินแนแล้ว และพอีับสมเ็เ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวศ์ ับรมพระราวับวรฯ สิ้นไป ในปี พ.ศ.2425 และ 2428 ามลำับ ทำให้พระราอำนาอยู่ที่พระอ์เพียผู้เียว พระอ์ึให้เลิารมีวัหน้าในปี พ.ศ.2428 ือทันทีที่รมพระราวับวรทิว และไ้หันมาใ้ำแหน่มุราุมารแทนำแหน่วัหน้า ึ่ะเป็นารทำให้ราสมบัิเป็นอพระราโอรสอพระอ์เท่านั้น และประอบับเป็นธรรมเนียมอันทันสมัยที่นิยมแ่ั้มุราุมาร ึ่็ไ้ใ้มานถึปัุบัน
มาถึอนนี้ พระอ์็มีพระราอำนาสูสุเพียพระอ์เียว ทรประาศพระราบััิลัษะารปรอท้อถิ่น ร.ศ.116 และ้อบัับลัษะารปรอหัวเมือ ร.ศ.117 ึ่เป็นารัระเบียบารปรอั้แ่ระับล่าสุไประับบน นอาารเปลี่ยนแปลทา้านเศรษิและารปรอแล้ว ใน้านหมาย ็ไ้มีารปิรูปหมายึ้น สาระสำั็ือเพื่อให้หมายมีที่มาาอ์พระมหาษัริย์ เป็นารรวมศูนย์ลาอำนาไว้ที่ษัริย์ ึ่หมาย็ไม่ไ้หมายถึวามยุิธรรม หรือวามถู้อ แ่อยู่ที่ารัสินอผู้ปรอเท่านั้น ึ่ารระทำเ่นนี้ะทำให้รัมีอำนามาึ้น และอีประารเพื่อแ้ไปัหาเรื่อสภาพสิทธินออาาเที่ไทยมีปัหา ารมีอยู่อสิทธิสภาพนออาาเอาวะวันนี้ ทำให้พระราอำนาอพระมหาษัริย์ลล เพราะพระอ์ไม่สามารถัสินีไ้ าวะวันไม่สามารถึ้นศาลไทยไ้ เพราะไม่ยอมรับในระบบารัสินอไทย ึ่่าาิะมอว่าป่าเถื่อน ไร้อารยธรรม และอามีแรผลัันมาาแนวิศิวิไล์ ที่้อารให้บ้านเมือมีวันธรรมอย่าะวัน และะส่ผล่อารเลิไพร่และทาสในภายหลั
ปิรูปอี้านหนึ่ที่สำัที่สุ ส่ผลระทบ่อโรสร้าสัมอไทยทั้ระบบ นั่นือ ารยเลิไพร่และทาส ึ่เป็นระบวนารที่ใ้ระยะเวลายาวนานในารำเนินาร เ่น ารำหนระยะเวลาอารเลิทาส และในที่สุ็ไ้มีารประาศหมายเลิทาสและไพร่ในที่สุ เป็นารึอำนาาบรราเ้านายและุนนามาสู่อ์พระมหาษัริย์ ึ่่อมา็ะมีแนวิที่ใ้วบุมนเหล่านี้ เ่น เรื่ออวามเป็นพลเมือี วามเป็นผู้ีที่ะทำให้้อมีวามรัภัี่อพระมหาษัริย์
สภาพสัมเิมในสมัยรันโสินทร์อน้นที่มีแนวิอิไปทาหลัพระพุทธศาสนา ่อมามีาร้าายมาึ้น โยเพาะาร้าายับ่าประเทศ เป็นปััยสำัที่ทำให้แนวิที่ล่าวไป้า้นลายล และเิแนวิใหม่ที่เื่อในเรื่ออเุและผลมายิ่ึ้น เื่อในประสบาร์อมนุษย์ ว่ามนุษย์มีวามสามารถที่ะทำให้สิ่่าๆเิวาม้าวหน้าไ้ ึ่วามินี้รัาลที่สี่็ไ้รับมา ้วยวามพระอ์ทรมีวามสนใในวิทยาาร่าๆ ทรศึษาภาษาอัฤษ ทำให้พระอ์้อารที่ะมีอำนาสูสุเพียพระอ์เียว เ่น ารวินิัย่าๆ็ทำโยพระอ์เอ ส่เสริมให้มีารถวายีา และสมัยนี้็ไ้มีารทำสนธิสัาเบาว์ริ่ ทำให้พระราอำนาอพระอ์มาึ้น เพราะาร้าผูาโยรัพัทลายล รายไ้ที่ะเ้าสู่ลุ่มุนนาและเ้านาย็ลับเ้าสู่พระมหาษัริย์แทบ และาร้าับ่าประเทศ็ทำให้ไทยไม่เห็นวามำเป็นที่ะ้อยึเมืออื่นเป็นเมือประเทศรา หันให้วามสนใในินแนอนเอ ึ่็ไ้ทำให้พระมหาษัริย์ทรระหนัถึวามสำัอารทำเแน เนื่อมาาทรัพยาธรรมาิ่าๆลายมาเป็นสิ่ที่มีุ่าทาเศรษิ และ้อารที่ะมีอำนาสูสุเพียพระอ์เียว ึ่่อนหน้านี้อำนา็ไ้ระายไปยัลุ่มารเมือ่าๆ ือ เ้านายและุนนา รัาลที่สี่ึไ้พยายามรวบอำนาทั้หมมาไว้ที่ส่วนลา แ่็ทำไ้ในบาส่วนเท่านั้นทั้สิ้น สิ่่าๆเหล่านี้็ถือว่าเป็นาร่อัวอรัแบบสมบูราาสิทธิราย์ึ้นแล้ว ่อมาเมื่อรัาลที่ห้าึ้นรอราย์ ้วยวามทรพระเยาว์ ึรู้สึไม่พอพระทัยที่ไม่สามารถัสินอะไรเอไ้ เนื่อามีผู้สำเร็ราารแผ่นิน เ่น สมเ็เ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวศ์ เมื่อถึารพระราพิธีบรมราาภิเษรั้ที่สอ็ไ้ทำารปิรูปารปรอึอำนาาส่วนท้อถิ่น้ามายัส่วนลา ปิรูปหมาย ้านสัมมีารเลิทาสและไพร่ เป็นารลอำนาอลุ่มเ้านายและุนนา มาไว้ับพระมหาษัริย์ในานะราษร พร้อมทั้ารปลูฝัแนวิที่ะวบุมนลุ่มนี้ไ้ าารริเริ่มรวบอำนาที่มีารสนับสนุนาแนวิใหม่อ รัาลที่สี่ สู่ารปิรูปารเมือารปรอ เศรษิ สัม ทำให้ เิรัสมบูราาสิทธิราย์อย่าแท้ริเมื่อถึสมัยอรัาลที่ห้า
ผลงานอื่นๆ ของ Toiyung ดูทั้งหมด
ผลงานอื่นๆ ของ Toiyung
กำลังโหลด...
ความคิดเห็น