หลวงตาบวชมาทำไม ?

ลำดับตอนที่ #6 : ประเพณีที่ไม่เป็นธรรม

ประเพณีที่ไม่เป็นธรรม 

หลวงตาสงบถูกโยมปรับอาบัติซึ่งหน้า ก็ให้รู้สึกหงุดหงิด จึงพูดเสียงกร้าวขึ้นว่า โยมนี่ จะรู้มากเกินไปแล้ว ศึกษาธรรมะประสาอะไร จึงทำให้ผิดแปลกกว่าคนอื่นเขา พระภิกษุทั่วทั้งประเทศก็ปฏิบัติกันอย่างนี้ทั้งนั้น ไม่เห็นมีใครเขาวุ่นวายเดือดร้อนอะไร เขาก็ปฏิบัติกันอย่างนี้มาเป็นร้อยปีพันปีแล้ว

ยุคสมัยนี้ต่างจากสมัยก่อน มันต้องมีการปรับปรุงพัฒนากันบ้างสิ ค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าโทรศัพท์ก็ต้องจ่ายเอง ค่ารักษา พยาบาลเวลาป่วยไข้ล่ะ ถ้าไม่มีโยมอุปัฏฐากที่มีฐานะ ใครจะมาออกให้

อาตมาจะบอกให้ว่า เวลาทำวัตรสวดมนต์ตอนเย็น พระภิกษุก็มีการแสดงอาบัติกันทุกวัน บอกแล้วว่าโยมไม่ต้องเป็นห่วงหรอก เป็นพระภิกษุสวดมนต์ ไหว้พระ ให้พร ยถา สัพพี ฯ ได้ทำบุญกุศลตั้งมากมาย ถ้าจะตกนรกเพราะเหตุนี้ก็ไม่เป็นไรหรอก เพราะก็คงจะตกนรกกันทั้งประเทศล่ะ และไม่ใช่ประเทศไทยเราประเทศเดียวเท่านั้น ประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา ไม่ว่าจะเป็นพม่า ลังกา ลาว เขมร เวียดนาม จีน ญี่ปุ่น ไต้หวัน มากมายในโลก ก็ปฏิบัติกันอย่างนี้ทั้งนั้น

โยมไฉไลเห็นหลวงพ่อเริ่มขุ่นใจ จึงกล่าวขอขมาโทษว่า โยมต้องขออภัยเจ้าค่ะ โยมก็ไม่อยากให้หลวงพ่อไม่สบายใจหรอกเจ้าค่ะ แต่เมื่อก่อนไม่ได้เรียนรู้พระธรรมวินัยจึงปฏิบัติผิด ๆ ต่อหลวงพ่อและพระภิกษุทั่วไป เมื่อได้ศึกษาพอเข้าใจสิ่งที่เป็นธรรมวินัยและสิ่งที่ไม่ใช่ธรรมวินัยแล้ว ก็อยากจะทำให้ถูกต้อง หลวงพ่ออย่าไปถือตามคนส่วนมากสิเจ้าคะ ควรจะถือตามพระธรรมวินัย คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าไม่ขึ้นอยู่กับกาล ไม่ขึ้นกับยุคสมัย ไม่ว่าจะเป็นสมัยไหนก็ตาม ธรรมที่เป็นโทษก็ต้องมีโทษทุกยุคสมัย ส่วนธรรมที่เป็นคุณ- ประโยชน์ก็ต้องเป็นประโยชน์ทุกเมื่อไป



โยมชวนพระศึกษาพระไตรปิฎก

โยมอยากให้พระภิกษุในยุคนี้ศึกษาพระไตรปิฎกบ้าง รวมทั้งอรรถกถาด้วย จะได้มีศรัทธา มีปัญญา เชื่อกรรมและผลของกรรมให้ยิ่งขึ้น จะได้กลัวบาปให้มากขึ้นกว่านี้ เพราะยุคสมัยที่เจริญด้วยวัตถุ พระภิกษุในยุคนี้ก็พลอยยึดถือวัตถุนิยมไปด้วย ทั้ง ๆ ที่รูปแบบการดำเนินชีวิตความเป็นอยู่ แม้กระทั่งเครื่องแต่งกายของพระภิกษุก็แตกต่างไปจากคฤหัสถ์ เป็นการประกาศตนเองอยู่แล้วว่าไม่อยากเป็นคฤหัสถ์ ฉะนั้น จึงต้องดำเนินชีวิตให้อยู่ในรูปแบบของความเป็นสมณะผู้สงบ ผู้ที่ ประพฤติตามพระธรรมวินัย

พระภิกษุบิณฑบาตเลี้ยงชีพ เป็นการขอแบบพระอริยะ คือ ไม่เอ่ยปากขอกับคนที่ไม่ใช่ญาติ คนที่ไม่ได้ปวารณาไว้ พระภิกษุไม่ต้องทำมาหากิน เพียงแต่รักษาศีล มีความสำรวม มักน้อย สันโดษ ญาติโยมก็เลื่อมใส ใคร่ที่จะดูแลอุปัฏฐาก ถวายอาหารและปัจจัยไทยธรรมให้แล้ว

-พระภิกษุเอ่ยปากขอปัจจัย ๔ กับคนที่ไม่ใช่ญาติ หรือคนที่ไม่ได้ปวารณาไว้ ถ้าขอจีวรได้มา ต้องอาบัตินิสสัคคิย-ปาจิตตีย์ⁱ เว้นไว้แต่จีวรหายหรือถูกทำลาย

-ไม่ป่วยไข้ ขอโภชนะอันประณีต เพื่อประโยชน์แก่ตนแล้วฉัน ต้องอาบัติปาจิตตีย์ⁱⁱ 

-ไม่ป่วยไข้ ขออาหารบิณฑบาตได้มาฉัน ต้องอาบัติทุกกฏⁱⁱⁱ

-ขอเสนาสนะได้มา ต้องอาบัติทุกกฏ^iv แต่อนุญาตให้ขอโดยอ้อม ไม่ต้องเอ่ยปากขอได้ เรียกว่า ปริกถา โอภาส นิมิตกรรม  

-ไม่ป่วยไข้ ขอเภสัชเกินกำหนดที่เขาปวารณา ได้มา ต้องอาบัติปาจิตตีย์^v

-พระภิกษุนุ่งสบง ห่มจีวร สังฆาฏิ เรียกว่า ไตรจีวร ไม่ใส่เสื้อกางเกง โยมทราบว่า พระภิกษุสวมใส่เสื้อ กางเกง ไม่ว่ากางเกงนอกหรือกางเกงใน หรือสวมหมวก ต้องอาบัติทุกกฏ^vi

แม้สวมรองเท้าหรือกางร่มไปในละแวกบ้านโดยที่ไม่ป่วยไข้ ก็ต้องอาบัติทุกกฏ^vii

แสดงให้เห็นว่า ชีวิตความเป็นอยู่ของพระภิกษุต้องต่างจากคฤหัสถ์จริง ๆ ใช่ไหมเจ้าคะ

หลวงตาพยักหน้าตอบรับ ในใจก็นึกฉงนอีกว่า ทำไมโยมลูกสาวจึงสนใจพระวินัยของพระภิกษุมากมายนัก และรู้ละเอียดหยุมหยิมอย่างนี้ !

โยมไฉไลลูกสาว ผู้ได้ศึกษาพระธรรมวินัยเมื่อไม่นาน ด้วยความรักความผูกพันในภิกษุผู้เป็นบิดา ความเคารพในพระศาสนา ประกอบกับความรู้สึกที่เรียกว่า กำลังไฟแรง จึงกล่าวถวายความรู้ต่อพระภิกษุผู้เป็นบิดาต่อไปว่า

ภิกษุใช้จีวรเพียง ๓ ผืน และบริขารที่จำเป็นเท่านั้น ไม่ต้องห่วงเรื่องแฟชั่น ไม่ต้องตามให้ทันสมัย เพราะตั้งแต่ยุคอดีตจนถึงปัจจุบัน ๒๕๐๐ กว่าปี ผ้าไตรจีวรของพระภิกษุก็ทรงเดียวกันหมด ไม่ว่าจะไปงานไหน ๆ ก็ใช้ทรงเดิม เรียกได้ว่า ชุดนอน ชุดเที่ยวจาริก ชุดออกงานมงคล งานอวมงคล ก็ชุดเดียวกันหมด ไม่ต้องกังวลในเรื่องเครื่องแบบ เรื่องแฟชั่น สบายจริง ๆ

พระภิกษุไม่ไว้ผม ไม่ต้องคอยตัดผมและเปลี่ยนทรงผมบ่อย ๆ เหมือนคฤหัสถ์ ตัดความยุ่งยากไปได้มาก เป็นความเหมาะสมแก่ผู้ที่สละทางโลก ไม่ต้องการความหล่อ ความงาม อันก่อให้เกิดกิเลสอกุศลมากมาย

พอพูดมาถึงตรงนี้ โยมลูกสาวหยุดครู่หนึ่งเพราะเกิดความสงสัยในเรื่องการโกนผมของพระภิกษุจึงได้ถามหลวงตาว่า

หลวงพ่อเจ้าคะ พระภิกษุมีวิธีการโกนผมกันอย่างไรเจ้าคะ ใครเป็นคนโกนให้ และมีกำหนดการโกนผมกันอย่างไร บางครั้ง โยมเห็นพระภิกษุบางวัดโกนผมไม่พร้อมกัน มีพระวินัยกำกับในเรื่องนี้หรือไม่เจ้าคะ และเคยเห็นพระภิกษุบางกลุ่ม เป็นส่วนน้อยที่ไม่โกนคิ้ว ดูแปลกตา ผิดพระวินัยหรือเปล่าเจ้าคะ ?

---

i

พระวินัยปิฎก เล่ม ๑ ภาค ๓ มหาวิภังค์ นิสสัคคิยกัณฑ์ จีวรวรรคที่ ๑ อัญญาตกวิญญัติสิกขาบทที่ ๖ เบอร์ ๓ หน้า ๘๐๓

ii

พระวินัยปิฎก เล่ม ๒ มหาวิภังค์ ทุติยภาค ปาจิตติยกัณฑ์ โภชนวรรคที่ ๔ ปณีตโภชนสิกขาบทที่ ๙ เบอร์ ๔ หน้า ๕๔๙

iii

พระวินัยปิฎก เล่ม ๒ มหาวิภังค์ ทุติยภาค เสขิยกัณฑ์ สักกัจจวรรคที่ ๔ สูโปทนวิญญัตติสิกขาบทที่ ๗ เบอร์ ๔ หน้า ๙๑๐

iv

พระวินัยปิฎก เล่ม ๑ ภาค ๓ มหาวิภังค์ เตรสกัณฑวรรณนา อรรถกถากุฏิการสิกขาบทที่ ๖ เบอร์ ๓ หน้า ๙๗๔

v

พระวินัยปิฎก เล่ม ๒ มหาวิภังค์ ทุติยภาค ปาจิตติยกัณฑ์ อเจลกวรรค ที่ ๕ มหานามสิกขาบทที่ ๗ เบอร์ ๔ หน้า ๖๑๒

vi

พระวินัยปิฎก เล่ม ๗ จุลวรรค ภาค ๒ ขุททกวัตถุขันธกะเบอร์ ๙ หน้า๖๒

viiพระวินัยปิฎก เล่ม ๕ มหาวรรค ภาค ๒ จัมมขันธกะ เบอร์ ๗ หน้า ๓๐, พระวินัยปิฎก เล่ม ๗ จุลวรรค ภาค ๒ ขุททกวัตถุขันธกะเบอร์ ๙ หน้า ๕๐