วงศ์หากิน PSM และสาระดนตรีไทย

ลำดับตอนที่ #55 : [เพลงไทย] เพลงสองชั้น

เพลงสองชั้น

        เพลงสองชั้น หมายถึง เพลงที่มีจังหวะปานกลาง ไม่ช้าหรือเร็วจนเกินไป ส่วนใหญ่เป็นเพลงสั้นๆ ที่ร้องและจำทำนองง่าย มีความยาวกว่าเพลงชั้นเดียวหนึ่งเท่าตัว  หรือสังเกตจากเสียงฉิ่ง ช่วงระหว่างเสียงฉิ่งและฉับห่างกันปานกลาง มีทำนองร้อง การร้องเอื้อนไม่มากไม่น้อย ขึ้นอยู่กับลักษณะของเพลง
        เพลงสองชั้น ใช้ขับร้องและบรรเลงเพื่อเป็นการขับกล่อม และประกอบการแสดงมหรสพต่างๆ ตัวอย่างเพลงสองชั้น ได้แก่

เพลงนางนาค
บทร้อง  มนตรี ตราโมท
ศุภฤกษ์เบิกดิถีขึ้นปีใหม่	เราเด็กไทยปรีดิ์เปรมเกษมศรี
สิบนิ้วยกวันทาต่างมาลี	ดวงชีวีต่างธูปเทียนเวียนบูชา
กราบพระละบาปกราบบิดา	กราบมารดาที่พร่ำสอนป้อนภักษา
กราบคุณครูผู้ประสาทวิทยา	เทพเทวาจงพิทักษ์รักษาชนม์
เพลงสร้อยเพลง
บทร้อง  พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ใครมาเป็นเจ้าเข้าครอง	คงจะต้องบังคับขับใส
เคี่ยวเข็ญเย็นค่ำกรำไป	ตามวิสัยเชิงเช่นผู้เป็นนาย
เขาจะเห็นแก่หน้าค่าชื่อ	จะนับถือพงศ์พันธุ์นั้นอย่าหมาย
ไหนจะต้องเหนื่อยยากลำบากกาย	ไหนจะอายทั่วทั้งโลกา