ลำดับตอนที่ #4
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #4 : [สมัยสุโขทัย] ตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์
เรื่อง ตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์
ผู้แต่ง ท้าวศรีจุฬาลักษณ์(นางนพมาศ)
รูปแบบ ร้อยแก้วและกลอนดอกสร้อยแทรกอยู่๕บท
จุดประสงค์ เพื่อแสดงถึงขนบธรรมเนียม ประเพณีต่างๆและจริยธรรมของผู้รับราชการฝ่ายใน
เนื้อหาสาระ แบ่งเป็น๕ตอน
๑.กล่าวถึงชาติและภาษาต่างๆ
๒.ยอพระเกียรติสมเด็จพระร่วงเจ้า เล่าถึงชีวิตความเป็นอยู่ของชาวสุโขทัยและสถานที่บางแห่ง
๓.ประวัติของนางนพมาศ
๔.การปฏิบัติหน้าที่ของนางสนม
๕.พระราชพิธีต่างๆในสมัยสุโขทัยเช่น พระราชพิธีจองเปรียงลอยพระประทีป (เดือนสิบสอง) , พระราชพิธีวิสาขะและพระราชพิธีจรดพระนังคัล (เดือนหก) , พระราชพิธีอาษาฒมาส (เดือนแปด) , พระราชพิธีอาสวยุช (เดือนสิบเอ็ด) เป็นต้น
คุณค่า ด้านวัฒนธรรม มีคุณค่าในการแสดงหลักฐานทางวัฒนธรรมโบราณของไทย ทำให้เรารู้เรื่องขนบธรรมเนียมประเพณีในพระราชสำนัก ได้แก่ ประเพณีการลอยกระทง การปฏิบัติตัวของหญิงชาววัง เช่น ตำแหน่งหน้าที่ของนางนพมาศ และการศึกษาของเด็กไทยสมัยก่อน เช่น การที่พระศรีมโหสถบิดานางนพมาศได้ให้นางนพมาศศึกษาอักษรสยามพากย์และอักษรสันสกฤตจนชำนาญ
ด้านสังคม ให้ความรู้เกี่ยวกับคุณสมบัติสตรีและค่านิยมทางสังคม ได้แก่ ความประพฤติ ความขยัน รวมทั้งวิชาทางช่าง หนังสือเรื่องนี้เป็นหลักฐานแสดงว่าหญิงไทยของเรามีนิสัยช่างประดิษฐ์มาตั้งแต่โบราณ เช่น การที่นางนพมาศประดิษฐ์โคมลอยดอกกระมุท และการที่ข้าราชบริพารฝ่ายในประดิษฐ์โคมประทีปให้มีลวดลายต่างๆ เป็นต้น
ด้านภาษา มีคุณค่าทางอักษรศาสตร์และวรรณคดี เรื่องนี้ใช้โวหารในเชิงพรรณนาได้อย่างดียิ่ง ทำให้น่าอ่านและเข้าใจง่าย
ด้านโบราณคดี ให้ความรู้ในทางโบราณคดี เป็นประโยชน์ในการสอบสวนพระราชพิธีต่างๆ
ด้านสังคม ให้ความรู้เกี่ยวกับคุณสมบัติสตรีและค่านิยมทางสังคม ได้แก่ ความประพฤติ ความขยัน รวมทั้งวิชาทางช่าง หนังสือเรื่องนี้เป็นหลักฐานแสดงว่าหญิงไทยของเรามีนิสัยช่างประดิษฐ์มาตั้งแต่โบราณ เช่น การที่นางนพมาศประดิษฐ์โคมลอยดอกกระมุท และการที่ข้าราชบริพารฝ่ายในประดิษฐ์โคมประทีปให้มีลวดลายต่างๆ เป็นต้น
ด้านภาษา มีคุณค่าทางอักษรศาสตร์และวรรณคดี เรื่องนี้ใช้โวหารในเชิงพรรณนาได้อย่างดียิ่ง ทำให้น่าอ่านและเข้าใจง่าย
ด้านโบราณคดี ให้ความรู้ในทางโบราณคดี เป็นประโยชน์ในการสอบสวนพระราชพิธีต่างๆ
ตัวอย่างบางตอน
๑. ข้อปฏิบัติของข้าราชการฝ่ายใน
"อย่าทำรีๆ ขวางๆ ให้เขาว่า อย่าทำเซ่อๆ ซ่าๆ ให้ท่านหัว อย่าประพฤติตัวเก้อๆ ขวยๆ ให้คนล้อ อย่าทำลับๆ ล่อๆ ให้เขาถาก อย่างทำโปกๆ ปากๆ ให้ท่านว่ากิริยาชั่ว จงแต่งตัวให้งามต้องตาคน จะประพฤติตนให้ต้องใจท่านทั้งหลาย จงฝากตัวมูลนายให้กรุณา จงระวังเวลาราชการ….."
"อย่าทำรีๆ ขวางๆ ให้เขาว่า อย่าทำเซ่อๆ ซ่าๆ ให้ท่านหัว อย่าประพฤติตัวเก้อๆ ขวยๆ ให้คนล้อ อย่าทำลับๆ ล่อๆ ให้เขาถาก อย่างทำโปกๆ ปากๆ ให้ท่านว่ากิริยาชั่ว จงแต่งตัวให้งามต้องตาคน จะประพฤติตนให้ต้องใจท่านทั้งหลาย จงฝากตัวมูลนายให้กรุณา จงระวังเวลาราชการ….."
๒. การประดิษฐ์ โคมในพระราชพิธีจองเปรียง
"ข้าพระองค์สำคัญใจคิดเห็นว่า เป็นนักขัตฤกษ์วันเพ็ญเดือนสิบสอง พระจันทร์แจ่มแสงปราศจากเมฆมลทิน อันว่าดวงดอกชาติโกสุมประทุมมาลย์ มีแต่จะเบ่งบานกลีบรับแสงอาทิตย์ ถ้าชาติอุบลเหล่าใดบานผกาเกสรรับแสงพระจันทร์แล้วก็ได้ชื่อว่า ดอกกระมุท ข้าพระองค์จึงทำโคมลอยเป็นรูปดอกกระมุทซึ่งบังเกิดมีอยู่ยังนัมมทานที อันเป็นที่พระบวรพุทธบาทประดิษฐาน"
"ข้าพระองค์สำคัญใจคิดเห็นว่า เป็นนักขัตฤกษ์วันเพ็ญเดือนสิบสอง พระจันทร์แจ่มแสงปราศจากเมฆมลทิน อันว่าดวงดอกชาติโกสุมประทุมมาลย์ มีแต่จะเบ่งบานกลีบรับแสงอาทิตย์ ถ้าชาติอุบลเหล่าใดบานผกาเกสรรับแสงพระจันทร์แล้วก็ได้ชื่อว่า ดอกกระมุท ข้าพระองค์จึงทำโคมลอยเป็นรูปดอกกระมุทซึ่งบังเกิดมีอยู่ยังนัมมทานที อันเป็นที่พระบวรพุทธบาทประดิษฐาน"
๓. ชีวิตความเป็นอยู่
"ถึงวันวิสาขนักขัตฤกษ์ครั้งใด ก็สว่างไปด้วยแสงประทีป เทียน ดอกไม้เพลิง แลสล้างด้วยธงชายไสวไปด้วยพู่พวงดอกไม้ร้อยกรองห้อยแขวน หอมตลบไปด้วยกลิ่นสุคนธรสรวยรื่น เสนาะสำเนียงพิณพาทย์ ซ้องกลองทั้งทิวาราตรี มหาชนชายหญิงพากันกระทำกองการกุศล"
"ถึงวันวิสาขนักขัตฤกษ์ครั้งใด ก็สว่างไปด้วยแสงประทีป เทียน ดอกไม้เพลิง แลสล้างด้วยธงชายไสวไปด้วยพู่พวงดอกไม้ร้อยกรองห้อยแขวน หอมตลบไปด้วยกลิ่นสุคนธรสรวยรื่น เสนาะสำเนียงพิณพาทย์ ซ้องกลองทั้งทิวาราตรี มหาชนชายหญิงพากันกระทำกองการกุศล"
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
ความคิดเห็น