คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #2 : สาระที่ 2 : หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรมและการดำเนินชีวิต ในสังคม และวัฒนธ
สาระารเรียนรู้ที่ 2 : หน้าที่พลเมือ วันธรรมและารำเนินีวิ ในสัม และวันธรรม
โย อ.มฤษ์ ศิริวษ์ อ.สุทัศน์ ภูมิรันรินทร์
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
สัม หมายถึ ลุ่มนที่อยู่รวมัน โยมีลัษะั่อไปนี้
– ประอบ้วยลุ่มน
– มีวามสัมพันธ์ระหว่าสมาิภายในลุ่ม
– มีอาาเที่แน่นอน
– มีระเบียบเ์ และลัษะารำเนินีวิในแบบเียวัน
– มีุมุ่หมายไปในแนวทาเียวัน
ประเภทารรวมลุ่มทาสัม มี 2 ประเภท ือ
1. ลุ่มปมภูมิ
2. ลุ่มทุิยภูมิ
ฝูน (Crowd) หมายถึ ลุ่มนที่มารวมัวันเพื่อุประส์ใ ุประส์หนึ่ เมื่อเสร็สิ้นุประส์แล้ว็แยย้ายาันไป โยวามสัมพันธ์ันอย่า่อเนื่อ
วันธรรม ือ วิถีารำเนินีวิอมนุษย์ในสัม ึ่เป็นระเบียบเ์ที่นส่วนให่ในสัมยึถือปิบัิรวมัน วันธรรมเป็นสิ่ำเป็นในารำเนินีวิอมนุษย์ มนุษย์ะอยู่โยปราศาวันธรรมไม่ไ้
ลัษะอวันธรรม
1. เป็นสิ่ที่มนุษย์สร้าึ้นมาเพื่อให้มนุษย์สามารถำรีวิอยู่ไ้
2. เป็นสิ่ที่ไ้มาาารเรียนรู้
3. เป็นแบบแผนในารำเนินีวิ
4. เป็นมรทาสัม
5. เป็นสิ่ที่เปลี่ยนแปลไ้
ประเภทอวันธรรม
1. วันธรรมทาวัถุ 2. วันธรรมทาิใ
ปััยหรืออิทธิพลที่่อให้เิวันธรรม
1. สิ่แวล้อมทาภูมิศาสร์
2. ลัทธิ ศาสนา ลอนนบธรรมเนียมประเพี
3. วามเริ้าวหน้าทาวิทยาศาสร์และเทโนโลยี
เนื้อหาอวันธรรม
1. ิธรรม ือ วามเื่อ ่านิยมในารำเนินีวิ
2. เนิธรรม ือ หมาย เ์ ระเบียบ่าๆ
3. วัถุธรรม ือ สิ่ประิษ์่าๆ
4. สหธรรม ือ มารยาทที่วรปิบัิ่อันในสัม
โรสร้าทาสัม หมายถึ ารำหนวามสัมพันธ์อลุ่มนที่มาร่วมัวันในสัม และมีารปิบัิ่อันามหน้าที่อแ่ละลุ่มามระเบียบแบบแผนอสัม
อ์ประอบอโรสร้าทาสัม
1. ารัระเบียบทาสัม
2. สถาบันทาสัม
ลุ่มทาสัมที่เป็นระเบียบ ไ้แ่
1. รอบรัว
2. ลุ่มเพื่อน
3. ุมน
วามสัมพันธ์อลุ่มสัมที่เป็นระเบียบ มี 2 ลัษะ
1. แบบปมภูมิ เป็นแบบใล้ิ สนิทสนม เป็นันเอ
2. แบบทุิยภูมิ เป็นไปามระเบียบ ระบบ อย่าเป็นทาาร
ระบวนารัระเบียบทาสัม ไ้แ่
1. บรรทัาน
2. สถานภาพและบทบาท
3. ารัเลาทาสัม
บรรทัาน หมายถึ ระเบียบแบบแผนที่สัมำหนไว้ เพื่อให้สมาิในสัมยึถือเป็นหลัปิบัินในสถานาร์่าๆ มี 3 ประเภท ือ
1. วิถีประา ือ แนวปิบัิ่าๆ ที่ระทำอยู่เป็นประำนเิวามเยิน
2. ารี หรือศีลธรรม ือ แนวทาารประพฤิอสมาิในสัมที่เี่ยว้อับระบบศีลธรรม
3. หมาย ือ ระเบียบ้อบัับอรัที่ำหนให้บุล้อปิบัิาม หาฝ่าฝืนะไ้รับารลโทษามหมาย
สถานภาพ (Status) ือ ำแหน่ที่ไ้าารเป็นสมาิอลุ่ม เป็นสิทธิและหน้าที่อบุลมีอยู่เี่ยว้อับบุลอื่นและสัมส่วนรวม สถานภาพึมีลัษะเป็นนามธรรม บุลเมื่อเิมาในสัมย่อมมีสถานภาพ ึ่แ่ละบุลย่อมมีหลายสถานภาพ สถานภาพึเป็นสิ่เพาะบุลที่ทำให้บุลแ่าาผู้อื่น และมีอะไรเป็นเรื่อหมายอัวเอ
ประเภทอสถานภาพ
1. สถานภาพที่ิัวมา (Ascribed status) ือ สถานภาพที่บุลไ้มา โยสัมเป็นผู้ำหน เ่น เ็, ผู้ให่, นรา หรือสถานภาพที่ิัวมา เ่น เป็นหิ, เป็นาย
2. สถานภาพที่ไ้มา้วยวามสามารถ (Achieved status) เป็นสถานภาพที่้อิ้นรนวนวาย้วยวามสามารถอัวเอ เ่น ำแหน่ผู้แทนราษร, ทหาร, ำรว
บทบาท (Role) ือ ารปิบัิามสิทธิและหน้าที่ อสถานภาพ (ำแหน่) บทบาทึเป็นัวำหนวามรับผิอบอบุลในสัม สัมยิ่ับ้อนมาึ้นเท่าไร บทบาท็ะยิ่แ่าันมาึ้นเท่านั้น
ารัเลาทาสัม (Socialization) หมายถึ ระบวนารอบรมสั่สอนสมาิอสัมให้รู้ระเบียบแผนอสัม เพื่อเป็นแนวทาในารประพฤิปิบัิในสัม โยมีัวแทนในารัเลาทาสัม ไ้แ่
1. รอบรัว
2. ลุ่มเพื่อน
3. โรเรียน
4. ลุ่มอาีพ
5. สื่อมวลน
สถาบันสัม (Social Institutions) หมายถึ ระบวนารรวมลุ่ม หรือวิธีาร่าๆ ที่ไ้ัั้ึ้นอย่าเป็นระเบียบ มีระบบ และมั่น อ์ประอบอสถาบันสัมประอบ้วย
1. สถานที่
2. บุล
3. มีระเบียบ้อบัับ
สถาบันสัมที่สำัมี 7 สถาบัน ันี้
1. สถาบันรอบรัว
2. สถาบันศาสนา
3. สถาบันารศึษา
4. สถาบันเศรษิ
5. สถาบันารเมือ ารปรอ
6. สถาบันนันทนาาร
7. สถาบันสื่อมวลน
สถาบันรอบรัว รอบรัวประอบ้วยบุลที่มาอยู่รวมันโยารสมรส หรือวามผูพันทาสายโลหิ ประเภทอรอบรัว
1. รอบรัวเียว
2. รอบรัวยาย
3. รอบรัวับ้อน
หน้าที่พื้นานอสถาบันรอบรัว
1. สร้าสรร์สมาิใหม่
2. ให้ารเลี้ยูสมาิใหม่ให้เริเิบโึ้นมาในสัม
3. ให้ารอบรมสั่สอนแ่เ็ให้รู้ัระเบียบอสัม
4. ำหนสถานภาพ
5. ให้วามรัวามุ้มรอ และวามมั่นทา้านิใแ่สมาิ ทำให้สมาิมีพลัใในารฝ่าฟันอุปสรร่า ๆ ให้ลุล่วไปไ้
สถาบันศาสนา เป็นสถาบันที่ำหนแนวทาวามประพฤิปิบัิอบุลในสัม เป็นที่พึ่พาทาใที่ทำให้บุลที่ยึถือ และปิบัิามเิวามสุวามสบ
หน้าที่พื้นานอสถาบันศาสนา
1. เป็นสถาบันที่่วยวบุมสัมให้สบสุ ามบทบััิทาศาสนา
2. สร้าวามสามัี ศาสนา่วยทำให้บุลมีวามรู้สึเป็นอันหนึ่อันเียวัน หรือมีวามสามัีในารระทำิรรม่าๆ
3. เป็นที่พึ่ทาใ
4. ให้ารศึษาอบรมแ่สมาิให้ประพฤิอยู่ในอบเอศีลธรรม
สถาบันทาารศึษา เป็นิรรมพื้นานอมนุษย์ในสัม ารที่สัมะำรอยู่ไ้็่อเมื่อมีารถ่ายทอสิ่่าๆไปสู่นรุ่นใหม่ ลอนให้มีารปิบัิามที่ลุ่มาหวัไว้ ึ่แ่ละสัมำ้อมีารอบรมสั่สอนสมาิใหม่
หน้าที่พื้นานอสถาบันารศึษา
1. ให้วามรู้ในารประอบอาีพ เพื่อให้บุลสามารถประอบอาีพ่าๆ ไ้
2. ถ่ายทอวันธรรมอสัม เพื่อที่ะไ้ปิบัินไ้ถู้อเหมาะสม
3. ให้วามรู้วิทยาารใหม่ๆ เพื่อนำไปพันาสัมให้เริ้าวหน้า
4. สร้าวามรู้สึ ทัศนิที่ี เพื่อเป็นพื้นานอบุลในารพันาวามสามารถ
5. เรียมบุลให้สามารถเผิปัหา้วยสิปัาให้ทันับารเปลี่ยนแปลในสัม
สถาบันเศรษิ เป็นสถาบันที่ล่าวถึวิธีารอยู่รออมนุษย์ใน้าน่าๆ ั้แ่ารผลิ, ารำแน แ่าย, ารแลเปลี่ยน, ารบริโภ, ารบริาร
หน้าที่พื้นานอสถาบันเศรษิ
1. ่วยให้ประานมีารินีอยู่ี
2. สร้ารายไ้
3. สร้าาน
สถาบันพื้นานอสถาบันารเมือารปรอ
1. ัวามัแย้ในสัม
2. รัษาวามสบภายในเพื่อวบุมสัมให้เป็นระเบียบ
3. ำหนนโยบายและแนวปิบัิ เพื่อให้ประานปิบัิาม
4. วามมั่นปลอภัยอาิ
5. มีวามสัมพันธ์ ับ่าประเทศ
6. หารายไ้เพื่อมาพันาประเทศ
สถาบันนันทนาาร หมายถึ ารพัผ่อนหย่อนใ เพื่อ ผ่อนลายวามึเรียที่ไ้รับาารประอบอาีพ
หน้าที่พื้นานอสถาบันนันทนาาร
1. ่วยให้สมาิอสัมมีร่าายแ็แร
2. ่วยให้สมาิอสัมมีสุภาพิี
3. ่วยให้สมาิอสัมมีวามสามัี
4. ปลูฝัวามมีระเบียบวินัยให้แ่สมาิอสัม
สถาบันสื่อสารมวลน เป็นารสื่อ่าวเี่ยวับเหุาร์่าๆ ระหว่าบุลในสัมเพื่อให้สมาิมีวามรู้เพิ่มเิม
หน้าที่พื้นานอสถาบันสื่อมวลน
1. ถ่ายทอ่าวสารให้ประานทราบ
2. ให้ประานไ้แลเปลี่ยนวามิเห็นและแสทัศนิ่าๆ
3. ให้วามบันเทิแ่ประาน
4. เป็นผู้นำมวลนในารแสวามิ
5. เป็นแหล่ถ่ายทอวันธรรมอสัม
่านิยม หมายถึสิที่นสนใ สิ่ที่นปรารถนาะเป็นะไ้ แบ่ออเป็น 2 ประเภท
1. ่านิยมอบุล
2. ่านิยมอสัม
่านิยมที่ีในสัมไทย
4. วามรัภัี่อาิ ศาสนา พระมหาษัริย์
5. วามัูเวที
6. ารเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
7. วามื่อสัย์
8. วามสุภาพนอบน้อม
่านิยมที่วรแ้ไในสัมไทย
9. วามมีวินัย
10. ารร่อเวลา
11. วามเื่อถือโลา
12. อบารพนัน
13. อบพิธีาร
14. ารไม่ล้าเสี่ย
ลัษะอสัมไทย
1. เป็นสัมเษรรรม
2. มีารศึษา่ำ
3. มีวามรัวามผูพันในถิ่นำเนิ
4. ยึมั่นในนบธรรมเนียมประเพี
5. มีโรสร้าทาสัมที่มีนั้น
6. เทิทูนสถาบันาิ ศาสนา พระมหาษัริย์
ลัษะอสัมเมือ
1. มีวามหนาแน่นอประารมา
2. วามสัมพันธ์ระหว่าสมาิเป็นแบบทุิยภูมิ
3. มีระับารศึษาสู
4. มีอาีพหลาหลาย และรายไ้สู
5. มีมารานารรอีพสู
6. มีารแ่ันันสู
7. มีวามื่นัวทาารเมือสู
8. มีารเปลี่ยนแปลทาสัมเร็ว
ลัษะอสัมนบท
1. มีอาีพทาารเษรรรมมา
2. มีารพึ่พาธรรมาิมา
3. ยึมั่นในนบธรรมเนียมประเพี
4. มีวามสัมพันธ์ันแบบปมภูมิ
5. มีีวิวามเป็นอยู่ล้าย ๆ ัน
ลัษะอสิ่ที่เป็นปัหาสัม
1. เป็นสภาวาร์ที่สมาิในสัมไม่พึปรารถนา
2. มีผลระทบ่อนเป็นำนวนมา
3. มีวาม้อารที่ะปรับปรุแ้ไ
ัวอย่าที่เป็นปัหาสัมไทย ไ้แ่
1. ปัหาวามยาน
2. ปัหาารระายรายไ้
3. ปัหาาร้อราษร์บัหลว
4. ปัหายาเสพิให้โทษ
5. ปัหาารว่าาน
6. ปัหาสิ่แวล้อม
7. ปัหาโรเอส์
ารเปลี่ยนแปลทาสัมไทย แบ่ไ้ันี้ือ
1. เปลี่ยนแปลรั้่อน ร.4 แ่เิมเื่อถือผีสา เทวา พวผีฟ้าหรือ้อนรับทุศาสนาเ้ามาเปลี่ยนเทวา นำไปสู่ารเื่อถือเรื่อวิา สู่ประเพี เ่น เผาเทียนเล่นไฟ พอมาสมัยอยุธยาวามสัมพันธ์ระหว่าพระมหาษัริย์ับประานเปลี่ยนาพ่อับลูมาเป็น นาย–บ่าว ให้ายเป็นให่ในรอบรัว
2. หลั ร.4 อารยธรรมะวันเ้ามา ผู้หิเริ่มมีบทบาทมาึ้น มีอำนาทาบ้านเรือนมาึ้น เปลี่ยนสมัย อมพล ป. พิบูลสราม
3. ารเปลี่ยนทาสัมและวันธรรมปัุบัน อิทธิพละวันยิ่มา วามเื่ออุมาร์็เปลี่ยนไป วามเท่าเทียมมีมาึ้น วามสัมพันธ์ในรอบรัวลล แ่ถึอย่าไร วามรัวามอบอุ่นในรอบรัวยัเป็นปััยสำั่อเยาวนและวันธรรมอาิอย่ามา
ารเปลี่ยนแปลทาารเมือ
สุโทัย พ่อปรอลู มีพ่อุนเป็นผู้นำ รับผิอบทุ้าน ประานมีหน้าที่ทำามวามสัมพันธ์ ใล้ิ
อยุธยา เป็นแบบเทวราา หรือสมมิเทพ มีารปรอแบบัุสมภ์ มีผู้รับผิอบือ ุสมภ์ภ์ เวีย วั ลั นา
สมัยรันโสินทร์ ปรอแบบเทวราา อน้นแบบอยุธยา น ร.5 ึมีารปิรูปสัมเศรษิและปรอัระเบียบามะวันน 2475 ึเปลี่ยนารปรอาสมบูราาสิทธิราย์มาเป็นประาธิปไย โยะราษร์ แบ่อำนาเป็น 3 ฝ่าย
15. บริหาร – รับาลรับผิอบ
16. นิิบััิ – ออหมายโยรัสภา
17. ุลาาร – ให้วามยุิธรรมโยศาล
ทาเศรษิ แบ่เป็นมีแบบแผน และไม่มีแบบแผน
1. ไม่มีแบบแผน ั้แ่อยุธยา – 2504
2. มีแบบแผน หลั 2504 เมื่อมีารัั้ แผนพันาเศรษิและสัม
แนวโน้มอเศรษิ
1. เศรษิ – นบทและเมือะ่าันมาึ้นใน้านรายไ้
2. เสียเปรียบุลาร้า่อเนื่อ เนื่อาสั่วัสุเ้ามามาเสียเปรียบ
3. แรานเษระเป็นแรานอุสาหรรมมาึ้น รายไ้ีมาว่า
4. นบทมีพื้นที่ทำินน้อยล เนื่อาารยายัวทาอุสาหรรม
5. สัมเน้นาเษรเป็นอุสาหรรม
6. ใ้เรื่อัรลมาึ้น แรานลวามสำัล
7. เน้นทัษะมาึ้น
8. มนามยายัวอย่ามา
แนวโน้ม้านสัม
1. มีวามเป็นปัเนมาึ้น เน้นส่วนบุลมาว่าส่วนรวม
2. เสมอภา หิเลี้ยัวเอไ้
3. รอบรัวแแยมาึ้น
4. วัยรุ่นมีพฤิรรม่าไปาเิม
5. ยัยึถือโลา แ่เป็นารแ่ัน
6. มี่านิยมใน้านสร้าปัหา เ่น เห็นแ่เิน นิยม่าาิ
แนวโน้ม้านารเมือ
1. มีส่วนร่วมทาารเมือมาึ้นทุรูปแบบ โยผ่านารเลือั้
2. มีประาธิปไยมาึ้น
3. าแรระุ้นให้สร้าผู้นำอย่าแท้ริ ประารไม่่อยสนใารเมือ
4. เป็นนัปิบัิมาว่านัอุมาร์ ใ้อารม์ัสิน แ่หาเิปัหามัะมีผู้แ้ไเสมอมาั่อยุธยาไม่สิ้นนี
5. นมีานะะมีส่วนร่วมมาเมือมาึ้น เพราะมีเินและพวมา
ภูมิปัาไทย
ภูมิปัา ือ เป็นผลึออ์วามรู้ที่มีระบวนารสั่สมสืบทอ ลั่นรอันมายาวนาน มีรูปแบบที่หลาหลาย แ่็ไ้ประสมประสานัน ภูมิปัาัว่าเป็นเอลัษ์ (Identity) อสัม
ลัษะอภูมิปัา
1. ภูมิปัาพื้นบ้าน เป็นอ์วามรู้ วามสามารถและประสบาร์ที่สั่สมและสืบทอันมา อันเป็นวามสามารถและศัยภาพในเิแ้ปัหา ารปรับัวเรียนรู้และสืบทอไปสู่นรุ่นใหม่ ึเป็นมรทาวันธรรมอาิเผ่าพันธุ์หรือเป็นวิถีอาวบ้าน
2. ภูมิปัาาวบ้าน หมายถึ พื้นเพราานอวามรู้าวบ้าน ที่เิาารสั่สมารเรียนรู้มาเป็นระยะเวลายาวนาน มีลัษะเื่อมโยผสมผสานลมลืนันไปหมในทุสาาวิา เ่น วิาเศรษศาสร์ เี่ยวับอาีพ วามเป็นอยู่ เี่ยวับารใ้่ายับารศึษาวันธรรม
3. ภูมิปัาท้อถิ่น เป็นวามรู้ที่มีอยู่ทั่วไปในสัมุมน และในัวอผู้รู้เอ หามีารสืบ้นหาเพื่อศึษาและนำมาใ้ เิารยอมรับ ถ่ายทอและพันาไปสู่นรุ่นใหม่
4. ภูมิปัาไทย เป็นผลอประสบาร์สั่สม อนที่เรียนรู้าปิสัมพันธ์สิ่แวล้อม ปิสัมพันธ์ในลุ่มนเียวัน และระหว่าลุ่มุมนหลายๆ าิพันธ์ รวมไปถึโลทัศน์ทีมี่อสิ่เหนือธรรมาิ ภูมิปัาเหล่านี้เยเอื้ออำนวยให้นไทยแ้ปัหาไ้ำรอยู่และสร้าสรร์อารยธรรมอเราเอไ้อย่ามีุลยภาพับสิ่แวล้อม
ลัษะอภูมิปัาไทย มีันี้
1. ภูมิปัาไทยเป็นเรื่ออารใ้วามรู้ (Knowledge) ทัษะ (Skill) วามเื่อ (Belief) และพฤิรรม (Behavior)
2. ภูมิปัาไทยแสถึวามสัมพันธ์ระหว่านับน นับธรรมาิแวล้อม และนับสิ่เหนือธรรมาิ
3. ภูมิปัาไทยเป็นอ์รวมหรือิรรมทุอย่าในวิถีีวิ
4. ภูมิปัาไทยเป็นเรื่ออารแ้ปัหา ารัาร ารปรับัว ารเรียนรู้ เพื่อวามอยู่รออบุล ุมนและสัม
5. ภูมิปัาไทยเป็นแนหลั หรือระบวนทัศน์ ในารมอีวิเป็นพื้นวามรู้ในเรื่อ่าๆ
6. ภูมิปัาไทยมีลัษะเพาะหรือมีเอลัษ์ในัวเอ
7. ภูมิปัาไทยมีารเปลี่ยนแปลเพื่อารปรับสมุลในพันาารทาสัม
สิทธิมนุษยน
สหประาาิไ้ัทำปิาสาลว่า้วยสิทธิมนุษยนั้แ่ .ศ.1948 เป็นเ์ไม่ใ่หมาย ิาหลาย้อรวมทั้ปิาสาลไ้ลนามันในทศวรรษ 1960 และบัับใ้ใน .ศ. 1976 หลัาที่ประเทศส่วนให่ให้สัยาบันแล้ว ารให้สัยาบันอประเทศ่าๆ หมายถึพันธะที่ะ้อปิบัิาม้อลที่ะให้สิทธิแ่สหประาาิในารวบุมรวราว่า รับาลเารพสิทธิมนุษยนอพลเมืออนหรือไม่
ุมุ่หมายสำั
เพื่อะปป้อพลเมือแ่ละนให้รอพ้นาารถูรัแ ปิาสาลและระบุว่า สิทธิมนุษยนเป็น “พื้นานแห่เสรีภาพวามยุิธรรม และสันิภาพในโล”
ปิาสาลว่า้วยสิทธิมนุษยน ล่าวว่า ประานทุนมีเสรีภาพมีวามเท่าเทียมันในเียริศัิ์ และสิทธิั้แ่เิมา และไม่วรถูเลือปิบัิอันเนื่อาสัาิ เผ่าพันธุ์ ศาสนา เื้อาิ เพศ วามิเห็นทาารเมือ วามร่ำรวย หรือทรัพย์สิน สิทธิบาประารที่ระบุไว้ในปิาสาล ือ อิสรภาพาารเป็นทาส อิสรภาพาารถูทรมาน ารไ้รับวามุ้มรอทาหมายโยเท่าเทียมัน อิสรภาพาารถูับุมามอำเภอใและสิทธิที่ะไ้ารพิาราีในศาลโยยุิธรรม และารแสออ สิทธิที่ะไ้รับารศึษา สิทธิที่ะมีมารานารรออาีพอย่าเพียพอ รวมทั้ารมีสุภาพอนามัยี ารมีที่อยู่อาศัย และอาหารเพียพอ สิทธิในารทำาน ัั้และเ้าร่วมในสหภาพแราน
สิทธิมนุษยน
หมายถึ สิทธิที่มนุษย์ทุนมีศัิ์ศรีแห่วามเป็นมนุษย์ที่เท่เทียมัน เป็นสิทธิที่ผู้ใะล่วละเมิมิไ้ เ่น สิทธิที่ะไ้รับวามุ้มรอารั เรื่อีวิ ร่าาย ทรัพย์สิน อนามัย เป็น้น
ะรรมารสิทธิมนุษยนแห่าิ
รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2540 ไ้บััิไว้ใน หมว 6 ส่วนที่ 80 มารา 199 ำหนให้มีะรรมารสิทธิมนุษยนแห่าิึ่ประอบ้วยประธานรรมารนหนึ่ และรรมารอื่นอีสิบน ึ่พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ามำแนะนำอวุิสภาาผู้ึ่มีวามรู้หรือประสบาร์้านารุ้มรอสิทธิ เสรีภาพอประานที่ประัษ์ โย้อำนึถึารมีส่วนร่วมอผู้แทนาอ์ารเอน้านสิทธิมนุษยน
วาระในารำรำแหน่
รรมารสิทธิมนุษยนแห่าิมีวาระารำรำแหน่ 6 ปี นับแ่วันที่พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ และให้ำรำแหน่เพียวาระเียว
อำนาหน้าที่อะรรมารสิทธิมนุษยนแห่าิ
1. รวสอบและรายานารระทำหรือารละเลยารระทำอันเป็นารละเมิสิทธิมนุษยน
2. เสนอแนะนโยบายและ้อเสนอในารปรับปรุหมาย
3. ส่เสริมารศึษาวิัยเผยแพร่วามรู้้านสิทธิมนุษยน
4. ส่เสริมวามร่วมมือประสานานระหว่าหน่วยราาร อ์ารเอ นและอ์ารอื่น้านสิทธิมนุษยน
5. ัทำรายานประำปีเพื่อประเมินสถานาร์้านสิทธิมนุษยนในประเทศและเสนอ่อรัสภา
6. อำนาหน้าที่อื่นามนัหมายบััิ
พลเมือีในสัมประาธิปไย
พลเมือีในสัมประาธิปไย วรมีลัษะันี้
1. มีวามรู้ วามเ้าใและเื่อมั่นศรัทธาในารปรอระบอบประาธิปไย
2. มีวามเ้าใและระหนัถึสถานภาพและบทบาทอนเอ โยเพาะอย่ายิ่ สถานภาพและบทบาทอพลเมือ ระหนัถึวามสำัอนเอในานะพลเมือ ึ่เป็นเ้าออำนาอธิปไย มีสถานภาพเป็นทั้ผู้ปรอและผู้ใ้ปรอ
3. มีวามเ้าใและระหนัถึสิทธิและเสรีภาพอนเอและผู้อื่น ใ้สิทธิและเสรีภาพอนเออย่ามีวามรับผิอบ เ่น ศึษาผู้สมัรรับเลือั้อย่าี่อนไปใ้สิทธิเลือั้
4. มีวามเ้าใและระหนัในหน้าที่อพลเมือ มีวามรัภัี่อาิ ศาสนา พระมหาษัริย์ มีวามรับผิอบปิบัิหน้าที่อนในานะพลเมืออประเทศาิและพลเมืออท้อถิ่นอย่ารบถ้วนสมบูร์และมีประสิทธิภาพ
แนวทาารำเนินีวิอพลเมือี
1. เารพสิทธิและเสรีภาพอผู้อื่น ไม่ละเมิสิทธิและเสรีภาพอผู้อื่น
2. เารพเหุผล รับฟัวามิเห็นและเหุผลอบุลอื่น ใ้เหุผลและสิปัาในารัสิใ ไม่ื้อึถือเอาวามเห็นและเหุผลอนเอเป็นสำั
3. มีวินัยในนเอ วบุมนเอให้ทำในสิ่ที่วรทำ และไม่ทำในสิ่ที่วรละเว้น รับผิอบ่อหน้าที่อนเอ พลเมือในสัมประาธิปไยมีวามเป็นอิสระและปรอนเอ
4. ใฝ่หาวามรู้ ศึษาแสวหาวามรู้และ่าวสาร้อมูล้าน่าๆ ในสัมประาธิปไย
5. มีวามเื่อมั่นในนเอ มีวามล้าหาและเื่อมั่นในวามิและารระทำอนเอ ล้าที่ะแสวามิเห็น มั่นใในารระทำสิ่ที่ถู้อ
6. เห็นแ่ประโยน์ส่วนรวม ไม่เห็นแ่ัว มีน้ำใ ยอมเสียสละประโยน์ส่วนนเพื่อประโยน์อส่วนรวม ให้วามร่วมมือในิรรม่าๆ เพื่อสัม
รั
วามหมายอรั
รั หมายถึ ลุ่มนที่รวมันอยู่ในินแนอันมีอาาเแน่นอน และมีรับาลึ่มีอำนาอธิปไย หรืออำนาสูสุในารำเนินิารอรัทั้ในและนอประเทศโยอิสระ
อ์ประอบอรั มี 4 ประารไ้แ่
1. ประาร หมายถึ ประานที่ั้ถิ่นานอาศัยอยู่ในินแน หรืออบเอรันั้น
2. ินแน หรือ อาาเ รั้อมีินแน หรืออาาเที่ั้ที่แน่นอน ะมีนาเล็ หรือให่็ไ้
3. รับาล รัำเป็น้อมีหน่วยานที่ทำหน้าที่ปรอ ึ่เรียว่า “รับาล” เป็นผู้ทำหน้าทีุ่้มรอรัษาวามสบภายใน ป้อันารรุรานาภายนอ ารัาร ฯลฯ
4. อำนาอธิปไย หมายถึ อำนาสูสุในารปรออรั ึ่ทำให้รัมีอิสรเสรีภาพ และวามเป็นเอราในอำนาอธิปไยในรั
ประเภทอรั มี 2 ประเภท ือ
1. รัเี่ยว ือ รัที่มีรับาลปรอเพียรับาลเียว โยรวมอำนาไว้ที่ส่วนลา หน่วยารปรออื่นๆ ภายในประเทศถือว่าอยู่ในานะเป็นัวแทนอรับาลลา เ่น ไทย ฝรั่เศส ี่ปุ่น อัฤษ นอรเวย์ สวีเน ฯลฯ
้อสัเลัษะอรัเี่ยว
1.1 ้อมีรูปลัษะารปรอที่มีหมาย ระเบียบแบบแผน เป็นแบบอย่าเียวันทั้ประเทศ
1.2 มีอาาเไม่ว้าวาเท่าในั
1.3 รับาลลารวมอำนาไว้ที่ส่วนลาแห่เียว
2. รัรวม ือ รัที่มีารปรอโยมีรับาลสอระับ ไ้แ่ รับาลที่ั้อยู่ที่เมือหลวอรั ส่วนอีรับาลเรียว่า รับาลมลรั หรือรับาลท้อถิ่น ั้อยู่ที่ศูนย์ลาอท้อถิ่น ึ่ะมีหน้าที่เี่ยวับารำรีวิประำวัน
้อสัเอลัษะอรัรวม
มีรับาล 2 ระับ รับาลลา และรับาลส่วนท้อถิ่น
ส่วนให่ะมีอาาเว้าวา
รับาลลาะไม่มีเอภาพในารบริหาร เพราะรับาลส่วนท้อถิ่นะวานโยบายปรอนเอ
ประานะมีหลายเื้อาิ และหลายวันธรรมมาอยู่รวมัน
ื่อประเทศมัะึ้น้น้วย ำว่า สหรั สหภาพ สหพันธรั สมาพันธรั
หน้าที่อรั
1. ให้วามปลอภัยในีวิและทรัพย์สินแ่ประาน
2. ให้วามเป็นธรรมแ่ประานใน้าน่าๆ
3. ให้สวัสิารแ่ประาน
4. รัษาวามสบและวามเป็นระเบียบเรียบร้อย
5. รัษาอธิปไย หรือวามเป็นเอราอประเทศ
ระบบารปรออรั ะมีระบบให่ๆ อยู่ 2 ระบบ
1. แบบประาธิปไย
2. แบบเผ็าร
ารปรอแบบประาธิปไย
ารปรอแบบระบอบประาธิปไย หมายถึ ระบบารเมือที่อำนาสูสุในารปรอเป็นอประาน และารไ้มีส่วนร่วมในารปรอนเอ โยประานและเพื่อประาน ึ่ลัษะารปรอแบบประาธิปไย ะ้อประอบ้วยหลัารั้นพื้นาน ันี้
– ประานเป็นเ้าออำนาสูสุในารปรออรั
– บุลมีุ่า และวามเท่าเทียมัน
– บุลมีสิทธิ เสรีภาพ เป็นหลัประันในารที่ะใ้เสรีภาพให้เป็นไปามหลัาร ั้นมูลาน
– เน้นหลัารประนีประนอมเพื่อหลีเลี่ย้อัแย้
– เน้นหลัศีลธรรม เพื่อให้วามสุริ ไม่เห็นแ่ัว และแสวหาผลประโยน์โยมิอบ
– ้อให้วามสำัแ่บุล โยรับาล้อให้วามุ้มรอประานให้อยู่รอปลอภัย
– นำหลัารอเหุผลมาพิาราในารัวามัแย้
– ยึหลัเสีย้ามาในารัสินปัหา
รูปแบบารปรอแบบประาธิปไย มี 3 แบบ ือ
1. แบบรัสภา ำหนให้รัสภามีอำนาและวามสำัเหนือว่าะรัมนรี โยให้รัสภาทำหน้าที่วบุมนโยบาย และารบริหารราารแผ่นินอะรัมนรี ในะที่ะรัมนรีะนำเอาหมายที่รัสภาบััิไว้ไปปิบัิ ฝ่ายนิิบััิอาะลมิไม่ไว้วาใฝ่ายบริหาร ถ้าหาแพ้มิในรัสภา รับาล้อลาออาำแหน่ อย่าไร็ามฝ่ายบริหารอาประาศยุบสภาไ้ ารปรอในลัษะนี้ทำให้ทั้ฝ่ายนิิบััิและฝ่ายบริหารวบุมารทำานึ่ันและัน เ่น ประเทศอัฤษ ไทย ี่ปุ่น
2. แบบประธานาธิบี เป็นารปรอแบบที่ใ้ระบบแยอำนาระหว่าฝ่ายนิิบััิับฝ่ายบริหาร และุลาาร ทุอำนาะถ่วุลึ่ันและัน สมาิรัสภาและประธานาธิบีะ้อไ้รับเลือั้าประาน แ่ละฝ่ายมีอำนาและมีอิสระในารปิบัิหน้าที่ ประเทศที่มีารปรอแบบนี้ ือ สหรัอเมริา ึ่ประเทศที่มีรับาลแบบนี้ ประานะไ้รับหลัประันเรื่อสิทธิเสรีภาพอย่าเ็มที่
3. แบบึ่ประธานาธิบีึ่รัสภา เป็นารนำารปรอทั้ 2 แบบมาผสมผสานัน เ่น ประเทศฝรั่เศส
ารรอแบบเผ็าร
ารปรอแบบเผ็ารเป็นารปรอที่รวมอำนาารปรอทั้หมไว้ที่นเพียนเียว หรือะบุล หรือพรรารเมือเียว ึ่หลัอารปรอแบบเผ็ารมีันี้
1. ผู้นำนเียว หรือ ะผู้นำออทัพ หรืออพรรารเมือพรรเียวมีอำนาสูสุในารปรอ
2. ผู้นำ หรือะผู้นำสามารถที่ะอยู่ในอำนาไ้ลอีวิ หรือวามที่อทัพหรือลุ่มให้ารสนับสนุน
3. ารรัษาวามมั่นอผู้นำมีวามสำัว่าารุ้มรอสิทธิ เสรีภาพอประาน
4. รัธรรมนู และารเลือั้สมาิสภา ไม่มีวามสำั่อระบวนารปรอ
รูปแบบารปรอเผ็าร มี 2 ประเภท ือ
1. เผ็ารอำนานิยม รับาลหรือผู้ปรอเ้ามาวบุมสิทธิ และเสรีภาพทาารเมืออประาน มัะไม่ยอมให้ประานเ้ามามีส่วนร่วมทาารเมือ แ่รับาลหรือผู้นำยัให้สิทธิ และเสรีภาพแ่ประานใน้านเศรษิ และสัม เ่น ารปราอแบบสมบูราาสิทธิราย์ แบบอภินาธิปไย หรือแบบะบุล
2. เผ็ารเบ็เสร็ หมายถึ ารปรอที่ผู้นำมีอำนาสูสุ และใ้อำนาเ็าแ่เพียผู้เียว พยายามที่ะสร้าอุมาร์เพื่อวามอบธรรมให้ับารใ้อำนา ทั้ทาารเมือ เศรษิ และสัม มีารลโทษผู้ระทำผิอย่ารุนแร เผ็ารแบบนี้ะไม่ยอมให้มีฝ่ายร้าม ะวบุมารสื่อสารทุนิ ึ่เผ็ารเบ็เสร็มี 2 ประเภท
1) เผ็ารฟัสิส์
2) เผ็ารอมมิวนิส์
้อีและ้อเสียอารปรอระบบประาธิปไย
้อี
1. ประานมีโอาสเ้าร่วมารบริหารประเทศ
2. ประานมีสิทธิเสรีภาพมา
3. ่วยระับ้อัแย้ระหว่ารับาลับประาน
้อเสีย
1. เิวามล่า้าในารัสินใเพราะ้อผ่านั้นอน่าๆ มา
2. เสีย่าใ้่ายในารปรอ่อน้ามา
3. อานำไปสู่วามสับสนวุ่นวายไ้
ระบบเศรษิารเมืออประเทศ่าๆ อาแบ่ไ้ 4 ระบบ ือ
ระบบ ทุนนิยมประาธิปไย หมายถึ ารที่ประเทศนำเอาระบบารเมือแบบประาธิปไยมาผสมผสานับระบบเศรษิให้เสรีภาพับบุลในารประอบารมาที่สุ เ่น สหรัอเมริา แนาา ออสเรเลีย ี่ปุ่น
ระบบ สัมนิยมประาธิปไย หมายถึ ประเทศที่ใ้ระบบารเมือแบบประาธิปไย แ่ใ้ระบบเศรษิแบบสัมนิยม โยรัะเ้าไปูแลารผลิทีสำัในส่วนที่เี่ยว้อับวามมั่นอประเทศ เ่น ประเทศนอร์เวย์ สวีเน อัฤษ ไทย
ระบบ สัมนิยมเผ็าร หรือเรียว่า เผ็ารอมมิวนิส์ หมายถึ ประเทศที่ใ้ารปรอระบบเผ็ารทาารเมือ วบู่ับระบบเศรษิแบบสัมนิยม โยรัะเป็นผู้วบุม ำหนารวาแผนวบุมทรัพยาร ำเนินารผลิ ารวบุมราาและำเนินารแ่าย หรือปันส่วนเอทั้หม เ่น สาธารรัประานีน เาหลีเหนือ ิวบา
ระบบ ทุนนิยมเผ็าร หมายถึ ประเทศที่ใ้ระบบารปรอแบบเผ็ารและใ้ระบบเศรษิแบบทุนนิยมประเทศที่ระบบเศรษิารเมือแบบนี้ส่วนให่ ะเป็นประเทศำลัพันา หรืประเทศที่เิใหม่หลัสรามโลรั้ที่ 2 เ่น เาหลีใ้ยุประธานาธิบีปัุฮี และประเทศไทยยุอมพลสฤษิ์ ธนะรั์
วิวันาารทาารเมือปรออไทย
สมัยสุโทัย
ลัษะารปรอะเป็นแบบ “บิาปรอบุร” ือ พระมหาษัริย์ะถือพระอ์เป็นพ่ออราษร มีหน้าที่ให้วามุ้มรอ ป้อันภัย และส่เสริมวามสมบูร์พูนสุให้ราษร ส่วนารัารปรออาาัรสุโทัย แบ่ารปรอ ันี้
1. ารปรอราธานี พระมหาษัริย์ำเนินารปรอเอ และเป็นศูนย์ลาารปรออำนาารวินิัยสั่ารอยู่ที่หัวเมือ
2. ารปรอส่วนภูมิภา แบ่หัวเมือารปรอออเป็น 2 ประเภท ือ
หัวเมือั้นใน ไ้แ่ เมือหน้า่าน หรือเมือลูหลว ัเป็นเมือในเรอบพระราธานี 4 ้าน ือ เมือศรีสันาลัย (สวรรโล) สอแว (พิษุโล) สระหลว (พิิร) าัราว (ำแพเพร)
หัวเมือั้นนอ หรือเมือพระยามหานรที่มีผู้ปรอูแลที่ึ้นร่อสุโทัย แ่อยู่ไลออไป เ่น เมือแพร (สรรบุรี) อู่ทอ (สุพรรบุรี) ราบุรี ะนาวศรี แพร่ หล่มสั เพรบูร์ ศรีเทพเมือประเทศรา ส่วนให่เป็นเมือที่าว่าาิ ่าภาษา ่าวันธรรม มีษัริย์ปรอแ่ึ้นับสุโทัยในานะประเทศรา เ่น นรศรีธรรมรา ยะโอว์ ทวาย เมาะะมะ หสาวี น่าน เวียันทร์
3. ารปรอประเทศรา ให้เ้าเมือเิมปรอันเอแ่้อส่บรราาร
สมัยอยุธยา
ารปรอในสมัยอยุธยาเป็นระบอบสมบูราาสิทธิราย์ โยไ้รับอิทธิพลมาาอมและอินเีย เป็นารปรอแบบเทวสิทธิ์ หรือเทวราา หรือสมมิเทพ ึ่ถือว่าพระมหาษัริย์เป็นเสมือนเ้าีวิ ารัารปรอในสมัยอยุธยา แบ่ออไ้ 3 สมัย ือ
1. สมเ็พระรามาธิบีที่ 1 (อู่ทอ) แบ่ารปรอ ือ
ารปรอส่วนลา หรือราธานีัารปรอแบบุสมภ์ ามอิทธิพลออม ือ
เวีย รับผิอบ้านรัษาวามสบเรียบร้อย และปราบปรามโรผู้ร้าย
วั มีหน้าที่เี่ยวับราสำนั ารยุิธรรม และัสินี่าๆ
ลั ูแล้านานลัมหาสมบัิ าร้า และภาษี่าๆ
นา รับผิอบเี่ยวับ้านารเษร
ารปรอส่วนภูมิภา แบ่ารปรอออเป็น 4 ส่วน ือ
เมือหน้า่าน สำหรับป้อันราธานี 4 ทิศ ือ ลพบุรี นรนาย พระประแ และสุพรรบุรี
หัวเมือั้นใน เป็นเมือที่เรียรายามระยะทามนาม สามารถิ่อับราธานีไ้ภายใน2 วันเ่น สิห์บุรี ปราีนบุรี ลบุรี ราบุรี เป็น้น
หัวเมือั้นนอ หรือเมือพระยามหานรไ้แ่เมือที่อยู่ไลออไปามทิศ่าๆ เ่น โรา ันทบุรี นรศรีธรรมรา ะนาวศรี ฯลฯ เมือเหล่านี้ พระมหาษัริย์ะสุ่นนาที่ไว้วาพระทัยไปปรอ
หัวเมือประเทศรา ไ้แ่ มะละา ยะโฮว์
2. ในรัสมัยสมเ็พระบรมไรโลนาถ ไ้มีารปรับปรุารปรอรั้ให่และใ้มานสิ้นสมัยอยุธยา ารปรับปรุารปรอที่สำั มีันี้
1. แบ่แยารปรอออเป็น 2 ฝ่าย ือ
1.1) ารปรอฝ่ายพลเรือน มีสมุหนายเป็นหัวหน้า
1.2) ารปรอฝ่ายทหาร มีสมุหลาโหมเป็นหัวหน้า
2. ยเลิเมือหน้า่านและารส่พระราวศ์ไปปรอ โยแ่ัุ้นนาไปปรอ
3. ัลำับหัวเมือั้นนอ เป็นหัวเมือเอ โท รี ามลำับวามสำั โยสุ่นนาไปปรอ
4. หัวเมือั้นใน มีานะเป็นเมือัวา ึ้นร่อราธานี
5. ัวาระเบียบเี่ยวับารำหนศัินา ำแหน่ ยศ และราทินนามสำหรับบุลที่ะเ้ารับราาร
3. สมัยพระเทพราา มีารเปลี่ยนแปลาสมัยพระบรมไรโลนาถเล็น้อย โยเปลี่ยนระบบารวบุมอำนาทาทหารฝ่ายเียวไปเป็นแบบานอำนาสอฝ่าย สมุหนายวบุมูแลหัวเมือทาเหนือ สมุหลาโหมูแลหัวเมือทาใ้
สมัยธนบุรี
ารปรอสมัยธนบุรี ยัเลือามแบบอย่าสมัยอยุธยาเป็นหลั
สมัยรันโสินทร์
ารปรอสมัยรันโสินทร์ แบ่ไ้ 3 สมัย ันี้
1. ารปรอสมัยรันโสินทร์อน้น ่อนารปิรูปารปรอในสมัยพระบาทสมเ็พระุลอมเล้าเ้าอยู่หัว ยัยึหลัามแบบอย่าในสมัยอยุธยา แ่วามเป็นสมบูราาสิทธิราย์อพระมหาษัริย์ลล
2. ารปิรูปารปรอในสมัยพระบาทสมเ็พระุลอมเล้าเ้าอยู่หัว
3. สมัยประาธิปไย
สาเหุารปิรูปารปรอ
1. เพื่อป้อันลัทธิัรวรรินิยม
2. เพื่อพันาประเทศามแบบอย่าอารยประเทศ
3. เพื่อสร้าวามเป็นอันหนึ่อันเียวัน
4. เพื่อรัษาวามอยู่รอและรัษาเอราให้มั่น
ารปิรูปารปรอ
1. ารปรับปรุารบริหารราารส่วนลา
1.1) ยเลิำแหน่สมุหนาย สมุหลาโหม และำแหนุ่สมภ์
1.2) ัั้ระทรวึ้นทั้หม 12 ระทรว เมื่อ พ.ศ. 2435 ือ
1) มหาไทย บัับบัาหัวเมือฝ่ายเหนือ และเมือลาว
2) ลาโหม บัับบัาหัวเมือฝ่ายใ้ หัวเมือฝ่ายะวันออและเมือมลายา
3) ่าประเทศ ัารเี่ยวับ่าประเทศ
4) วั ิารในพระราวั
5) เมือหรือนรบาล ัารเี่ยวับเรื่อำรวและราทั์
6) เษรธิาร ว่าารเี่ยวับารเพาะปลู เหมือแร่ ป่าไม้
7) ลั ว่าารภาษีอารและบประมาแผ่นิน
8) ยุิธรรม ัารเรื่อำระีและารศาล
9) ยุทธนาธิาร ัารเี่ยวับเรื่อารทหาร
10) ธรรมาร ว่าารเรื่อารศึษา ารสาธารสุ และส์
11) โยธาธิาร ว่า้วยเรื่อาร่อสร้า ถนน ลอ าร่า ไปรษีย์โทรเล รถไฟ
12) มุรธาธิาร เี่ยวับารรัษาราแผ่นิน และระเบียบสารบรร
1.3) ั้สภาที่ปรึษาในพระอ์ ึ่่อมาเปลี่ยนเป็น “รัมนรีสภา” ประอบ้วยเสนาบี หรือผู้แทนแ่ั้รวมันไม่น้อยว่า 12 น ุประส์เพื่อให้เป็นที่ปรึษาและอยทัทานอำนาพระมหาษัริย์
1.4) ั้อมนรีสภา ึ่ประอบ้วยสมาิไม่น้อยว่า 49 น มีทั้สามัน ุนนาระับ่าๆ และพระราวศ์ อมนรี สภานี้มีานะรอารัมนรีสภา เพราะ้อวามที่ปรึษาและลันในอมนรีสภาแล้ว ะ้อนำเ้าที่ประุมรัมนรีสภาแล้วึะเสนอเสนาบีระทรว่าๆ
2. ารปรับปรุารปรอส่วนภูมิภา ยุบหัวเมือั้นใน หัวเมือั้นนอ และหัวเมือประเทศรา โยให้ัารปรอแบบเทศาภิบาล โยแบ่ารปรอท้อที่่าๆ ออเป็น หมู่บ้าน ำบล อำเภอ เมือ (ัหวั) และมล โยส่้าราาราส่วนลาไปปรอ
3. ารปรับปรุารปรอส่วนท้อถิ่น พระบาทสมเ็พระุลอมเล้าเ้าอยู่หัวทรัให้มีารบริหารานราารส่วนท้อถิ่นในรูปสุาภิบาล ึ่มีหน้าที่ล้ายเทศบาลในปัุบัน รั้แรเมื่อ พ.ศ. 2440 โยโปรเล้าฯ ให้รา พ.ร.บ.สุาภิบาลรุเทพฯ ร.ศ. 116 (พ.ศ. 2440) ึ้นบัับใ้ในรุเทพฯ ่อมาไ้ย้ายไปที่ท่าลอม พระบาทสมเ็พระมุเล้าเ้าอยู่หัวโปรเล้าให้รา พ.ร.บ.สุาภิบาล พ.ศ. 2448
ารปรอในระบอบประาธิปไย
สาเหุารปิวัิารเปลี่ยนแปลารปรอ พ.ศ. 2475
1. อิทธิพลแนววามิประาธิปไย ึ่ไ้รับาประเทศะวัน
2. นัเรียนไทยที่ไปศึษาในประเทศะวัน้อารเปลี่ยนแปลารปรอเป็นแบบประาธิปไย
3. รับาลไม่สามารถแ้ไปัหาเศรษิที่่ำไ้
ะราษร์ประอบ้วย ทหารบ ทหารเรือ ทหารอาาศ ำรว และพลเรือน ึ่มีพันเอพระพหลพลพยุหเสนา เป็นหัวหน้าฯ และนายปรีี พนมย์ เป็นเลาฯ ไ้ปิวัิเปลี่ยนแปลารปรอเป็นผลสำเร็ เ้ารู่วันที่ 24 มิถุนายน 2475
ผลารเปลี่ยนแปลารปรอ มีสาระสำัันี้
1. ยเลิารปรอแบบสมบูราาสิทธิราย์ เปลี่ยนมาเป็นารปรอแบบประาธิปไย อันมีพระมหาษัริย์เป็นประมุ
2. มีหมายรัธรรมนูเป็นหมายสูสุ และเป็นหลัในารปรอประเทศ
3. พระมหาษัริย์ทรมีพระราานะและพระราอำนาามที่รัธรรมนูบััิไว้ โยพระอ์ทรเป็นผู้ใ้อำนาอธิปไยโยทาอ้อม 3 ทา ือ
1) อำนานิิบััิ ผ่านทารัสภา
2) อำนาบริหาร ผ่านทาะรัมนรี
3) อำนาุลาาร ผ่านทาศาลยุิธรรม
4. มีารัระเบียบบริหารราารแผ่นิน ออเป็น 3 ส่วน ือ
1) ส่วนลา ไ้แ่ ระทรว ทบว รม
2) ส่วนภูมิภา ไ้แ่ ัหวั อำเภอ ำบล หมู่บ้าน
3) ส่วนท้อถิ่น ไ้แ่ เทศบาล อ์ารบริหารส่วนำบล อ์ารบริหารส่วนัหวั เมือพัทยา และรุเทพมหานร
ารปรอแบบประาธิปไยอไทยในปัุบัน
ปัุบันประเทศไทยปรอ้วยระบอบประาธิปไยอันมีพระมหาษัริย์เป็นประมุ ภายใ้หมายรัธรรมนู
พระราอำนาอพระมหาษัริย์
1. พระราอำนาในารยับยั้พระราบััิ พ.ร.บ. หรือหมายที่นายรัมนรีนำึ้นทูลเล้าฯ เพื่อทรลพระปรมาภิไธย
2. พระราอำนาในารแ่ั้ผู้สำเร็ราารแผ่นิน
3. พระราอำนาในารแ่ั้ะอมนรี ึ่ประอบไป้วยประธานอมนรี 1 น และอมนรีอื่นอีไม่เิน 18 น มีหน้าที่ถวายวามเห็น่อพระมหาษัริย์ในพระรารียิทั้ปวที่พระมหาษัริย์ทรปรึษา
4. พระราอำนาในารสถาปนาานันรศัิ์ และพระราทานเรื่อราอิสริยาภร์
สิทธิอระมหาษัริย์ในระบอบประาธิปไย
1. สิทธิที่ะพระราทานำแนะนำัเือน แ่รับาล รัสภา ศาล หรืออ์รอื่นๆ ที่ทรเห็นว่าะเิผลเสียหายแ่บ้านเมือ
2. สิทธิที่ทระไ้รับรู้เรื่อราว่าๆ ในานะที่ทรำรำแหน่พระประมุอประเทศ
3. สิทธิที่ะพระราทานำปรึษาหารือ ในรีที่ะรัมนรีมีปัหาเี่ยวับารบริหารราารแผ่นิน อานำปัหานี้ึ้นทูลเล้าฯ เพื่ออพระราทานำปรึษาไ้
4. สิทธิที่ะพระราทานารสนับสนุนารระทำ หรือิารใๆ อรั หรือเอนไ้ หาพระมหาษัริย์ทรเห็นว่าิารนั้นๆ เป็นประโยน์่อบ้านเมือ
พระรารียิอพระมหาษัริย์
1. พิธีารและศาสนา
2. สเราะห์ประาน
3. พันาสัม
4. ารเมือารปรอ
บทบาทอสถาบันพระมหาษัริย์
1. ทรเป็นศูนย์รวมิใอประาน
2. ทรเป็นสัลัษ์แห่วาม่อเนื่ออาิ
3. ทรเป็นพุทธมามะและอัรศาสนูปถัมภ
4. ทรส่เสริมวามมั่นอประเทศ
5. ทรแ้ไวิฤาร์ที่ร้ายแรในประเทศ
6. ทรมีส่วนเสริมสร้าสัมพันธไมรีระหว่าประเทศ
7. ทรมีส่วนเื้อหนุนระบอบประาธิปไย
8. ทรเป็นผู้นำในารพันาและปิรูปเพื่อประโยน์อประเทศาิ
9. ทรเป็นพลัในารสร้าวัและำลัใอประาน
ารบริหารราารแผ่นินอรับาล แบ่ออเป็น 3 ส่วน
1. ระเบียบบริหารราารส่วนลา ไ้แ่ ระทรว ทบว รม
2. ระเบียบบริหารราารส่วนภูมิภา ไ้แ่ ัหวั อำเภอ ำบล หมู่บ้าน
3. ระเบียบบริหารราารส่วนท้อถิ่น เป็นารระายอำนาารปรอไปสู่ท้อถิ่น อันเป็นารส่เสริมารปรอระบอบประาธิปไย เป็นารใ้สิทธิในารปรอนเออท้อถิ่น
ารบริหารราารส่วนท้อถิ่นไทย ปัุบันแบ่เป็น 4 แบบ ือ
1. เทศบาล
2. อ์ารบริหารส่วนัหวั
3. อ์ารบริหารส่วนำบล
4. ลัษะพิเศษ
4.1) รุเทพมหานร
4.2) เมือพัทยา
อำนาุลาาร ือ ศาล
ศาลรัธรรมนู มีอำนาหน้าที่สำั ือ
1. วินิัย หมายัแย้รัธรรมนูหรือไม่
2. วินิัย ปัหาเี่ยวับอำนาหน้าที่ออ์ร่าๆ
อ์ารที่ทำหน้าในศาลรัธรรมนู เรียว่า ุลาารศาลรัธรรมนู และไ้รับารแ่ั้โยวามเห็นอบอวุิสภา
ศาลปรอ มีหน้าที่รับพิาราีที่ประานยื่นฟ้อหน่วยานราาร ัว้าราาร รัวิสาหิ พนัานรัวิสาหิที่ทำวามเสียหายให้โยศาลปรอมี 2 ระับ ือ
1. ศาลปรอั้น้น
2. ศาลปรอสูสุ
ุลาารศาลปรอไ้รับารแ่ั้ โยวามเห็นอบอสมาิวุิสภา
ศาลยุิธรรม
มีหน้าที่พิาราพิพาษาีโยทั่วไป โยแบ่เป็น 3 ระับ ไ้แ่
1. ศาลั้น้น
2. ศาลอุทธร์
3. ศาลีา
ศาลั้น้น หมายถึ ศาลที่รับพิาราีเป็นเบื้อ้นระหว่าู่รีที่พิพาทัน ปัุบันศาลั้น้น ไ้แ่
1. ศาลแพ่
2. ศาลอาา
3. ศาลัหวั
4. ศาลแว
5. ศาลเยาวนและรอบรัวลา
6. ศาลแราน
7. ศาลภาษีอาร
8. ศาลทรัพย์สินทาปัาและาร้าระหว่าประเทศ
9. ศาลล้มละลาย
ะรรมารุลาาร ( .. ) มีอำนาหน้าที่แ่ั้โยย้ายถอถอนผู้พิพาษาศาลยุิธรรม ประธาน .. ือ ประธานศาลีา
พรรารเมือ หมายถึ ลุ่มบุลที่มีแนวนโยบายทา้านารเมือเหมือนัน แล้วัั้เป็นพรรารเมือึ้นมา มีหน้าที่ ือ
1. ำเนินิรรมทาารเมือ เ่น ส่นสมัร ส.ส.
2. เผยแพร่อุมาร์ประาธิปไย
3. วบุมารทำานอรับาล
ะรรมารารเลือั้ ประอบ้วย ประธานะรรมาร 1 น และรรมาร มีหน้าที่ ัารเลือั้ วบุมารเลือั้ ส.ส. และ ส.ว. รวมทั้ารเลือั้ส่วนท้อถิ่น โยมีสมาวุิสภา เป็นผู้ให้วามเห็นอบในารแ่ั้
บุลที่ไม่มีสิทธิเลือั้ มีันี้
1. วิลริ หรือิฟั่นเฟือน ไม่สมประอบ
2. เป็นภิษุสามเร นัพร หรือนับว
3. ้อุมัหรือโยหมายศาล หรือำสั่ที่อบโยหมาย
4. อยู่ในระหว่าเพิถอนสิทธิเลือั้
ป.ป.. ย่อมา ะรรมาป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ มีหน้าที่รวสอบนัารเมือ หรือ้าราารระับสูที่ทุริหรือประพฤิมิอบทาราาร
รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย
รัธรรมนู เป็นหมายสูสุ และเป็นหมายแม่บทอประเทศ มีอำนาบัับเหนือว่าหมายอื่นใ หมาย ระเบียบใๆ ะัหรือแย้ับรัธรรมนูไม่ไ้
ในสัมประาธิปไย ารปรอประเทศเป็นไปามหลันิิธรรมอันหมายถึ ารใ้หมายเป็นหลัในารปรอประเทศ ถือว่าหมายมีวามสำัสูสุ ผู้นำและผู้ที่มีอำนาในารปรอและบริหารประเทศ้ออยู่ภายใ้หมาย ไม่สามารถใ้อำนาามอำเภอใ ้อำเนินารบริหารประเทศภายในรอบอหมาย เนื้อหาสระอบทบััิในรัธรรมนูมีวามสำัยิ่่อารัระเบียบารปรอและารำเนินารบริหารประเทศ ัสรุปสาระสำัไ้ 3 ประาร ือ
1. หลัารและรูปแบบารรอประเทศ
รัธรรมนูะำหนรูปแบบอรั ระบอบารปรอประเทศ หลัาร และนโยบายพื้นานที่สำัในารัระเบียบและำเนินารปรอประเทศไว้อย่าัเน ไ้แ่ ารบััิว่าประเทศนั้นเป็นรัเี่ยว หรือรัรวม เป็นสหรั สหพันธรั สมาพันธรั หรือสหภาพเป็นราอาาัร หรือเป็นสาธารรั และมีารัระเบียบารปรอประเทศามแนวทาหรือระบอบารเมือารปรอแบบใ นอานั้น ยัมีารำหนหลัารหรือนโยบายสำัอประเทศในใน้าน่าๆ เ่น ้านารเมือ เศรษิ และสัม เป็นน
2. ลไในารปรอประเทศ
รัธรรมนูะำหนเ์เี่ยวับสถาบันทาารเมือารปรอ และบุลสำัที่มีอำนาหน้าที่ในารใ้อำนาปรอประเทศไว้อย่าัเนและรบถ้วน เพื่อใ้เป็นหลัในารัลไในารปรอบ้านเมือ ำหนระเบียบเ์เี่ยวับสถาบันที่ทำหน้าที่้านนิิบััิ บริหาร และุลาาร อ์ประอบ อำนาหน้าที่ ำแหน่ที่สำั่าๆ และอบเอำนาหน้าที่อแ่ละำแหน่
3. สิทธิ เสรีภาพ และหน้าที่อพลเมือ
รัธรรมนูอประเทศประาธิปไยะำหนสิทธิและเสรีภาพอพลเมือไว้อย่าว้าวาและัเนเป็นารรับรอสิทธิและเสรีภาพอประาน ลอนเป็นหลัประันว่าสิทธิและเสรีภาพอพลเมือ ะไ้รับารุ้มรอารั นอาารรับรอสิทธิเสรีภาพอประานแล้ว รัธรรมนูยับััิเี่ยวับหน้าที่ที่ประานถึมี่อประเทศาิไว้้วย อาทิ หน้าที่ปิบัิามหมายหน้าที่ป้อันประเทศ หน้าที่เสียภาษีอาร หน้าที่รับารศึษาอบรม เป็น้น
รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย
ั้แ่มีารเปลี่ยนแปลารปรอ พ.ศ.2475 นปัุบัน ประเทศไทยไ้ประาศใ้รัธรรมนูรวมทั้สิ้น 18 บับ ันี้
1. พระราบััิธรรมนูารปรอแผ่นินสยามั่วราว พุทธศัรา 2475
2. รัธรรมนูแห่ราอาาัรสยาม พุทธศัรา 2475
3. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2489
4. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย (บับั่วราว) พุทธศัรา 2490
5. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2492
6. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2475 แ้ไเพิ่มเิม พุทธศัรา 2495
7. รัธรรมนูารปรอราอาาัรไทย พุทธศัรา 2502
8. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2511
9. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2515
10. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2517
11. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2519
12. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2520
13. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2521
14. รัธรรมนูารปรอราอาาัรไทย พุทธศัรา 2534
15. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2534
16. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2540
17. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2549
18. รัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2550
สรุปสาระสำัรัธรรมนูแห่ราอาาัรไทย พุทธศัรา 2550
อมนรี
ที่มา | : | พระมหาษัริย์แ่ั้ามพระราอัธยาศัย ประธานรัสภาเป็นผู้รับสนอพระบรมราโอารแ่ั้ประธานอมนรี ประธานอมนรีเป็นผู้รับสนอพระบรมราโอารแ่ั้อมนรี |
ำนวน | : | ประธานอมนรี 1 น และอมนรีอื่นอีไม่เิน 18 น |
หน้าที่ | : | ถวายวามเห็น่อพระมหาษัริย์ในพระรารียิทั้ปวที่พระมหาษัริย์ทรปรึษา |
วุิสภา
ที่มา | : | 1. ารเลือั้สมาิวุิสภา 2. ารสรรหาสมาิวุิสภา |
ำนวน | : | 150 น 1. ำนวน 76 น มาาารเลือั้อแ่ละัหวั ๆ ละ 1 น 2. ำนวน 74 น มาาารสรรหาอะรรมารสรรหาวุิสภา |
วาระ | : | 6 ปี และะำรำแหน่ิ่อันเินหนึ่วาระไม่ไ้ 1. ส.ว.ที่มาาารเลือั้เมื่อสิ้นสุวาระ้อมีารเลือั้ใหม่ภายใน 30 วัน 2. ส.ว. ที่มาาารสรรหาเมื่อสิ้นสุวาระ้อมีารสรรหาให้แล้วเสร็ภายใน 60 วัน |
หน้าที่ | : | 1. พิาราร่าพระราบััิที่ผ่านมาาสภาผู้แทนราษร 2. ให้วามเห็นอบในารแ่ั้อ์รอิสระามรัธรรมนูและอ์รอื่นามรัธรรมนู 3. วบุมฝ่ายบริหาร้วยารั้ระทู้ และอเปิอภิปรายทั่วไป (ส.ว. 1/3) 4. ให้วามเห็นอบในารถอถอนบุลที่ำรำแหน่ทาารเมือ |
ุสมบัิ | : | 1. สัาิไทยโยารเิ 2. อายุไม่่ำว่า 40 ปีบริบูร์ 3. สำเร็ารศึษาไม่่ำว่าปริารีหรือเทียบเท่า 4. ไม่เป็นบุพารี ู่สมรส หรือบุรอ ส.ส. หรือผู้ำรำแหน่ทาารเมือ 5. ไม่เป็นสมาิพรรารเมือ หรือพ้นาารเป็นสมาิพรรารเมือยัไม่เิน 5 ปี 6. ไม่เป็น ส.ส. หรือเยเป็นส.ส. และพ้นาารเป็น ส.ส.มาแล้วยัไม่เิน 5 ปี 7. ไม่เป็น ร.ม.. หรือผู้ำรำแหน่ทาารเมือและพ้นาารำรำแหน่ยัไม่เิน 5 ปี 8. ส.ว.ที่มีสมาิภาพสิ้นสุมาแล้วไม่เิน 2 ปีะเป็น ร.ม.. หรือำรำแหน่ทาารเมือไม่ไ้ |
สภาผู้แทนราษร
ที่มา | : | มาาารเลือั้อประาน |
ำนวน | : | 480 น 1. ำนวน 400 นมาาารเลือั้แบบแบ่เ ๆ ละ 3 น 2. ำนวน 80 น มาาารเลือั้แบบสัส่วน โยแบ่เพื้นที่ประเทศออเป็น 8 ลุ่ม ลุ่มละ 10 น |
วาระ | : | 4 ปี 1. ถ้ารบวาระให้ัารเลือั้ใหม่ภายใน 45 วัน 2. ถ้ายุบสภาให้มีารัารเลือั้ภายใน 45 – 60 วัน 3. ห้ามวบรวมพรรารเมือในระหว่าอายุอสภาผู้แทนราษร |
หน้าที่ | : | 1. แ่ั้และวบุมฝ่ายบริหาร 2. ออหมาย (พระราบััิ) |
ุสมบัิ | : | 1. มีสัาิไทยโยารเิ 2. อายุไม่่ำว่า 25 ปีบริบูร์ในวันเลือั้ 3. เป็นสมาิพรรารเมือไม่น้อยว่า 90 วัน 4. มีื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน หรือเยเิ หรือเยศึษา (ไม่น้อยว่า 5 ปี) หรือเยรับราาร และมีื่อในทะเบียนบ้าน (ไม่น้อยว่า 5 ปี) ในัหวัที่สมัรรับเลือั้ 5. ไม่เป็นสมาิวุิสภา หรือเยเป็นสมาิวุิสภา และมีารสิ้นสุสมาิภาพมาแล้วไม่น้อยว่า 2 ปี 6. ไม่เป็นผู้บริหาร หรือสมาิสภาท้อถิ่น 7. ไม่เป็น้าราาร พนัานหรือลู้าอหน่วยราาร 8. ไม่เป็นะรรมารในอ์รอิสระ และอ์รอื่นในรัธรรมนู 9. ไม่เป็นบุลที่มีลัษะ้อห้ามไม่ให้ใ้สิทธิเลือั้ ฯลฯ |
ารร่าพระราบััิ
1. ผู้เสนอ - 1.1 ะรัมนรี
ส.ส. ำนวนไม่น้อยว่า 20 น
ศาลหรืออ์รอิสระามรัธรรมนู (เพาะหมายที่เี่ยวับอ์รฯ)
ผู้มีสิทธิเลือั้ำนวนไม่น้อยว่า 10,000 น (เี่ยวับสิทธิ และเสรีภาพอนาวไทย ับหน้าที่อนาวไทย)
2. ผู้พิารา - 1. สภาผู้แทนราษร
2. วุิสภา
3. ผู้รา - พระมหาษัริย์
ถ้าเห็นอบพระมหาษัริย์ทรลพระปรมาภิไธย
ถ้าไม่เห็นอบ ทรพระราทานืนมายัรัสภา
4. มีผลบัับใ้ - ถัาวันประาศในราิานุเบษา
ุสมบัิอบุลที่มีสิทธิเลือั้
1. มีสัาิไทย ถ้าแปลสัาิ้อไ้สัาิไทยไม่น้อยว่า 5 ปี
2. อายุไม่่ำว่า 18 ปีบริบูร์ ในวันที่ 1 มราม อปีที่มีารเลือั้
3. มีรายื่อในทะเบียนบ้านในเเลือั้ไม่น้อยว่า 90 วัน นับถึวันเลือั้
ุสมบัิอบุลที่ไม่มีสิทธิเลือั้
1. เป็นภิษุ สามเร นัพร หรือนับว
2. อยู่ในระหว่าถูเพิถอนสิทธิเลือั้
3. อยู่ในระหว่า้อุมัอยู่โยหมายอศาล
4. วิลริหรือิฟั่นเฟือนไม่สมประอบ
ะรัมนรี
ที่มา | : | พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ ประธานสภาผู้แทนราษรเป็นผู้ลนามรับสนอพระบรมราโอารฯ |
ำนวน | : | นายรัมนรี 1 น และรัมนรีอื่นอีไม่เิน 35 น |
วาระ | : | 4 ปี |
หน้าที่ | : | บริหารราารแผ่นินามแนวนโยบายพื้นานแห่รั 1. ้านวามมั่น 2. ้านารบริหารราารแผ่นิน (ส่วนลา , ส่วนภูมิภาและส่วนท้อถิ่น) 3. ้านศาสนา สัม สาธารสุ ารศึษา และวันธรรม 4. ้านหมาย และารยุิธรรม 5. ้านาร่าประเทศ 6. ้านเศรษิ 7. ้านที่ิน ทรัพยารธรรมาิ และสิ่แวล้อม 8. ้านวิทยาศาสร์ ทรัพย์สินทาปัาและพลัาน 9. ้านารมีส่วนร่วมอประาน |
ุสมบัิ | : | 1. มีสัาิไทยโยารเิ 2. มีอายุไม่่ำว่า 35 ปีบริบูร์ 3. สำเร็ารศึษาไม่่ำว่าปริารี หรือเทียบเท่า ( 4-8 ามุสมบัิอ ส.ว. ้อ 5 – 9 อ ส.ส. ฯ) |
ารวบุมารบริหารราารแผ่นิน
1. ารั้ระทู้ – ส.ส. หรือ ส.ว.ทุนมีสิทธิั้ระทู้ถามรัมนรีในเรื่อที่เี่ยวับารานในหน้าที่
2. ารเสนอัิอภิปรายไม่ไว้วาใ
ส.ส. ำนวนไม่น้อยว่า 1 ใน 5 มีสิทธิเ้าื่อเสนอัิ อภิปรายทั่วไป เพื่อลมิไม่ไว้วาในายรัมนรี และ้อเสนอื่อ ผู้สมวรำรำแหน่นายรัมนรีน่อไป้วย
ส.ส.ำนวนไม่น้อยว่า 1 ใน 6 มีสิทธิเ้าื่อเสนอัิอเปิอภิปรายทั่วไป เพื่อลมิไม่ไว้วาใรัมนรีเป็นรายบุล
ส.ว.ำนวนไม่น้อยว่า 1 ใน 3 มีสิทธิเ้าื่ออเปิอภิปรายทั่วไป เพื่อให้ะรัมนรีแถล้อเท็ริ หรือี้แปัหาเี่ยวับารบริหารราารแผ่นินโยไม่มีารลมิ
3. ารถอถอนออาำแหน่
ประานผู้มีสิทธิเลือั้ำนวนไม่น้อยว่า 20,000 น มีสิทธิเ้าื่อร้ออให้ถอถอน ผู้ำรำแหน่นายรัมนรี รัมนรีฯลฯ ผู้ใที่ร่ำรวยผิปิ ใ้อำนาหน้าที่ั่อรัธรรมนูฝ่าฝืนหรือไม่ปิบัิามมารานทาริยธรรมอย่าร้ายแร ออาำแหน่่อประธานรัสภา
ศาลรัธรรมนู
อ์ร – ุลาารศาลรัธรรมนู
ที่มา - พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ามำแนะนำอวุิสภาาบุลั่อไปนี้
1. ผู้พิพาษาศาลีา ำนวน 3 น
2. ุลาารศาลปรอสูสุำนวน 2 น
3. ผู้ทรุวุิสาานิิศาสร์ ำนวน 2 น
4. ผู้ทรุวุิสาารัศาสร์ ำนวน 2 น
- ประธานวุิสภาเป็นผู้ลนามรับสนอพระบรมราโอารแ่ั้ประธานศาลีารัธรรมนูและุลาารศาลรัธรรมนู
ำนวน - ประธานศาลรัธรรมนู ำนวน 1 น และุลาารศาลรัธรรมนู 8 น
วาระ - 9 ปี และให้ำรำแหน่ไ้เพียวาระเียว
ุสมบัิุลาารศาลรัธรรมนู
1. มีสัาิไทยโยารเิ
2. มีอายุไม่่ำว่า 45 ปี
3. ไม่เป็น ส.ส. , ส.ว. , ้าราารเมือ , สมาิสภาท้อถิ่น , ผู้บริหารท้อถิ่น
4. ไม่เป็น หรือเยเป็นสมาิ หรือผู้ำรำแหน่อื่น อพรรารเมือในระยะ 3 ปี่อนำรำหน่
หน้าที่ - 1. พิาราและวินิัยว่าหมายใัแย้รัธรรมนู
2. พิาราและวินิัยวามัแย้เี่ยวับอำนาหน้าที่ระหว่ารัสภา ะรัมนรี
หรืออ์ร ามรัธรรมนูที่มิใ่ศาล
ศาลยุิธรรม
อ์ร - ะรรมารุลาารศาลยุิธรรม
ที่มา - พระมหาษัริย์ทรแ่ั้และารให้พ้นำแหน่อผู้พิพาษาศาลยุิธรรม โยวามเห็นอบ
อะรรมารุลาารศาลยุิธรรม
ะรรมารุลาารศาลยุิธรรมประอบ้วย
1. ประธานศาลีาเป็นประธาน
2. รรมารผู้ทรุวุิในแ่ละั้นศาล ไ้แ่ ศาลีา 6 น ศาลอุทธร์ 4 น ศาลั้น้น 2 น
3. รรมารผู้ทรุวุิ 8 นและไ้รับเลือารัสภา
ระับอศาล - มี 3 ระับ ือ ศาลั้น้น ศาลอุทธร์ ศาลีา
หน้าที่ 1. พิาราี่า ๆ ามระับั้นอศาล
2. ศาลีามีอำนาพิาราและวินิัยีเี่ยวับารเลือั้และารเพิถอนสิทธิเลือั้ ส.ส.
และ ส.ว.
ศาลอุทธร์ มีอำนาพิารา และวินิัยีเี่ยวับารเลือั้และารเพิถอนสิทธิเลือั้
สมาิสภาท้อถิ่น และผู้บริหารท้อถิ่น ศาลีาแผนีอาาอผู้ำรำแหน่ทาารเมือ มีหน้าที่พิารา
ศาลปรอ
อ์ร - ะรรมารุลาารศาลปรอ
ที่มา - ะรรมารุลาารศาลปรอและรัสภาเห็นอบแล้วให้นายรัมนรีนำวามราบ
บัมทูลพระมหาษัริย์เพื่อทรแ่ั้
ำนวน - ประธานศาลปรอสูสุ ำนวน 1 น และุลาารศาลปรอ 12 น
หน้าที่ - พิาราพิพาษาีพิพาทระหว่าหน่วยราาร หน่วยานราารอรั รัวิสาหิ อ์รปรอท้อถิ่นหรืออ์รามรัธรรมนูหรือเ้าหน้าที่อรัับเอน
ระับอศาล - มี 2 ระับ
1. ศาลปรอั้น้น
2. ศาลปรอสูสุ
ศาลทหาร
หน้าที่ - พิาราพิพาษาีอาาทหาร
อ์รอิสระามรัธรรมนู มี 4 อ์ร ือ 1. ะรรมารารเลือั้ (...) 2. ผู้รวารแผ่นิน (...) 3. ะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ (ป.ป..) 4. ะรรมารรวเินแผ่นิน
ะรรมารารเลือั้
ที่มา - 1. พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ามำแนะนำอวุิสภา
ประธานวุิสภาเป็นผู้ลนามรับสนอพระบรมราโอารแ่ั้
ประธานรรมารและรรมารารเลือั้
2. ะรรมารสรรหารรมารารเลือั้ มีำนวน 7 น ไ้แ่ ประธานศาลีา ,
ประธานศาลรัธรรมนู, ประธานศาลปรอสูสุ , ประธานสภาผู้แทนราษร,
ผู้นำฝ่าย้านในสภาผู้แทนราษร , บุลึ่ที่ประุมให่ศาลีาัเลือ 1 น และบุล
ที่ประุมใหุ่ลาารศาลปรอสูสุัเลือ 1 น
มีหน้าที่ัเลือรรมารารเลือั้ำนวน 3 น เสนอ่อประธานวุิสภา
3. ที่ประุมให่ศาลีารพิาราสรรหารรมารารเลือั้ ำนวน 2 น เสนอ่อ
ประธานวุิสภา
4. วุิสภาให้วามเห็นอบและประธานวุิสภานำวามราบบัมทูลพระมหาษัริย์
เพื่อทรแ่ั้
ำนวน - ประธานะรรมารเลือั้ ำนวน 1 น และรรมารารเลือั้ ำนวน 4 น
หน้าที่ 1. ัารเลือั้และเพิถอนารเลือั้ ส.ส. , ส.ว. , อ์รปรอท้อถิ่น รวมทั้าร
ลประามิ
3. วบุมารำเนินารเี่ยวับพรรารเมือ
ผู้รวารแผ่นิน
ที่มา - 1. พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ามำแนะนำอวุิสภา
ประธานวุิสภาเป็นผู้ลนามสนอพระบรมราโอารแ่ั้
2. ะรรมารสรรหาผู้รวารแผ่นิน มีำนวน 7 น (เหมือนับะรรมารสรรหา
ะรรมารเลือั้) ทำหน้าที่สรรหาผู้รวารแผ่นิน ำนวน 3 นเสนอ่อประธาน
วุิสภา
3. วุิสภาให้วามเห็นอบ และประธานวุิสภานำวามราบบัมทูลพระมหาษัริย์เพื่อทร
แ่ั้
ำนวน - ประธานผู้รวารแผ่นิน ำนวน 1 น และรรมารรวเินแผ่นิน ำนวน 2 น
วาระ - 6 ปี และให้ำรำแหน่เพียวาระเียว
หน้าที่ - 1. พิาราและสอบสวนหา้อเท็ริาม้อร้อเรียน ารไม่ปิบัิามหมายหรือละเว้น
ารปิบัิามหมายอ้าราาร พนัาน หน่วยานราาร รัวิสาหิหรือราาร
ส่วนท้อถิ่น
2. ำเนินารเี่ยวับริยธรรมอผู้ำรำแหน่ทาารเมือและเ้าหน้าที่อรั
3. ิามประเมินผลและัทำ้อเสนอแนะในารปิบัิามรัธรรมนู
ะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ
ที่มา | - | 1. พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ามำแนะนำอรัสภา ประธานวุิสภาเป็นผู้ลนามสนอพระบรมราโอารฯ 2. ะรรมารสรรหาะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ มีำนวน 5 นประอบ้วย ประธานีา , ประธานศาลรัธรรมนู , ประธานศาลปรอ สูสุ , ประธานสภาผู้แทนราษร และผู้นำฝ่าย้านในสภาผู้แทนราษร ทำหน้าที่ สรรหาะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ ำนวน 9 น เสนอ่อ ประธานวุิสภา 3. วุิสภาให้วามเห็นอบและประธานวุิสภานำวามราบบัมทูลพระมหาษัริย์ เพื่อทรแ่ั้ |
ำนวน | - | ประธานะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ ำนวน 1 น และะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ ำนวน 8 น |
วาระ | - | 9 ปี และำรำแหน่ไ้เพีย 1 วาระ |
หน้าที่ | - | 1. ไ่สวนและวินิัยเ้าหน้าที่อรัั้แ่ผู้บริหารระับสู หรือ้าราารั้แ่ |
ผู้อำนวยารอหรือเทียบเท่าึ้นไป ร่ำรวยผิปิ ระทำวามผิานทุริ ่อหน้าที่ | ||
2. ไ่สวน้อเท็ริและสรุปสำนวนารำเนินีอาาอผู้ำรำแหน่ทาารเมือ เพื่อส่ไปยัศาลีาแผนีอาาอผู้ำรำแหน่ทาารเมือ | ||
| ||
3. รวสอบวามถู้อและวามมีอยู่ริ รวมทั้วามเปลี่ยนแปลอทรัพย์สินและ | ||
หนี้สินอนายรัมนรี , รัมนรี, ส.ส. , ส.ว. , ้าราารารเมือ, ผู้บริหาร ท้อถิ่นและสมาิสภาท้อถิ่น | ||
| ||
4. ำับูแลุธรรมและริยธรรมอผู้ำรำแหน่ทาารเมือ |
ะรรมารรวเินแผ่นิน
ที่มา | : | พระมหาษัริย์ทรแ่ั้ามวามเห็นอบอวุิสภา |
ประธานวุิสภาเป็นผู้ลนามรับสนอพระบรมราโอารฯ | ||
ำนวน | : | ประธานรรมารรวเินแผ่นิน 1 น และรรมารรวเินแผ่นินอี 6 น |
วาระ | : | 6 ปี และให้ำรำแหน่ไ้เพียวาระเียว |
หน้าที่ | : | 1. ำหนหลัเ์มารานเี่ยวับารรวเินแผ่นิน |
2. ให้ำแนะนำและเสนอแนะแ้ไ้อบพร่อเี่ยวับารรวเินแผ่นิน | ||
3. แ่ั้ะรรมารวินัยทาารเินและารลั เพื่อวินิัยีทาวินัยทาารเิน | ||
และารลั | ||
ุสมบัิ | : | 1. มีวามำนาและประสบาร์้านารรวเินแผ่นิน ารบัี ารลัและอื่น ๆ |
2. มีวามื่อสัย์สุริเป็นที่ประัษ์ |
อ์รอื่นามรัธรรมนู 1. อ์รอัยาร - มีอิสระในารพิาราสั่ี และารปิบัิหน้าที่ให้เป็นไปโยเที่ยธรรม 2. ะรรมารสิทธิมนุษยนแห่าิ - รวสอบและรายานารระทำ หรือละเลยารระทำอันเป็นารละเมิสิทธิมนุษยน 3. สภาที่ปรึษาเศรษิและสัมแห่าิ - ให้ำปรึษาและ้อเสนอแนะ่อะรัมนรีในปัหา่า ๆ ที่เี่ยวับเศรษิและสัม รวมถึหมายที่เี่ยว้อ
ารรวสอบทรัพย์สินผู้ำรำแหน่ทาารเมือ ผู้ำรำแหน่ทาารเมือ่อไปนี้ 1. นายรัมนรี 2. รัมนรี 3. สมาิสภาผู้แทนราษร 4. สมาิวุิสภา 5. ้าราารารเมืออื่น 6. ผู้บริหารและสมาิสภาท้อถิ่น มีหน้าที่ยื่นบัีแสทรัพย์สินและหนี้สินอน ู่สมรสและบุรที่ยัไม่บรรลุนิิภาวะ่อะรรมารป้อันและปราบปรามทุริแห่าิ ทุรั้ที่รับำแหน่ หรือ พ้นำแหน่
ารถอถอนาำแหน่อผู้ำรำแหน่ทาารเมือ
1. ส.ส. ำนวนไม่น้อยว่า 1 ใน 4 และ ส.ว. ำนวนไม่น้อยว่า 1 ใน 4 มีสิทธิเ้าื่อร้ออ่อประธานวุิสภาให้ถอถอนผู้ำรำแหน่ทาารเมือ
2. ประานผู้มีสิทธิเลือั้ำนวนไม่น้อยว่า 20,000 น มีสิทธิเ้าื่อร้ออ่อประธานวุิสภาให้ถอถอนผู้ำรำแหน่ทาารเมือ
3. ประธานวุิสภาส่เรื่อให้ ป.ป.. ำเนินารไ่สวนให้แล้วเสร็โยเร็ว
4. เมื่อประธานวุิสภาไ้รับรายานา ป.ป.. แล้วัให้มีารประุมวุิสภาเพื่อพิารามิถอถอนผู้ใออาำแหน่ ้อมีมิไม่น้อยว่า 3 ใน 5 อำนวนสมาิ
หมาย
วามหมายอหมาย
หมาย หมายถึ ้อบัับ หรือเ์ที่รัำหนึ้นเพื่อวบุมประพฤิอประานให้ปิบัิามเพื่อวามเป็นระเบียบเรียบร้อยในสัม หาผู้ใไม่ปิบัิามย่อมมีวามผิและถูลโทษ
ที่มาอหมาย หมายมีที่มาอยู่ 2 ทา ือ
1. มาาารีประเพี ที่มนุษย์ในสัมไ้ประพฤิและปิบัิมาเป็นเวลา้านาน โยไม่ั่อวามสบเรียบร้อยและศีลธรรมอันีอประาน
2. มาาัวบทหมาย เป็นหมายที่เป็นลายลัษ์อัษร ที่ราึ้นโยผู้ที่มีอำนาสูสุภายในรันั้น
ระบบหมาย มี 2 ระับ ือ
1. ระบบารีประเพี ือ หมายที่ไม่เป็นลายลัษ์อัษร อาศัยารีประเพีหรือำ พิพาษาอศาล โยใ้เหุผลอนัหมายเป็นหลั เ่น หมายในประเทศอัฤษ และประเทศในเรือัรภพ
2. ระบบลายลัษ์อัษร ือ หมายที่เป็นลายลัษ์อัษร มีลัษะเป็นัวบทและประมวลหมายที่เียนหรือพิมพ์เป็นลายลัษ์อัษรเป็นหมวหมู่ ึ่มีประวัิมาาหมายโรมัน โยระบบหมายแบบนี้นิยมใ้ันในประเทศ่าๆ
ลัษะอหมาย
1. เป็น หรือ้อบัับที่ใ้ไ้ทั่วไปในรั หรือประเทศนั้น
2. ้อใ้บัับลอไป นว่าะมีหมายอื่นมายเลิ
3. ้อราึ้นโยผู้มีอำนาสูสุในรั
4. ้อมีสภาพบัับ
5. ้อไม่มีารบัับย้อนหลั
วามสำัอหมาย
1. เพื่อให้สัมเป็นระเบียบแบบแผน
2. เพื่อวบุมพฤิรรมอบุลในสัม
3. เพื่อให้เิวามสบเรียบร้อยในสัม
ประเภทอหมาย หมายถ้าแบ่าม้อวามหมาย แบ่ไ้ 3 ประเภท ือ
1. หมายเอน ือ หมายที่บััิถึวามสัมพันธ์ระหว่าเอนับเอนในานะเท่าเทียมัน เ่น ประมวลหมายแพและพาิย์ ประมวลหมายที่ิน
2. หมายมหาน ือ หมายที่บััิถึวามสัมพันธ์ระหว่ารั หรือหน่วยานอรัับเอน อันไ้แ่ราษรทั่วไป ในานะที่รัเป็นฝ่ายปรอที่มีอำนาเหนือว่าราษร หมายมหาน ไ้แ่ หมายรัธรรมนู หมายปรอ หมายอาา หมายว่า้วยพระธรรมนู ศาลยุิธรรม หมายว่า้วยพิาราวามอาา
3. หมายระหว่าประเทศ ือ หมายที่บััิถึวามสัมพันธ์ระหว่ารั่อรั หรือประานในรัหนึ่ับประานอีรัหนึ่ โยถือว่ารันี้มีานะเป็นนิิบุลามหมายระหว่าประเทศ ึ่หมายระหว่าประเทศแบ่ออเป็น 3 แผน ือ
1) หมายระหว่าประเทศแผนีเมือ
2) หมายระหว่าประเทศแผนีบุล
3) หมายระหว่าประเทศแผนีอาา
พระราบััิ ือ หมายที่พระมหาษัริย์ทรราึ้นโยำแนะนำและยินยอมออรัสภา
ระบวนารในารัทำพระราบััิ
– ผู้เสนอ ไ้แ่ ะรัมนรี หรือ ส.ส. (อย่าน้อย 20 น) ประาน 50,000 น
– ผู้พิารา ไ้แ่ สภาผู้แทนราษร
1. สภาผู้แทนราษร โย พิาาเป็น 3 วาระ ือ
วาระที่ 1 เรียว่า ั้นรับหลัาร
วาระที่ 2 เรียว่า ั้นแปรัิ
วาระที่ 3 เรียว่า ั้นลมิ
2. วุิสภา โยมีารพิาราเป็น 3 วาระเ่นเียวัน
ผู้ราไ้แ่ พระมหาษัริย์ มีผลบัับใ้เมื่อประาศในราิานุเบษาแล้ว
ประมวลหมาย มีศัิ์เท่าับพระราบััิ ึ่ถูราึ้นโยฝ่ายนิิบััิแ่แ่าาพระราบััิ ือ ประมวลหมายนั้นเป็นารรวบรวมบััิอหมายในเรื่อให่ๆ มารวมไว้ที่เียวัน โยัแบ่เป็นบรรพ หรือภาลัษะ และหมว เ่น ประมวลหมายแพ่และพาิย์ ประมวลหมายอาา ประมวลรัษาร เป็น้น
พระราำหน ือ หมายที่พระมหาษัริย์ทรราึ้นามำแนะนำอะรัมนรี
เื่อนไในารออพระราำหน
1. ในรีที่มีวามำเป็นรีบ่วน อันถือว่าเป็นเหุุเินในอันที่ะรัษาวามปลอภัยสาธารสุ หรือป้อปัภัยพิบัิ
2. เป็นหมายั่วราว
ระบวนารในารัทำพระราำหน
– ผู้เสนอ ไ้แ่ รัมนรีที่ะรัษาารามพระราำหน
– ผู้พิารา ไ้แ่ ะรัมนรี
– ผู้รา ไ้แ่ พระมหาษัริย์
– มีผลบัับใ้ เมื่อประาศใ้ในราิานุเบษาแล้ว
พระราฤษีา ือ หมายที่พระมหาษัริย์ทรราึ้นโยำแนะนำอะรัมนรี
พระราฤษีา มี 2 ประเภท
1. พระราฤษีาที่ออโยอาศัยอำนาแหหมาย ือ หมายรัธรรมนู พ.ร.บ. ให้อำนาฝ่ายบริหาร ือ .ร.ม.ออพระราฤษีาำหนรายละเอีย ามหมายแม่บทนั้นๆ
2. พระราฤษีาที่พระมหาษัริย์ทรใ้พระราอำนาโยไม่ั่อรัธรรมนู เ่น พระราฤษีา ่าเ่าบ้านอ้าราาร เป็น้น
ระบวนารัทำพระราฤษีา
– ผู้เสนอ ไ้แ่ รัมนรีที่ะรัษาาราม พ.ร.บ. , พ.ร.. ที่ออโยพระราฤษีา
– ผู้พิารา ไ้แ่ ะรัมนรี
– ผู้รา ไ้แ่ พระมหาษัริย์
ระทรว ือ หมายที่ออโยรัมนรีามวามเห็นอบอะรัมนรี เพื่อให้เป็นไปาม พ.ร.บ. , พ.ร.. ที่ำหนให้ออเป็นรายละเอีย
ระบวนารในารัทำระทรว
– ผู้เสนอ ไ้แ่ รัมนรีที่ะรัษาาราม พ.ร.บ. , พ.ร.. ึ่ำหนให้ใ้ระทรว
– ผู้พิารา ไ้แ่ ะรัมนรี
– ผู้รา ไ้แ่ รัมนรีผู้รัษาาราม พ.ร.บ. หรือ พ.ร.. มีผลบัับใ้เมื่อประาศใ้ในราิานุเบษาแล้ว
ประเภทอหมายที่แบ่ามลัษะวามิ แบ่ไ้ 2 ประเภท
1. วามผิอาา ารระทำวามผิทาอาา ือ ารระทำที่ระทบระเทือน่อวามสบเรียบร้อยอสัมโยรส่วนรวม วามผิทาอาาำหนไว้ 5 สถาน ือ ประหารีวิ ำุ ัั ปรับ ริบทรัพย์
2. วามผิทาแพ่ ือ ารระทำวามผิามประมวลหมายแพ่ และพาิย์ะไม่มีโทษทาอาา เพราะเป็นเรื่อสิทธิและหน้าที่ โยะารปรับไหมหรือารปรับเป็นเิน เป็น้น
ระบวนารยุิธรรมทาารศาล มี 2 ประเภท
1. ระบวนารยุิธรรมทาอาา ือ ั้นอนในารำเนินารเ้าสู่ารพิาราอศาลอาา
2. ระบวนารยุิธรรมทาแพ่ ือ ั้นอนในารำเนินารเ้าสู่ารพิาราอศาลแพ่
สภาพบุล หมายถึ ารที่เ็ทารลอมาารรภ์มาราแล้วมีีวิอยู่รอ
นิิบุล ือ บุลที่หมายสมมิึ้น เพื่อให้มีานะเป็นนิิบุล มี 6 ประเภท ือ
1. ระทรว ทบว รม
2. วัที่ไ้ทะเบียนาม พ.ร.บ. ส์
3. ห้าหุ้นส่วนที่ทะเบียนแล้ว
4. บริษัทำั
5. สมาม
6. มูลนิธิ
หมายมร มีสาระสำัันี้
. วามหมายอมร มีบรราทรัพย์สินทุนิอผู้ายลอนสิทธิและหน้าที่ที่้อรับผิอบ่าๆ
. ทายาทอผู้มีสิทธิรับมร มีำหน 2 ประาร ือ
1. ทายาทามพินัยรรม
2. ทายาทโยธรรม
) ทายาทที่เป็นู่สมรส มีสิทธิรับมรไ้เสมอแม้ว่าผู้ายะมีทายาทระับใ็าม
) ทายาทที่เป็นาิ มี 6 อันับ ันี้
1. ผู้สืบสันาน ลู หลาน เหลน ลื้อ
2. บิา มารา
3. พี่น้อร่วมบิามารา
4. พี่น้อร่วมบิาเียวันหรือมาราเียวัน
5. ปู่ ย่า า ยาย
6. ลุ ป้า น้า อา
าิที่พ้นา 6 ระับนี้ ไม่มีสิทธิรับมรเลย
หมายแพ่ที่วรรู้
หมายบุล
ารแ้เิ ้อแ้ภายใน 15 วัน หาไม่แ้ะเสีย่าปรับ 200 บาท ถ้าไม่ทราบวัน เือน ปีเิ ให้ถือเอาวัน 1 มรามอทุปีนั้นเป็นปีเิ
ารแ้าย ้อแ้ภายใน 24 ั่วโม ถ้าไม่แ้เสีย่าปรับ 200 บาท
ารั้ื่อ ไม่วรเป็นภาษา่าประเทศ ำอุทาน ำหยาบและ้อไม่พ้ออับพระปรมาภิไธย พระนามราินี พระราทินนาม
ื่อ – สุล ถือเอาทาบิา
สัาิ ถ้าบิาเป็นนไทย หรือเิในไทยถือสัาิไทย หิ่าาิที่เยแ่านับาวไทย
บรรลุนิิภาวะ อายุรบ 20 ปีบริบูร์สมรสเมื่ออายุ 17 ปีึ้นไป
อสัหาริมทรัพย์ ทรัพย์ที่เลื่อนไม่ไ้ เ่น ที่ิน บ้าน โรเรียน ึ่รวมทั้สิ่่าๆ ที่ในอ์ประอบ้วย เ่น รว ิน บริเวนั้น
สัหาริมทรัพย์ ทรัพย์ที่เลื่อนที่ไ้
ารื้อาย ในารทำารื้อาย แลเปลี่ยน หรือทำนิิรรมใๆ เี่ยวับสัหาริมทรัพย์้อมีารทะเบียน่อเ้าพนัาน
โมรรม ือ นิิรรมที่เสียเปล่า ไม่่อให้เิารเปลี่ยนแปลสิทธิใๆ ะเป็นโมะไ้ ้อเิาเนาทำให้เ้าใผิหรือหลอลว
โมียรรม ือ นิิรรมที่สมบูร์นว่าะถูบอล้าโยเิาาร ่มู่ ้อโ ารบอล้าโมียรรม ้อทำภายใน 1 ปี นับาทำสัา
ารื้อาย ือ สัาที่ผู้าย โอนรรมสิทธิ์แห่ทรัพย์ให้ผู้ื้อและผู้ื้อยอมให้ราาให้ผู้ายเป็น้อแลเปลี่ยน
ารฝาาย เป็นารายทรัพย์ที่ลว่าผู้าย อาไถ่ทรัพย์ืนไ้ ถ้าหลุ็ไม่้อฟ้อร้อบัับีใๆ
ารไถ่ทรัพย์ ถ้าสัหาริมทรัพย์ำหนเวลาไ้ไม่เิน 3 ปี ยายเวลาไม่ไ้ถ้าอสัหาริมทรัพย์ำหนเวลาไ้ไม่เิน 10 ปี ยายเวลาไม่ไ้ถ้าไม่ำหนเวลาให้ถือราาเท่าที่ายฝา
ารเ่าทรัพย์ ารเ่าอสัหาริมทรัพย์ไ้ไม่เินรึ่ละ 30 ปี หาผู้เ่าผิสัาิ่อัน 2 รั้ ถือเป็นารผิ้อลผู้ให้เ่าสามารถบอเลิสัา ทรัพย์ะเป็นอเ้าอไ้
ารเ่าื้อ เป็นารลทำสัา โยผู้เ่าอาเปลี่ยนเป็นเ้าอไ้ เมื่อำระ่าเ่าวสุท้าย และให้ผู้ให้เ่ามีสิทธิิอเบี้ย พร้อมเิน้นไ้ไม่เินร้อยละ 15 ่อปี
ารู้ ิอเบี้ยร้อยละไม่เิน 15% ่อปี ถ้าเินปรับ 1,000 บาท หรือำุ 1 ปี และไ้แ่้นอเบี้ยไม่ไ้
ำนอ ไม่้อส่มอบทรัพย์แ่รับำนอ และสัหาริมทรัพย์หรืออสัหาริมทรัพย์้อเป็นบาประเภท เ่น แพะ สัว์ พาหนะ เรือำปั่น
ผู้รับำนอะยึทรัพย์ไ้ในรี
– าส่ิ่อันเิน 5 ปี
– ้อไม่ไปำนอรายื่ออี
– ไม่ไ้แสให้เห็นถึ ำนวน้นำระ่อศาลำนอ
– ำหนราารายละไม่เิน 1,000 บาท ถ้าเิน้อใ้หมายพาิย์แทน
– โรรับำนำถ้า้นไม่เิน 2,000 บาท ิอเบี้ยไ้ร้อยละ 24% ่อปีหรือ
– ร้อยละ 2 ไ้ ถ้ามาว่าิร้อยละ 1.2 , 5 หรืร้อยละ 15 ่อปี
หมายอาา
วามผิลหุ | – ำุไม่เิน 1 เือน ปรับไม่เิน 1,000 บาท หรือทั้ปรับทั้ำ – ถ้าเนามีโทษประหาร หรือำุลอีวิ หรือ 15–20 ปี ถ้าประหาระไ้แ่วามผิ เ่น ่าบุพารี ่าเ้าพนัาน ่าโยไร่รอไว้่อน หรือทำาร่าโหร้าย – ่าโยไม่เนา้อโทษ 3 – 15 ปี – ่าโยประมาท ำุไม่เิน 10 ปี หรือปรับ 20,000 บาท – ถ้าทำร้ายร่าายหรือิใ ำุไม่เิน 1 เือน หรือปรับ 1,000 บาท |
ลัทรัพย์ | – ้อโทษไม่เิน 3 ปี หรือปรับ 6,000 บาท – ถ้าทำให้เสียทรัพย์ ้อโทษ 3 ปี หรือปรับ 6,000 บาท |
ทหาร | – ายไทยอายุ 16 ปีบริบูร์ ้อึ้นบัีอเินภายในเือนพฤศิายนอทุปีที่มีอายุรบ – อายุรบ 21 ปี รับหมายเรียในภูมิลำเนารับราาร 2 ปี ำุ 3 ปี หาไม่ไปรายานัว |
บัรประาน | – ้อร้ออทำบัรั้แ่อายุ 15 ปีบริบูร์ นถึ 70 ปี |
บุลที่ไม่้อทำบัรประาน
1. พระมหาษัริย์ พระราินี
2. พระบรมวศานุวศ์ ั้แ่ั้นพระอ์เ้า
3. อมนรี
4. ้าราารทุฝ่าย
5. ำนัน ผู้ให่บ้าน แพทย์ประำำบล สารวัรำนัน
6. พระภิษุ สามเร นับว นัพร
7. รรมารอิสลามแห่ประเทศไทยและรรมารอิสลามประำัหวั
8. ผู้มีร่าายพิาร เินไม่ไ้ หรือใบ าบอทั้ 2 สอ
9. ิวิปลาส
10. ผู้้อั
ความคิดเห็น