* : Class สมุนไพรศาสตร์ : *

ลำดับตอนที่ #2 : +++Leçon 1. มะนาว...ผักสวนครัวน่ารู้+++

ชื่อวิทยาศาสตร์   Citrus aurantifolia (Christm) Swing. 

ชื่อสามัญ   Lime, Common Lime 

ชื่อวงศ์   Rutaceae 

ชื่อท้องถิ่น 

ทั่วไป  เรียก.... มะนาว 
เชียงใหม่  เรียก.... มะลิว 
ภาคใต้  เรียก.... ลีมานีปีห์ 
ภาคเหนือ เรียก.... หมากฟ้า 
เขมร-สุรินทร์  เรียก.... โกรยชะม้า 
กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี เรียก.... ประนอเกล, มะนอเกละ 

ลักษณะทั่วไป 
...เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ทรงพุ่ม มีหนามตามต้น ก้านใบสั้น ตัวใบรูปร่างกลมรี ขอบใบหยักเล็กน้อย ปลายและโคนใบมน ดอกเล็กสีขาวอมเหลืองกลิ่นหอมอ่อนๆ ผลกลมเปลือกบางเรียบ มีน้ำมาก รสเปรี้ยว เปลือกผลมีน้ำมัน กลิ่นหอม รสขม 


การปลูก 
....ขึ้นได้ในดินทุกชนิด โดยเฉพาะดินร่วนซุยและระบายน้ำได้ดี ควรปลูกในฤดูฝน นิยมปลูกด้วยกิ่งตอน โดยปลูกในหลุมที่ใช้ปุ๋ยหมักรองก้นหลุมก่อน ช่วงที่ปลูกใหม่ๆ ควรรดน้ำทุกวันและไม่ควรโดนแดดมากในช่วงแรกๆ 

สรรพคุณทางยา 
.....เปลือกผลมีรสขม ช่วยขับลม รักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด นำเอาเปลือกของผลสดประมาณครึ่งผล คลึงหรือทุบเล็กน้อยพอให้น้ำมันออก ชงน้ำร้อนดื่มเวลามีอาการ 
.....น้ำมะนาวรักษาอาการไอและขับเสมหะ โดยใช้ผลสดคั้นน้ำจะได้น้ำมะนาวเข้มข้น ใส่เกลือเล็กน้อยจิบบ่อยๆ หรือจะทำเป็นน้ำมะนาวใส่เกลือและน้ำตาล ปรุงให้รสเข้มข้นพอควร ดื่มบ่อยๆ ก็ได้อีกเช่นกัน 
.....น้ำมะนาวผสมดินสอพองใช้ทาบริเวณหัวโน จะทำให้เย็นและยุบลงเร็ว 
คุณค่าทางโภชนาการ ประโยชน์ของน้ำมะนาวที่รู้จักกันดีคือ มีวิตามินซีสูงมาก รักษาโรคเลือดออกตามไรฟันได้ดี แต่วิตามินซีก็สลายตัวได้ง่ายเมื่อถูกความร้อน จึงต้องระมัดระวังในการปรุงอาหาร

ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ 
.....ผิวเปลือกของมะนาวมีน้ำมันหอมระเหยโวลาทิล มีฤทธิ์ขับลม แก้ท้องอืดเฟ้อได้ ส่วนน้ำมะนาวก็มีสารเคมีหลายชนิด เช่น Slaronoid, Organic acid, citral และวิตามินซี ฯลฯ น้ำมะนาวมีฤทธิ์รักษาโรคลักปิดลักเปิดเนื่องจากมีวิตามินซีสูง ส่วนฤทธิ์ในการแก้ไอขับเสมหะโดยกรดที่มีอยู่ในน้ำมะนาวกระตุ้นให้มีการขับน้ำลายออกมา ทำให้เกิดการชุ่มคอ จึงลดอาการไอลงได้ 

ความเชื่อ 
.....ตามตำราพรหมชาติฉบับหลวงกล่าวไว้ว่า มะนาวเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่ควรปลูกไว้ในบริเวณบ้าน โดยกำหนดปลูกทางทิศตะวันตกเหนือ (พายัพ) เพื่อผู้ที่อยู่อาศัยในบ้านจะได้มีความสุขสวัสดี ในบางตำราเล่าว่าเป็นความเชื่อของคนบ้านป่าสมัยก่อน ก่อนผ่านป่าละเมาะผ่านดงจะพกมะนาวหรือมะกรูดติดตัวไปด้วย เพื่อใช้ป้ายจมูกโค กระบือ เพื่อดับกลิ่นสาบเสือ เนื่องจากเวลาโค กระบือ ได้กลิ่นสาบเสือแล้วจะไม่ยอมเดินต่อ 


การบ้านของบทเรียนที่ 1

Q :: บอกชื่อท้องถิ่นของมะนาวมาให้ครบ
A ::
Q :: มะนาวสามารถรักษาอาการใดได้บ้าง
A ::
Q :: ลักษณะทั่วไปของมะนาวมีอะไรบ้าง ยกตัวอย่างมาสัก 5 อย่าง
A ::
Q :: มะนาวสามารถใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง
A :: 
Q :: ตามความเชื่อของตำราพรหมชาติกล่าวไว้เกี่ยวกับมะนาวว่าอย่างไร
A ::