รามเกียรติ์

ลำดับตอนที่ #4 : ทำความรู้จัก...นางสีดา + นางมณโฑ

            นางสีดา มีกายสีนวลจันทร์ ทรงมงกุฎกษัตริย์ นางสีดานี้คือพระลักษมี ชายาของ พระนารายณ์ ลงมาเกิด เพื่อเป็นคู่ของพระรามนั่นเอง และเป็นตัวละครที่สำคัญในเรื่องรามเกียรติ์ตัวหนึ่ง เพราะเป็นตัวการที่ทำให้พระรามต้องทำสงครามล้างผลาญกัน

     นางสีดาเกิดจากการที่นางมณโฑได้กลิ่นข้าวทิพย์ ซึ่งฤาษี ๕ ตน กวนให้แก่ท้าวทศรถ และนางมณโฑเกิดความต้องการมาก ทศกัณฐ์จึงให้นางกากนาสูรแปลงเป็นกา ไปขโมย ข้าวทิพย์นั้นมา โดยได้มาครึ่งก้อน เมื่อนางมณโฑกินข้าวทิพย์นั้น ก็เกิดตั้งครรภ์ขึ้น และเกิดเป็นนางสีดาเมื่อแรกเกิดก็ร้องออกมาว่า “ผลาญราพญ์” ถึงสามครั้ง พิเภกจึงให้คำทำนายแก่ทศกัณฐ์ว่า นางจะเกิดมาเพื่อล้างผลาญเหล่ายักษ์ ทศกัณฐ์จึงส่งให้นำนางสีดาไปใส่ผอบลอยน้ำ บังเอิญฤาษีชนก (ท้าวชนกจักรวรรดิ์) พบเข้าจึงนำมาชุบเลี้ยง โดยฝังดินฝากแม่ธรณีไว้ (จึงถือว่า นางสีดาเป็นลูกแม่ธรณีด้วย) เมื่อครบกำหนด ๑๖ ปี พระฤาษีชนกเกิดเบื่อหน่ายต่อการบวช จึงทำการไถผอบนางสีดาขึ้นมาจากดิน และตั้งชื่อว่า สีดา ซึ่งแปลว่าเกิดจากรอยไถนั่นเอง นางสีดานี้เป็นผู้มีความงดงามยิ่งนัก จนแม้ท้าวมาลีวราช ผู้ทรงอุเบกขายังกล่าวชมทั่วสวรรค์ชั้นฟ้าสุราลัย ไกลกันกับโฉมนางสีดา 

         เมื่อนั้น                                  ท้าวมาลีวราชรังสรรค์                                           
      เห็นนางสีดาวิลาวัลย์                            งามดั่งดวงจันทร์ไม่ราคี                            
      มาตรแม้นถึงองค์พระอุมา                    นางสุชาดาโฉมศรี                                                
      นางสุจิตราเทวี                                      สุนันทา นารี อรทัย                                              
      ทั้งสุธรรมา นงคราญ                            จะเปรียบปานเยาวมาลย์ก็ไม่ได้          
      กระนี้ แลฤาทศกัณฐ์                             จะไม่ผูกพันเสน่หา                                             
      พาโคตรวงศ์ในลงกา                            แสนสุรโยธาวายปราณ

       -----------------------------------------------------------------------------------------

 

นางมณโฑ เดิมทีเป็นกบอาศัยอยู่ข้างอาศรมของพระฤาษี ๔ ตน คือ อนันดา อธิรา วิสูตร และมหาโรมสิงห์ ซึ่งเอ็นดูนางกบจึงป้อนน้ำนมโคที่ฉันเหลือให้นางกบกินเป็นประจำ ต่อมานางนาคซึ่งมีความแค้นพระฤาษีที่เห็นพฤติกรรมอันบัดสีของนางที่ไปสมสู่กับงูดิน จึงต้องการฆ่าปิดปาก โดยการพ่นพิษลงในอ่างน้ำนมตอนเช้าตรู่วันหนึ่ง ซึ่งนางกบเห็นเหตุการณ์พอดี ด้วยความกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ นางกบจึงกระโดดลงไปในอ่างน้ำนมโดนพิษเพื่อตายแทน ฝ่ายพระฤาษีจะมาฉันน้ำนมเห็นกบลอยตายขึ้นอืดสีดำคล้ำ เกิดความสงสัยจึงชุบชีวิตนางกบขึ้นมาไต่ถาม เมื่อทรงทราบความจริง ว่าถึงแม้เป็นสัตว์เดียรัจฉาน แต่ยังมีน้ำใจอันประเสริฐ สมควรชุบชีวิตให้เป็นมนุษย์ที่มีความงดงาม ให้ชื่อว่า “นางมณโฑ” นำไปฝากเป็นสาวใช้พระนางอุมาบนสวรรค์ ภายหลังเป็นมเหสีของพาลีก่อน มีโอรส คือ “องคต” ต่อมาเป็นมเหสีของทศกัณฐ์ มีโอรสคือ “ อินทรชิต” มีธิดา คือ “นางสีดา” เมื่อทศกัณฐ์ตาย พระรามยกให้เป็นชายาของพิเภก บังเอิญมีครรภ์ติดมากับทศกัณฐ์คือ “ ไพนาสุริวงศ์”

พิธีกรรมที่ฤาษีชุบนางกบมี ดังนี้

                    อย่าเลยจะชุบขึ้นเป็นหญิง           จะจัดสิ่งที่งามประสมใส่   
ให้สิ้นโฉมนางฟ้าสุราลัย                           เลิศล้ำกว่าไตรโลกา  
                    ว่าแล้วตั้งกูณฑ์พิธี                                    อาหุดีเพลิงแรงแสงกล้า                  
            สีเหลืองเรืองโรจน์โชติฟ้า                        พระดาบสเข้านั่งทั้งสี่ทิศ        
                  โอมอ่านคาถามหาเวท                             อันวิเศษสำหรับกะลากิจ               
                  เอากบใส่กองเพลิงชวลิต                        แล้วชุบด้วยฤทธิ์พระนักธรรม์      
     เดชพระเวทสิทธิศักดิ์                             พระวิษณุรักษ์รังสรรค์      
      เกิดเป็นกัลยาวิลาวัณย์                           งามวิจิตรพิศพรรณขวัญตา 
     จึ่งให้นามตามชาตินงคราญ                   ชื่อ มณโฑ เยาวมาลย์มารศรี
พระนักสิทธิ์พิศโฉมนางเทวี                  มีลักษณ์เลิศล้ำกัลยา
จึ่งปรึกษากันทั้งสี่องค์                             นางนี้รูปทรงดั่งเรขา 
ควรจักถวายเจ้าโลกา                                 ทั้งจะพ้นนินทาราคี