วงศ์หากิน PSM และสาระดนตรีไทย

ลำดับตอนที่ #59 : [เพลงไทย] เพลงเกร็ด

เพลงเกร็ด

        เพลงเกร็ด เป็นเพลงขนาดย่อม นำมาขับร้องและบรรเลงเป็นเพลงๆ ไป อาจเป็นอัตราจังหวะใดจังหวะหนึ่ง ในชุดของเพลงเถา หรือเป็นเพลงใดเพลงหนึ่งจากชุดเพลงตับ หรือเพลงเรื่องก็ได้  เพลงเกร็ดที่ขับร้องและบรรเลงกันอยู่โดยทั่วๆ ไป มักจะมีบทร้องที่มีความหมาย มีคติ มีความซาบซึ้งประทับใจและมีช่วงทำนองที่มีความไพเราะเป็นพิเศษ  
ตัวอย่างเพลงเกร็ด เช่น เพลงแป๊ะ (สามชั้น) เพลงแขกสาหร่าย (สองชั้น) และเพลงเต่าเห่ (สองชั้น)

เพลงแป๊ะ (สามชั้น)
ทำนอง ของเก่า
คิดไปใจหายไม่วายโศก	เหมือนเดือนดับลับโลกไม่แลเห็น
จะแลเหลียวเปลี่ยวเปล่าเศร้าทรวงเย็น	ไหนจะเว้นโศกาแสนอาดูร
หอมอะไรที่ในสวน	หอมดอกลำดวนกระดังงา
หอมกระถินกลิ่นจำปา	เมื่อเวลาเย็นเอย
อกเอ๋ยหมายเชยก็แลลับ	เหมือนเดือนดับลับโลกก็เห็นสูญ
ยิ่งซ้ำโศกโรคร้ายมาเพิ่มพูน	โอ้จะสูญสิ้นชื่อเจียวฤาเอย
หอมอะไรที่ในดง	หอมดอกประยงค์นางแย้ม
หอมพิกุลยี่สุ่นแซม	หอมไม่แรมโรยเอย
เพลงแขกสาหร่าย
ทำนอง ของเดิม บทร้อง ถนอม นาควัชระ
อันเพลงไทยใช่จะไร้ในคุณค่า	หรือด้วยกว่าเขาอื่นนั้นหาไม่
เพลงของเราก็เสนาะเพราะจับใจ	ทั้งยังเป็นสมบัติไทยสืบเนื่องมา
(สร้อย) โอ้เจ้าดอกจำปาของข้าเอย	สีสวยกระไรเลย กลิ่นหอมชวนเชยชื่นนาสา
ตามสายพระพายพัดมา	หอมกลิ่นจำปา ไม่แพ้บุผผาของใครเลย (เที่ยวกลับ)
เรามีชาติถ้าขาดวัฒนธรรม	สิ่งประจำสำหรับชาติเสียแล้วหนา
ใช่ว่าไทยจะอยู่ได้ในโลกา	อย่าลืมคิดพิจารณาดูให้ดี
(สร้อย) อันชาติไทยต้องไม่กลายไปเป็นอื่น	ไทยต้องยั่งยืนไทยต้องชมชื่นนิยมไทย
ร่วมชีวิตร่วมจิตใจ ร่วมกันใช้ของไทย	อย่าเห็นของใครดีกว่าเอย