ออตโตที่ 3 จอมจักรพรรดิบัลลังก์ฝัน

“Ce corps qui s'appelait et qui s'appelle encore le saint empire romain n'etait en aucune manire ni saint, ni romain, ni empire.”
Essai sur l'histoire generale et sur les moeurs et l'espirit des nations, Chapter 70
Voltaire.

“จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์นั้นมิได้ศักดิ์สิทธิ์, แลมิได้เป็นโรมัน, มิได้เป็นแม้กระทั่งจักรวรรดิ”
ความเรียงว่าด้วยประวัติศาสตร์และจิตวิญญาณแห่งประชาชาติ บทที่ 70
วอลแตร์