คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #4 : เน้น
84/1, 183 วไ 177
มารา ๘๔[๕๒] ารวินิัยปัหา้อเท็ริในีใะ้อระทำโยอาศัยพยานหลัานในสำนวนีนั้น เว้นแ่
(๑) ้อเท็ริึ่รู้ันอยู่ทั่วไป
(๒) ้อเท็ริึ่ไม่อาโ้แย้ไ้ หรือ
(๓) ้อเท็ริทีู่่วามรับหรือถือว่ารับันแล้วในศาล
มารา ๘๔/๑[๕๓] ู่วามฝ่ายใล่าวอ้า้อเท็ริเพื่อสนับสนุนำู่วามอน ใหู้่วามฝ่ายนั้นมีภาระารพิสูน์้อเท็รินั้น แ่ถ้ามี้อสันนิษานไว้ในหมายหรือมี้อสันนิษานที่วระเป็นึ่ปราาสภาพปิธรรมาอเหุาร์เป็นุแู่่วามฝ่ายใ ู่วามฝ่ายนั้น้อพิสูน์เพียว่านไ้ปิบัิามเื่อนไแห่ารที่นะไ้รับประโยน์า้อสันนิษานนั้นรบถ้วนแล้ว
มารา ๑๘๓[๑๒๙] ในวันี้สอสถาน ใหู้่วามมาศาล และให้ศาลรวำู่วามและำแถลอู่วาม แล้วนำ้ออ้า ้อเถีย ที่ปราในำู่วามและำแถลอู่วามเทียบันู และสอบถามู่วามทุฝ่ายถึ้ออ้า ้อเถีย และพยานหลัานที่ะยื่น่อศาลว่าฝ่ายใยอมรับหรือโ้แย้้ออ้า ้อเถียนั้นอย่าไร ้อเท็ริใทีู่่วามยอมรับัน็เป็นอันยุิไปามนั้น ส่วน้อหมายหรือ้อเท็ริทีู่่วามฝ่ายหนึ่ยึ้นอ้าแ่ำู่วามฝ่ายอื่นไม่รับและเี่ยวเนื่อโยรับประเ็น้อพิพาทามำู่วามให้ศาลำหนไว้เป็นประเ็น้อพิพาท และำหนใหู้่วามฝ่ายในำพยานหลัานมาสืบในประเ็น้อใ่อนหรือหลั็ไ้
ในารสอบถามู่วามามวรรหนึ่ ู่วามแ่ละฝ่าย้ออบำถามที่ศาลถามเอหรือถามามำออู่วามฝ่ายอื่น เี่ยวับ้อเท็ริทีู่่วามฝ่ายอื่นยึ้นเป็น้ออ้า ้อเถีย และพยานหลัาน่า ๆ ทีู่่วามะยื่น่อศาล ถ้าู่วามฝ่ายใไม่อบำถามเี่ยวับ้อเท็ริใ หรือปิเสธ้อเท็ริใโยไม่มีเหุผลอันสมวร ให้ถือว่ายอมรับ้อเท็รินั้นแล้ว เว้นแู่่วามฝ่ายนั้นไม่อยู่ในวิสัยที่ะอบหรือแสเหุผลแห่ารปิเสธไ้ในะนั้น
ู่วามมีสิทธิั้านว่าประเ็น้อพิพาทหรือหน้าที่นำสืบที่ศาลำหนไว้นั้นไม่ถู้อ โยแถล้วยวาา่อศาลในะนั้นหรือยื่นำร้อ่อศาลภายในเ็วันนับแ่วันที่ศาลสั่ำหนประเ็น้อพิพาทหรือหน้าที่นำสืบ ให้ศาลี้าำั้านนั้น่อนวันสืบพยาน ำี้าำั้านัล่าวให้อยู่ภายใ้บัับมารา ๒๒๖
มารา ๑๗๗ เมื่อไ้ส่หมายเรียและำฟ้อให้ำเลยแล้ว ให้ำเลยทำำให้ารเป็นหนัสือยื่น่อศาลภายในสิบห้าวัน[๑๒๔]
ให้ำเลยแสโยัแ้ในำให้ารว่า ำเลยยอมรับหรือปิเสธ้ออ้าอโท์ทั้สิ้นหรือแ่บาส่วน รวมทั้เหุแห่ารนั้น
ำเลยะฟ้อแย้มาในำให้าร็ไ้ แ่ถ้าฟ้อแย้นั้นเป็นเรื่ออื่นไม่เี่ยวับำฟ้อเิมแล้ว ให้ศาลสั่ให้ำเลยฟ้อเป็นี่าหา
ให้ศาลรวูำให้ารนั้นแล้วสั่ให้รับไว้ หรือให้ืนไปหรือสั่ไม่รับามที่บััิไว้ในมารา ๑๘
บทบััิแห่มารานี้ ให้ใ้บัับแ่บุลภายนอที่ถูเรียเ้ามาเป็นผู้ร้อสอามมารา ๕๗ (๓) โยอนุโลม
้อ 2 ารนำพยานเอสารเ้าสืบ (ป.วิ.พ.)2.1 ้อยื่นบัีระบุพยาน 88 (พยานทุนิ)
มารา ๘๘[๕๔] เมื่อู่วามฝ่ายใมีวามำนที่ะอ้าอิเอสารบับใหรือำเบิวามอพยานนใ หรือมีวามำนที่ะให้ศาลรวบุล วัถุ สถานที่ หรืออ้าอิวามเห็นอผู้เี่ยวาที่ศาลั้หรือวามเห็นอผู้มีวามรู้เี่ยวา เพื่อเป็นพยานหลัานสนับสนุน้ออ้าหรือ้อเถียอน ใหู้่วามฝ่ายนั้นยื่นบัีระบุพยาน่อศาล่อนวันสืบพยานไม่น้อยว่าเ็วัน โยแสเอสารหรือสภาพอเอสารที่ะอ้า และรายื่อ ที่อยู่อบุล ผู้มีวามรู้เี่ยวา วัถุ หรือสถานที่ึู่่วามฝ่ายนั้นระบุอ้าเป็นพยานหลัาน หรืออให้ศาลไปรว หรืออให้ั้ผู้เี่ยวาแล้วแ่รี พร้อมทั้สำเนาบัีระบุพยานัล่าวในำนวนที่เพียพอ เพื่อใหู้่วามฝ่ายอื่นมารับไปาเ้าพนัานศาล[๕๕]
ถ้าู่วามฝ่ายใมีวามำนะยื่นบัีระบุพยานเพิ่มเิม ให้ยื่นำแถลอระบุพยานเพิ่มเิม่อศาลพร้อมับบัีระบุพยานเพิ่มเิมและสำเนาบัีระบุพยานเพิ่มเิมัล่าวไ้ภายในสิบห้าวันนับแ่วันสืบพยาน
เมื่อระยะเวลาที่ำหนให้ยื่นบัีระบุพยานามวรรหนึ่หรือวรรสอ แล้วแ่รี ไ้สิ้นสุลแล้ว ถ้าู่วามฝ่ายใึ่ไ้ยื่นบัีระบุพยานไว้แล้ว มีเหุอันสมวรแสไ้ว่านไม่สามารถทราบไ้ว่า้อนำพยานหลัานบาอย่ามาสืบเพื่อประโยน์อน หรือไม่ทราบว่าพยานหลัานบาอย่าไ้มีอยู่ หรือมีเหุอันสมวรอื่นใ หรือถ้าู่วามฝ่ายใึ่มิไ้ยื่นบัีระบุพยานแสให้เป็นที่พอใแ่ศาลไ้ว่า มีเหุอันสมวรที่ไม่สามารถยื่นบัีระบุพยานามำหนเวลาัล่าวไ้ ู่วามฝ่ายนั้นอายื่นำร้อออนุาอ้าพยานหลัานเ่นว่านั้น่อศาลพร้อมับบัีระบุพยานและสำเนาบัีระบุพยานัล่าวไม่ว่าเวลาใ ๆ ่อนพิพาษาี และถ้าศาลเห็นว่า เพื่อให้ารวินิัยี้า้อสำัแห่ประเ็นเป็นไปโยเที่ยธรรม ำเป็นะ้อสืบพยานหลัานเ่นว่านั้น ็ให้ศาลอนุาามำร้อ
มารา ๙๐[๕๗] ใหู้่วามฝ่ายที่อ้าอิเอสารเป็นพยานหลัานเพื่อสนับสนุน้ออ้าหรือ้อเถียอนามมารา ๘๘ วรรหนึ่ ยื่น่อศาลและส่ใหู้่วามฝ่ายอื่นึ่สำเนาเอสารนั้น่อนวันสืบพยานไม่น้อยว่าเ็วัน
ในรีทีู่่วามฝ่ายใยื่นำแถลหรือำร้อออนุาอ้าอิเอสารเป็นพยานหลัานามมารา ๘๘ วรรสอหรือวรรสาม ให้ยื่น่อศาลและส่ใหู้่วามฝ่ายอื่นึ่สำเนาเอสารนั้นพร้อมับารยื่นำแถลหรือำร้อัล่าว เว้นแ่ศาละอนุาให้ยื่นสำเนาเอสารภายหลัเมื่อมีเหุอันสมวร
ู่วามฝ่ายที่อ้าอิพยานหลัานไม่้อยื่นสำเนาเอสาร่อศาล และไม่้อส่สำเนาเอสารใหู้่วามฝ่ายอื่นในรีั่อไปนี้
(๑) เมื่อู่วามฝ่ายใอ้าอิเอสารเป็นุึู่่วามฝ่ายอื่นทราบีอยู่แล้วหรือสามารถรวราให้ทราบไ้โย่ายถึวามมีอยู่และวามแท้ริแห่เอสารนั้น เ่น หมายโ้อบระหว่าู่วามในี หรือสมุบัีาร้า และสมุบัีอธนาารหรือเอสารในสำนวนีเรื่ออื่น
(๒) เมื่อู่วามฝ่ายใอ้าอิเอสารบับเียวหรือหลายบับที่อยู่ในวามรอบรออู่วามฝ่ายอื่นหรืออบุลภายนอ
(๓) ถ้าารัสำเนาเอสาระทำให้ระบวนพิาราล่า้าเป็นที่เสื่อมเสียแู่่วามึ่อ้าอิเอสารนั้น หรือมีเหุผลแสว่าไม่อาัสำเนาเอสารให้เสร็ภายในำหนเวลาที่ให้ยื่นสำเนาเอสารนั้น
รีาม (๑) หรือ (๓) ใหู้่วามฝ่ายที่อ้าอิเอสารยื่นำอฝ่ายเียวโยทำเป็นำร้อ่อศาล ออนุาารยื่นสำเนาเอสารนั้นและอยื่น้นบับเอสารแทน เพื่อให้ศาลหรือู่วามฝ่ายอื่นรวูามเื่อนไที่ศาลเห็นสมวรำหน
รีาม (๒) ใหู้่วามฝ่ายที่อ้าอิเอสารอให้ศาลมีำสั่เรียเอสารนั้นมาาผู้รอบรอามมารา ๑๒๓ โย้อยื่นำร้อ่อศาลภายในำหนเวลาามวรรหนึ่หรือวรรสอ แล้วแ่รี และใหู้่วามฝ่ายนั้นมีหน้าที่ิามเพื่อให้ไ้เอสารัล่าวมาภายในเวลาที่ศาลำหน
(หาไม่ทำาม 2.1 หรือ 2.2 ะทำให้ศาลไม่รับฟั าม 87 (2) )
มารา ๘๗ ห้ามมิให้ศาลรับฟัพยานหลัานใเว้นแ่
(๑) พยานหลัานนั้นเี่ยวถึ้อเท็ริทีู่่วามฝ่ายหนึ่ฝ่ายใในีะ้อนำสืบ และ
(๒) ู่วามฝ่ายที่อ้าพยานหลัานไ้แสวามำนที่ะอ้าอิพยานหลัานนั้นัที่บััิไว้ในมารา ๘๘ และ ๙๐ แ่ถ้าศาลเห็นว่า เพื่อประโยน์แห่วามยุิธรรม ำเป็นะ้อสืบพยานหลัานอันสำัึ่เี่ยวับประเ็น้อสำัในี โยฝ่าฝืน่อบทบััิออนุมารานี้ ให้ศาลมีอำนารับฟัพยานหลัานเ่นว่านั้นไ้
มารา ๙๓[๕๘] ารอ้าเอสารเป็นพยานหลัานให้ยอมรับฟัไ้เพาะ้นบับเอสารเท่านั้น เว้นแ่
(๑) เมื่อู่วามที่เี่ยว้อทุฝ่ายลันว่าสำเนาเอสารนั้นถู้อแล้วให้ศาลยอมรับฟัสำเนาเ่นว่านั้นเป็นพยานหลัาน
(๒) ถ้า้นบับเอสารนำมาไม่ไ้ เพราะถูทำลายโยเหุสุวิสัย หรือสูหาย หรือไม่สามารถนำมาไ้โยประารอื่น อันมิใ่เิาพฤิาร์ที่ผู้อ้า้อรับผิอบ หรือเมื่อศาลเห็นว่าเป็นรีำเป็นและเพื่อประโยน์แห่วามยุิธรรมที่ะ้อสืบสำเนาเอสารหรือพยานบุลแทน้นบับเอสารที่นำมาไม่ไ้นั้น ศาละอนุาให้นำสำเนาหรือพยานบุลมาสืบ็ไ้
(๓) ้นบับเอสารที่อยู่ในวามอารัาหรือในวามวบุมอทาราารนั้นะนำมาแสไ้่อเมื่อไ้รับอนุาาทาราารที่เี่ยว้อเสีย่อน อนึ่ สำเนาเอสารึ่ผู้มีอำนาหน้าที่ไ้รับรอว่าถู้อแล้ว ให้ถือว่าเป็นอันเพียพอในารที่ะนำมาแส เว้นแ่ศาละไ้ำหนเป็นอย่าอื่น
(๔) เมื่อู่วามฝ่ายที่ถูู่วามอีฝ่ายหนึ่อ้าอิเอสารมาเป็นพยานหลัานยันนมิไ้ั้านารนำเอสารนั้นมาสืบามมารา ๑๒๕ ให้ศาลรับฟัสำเนาเอสารเ่นว่านั้นเป็นพยานหลัานไ้ แ่ทั้นี้ไม่ัอำนาศาลามมารา ๑๒๕ วรรสาม
มารา ๙๔ เมื่อใมีหมายบัับให้้อมีพยานเอสารมาแส ห้ามมิให้ศาลยอมรับฟัพยานบุลในรีอย่าใอย่าหนึ่ั่อไปนี้ แม้ถึว่าู่วามอีฝ่ายหนึ่ะไ้ยินยอม็ี
() อสืบพยานบุลแทนพยานเอสาร เมื่อไม่สามารถนำเอสารมาแส
() อสืบพยานบุลประอบ้ออ้าอย่าใอย่าหนึ่ เมื่อไ้นำเอสารมาแสแล้วว่า ยัมี้อวามเพิ่มเิม ัทอน หรือเปลี่ยนแปลแ้ไ้อวามในเอสารนั้นอยู่อี
แ่ว่าบทบััิแห่มารานี้ มิให้ใ้บัับในรีที่บััิไว้ในอนุมารา (๒) แห่มารา ๙๓ และมิให้ถือว่าเป็นารัสิทธิู่วามในอันที่ะล่าวอ้าและนำพยานบุลมาสืบประอบ้ออ้าว่า พยานเอสารที่แสนั้นเป็นเอสารปลอมหรือไม่ถู้อทั้หม หรือแ่บาส่วน หรือสัาหรือหนี้อย่าอื่นที่ระบุไว้ในเอสารนั้นไม่สมบูร์ หรือู่วามอีฝ่ายหนึ่ีวามหมายผิ
มารา ๑๒๕[๘๓] ู่วามฝ่ายที่ถูอีฝ่ายหนึ่อ้าอิเอสารมาเป็นพยานหลัานยันนอาั้านารนำเอสารนั้นมาสืบโยเหุที่ว่าไม่มี้นบับหรือ้นบับนั้นปลอมทั้บับหรือบาส่วน หรือสำเนานั้นไม่ถู้อับ้นบับ โยั้าน่อศาล่อนารสืบพยานเอสารนั้นเสร็
ถ้าู่วามึ่ประส์ะั้านมีเหุผลอันสมวรที่ไม่อาทราบไ้่อนารสืบพยานเอสารนั้นเสร็ว่า้นบับเอสารนั้นไม่มี หรือเอสารนั้นปลอม หรือสำเนาไม่ถู้อ ู่วามนั้นอายื่นำร้อออนุาั้านารอ้าเอสารมาสืบัล่าว้า้น่อศาล ไม่ว่าเวลาใ่อนศาลพิพาษา ถ้าศาลเห็นว่าู่วามนั้นไม่อาย้อั้านไ้่อนนั้น และำอนั้นมีเหุผลฟัไ้ ็ให้ศาลมีำสั่อนุาามำอ
ถ้าู่วามึ่ประส์ะั้านไม่ั้านารอ้าเอสารเสีย่อนารสืบพยานเอสารนั้นเสร็ หรือศาลไม่อนุาให้ั้านภายหลันั้น ห้ามมิใหู้่วามนั้นั้านารมีอยู่ และวามแท้ริอเอสารนั้น หรือวามถู้อแห่สำเนาเอสารนั้น แ่ทั้นี้ ไม่ัอำนาอศาลในอันที่ะไ่สวนและี้าในเรื่อารมีอยู่ วามแท้ริ หรือวามถู้อเ่นว่านั้น ในเมื่อศาลเห็นสมวร และไม่ัสิทธิอู่วามนั้นที่ะอ้าว่าสัาหรือหนี้ที่ระบุไว้ในเอสารนั้นไม่สมบูร์หรือู่วามอีฝ่ายหนึ่ีวามหมายผิ
มารา ๙๕ ห้ามมิให้ยอมรับฟัพยานบุลใเว้นแ่บุลนั้น
(๑) สามารถเ้าใและอบำถามไ้ และ
(๒) เป็นผู้ที่ไ้เห็น ไ้ยิน หรือทราบ้อวามเี่ยวในเรื่อที่ะให้ารเป็นพยานนั้นมา้วยนเอโยร แ่วามใน้อนี้ให้ใ้ไ้่อเมื่อไม่มีบทบััิแห่หมายโยัแ้หรือำสั่อศาลว่าให้เป็นอย่าอื่น
ถ้าศาลไม่ยอมรับไว้ึ่ำเบิวามอบุลใ เพราะเห็นว่าบุลนั้นะเป็นพยานหรือให้ารัล่าว้า้นไม่ไ้ และู่วามฝ่ายที่เี่ยว้อร้อั้าน่อนที่ศาละำเนินี่อไป ให้ศาลรายานระบุนามพยาน เหุผลที่ไม่ยอมรับและ้อั้านอู่วามฝ่ายที่เี่ยว้อไว้ ส่วนเหุผลทีู่่วามฝ่ายั้านยึ้นอ้านั้น ให้ศาลใุ้ลพินิลไว้ในรายานหรือำหนใหู้่วามฝ่ายนั้นยื่นำแถล่อศาลเพื่อรวมไว้ในสำนวน
3.1 ารนำพยานบุลเ้าสืบ (ลุ่ม ป.วิ.พ.)
มารา ๘๘[๕๔] เมื่อู่วามฝ่ายใมีวามำนที่ะอ้าอิเอสารบับใหรือำเบิวามอพยานนใ หรือมีวามำนที่ะให้ศาลรวบุล วัถุ สถานที่ หรืออ้าอิวามเห็นอผู้เี่ยวาที่ศาลั้หรือวามเห็นอผู้มีวามรู้เี่ยวา เพื่อเป็นพยานหลัานสนับสนุน้ออ้าหรือ้อเถียอน ใหู้่วามฝ่ายนั้นยื่นบัีระบุพยาน่อศาล่อนวันสืบพยานไม่น้อยว่าเ็วัน โยแสเอสารหรือสภาพอเอสารที่ะอ้า และรายื่อ ที่อยู่อบุล ผู้มีวามรู้เี่ยวา วัถุ หรือสถานที่ึู่่วามฝ่ายนั้นระบุอ้าเป็นพยานหลัาน หรืออให้ศาลไปรว หรืออให้ั้ผู้เี่ยวาแล้วแ่รี พร้อมทั้สำเนาบัีระบุพยานัล่าวในำนวนที่เพียพอ เพื่อใหู้่วามฝ่ายอื่นมารับไปาเ้าพนัานศาล[๕๕]
ถ้าู่วามฝ่ายใมีวามำนะยื่นบัีระบุพยานเพิ่มเิม ให้ยื่นำแถลอระบุพยานเพิ่มเิม่อศาลพร้อมับบัีระบุพยานเพิ่มเิมและสำเนาบัีระบุพยานเพิ่มเิมัล่าวไ้ภายในสิบห้าวันนับแ่วันสืบพยาน
เมื่อระยะเวลาที่ำหนให้ยื่นบัีระบุพยานามวรรหนึ่หรือวรรสอ แล้วแ่รี ไ้สิ้นสุลแล้ว ถ้าู่วามฝ่ายใึ่ไ้ยื่นบัีระบุพยานไว้แล้ว มีเหุอันสมวรแสไ้ว่านไม่สามารถทราบไ้ว่า้อนำพยานหลัานบาอย่ามาสืบเพื่อประโยน์อน หรือไม่ทราบว่าพยานหลัานบาอย่าไ้มีอยู่ หรือมีเหุอันสมวรอื่นใ หรือถ้าู่วามฝ่ายใึ่มิไ้ยื่นบัีระบุพยานแสให้เป็นที่พอใแ่ศาลไ้ว่า มีเหุอันสมวรที่ไม่สามารถยื่นบัีระบุพยานามำหนเวลาัล่าวไ้ ู่วามฝ่ายนั้นอายื่นำร้อออนุาอ้าพยานหลัานเ่นว่านั้น่อศาลพร้อมับบัีระบุพยานและสำเนาบัีระบุพยานัล่าวไม่ว่าเวลาใ ๆ ่อนพิพาษาี และถ้าศาลเห็นว่า เพื่อให้ารวินิัยี้า้อสำัแห่ประเ็นเป็นไปโยเที่ยธรรม ำเป็นะ้อสืบพยานหลัานเ่นว่านั้น ็ให้ศาลอนุาามำร้อ
มารา ๑๐๖[๖๙] ในรีทีู่่วามฝ่ายใไม่สามารถนำพยานอนมาศาลไ้เอ ู่วามฝ่ายนั้นอาอ่อศาล่อนวันสืบพยานให้ออหมายเรียพยานนั้นมาศาลไ้ โยศาลอาใหู้่วามฝ่ายนั้นแถลถึวามเี่ยวพันอพยานับ้อเท็ริในีอันำเป็นที่ะ้อออหมายเรียพยานัล่าว้วยและ้อส่หมายเรียพร้อมสำเนาำแถลอผู้อให้พยานรู้ล่วหน้าอย่าน้อยสามวัน
หมายเรียพยาน้อมี้อวามันี้
(๑) ื่อและำบลที่อยู่อพยาน ื่อู่วาม ศาล และทนายวามฝ่ายผู้อ
(๒) สถานที่และวันเวลาึ่พยานะ้อไป
(๓) ำหนโทษที่ะ้อรับในรีที่ไม่ไปามหมายเรียหรือเบิวามเท็
ถ้าศาลเห็นว่าพยานะไม่สามารถเบิวามไ้โยมิไ้ระเรียม ศาละแ้้อเท็ริึ่พยานอาถูัถามลไว้ในหมายเรีย้วย็ไ้
มารา ๑๐๖/๑[๗๐] ห้ามมิให้ออหมายเรียพยานั่อไปนี้
(๑) พระมหาษัริย์ พระราินี พระรัทายาท หรือผู้สำเร็ราารแทนพระอ์ไม่ว่าในรีใ ๆ
(๒) พระภิษุและสามเรในพุทธศาสนา ไม่ว่าในรีใ ๆ
(๓) ผู้ที่ไ้รับเอสิทธิ์หรือวามุ้มันามหมาย
ในรีาม (๒) และ (๓) ให้ศาลหรือผู้พิพาษาที่รับมอบ หรือศาลที่ไ้รับแ่ั้ออำบอล่าวว่าะสืบพยานนั้น สถานที่และวันเวลาใแทนารออหมายเรีย โยในรีาม (๒) ให้ส่ไปยัพยาน ส่วนาม (๓) ให้ส่ำบอล่าวไปยัสำนัานศาลยุิธรรมเพื่อำเนินารามบทบััิว่า้วยารนั้น หรือามหลัหมายระหว่าประเทศ
มารา ๑๑๔ ห้ามไม่ให้พยานเบิวาม่อหน้าพยานอื่นที่ะเบิวามภายหลัและศาลมีอำนาที่ะสั่พยานอื่นที่อยู่ในห้อพิาราให้ออไปเสียไ้
แ่ถ้าพยานนใเบิวามโยไ้ฟัำพยานน่อนเบิวาม่อหน้านมาแล้ว และู่วามอีฝ่ายหนึ่อ้าว่าศาลไม่วรฟัำเบิวามเ่นว่านี้ เพราะเป็นารผิระเบียบถ้าศาลเห็นว่าำเบิวามเ่นว่านี้เป็นที่เื่อฟัไ้ หรือมิไ้เปลี่ยนแปลไปโยไ้ฟัำเบิวามอพยานน่อน หรือไม่สามารถทำให้ำวินิัยี้าอศาลเปลี่ยนแปลไปไ้ ศาละไม่ฟัว่าำเบิวามเ่นว่านี้เป็นผิระเบียบ็ไ้
มารา ๑๑๒[๗๓] ่อนเบิวามพยานทุน้อสาบานนามลัทธิศาสนาหรือารีประเพีแห่าิอน หรือล่าวำปิาว่าะให้ารามวามสัย์ริเสีย่อน เว้นแ่
(๑) พระมหาษัริย์ พระราินี พระรัทายาท หรือผู้สำเร็ราารแทนพระอ์
(๒) บุลที่มีอายุ่ำว่าสิบห้าปี หรือบุลที่ศาลเห็นว่าหย่อนวามรู้สึผิและอบ
(๓) พระภิษุและสามเรในพุทธศาสนา
(๔) บุลึู่่วามทั้สอฝ่ายลันว่าไม่้อให้สาบานหรือล่าวำปิา
มารา ๑๑๗[๗๕] ู่วามฝ่ายที่อ้าพยานอบที่ะั้้อัถามพยานไ้ในทันใที่พยานไ้สาบานนและแสนามมารา ๑๑๒ และ ๑๑๖ แล้ว หรือถ้าศาลเป็นผู้ัถามพยาน่อน ็ใหู้่วามัถามไ้่อเมื่อศาลไ้ัถามเสร็แล้ว
เมื่อู่วามฝ่ายที่้ออ้าพยานไ้ัถามพยานเสร็แล้ว ู่วามอีฝ่ายหนึ่อบที่ะถาม้านพยานนั้นไ้
เมื่อไ้ถาม้านพยานเสร็แล้ว ู่วามฝ่ายที่อ้าพยานอบที่ะถามิไ้
เมื่อไ้ถามิพยานเสร็แล้ว ห้ามมิใหู้่วามฝ่ายใัถามพยานอี เว้นแ่ะไ้รับอนุาาศาล ถ้าู่วามฝ่ายใไ้รับอนุาให้ถามพยานไ้ัล่าวนี้ ู่วามอีฝ่ายหนึ่ย่อมถาม้านพยานไ้อีใน้อที่เี่ยวับำถามนั้น
ู่วามที่ระบุพยานนใไว้ ะไม่ิใสืบพยานนนั้น็ไ้ ในเมื่อพยานนนั้นยัมิไ้เบิวามาม้อถามอศาล หรืออู่วามฝ่ายที่อ้า แ่ถ้าพยานไ้เริ่มเบิวามแล้วพยานอาถูถาม้านหรือถามิไ้
ถ้าพยานเบิวามเป็นปรปัษ์แู่่วามฝ่ายที่อ้านมา ู่วามฝ่ายนั้นอาออนุา่อศาลเพื่อัถามพยานนั้นเสมือนหนึ่พยานนั้นเป็นพยานึู่่วามอีฝ่ายหนึ่อ้ามา
ารัถามพยาน็ี ารั้านพยาน็ี ารถามิพยาน็ี ถ้าู่วามนใไ้ั้ทนายวามไว้หลายน ให้ทนายวามนเียวเป็นผู้ถาม เว้นแ่ศาละเห็นสมวรเป็นอย่าอื่น
มารา ๑๑๘ ในารทีู่่วามฝ่ายที่อ้าพยานะัถามพยาน็ี หรือถามิพยาน็ี ห้ามมิใหู้่วามฝ่ายนั้นใ้ำถามนำ เว้นแู่่วามอีฝ่ายหนึ่ยินยอมหรือไ้รับอนุาาศาล
ในารทีู่่วามฝ่ายที่อ้าพยานะถามิพยาน ห้ามมิใหู้่วามฝ่ายนั้นใ้ำถามอื่นในอาำถามที่เี่ยวับำพยานเบิวามอบำถาม้าน
ไม่ว่าในรีใ ๆ ห้ามไม่ใหู้่วามฝ่ายใฝ่ายหนึ่ถามพยาน้วย
(๑) ำถามอันไม่เี่ยวับประเ็นแห่ี
(๒) ำถามที่อาทำให้พยาน หรือู่วามอีฝ่ายหนึ่หรือบุลภายนอ้อรับโทษทาอาา หรือำถามที่เป็นหมิ่นประมาทพยาน เว้นแ่ำถามเ่นว่านั้นเป็น้อสาระสำัในอันที่ะี้า้อพิพาท
ถ้าู่วามฝ่ายใฝ่ายหนึ่ถามพยานฝ่าฝืน่อบทบััิแห่มารานี้ เมื่อศาลเห็นสมวร หรือเมื่อู่วามอีฝ่ายหนึ่ร้อั้าน ศาลมีอำนาที่ะี้าว่าวรให้ใ้ำถามนั้นหรือไม่ ในรีเ่นนี้ ถ้าู่วามฝ่ายที่เี่ยว้อั้านำี้าอศาล ่อนที่ศาละำเนินี่อไป ให้ศาลไว้ในรายานึ่ำถามและ้อั้าน ส่วนเหุทีู่่วามั้านยึ้นอ้านั้นให้ศาลใุ้ลพินิลไว้ในรายาน หรือำหนใหู้่วามฝ่ายนั้นยื่นำแถลเป็นหนัสือเพื่อรวมไว้ในสำนวน
มารา ๑๒๑ ในารนั่พิาราทุรั้ เมื่อพยานนใเบิวามแล้ว ให้ศาลอ่านำเบิวามนั้นให้พยานฟั และให้พยานลลายมือื่อไว้ัที่บััิไว้ในมารา ๔๙ และ ๕๐
วามในวรรหนึ่ไม่ใ้บัับับรีที่มีารใ้บันทึถ้อยำแทนารเบิวามอพยานามมารา ๑๒๐/๑ หรือมารา ๑๒๐/๒ หรือรีที่มีารสืบพยานโยใ้ระบบารประุมทาอภาพามมารา ๑๒๐/๔ หรือรีที่มีารบันทึารเบิวามอพยานโยใ้วิธีารบันทึลในวัสุึ่สามารถถ่ายทอออเป็นภาพหรือเสียหรือโยใ้วิธีารอื่นใึู่่วามและพยานสามารถรวสอบถึวามถู้ออบันทึารเบิวามนั้นไ้ แ่ถ้าู่วามฝ่ายใฝ่ายหนึ่หรือพยานอรวูบันทึารเบิวามอพยานนั้น ให้ศาลัให้มีารรวูบันทึารเบิวามนั้น
มารา ๑๒๐/๑[๗๖] เมื่อู่วามฝ่ายใฝ่ายหนึ่มีำร้อและู่วามอีฝ่ายไม่ั้าน และศาลเห็นสมวรศาลอาอนุาใหู้่วามฝ่ายที่มีำร้อเสนอบันทึถ้อยำทั้หมหรือแ่บาส่วนอผู้ที่นประส์ะอ้าเป็นพยานยืนยัน้อเท็ริหรือวามเห็นอผู้ให้ถ้อยำ่อศาลแทนารัถามผู้ให้ถ้อยำเป็นพยาน่อหน้าศาลไ้
ู่วามที่ประส์ะเสนอบันทึถ้อยำแทนารัถามพยานัล่าวามวรรหนึ่ ะ้อยื่นำร้อแสวามำนพร้อมเหุผล่อศาล่อนวันี้สอสถาน หรือ่อนวันสืบพยาน ในรีที่ไม่มีารี้สอสถาน และให้ศาลพิาราำหนระยะเวลาทีู่่วามะ้อยื่นบันทึถ้อยำัล่าว่อศาลและส่สำเนาบันทึถ้อยำนั้นใหู้่วามอีฝ่ายหนึ่ทราบล่วหน้าไม่น้อยว่าเ็วัน่อนวันสืบพยานนนั้น เมื่อมีารยื่นบันทึถ้อยำ่อศาลแล้วู่วามที่ยื่นไม่อาอถอนบันทึถ้อยำนั้น บันทึถ้อยำนั้นเมื่อพยานเบิวามรับรอแล้วให้ถือว่าเป็นส่วนหนึ่อำเบิวามอบำัถาม
ให้ผู้ให้ถ้อยำมาศาลเพื่อเบิวามอบำัถามเพิ่มเิม อบำถาม้าน และำถามิอู่วามหาผู้ให้ถ้อยำไม่มาศาล ให้ศาลปิเสธที่ะรับฟับันทึถ้อยำอผู้นั้นเป็นพยานหลัานในีแ่ถ้าศาลเห็นว่าเป็นรีำเป็นหรือมีเหุสุวิสัยที่ผู้ให้ถ้อยำไม่สามารถมาศาลไ้ และเพื่อประโยน์แห่วามยุิธรรม ะรับฟับันทึถ้อยำที่ผู้ให้ถ้อยำมิไ้มาศาลนั้นประอบพยานหลัานอื่น็ไ้
ในรีทีู่่วามลันให้ผู้ให้ถ้อยำไม่้อมาศาล หรือู่วามอีฝ่ายหนึ่ยินยอมหรือไม่ิใถาม้าน ให้ศาลรับฟับันทึถ้อยำัล่าวเป็นพยานหลัานในีไ้
มารา ๒๒๖ พยานวัถุ พยานเอสาร หรือพยานบุลึ่น่าะพิสูน์ไ้ว่าำเลยมีผิหรือบริสุทธิ์ ให้อ้าเป็นพยานหลัานไ้ แ่้อเป็นพยานนิที่มิไ้เิึ้นาารูใ มีำมั่นสัา ู่เ็ หลอลวหรือโยมิอบประารอื่น และให้สืบามบทบััิแห่ประมวลหมายนี้หรือหมายอื่นอันว่า้วยารสืบพยาน
มารา ๒๒๖/๑[๑๔๖] ในรีที่วามปราแ่ศาลว่า พยานหลัานใเป็นพยานหลัานที่เิึ้นโยอบแ่ไ้มาเนื่อาารระทำโยมิอบ หรือเป็นพยานหลัานที่ไ้มาโยอาศัย้อมูลที่เิึ้นหรือไ้มาโยมิอบ ห้ามมิให้ศาลรับฟัพยานหลัานนั้น เว้นแ่ารรับฟัพยานหลัานนั้นะเป็นประโยน์่อารอำนวยวามยุิธรรมมาว่าผลเสียอันเิาผลระทบ่อมารานอระบบานยุิธรรมทาอาาหรือสิทธิเสรีภาพพื้นานอประาน
ในารใุ้ลพินิรับฟัพยานหลัานามวรรหนึ่ ให้ศาลพิาราถึพฤิาร์ทั้ปวแห่ี โย้อำนึถึปััย่า ๆ ั่อไปนี้้วย
(๑) ุ่าในเิพิสูน์ วามสำั และวามน่าเื่อถืออพยานหลัานนั้น
(๒) พฤิาร์และวามร้ายแรอวามผิในี
(๓) ลัษะและวามเสียหายที่เิาารระทำโยมิอบ
(๔) ผู้ที่ระทำารโยมิอบอันเป็นเหุให้ไ้พยานหลัานมานั้นไ้รับารลโทษหรือไม่เพียใ
ความคิดเห็น