ลำดับตอนที่ #6
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #6 : เครื่องป่า
1.ลุ่ยเพียออ
ลุ่ยเพียออ เป็นเรื่อนรีไทย ประเภทเรื่อเป่านิไม่มีลิ้น ทำาไม้รวปล้อยาวๆ ้านหน้าเาะรูเรียัน สำหรับปิเปิเพื่อเปลี่ยนเสีย รที่เป่าไม่มีลิ้นแ่มีา ึ่ทำ้วยไม้อุเหลาเป็นท่อนลมๆยาวประมา ๒ นิ้ว สอลไปอุที่ปาอลุ่ย แล้วบา้านหนึ่อาเป็น่อสี่เหลี่ยมเล็ๆ เราเรียว่า ปานแ้ว เพื่อให้ลมส่วนหนึ่ผ่านเ้าออทำให้เิเสียลุ่ยลมอีส่วนะวิ่เ้าไปปลายลุ่ยประอบับนิ้วที่ปิเปิบัับเสียเิเป็นเสียสู่ำาม้อารไ้ปานแ้วลมาเาะ ๑ รู เรียว่า รูนิ้ว้ำ เวลาเป่า้อใ้หัวแม่มือ้ำปิเปิที่รูนี้ บาเลา้านวาเาะเป็นรูเยื่อ ปลายเลาลุ่ยมีรู ๔ รู เาะรัน้ามแ่เหลื่อมันเล็น้อย ใ้สำหรับร้อยเือแวนเ็บหรือล้อมือึเรียว่า รูร้อยเือ รวมลุ่ยเลาหนึ่มี ๑๔ รู้วยัน
รูปร่าอลุ่ยเมือพิาราแล้วะเป็นเรื่อนรีที่เ่าแ่ที่สุนิหนึ่ าหลัานที่พบลุ่ยในหีบศพภรรยาเ้าเมือไทยที่ริมฝั่แม่น้ำฮวเหอ ึ่มีหลัานารึศัราไว้ไม่่ำว่า ๒,๐๐๐ ปี ปัุบันลุ่ยมีราาสู เนื่อาไม้รวนิที่ทำลุ่ยมีน้อยลและใ้เวลาทำมาึใ้วัถุอื่นมาเาะรูึ่รวเร็วว่า เ่น ไม้เนื้อแ็ ไม้ไผ่ ไม้ิัน ไม้พยุ บารั้อาทำาท่อพลาสิแุ่ภาพเสียไม่ีเท่าลุ่ยไม้ ลุ่ยที่มีเสียไพเราะมาส่วนให่ะเป็นลุ่ยผิวไม้แห้สนิท
ลุ่ยใ้เป่าในวเรื่อสายไทย วมโหรี และในวปี่พาทย์ไม้นวม วปี่พาทย์ึำบรรพ์
รูปร่าอลุ่ยเมือพิาราแล้วะเป็นเรื่อนรีที่เ่าแ่ที่สุนิหนึ่ าหลัานที่พบลุ่ยในหีบศพภรรยาเ้าเมือไทยที่ริมฝั่แม่น้ำฮวเหอ ึ่มีหลัานารึศัราไว้ไม่่ำว่า ๒,๐๐๐ ปี ปัุบันลุ่ยมีราาสู เนื่อาไม้รวนิที่ทำลุ่ยมีน้อยลและใ้เวลาทำมาึใ้วัถุอื่นมาเาะรูึ่รวเร็วว่า เ่น ไม้เนื้อแ็ ไม้ไผ่ ไม้ิัน ไม้พยุ บารั้อาทำาท่อพลาสิแุ่ภาพเสียไม่ีเท่าลุ่ยไม้ ลุ่ยที่มีเสียไพเราะมาส่วนให่ะเป็นลุ่ยผิวไม้แห้สนิท
ลุ่ยใ้เป่าในวเรื่อสายไทย วมโหรี และในวปี่พาทย์ไม้นวม วปี่พาทย์ึำบรรพ์
2. ลุ่ยรอออ
ลุ่ยรอออมีรูปร่า ลัษะเ่นเียวับลุ่ยเพียออทุประาร ่าันเพียารเาะรูเทียบเสีย โยลุ่ยรอออะมีระับเสียที่่ำว่าลุ่ยเพียออ 1 เสีย เมื่อปินิ้วทุนิ้วะไ้เสียเทียบเท่าับเสีย ที (ลุ่ยเพียออเป็นเสีย โ)
ลุ่ยรอออนิยมนำเ้าไปประสมวในรูปแบบ่าๆ เ่น วมโหรีโบรา และ วปี่พาทย์ึำบรรพ์ เป็น้น
ลุ่ยรอออนิยมนำเ้าไปประสมวในรูปแบบ่าๆ เ่น วมโหรีโบรา และ วปี่พาทย์ึำบรรพ์ เป็น้น
3.ลุ่ยหลิบ
ลุ่ยหลีบ ลุ่ยหลิบ หรือลุ่ยหลี เป็นลุ่ยนาเล็ที่ทำึ้นภายหลัเพื่อใหู้่ับลุ่ยเพียออ ลุ่ยมีวามยาวประมา 35 ม. ว้าประมา 2 ม.
ลุ่ยหลีบ มีเสียที่เล็แหลมสูว่าลุ่ยเพียออ 3 เสีย และมีลีลาารบรรเลที่โหยหวน ถี่ระับ นิยมใ้บรรเลในวเรื่อสายเรื่อู่ เรื่อสายปี่วา มโหรีเรื่อู่ เป็นอาทิ
ลุ่ยหลีบ มีเสียที่เล็แหลมสูว่าลุ่ยเพียออ 3 เสีย และมีลีลาารบรรเลที่โหยหวน ถี่ระับ นิยมใ้บรรเลในวเรื่อสายเรื่อู่ เรื่อสายปี่วา มโหรีเรื่อู่ เป็นอาทิ
4.ลุ่ยอู้
ลุ่ยอู้เป็นลุ่ยนาให่ที่ให้เสียทุ้ม่ำนุ่มนวล มีลีลาารบรรเลที่เรียบ่าย ใ้เสียยาวเป็นหลั เลาลุ่ยมีวามยาวประมา 60 ม. ว้าประมา 4 ม.โยที่มีระับเสีย่ำสุ่ำว่าระับอลุ่ยเพียออลไป 2 เสีย
ลุ่ยอู้นั้นถูสร้าึ้นเพื่อใ้ในวปี่พาทย์ึำบรรพ์ ึ่เป็นรูปแบบารประสมวนรี ที่้อารเสียเรื่อนรีที่มีเอลัษ์เพาะ เ่น ระนาทุ้ม ระนาทุ้มเหล็ ออู้ และโหม่ 7 ใบ เป็น้น
ลุ่ยอู้นั้นถูสร้าึ้นเพื่อใ้ในวปี่พาทย์ึำบรรพ์ ึ่เป็นรูปแบบารประสมวนรี ที่้อารเสียเรื่อนรีที่มีเอลัษ์เพาะ เ่น ระนาทุ้ม ระนาทุ้มเหล็ ออู้ และโหม่ 7 ใบ เป็น้น
5.ลุ่ยรว
ลุ่ยรวเป็นลุ่ยนาลา โยมีนาเล็ว่าลุ่ยเพียออและให่ว่าลุ่ยหลิบ เลายาวประมา 40 ม. ว้าประมา 2.2 ม. มีระับเสีย่ำสุที่สูว่าลุ่ยเพียออ 1 เสีย
ลุ่ยรวนั้นถูสร้าึ้นภายหลัเพื่อแ้ไปัหา เรื่อระบบเสียเมื่อ้อนำนรีไทย ไปบรรเลร่วมับวนรีสาล เ่นในวเรื่อสายประสมเปียโน เรื่อสายประสมออร์แน หรือวสัีประยุ์ เป็น้น
ลุ่ยรวนั้นถูสร้าึ้นภายหลัเพื่อแ้ไปัหา เรื่อระบบเสียเมื่อ้อนำนรีไทย ไปบรรเลร่วมับวนรีสาล เ่นในวเรื่อสายประสมเปียโน เรื่อสายประสมออร์แน หรือวสัีประยุ์ เป็น้น
6.ลุ่ยเมือ
ลุ่ยเมือ ือ ลุ่ยที่าวพื้นเมือภาเหนือใ้ ลัษะโยทั่วไปล้าย ลุ่ยหลิบ อทาภาลา ที่มีนาเล็ แ่เิมทำาไม้ไผ่ ภายหลัไ้ประยุ์โยารนำท่อพลาสิมาเป็นวัสุทแทน
ัวเลาลุ่ยมีวามยาวประมา 33 ม. เส้นผ่าศูนย์ลาประมา 1.5 ม. ที่ปาเป่าอุ้วยไม้โยเปิเป็น่อให้ลมเ้าเรียว่า า ้านล่าใล้ปาเป่าเาะรูเป็นปานแ้ว ไม่มีรูเยื่อ และ รูนิ้ว้ำเหมือนลุ่ยหลิบอภาลา ที่เลาลุ่ยเาะรูลมเพื่อใ้เป็นรูปิ - เปิ้วยนิ้ว ่วยให้เิเสีย่าๆ ในะเป่า 7 รู อนปลายเาะรูไว้สำหรับร้อยเือ เพื่อแวนไว้เมื่อไม่ไ้ใ้าน
ลุ่ยเมือ ภาษาถิ่นล้านนาอาเรียว่า ลุ่ยา มีเสียเล็แหลม ลีลาารำเนินทำนอ ะอยสอประสานไปับเสียเรื่อนรีนิอื่นๆ ส่วนให่นิยมเล่นอยู่ในวสะล้อ อ ึ หรืออาะใ้บรรเลเี่ยวนเียว เวลาไปเี้ยวสาว็เยมีนนำไปเป่าเหมือนัน แ่ไม่พบหลัานว่ามีารนำไปประสมในวประเภทอื่นๆ โยปิเมื่อมีารบรรเลร่วมันเป็นว ็ะนิยมใ้ลุ่ยเมือเป็นัวเทียบเสียเรื่อนรีในวนั้นๆ ้วย
ัวเลาลุ่ยมีวามยาวประมา 33 ม. เส้นผ่าศูนย์ลาประมา 1.5 ม. ที่ปาเป่าอุ้วยไม้โยเปิเป็น่อให้ลมเ้าเรียว่า า ้านล่าใล้ปาเป่าเาะรูเป็นปานแ้ว ไม่มีรูเยื่อ และ รูนิ้ว้ำเหมือนลุ่ยหลิบอภาลา ที่เลาลุ่ยเาะรูลมเพื่อใ้เป็นรูปิ - เปิ้วยนิ้ว ่วยให้เิเสีย่าๆ ในะเป่า 7 รู อนปลายเาะรูไว้สำหรับร้อยเือ เพื่อแวนไว้เมื่อไม่ไ้ใ้าน
ลุ่ยเมือ ภาษาถิ่นล้านนาอาเรียว่า ลุ่ยา มีเสียเล็แหลม ลีลาารำเนินทำนอ ะอยสอประสานไปับเสียเรื่อนรีนิอื่นๆ ส่วนให่นิยมเล่นอยู่ในวสะล้อ อ ึ หรืออาะใ้บรรเลเี่ยวนเียว เวลาไปเี้ยวสาว็เยมีนนำไปเป่าเหมือนัน แ่ไม่พบหลัานว่ามีารนำไปประสมในวประเภทอื่นๆ โยปิเมื่อมีารบรรเลร่วมันเป็นว ็ะนิยมใ้ลุ่ยเมือเป็นัวเทียบเสียเรื่อนรีในวนั้นๆ ้วย
7.ลุ่ยนโพระ
ลุ่ยนโพระ เป็นลุ่ยไม้ที่มีลัษะเหมือนลุ่ยอู้่วบน โยไม่มีรูนิ้วเปิ – ปิเสีย บ้า็เป็นแท่รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีรูเป่า้านบนและรูปานแ้ว ในส่วนท้ายอเลาลุ่ยะเป็นท่อปลายเปิสำหรับใ้ฝ่ามือเปิ-ปิในารเป่า วิธีารเป่าะใ้ฝ่ามือปิพร้อมับเป่าลมเพื่อให้เิเสีย “โฮ” และหลัานั้นเปิฝ่ามือพร้อมับเป่าลมออมาอีรั้เพื่อให้เิเสีย “โป๊” โยเมื่อบรรเล่อเนื่อันะรวมเป็นเสีย “ โฮโป๊” ึ่เป็นเสียอนโพระนั่นเอ
ลุ่ยนโพระ เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียนโพระ ในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
เสียนโพระ มันร้อโฮโป๊ โฮโป๊อยู่หนไหน
พระพุทธเ้า้า ิ่เพานั่นเป็นไร
ัวเียวเียวเอ้าเลี้ยวไป เ้าโพรไม้ทานี้เอย ฯ
ลุ่ยนโพระ เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียนโพระ ในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
เสียนโพระ มันร้อโฮโป๊ โฮโป๊อยู่หนไหน
พระพุทธเ้า้า ิ่เพานั่นเป็นไร
ัวเียวเียวเอ้าเลี้ยวไป เ้าโพรไม้ทานี้เอย ฯ
8.ลุ่ยนาเน
ลุ่ยนาเน เป็นลุ่ยไม้ที่มีลัษะเป็นท่อลมและมีปลายยื่นออมา้าน้าล้ายิ่ไม้ ส่วนบนอท่อลมะเปิไว้เป็นท่อสำหรับใส่น้ำ ้าน้าอเลาลุ่ยมีท่อลมนาเล็ยื่นออมาลัษะล้ายิ่ไม้ โยมีรูปานแ้ว่อนอยู่้านล่าอท่อลมนั้น
วิธีารเป่าระทำโย เริ่มแรใส่น้ำประมา 1/3 อท่อลม (เลาลุ่ย) หลัานั้นเป่าลมเ้ารูเป่ารส่วนที่เป็นปลายยื่นออมา
ลุ่ยนาเน เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียนาเน ึ่เป็นเสียนัวสุท้ายในำนวน 4 ัวที่ล่าวถึในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
เสียนาเน อ้อับอไม้เอน เราอยูู่๋ี่
พระพุทธเ้า้า น่าเอ็นูเสียเ็มที
แ่เลี้ยไม่รอมันยอี ิ้นนหัวีปีหัเอย
วิธีารเป่าระทำโย เริ่มแรใส่น้ำประมา 1/3 อท่อลม (เลาลุ่ย) หลัานั้นเป่าลมเ้ารูเป่ารส่วนที่เป็นปลายยื่นออมา
ลุ่ยนาเน เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียนาเน ึ่เป็นเสียนัวสุท้ายในำนวน 4 ัวที่ล่าวถึในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
เสียนาเน อ้อับอไม้เอน เราอยูู่๋ี่
พระพุทธเ้า้า น่าเอ็นูเสียเ็มที
แ่เลี้ยไม่รอมันยอี ิ้นนหัวีปีหัเอย
9.ลุ่ยไ่
ลุ่ยไ่ เป็นลุ่ยสำหรับารเลียนเสียไ่ มีส่วนประอบที่สำั ือ ลิ้นปี่ที่ทำาใบาลมัิับส่วนปลายอท่อโลหะที่เรียว่าำพวปี่ และล่อเสียทรระบอที่ทำาไม้ไผ่ลวเปิหัวท้าย
วิธีารเป่าระทำโยนำลิ้นปี่พร้อมำพว ปับนท่อไม้ลวที่ทำึ้นมาพิเศษหลัานั้นเป่าลไปพร้อมับทำเสีย “เออี้เอ้เอ้” เป็นารเลียนเสียอไ่ ึ่สามารถใ้มือเปิปิารเป่าะเป่าพร้อมับนำมือปิ้าใ้าหนึ่อท่อเพื่อให้เิเสียที่่าันไป
ลุ่ยไ่ เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียไ่ ึ่เป็นเสียนัวสุท้ายในำนวน 4 ัวที่ล่าวถึในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
นั่นไ่หรืออะไร อุ๊ยริริแหละไ่ พอทัไป็ัน้า
ันึอยู่นละถิ่น ัวไหนบินเ้าหา
พระพุทธเ้า้า ีันสิ้นท่าทาเอย
วิธีารเป่าระทำโยนำลิ้นปี่พร้อมำพว ปับนท่อไม้ลวที่ทำึ้นมาพิเศษหลัานั้นเป่าลไปพร้อมับทำเสีย “เออี้เอ้เอ้” เป็นารเลียนเสียอไ่ ึ่สามารถใ้มือเปิปิารเป่าะเป่าพร้อมับนำมือปิ้าใ้าหนึ่อท่อเพื่อให้เิเสียที่่าันไป
ลุ่ยไ่ เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียไ่ ึ่เป็นเสียนัวสุท้ายในำนวน 4 ัวที่ล่าวถึในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
นั่นไ่หรืออะไร อุ๊ยริริแหละไ่ พอทัไป็ัน้า
ันึอยู่นละถิ่น ัวไหนบินเ้าหา
พระพุทธเ้า้า ีันสิ้นท่าทาเอย
10.ลุ่ยนาเหว่า
ลุ่ยนาเหว่า เป็นลุ่ยไม้ที่มีลัษะเหมือนลุ่ยเพียออ่วบน โยมีรูเปิปินิ้ว้านหน้า 3 รู รูนิ้ว้ำ้านหลั 1 รู รูเป่า และรูปานแ้ว บ้า็เป็นรูปแท่ไม่มีรูเปิปินิ้ว แ่ยัมีรูเป่าและรูปานแ้ว ในส่วนท้ายอเลาลุ่ยะเป็นท่อปลายเปิสำหรับใ้ฝ่ามือเปิ-ปิในารเป่า วิธีารเป่าะใ้ฝ่ามือปิพร้อมับเป่าลมเพื่อให้เิเสีย “า” และหลัานั้นเปิฝ่ามือพร้อมับเป่าลมออมาอีรั้เพื่อให้เิเสีย “เหว่า” โยเมื่อบรรเล่อเนื่อันะรวมเป็นเสีย “ าเหว่า” ึ่เป็นเสียอนาเหว่านั่นเอ
ลุ่ยนาเหว่า เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียนาเหว่า ึ่เป็นเสียนัวที่สามในำนวน 4 ัวที่ล่าวถึในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
นาเหว่าเสียหวาน ร้อ้อาน เสียัวานยิ่นั
บุราท่านว่าไว้ มันไ่ให้แม่าฝั
เท็ริไม่ประัษ์ พระพุทธเ้า้าเอย ฯ
ลุ่ยนาเหว่า เป็นลุ่ยที่ทำารเลียนเสียนาเหว่า ึ่เป็นเสียนัวที่สามในำนวน 4 ัวที่ล่าวถึในเพลับแม่ศรีทรเรื่อ ึ่สมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอเ้าฟ้ารมพระยานริศรานุวัิวศ์ เป็นผู้ทรนิพนธ์ึ้น ในท่อนที่มีบทร้อว่า
นาเหว่าเสียหวาน ร้อ้อาน เสียัวานยิ่นั
บุราท่านว่าไว้ มันไ่ให้แม่าฝั
เท็ริไม่ประัษ์ พระพุทธเ้า้าเอย ฯ
11.ปี่นอ
ปี่นอเป็นเรื่อนรีประเภทเป่าที่ำเนิเสียาารสั่นสะเทือนอลิ้นปี่ และเปลี่ยนระับเสียไปามำแหน่นิ้วที่ปิรูึ่เรียอยู่บนเลาปี่
ปี่นอมีส่วนประอบที่สำั 2 ส่วนือ
1.เลาปี่ ทำาไม้เนื้อแ็ นิ่าๆ เ่น พยุ ิัน มะเลือ หรือแม้แ่า้า และหินอ่อน โยลึึ้นรูปให้มีลัษะบานที่หัวท้าย อนลาป่อ รลาลวลอ ้านหัวท้ายมีแป้นไม้หรือระูสัว์ า้า ลึเป็นแผ่นบานาเท่าวามว้าอเลาปี่ ิประบ เรียว่า ทวนบน และทวนล่าในอีนั้นทวนล่าสามารถถอออไ้ เพื่อปรับเสียปี่ให้สูึ้น ัวเลาปี่เารู 6 รู เป็นำแหน่อนิ้ว โยอนบนเาะเรีย 4 รู แล้วเว้น่วไว้ อนล่า เาะอี 2 รูึ่แ่าับเรื่อเป่าประเภทลุ่ย
รอบเลาปี่ลึเป็นเลียววั่นเพื่อวามระับในารับป้อันารไหลลื่นเมื่อถือบรรเล เลาปี่นอนั้นมีวามยาวประมา 31 ม. ว้า ประมา 3.5 ม.
2.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่
แม้ปี่ะมีรูนิ้วเพีย 6 รู แ่็สามารถประิษ์เสียไ้มาว่า 20 เสีย ทั้ยัสามารถทำเสียเลียนเสียร้ออนัร้อไ้อย่าสนิทสนม
ปี่นอมีส่วนประอบที่สำั 2 ส่วนือ
1.เลาปี่ ทำาไม้เนื้อแ็ นิ่าๆ เ่น พยุ ิัน มะเลือ หรือแม้แ่า้า และหินอ่อน โยลึึ้นรูปให้มีลัษะบานที่หัวท้าย อนลาป่อ รลาลวลอ ้านหัวท้ายมีแป้นไม้หรือระูสัว์ า้า ลึเป็นแผ่นบานาเท่าวามว้าอเลาปี่ ิประบ เรียว่า ทวนบน และทวนล่าในอีนั้นทวนล่าสามารถถอออไ้ เพื่อปรับเสียปี่ให้สูึ้น ัวเลาปี่เารู 6 รู เป็นำแหน่อนิ้ว โยอนบนเาะเรีย 4 รู แล้วเว้น่วไว้ อนล่า เาะอี 2 รูึ่แ่าับเรื่อเป่าประเภทลุ่ย
รอบเลาปี่ลึเป็นเลียววั่นเพื่อวามระับในารับป้อันารไหลลื่นเมื่อถือบรรเล เลาปี่นอนั้นมีวามยาวประมา 31 ม. ว้า ประมา 3.5 ม.
2.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่
แม้ปี่ะมีรูนิ้วเพีย 6 รู แ่็สามารถประิษ์เสียไ้มาว่า 20 เสีย ทั้ยัสามารถทำเสียเลียนเสียร้ออนัร้อไ้อย่าสนิทสนม
ปี่มีบทบาทสำัมาในวปี่พาทย์ไทย บรรเลประอบารแสโน ละรนอ ึ่ผู้บรรเลเป็นาย ภายหลัเมื่อมีารปรับปรุารแสารแสละรที่ผู้แสเป็นผู้หิ ึปรับระับเสียอปี่ให้นุ่มนวลึ้น ึเรียปี่นิที่เิึ้นใหม่ว่า ปี่ใน ส่วนปี่ที่ใ้อยู่เิมึเรียว่าปี่นอ ส่วนปี่ลานั้นใ้บรรเลประอบารแสหนัให่
12.ปี่ลา
ปี่ลา มีนาลา ยาวประมา 37 ม. ว้าประมา 4 ม. สำหรับเล่นประอบารแสหนัให่ มีสำเนียเสียอยู่ระหว่า ปี่นอ ับปี่ใน เสียอปี่ลาะ ไม่แหลมหรือว่า่ำเินไปแ่ะอยู่ในระับปานลา
13.ปี่ใน
ปี่ในเป็นเรื่อนรีประเภทเป่าที่ำเนิเสียาารสั่นสะเทือนอลิ้นปี่ และเปลี่ยนระับเสียไปามำแหน่นิ้วที่ปิรูึ่เรียอยู่บนเลาปี่
มีส่วนประอบที่สำั 2 ส่วนือ
1.เลาปี่ ทำาไม้เนื้อแ็ นิ่าๆ เ่น พยุ ิัน มะเลือ หรือแม้แ่า้า และหินอ่อน โยลึึ้นรูปให้มีลัษะบานที่หัวท้าย อนลาป่อ รลาลวลอ ้านหัวท้ายมีแป้นไม้หรือระูสัว์ า้า ลึเป็นแผ่นบานาเท่าวามว้าอเลาปี่ ิประบ เรียว่า ทวนบน และทวนล่า ในอีนั้นทวนล่าสามารถถอออไ้เพื่อปรับเสียปี่ให้สูึ้น ัวเลาปี่เารู 6 รู เป็นำแหน่อนิ้ว โยอนบนเาะเรีย 4 รู แล้วเว้น่วไว้ อนล่า เาะอี 2 รู ึ่แ่าับเรื่อเป่าประเภทลุ่ย รอบเลาปี่ลึเป็นเลียววั่นเพื่อวามระับในารับป้อันารไหลลื่นเมื่อถือบรรเล เลาปี่ในนั้นมีวามยาวประมา 41-42 ม. ว้า ประมา 4.5 ม.
2.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่
แม้ปี่ะมีรูนิ้วเพีย 6 รู แ่็สามารถประิษ์เสียไ้มาว่า 20 เสีย ทั้ยัสามารถทำเสียเลียนเสียร้ออนัร้อไ้อย่าสนิทสนม
มีส่วนประอบที่สำั 2 ส่วนือ
1.เลาปี่ ทำาไม้เนื้อแ็ นิ่าๆ เ่น พยุ ิัน มะเลือ หรือแม้แ่า้า และหินอ่อน โยลึึ้นรูปให้มีลัษะบานที่หัวท้าย อนลาป่อ รลาลวลอ ้านหัวท้ายมีแป้นไม้หรือระูสัว์ า้า ลึเป็นแผ่นบานาเท่าวามว้าอเลาปี่ ิประบ เรียว่า ทวนบน และทวนล่า ในอีนั้นทวนล่าสามารถถอออไ้เพื่อปรับเสียปี่ให้สูึ้น ัวเลาปี่เารู 6 รู เป็นำแหน่อนิ้ว โยอนบนเาะเรีย 4 รู แล้วเว้น่วไว้ อนล่า เาะอี 2 รู ึ่แ่าับเรื่อเป่าประเภทลุ่ย รอบเลาปี่ลึเป็นเลียววั่นเพื่อวามระับในารับป้อันารไหลลื่นเมื่อถือบรรเล เลาปี่ในนั้นมีวามยาวประมา 41-42 ม. ว้า ประมา 4.5 ม.
2.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่
แม้ปี่ะมีรูนิ้วเพีย 6 รู แ่็สามารถประิษ์เสียไ้มาว่า 20 เสีย ทั้ยัสามารถทำเสียเลียนเสียร้ออนัร้อไ้อย่าสนิทสนม
ปี่มีบทบาทสำัมาในวปี่พาทย์ไทย บรรเลประอบารแสโน ละรนอ ึ่ผู้บรรเลเป็นาย ภายหลัเมื่อมีารปรับปรุารแสารแสละรที่ผู้แสเป็นผู้หิ ึปรับระับเสียอปี่ให้นุ่มนวลึ้น ึเรียปี่นิที่เิึ้นใหม่ว่า ปี่ใน ส่วนปี่ที่ใ้อยู่เิมึเรียว่าปี่นอ ส่วนปี่ลานั้นใ้บรรเลประอบารแสหนัให่
14.ปี่วา
ปี่วาเป็นเรื่อเป่าที่ำเนิเสียาารสั่นสะเทือนอลิ้นปี่ สันนิษานว่าไ้รับอิทธิพลและัแปลมาาปี่ไนออินเีย โยเ้ามามีบทบาทเี่ยว้อับพระราพิธีสำั่าๆแ่รั้อยุธยาอน้น เ่น ระบวนพยุหยารา ารรำอาวุธ ระบี่ระบอ รำริ หรือเ้าไปประสมในวปี่พาทย์นาหส์ วปี่วาลอแ (วบัวลอย) ึ่ใ้เพาะพิธีศพ เป็น้น
ปี่วานั้นมีส่วนประอบที่สำัือ
1.เลาปี่ ทำาไม้เนื้อแ็หรือ า้า ยาวประมา 27 ม. เหลาลึไ้รูป เาะรูเป่า 7 รู โยเรียำแหน่นิ้วล้ายลุ่ย (่าา ปี่ใน ปี่นอ ปี่ลา)
2.ลำโพปี่ ทำาไม้เนื้อแ็หรือา้า นิยมใ้เป็นวัสุเียวันับเลาปี่ สามารถถอแยออาเลาปี่ไ้เป็นอิสระ อนปลายอลำโพบาออเล็น้อยเพื่อระายเสีย
3.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่ ลิ้นปี่อปี่วานั้นะมีนาที่ยาวว่าปี่ไนเล็น้อย
ปี่วานั้นมีส่วนประอบที่สำัือ
1.เลาปี่ ทำาไม้เนื้อแ็หรือ า้า ยาวประมา 27 ม. เหลาลึไ้รูป เาะรูเป่า 7 รู โยเรียำแหน่นิ้วล้ายลุ่ย (่าา ปี่ใน ปี่นอ ปี่ลา)
2.ลำโพปี่ ทำาไม้เนื้อแ็หรือา้า นิยมใ้เป็นวัสุเียวันับเลาปี่ สามารถถอแยออาเลาปี่ไ้เป็นอิสระ อนปลายอลำโพบาออเล็น้อยเพื่อระายเสีย
3.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่ ลิ้นปี่อปี่วานั้นะมีนาที่ยาวว่าปี่ไนเล็น้อย
15.ปี่มอ
ปี่มอเป็นเรื่อเป่าประเภทใ้ลิ้นปี่เป็นัวสร้าวามสั่นสะเทือนให้เิเสียปี่มอมีรูปร่าล้ายปี่วา แ่ยาวและให่ว่า อีวัสุที่ใ้ทำลำโพ่าัน ทำให้มีเสียทุ้ม่ำนุ่มนวลเป็นเอลัษ์ มีบทบาทำัอยู่ในวปี่พาทย์มอ
ปี่มอมีส่วนประอบที่สำัือ
1.เลาปี่ ลึาไม้เนื้อแ็ลมมีวามยาวประมา 50 ม. โยอนบนใล้ปาผู้บรรเละอเล็ และผายออเล็น้อยในอนปลาย ้านบนอเลาปี่เาะรูนิ้ว 7 รู เ่นเียวับลุ่ยเพียออ และปี่วา ้านหลัเาะรูนิ้ว้ำ 1 รู รำแหน่อนิ้วโป้
2.ลำโพปี่ ทำาโลหะ นิ่าๆ เ่น เิน ทอเหลือ นำมาีออเป็นแผ่นบาแล้วม้วนิเ้าันเป็นลัษะออลำโพ ปาลำโพว้าประมา 10 ม. ส่วนที่บานออว้าประมา 5 ม.
3.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่ปี่มอนั้นมีนาให่ว่าปี่ทั่วไป ำพวึยาวว่า มีวามยาวประมา 8 ม.
ปี่มอมีส่วนประอบที่สำัือ
1.เลาปี่ ลึาไม้เนื้อแ็ลมมีวามยาวประมา 50 ม. โยอนบนใล้ปาผู้บรรเละอเล็ และผายออเล็น้อยในอนปลาย ้านบนอเลาปี่เาะรูนิ้ว 7 รู เ่นเียวับลุ่ยเพียออ และปี่วา ้านหลัเาะรูนิ้ว้ำ 1 รู รำแหน่อนิ้วโป้
2.ลำโพปี่ ทำาโลหะ นิ่าๆ เ่น เิน ทอเหลือ นำมาีออเป็นแผ่นบาแล้วม้วนิเ้าันเป็นลัษะออลำโพ ปาลำโพว้าประมา 10 ม. ส่วนที่บานออว้าประมา 5 ม.
3.ลิ้นปี่ ทำาใบาลแห้ ับา้อนัน 4 ิ้น แล้วผูิับแท่โลหะเล็ๆ (เรียว่าารผูแบบะรุเบ็) ึ่ทำา นา ทอเหลือ หรือเิน เรียว่า ำพว แล้วึนำปลาย้านหนึ่อำพวเสียบเ้าับรูบริเวทวนบนอเลาปี่ปี่มอนั้นมีนาให่ว่าปี่ทั่วไป ำพวึยาวว่า มีวามยาวประมา 8 ม.
16.ปี่แนหลว
แน เป็นปี่พื้นเมือพายัพประเภทใ้ลิ้นในารำเนิเสีย มีลัษะล้ายปี่วา หรือปี่มอ ประอบ้วย 3 ส่วนสำัที่สามารถแยออาันไ้ ือ เลาปี่ ลิ้นปี่ และส่วนปลายเปิที่เรียว่า ลำโพ
เลาปี่ ทำ้วยไม้เนื้อแ็ ลึลมเรียว บริเวเลาปี่้านที่ใล้ปาเป่า ลึเป็นลูแ้ววั่นเพื่อวามสวยาม ที่ัวเลาปี่เาะรูสำหรับนิ้วเปิ-ปิให้เิสีย่าๆ ในะเป่า 7 รู ลำโพปี่ ทำ้วยทอเหลือหรือโลหะผสมหลอม ีให้ปลายบานออล้ายอลำโพเพื่อ่วยารระายเสียให้ััวานึ้น
ลิ้นปี่ อปี่แนนั้นเป็นลิ้นู่ ทำาใบาล้อนัน 4 ั้น ัผูิับท่อโลหะลึลม เรียว่า ำพว ทำ้วยโลหะนิ่าๆ เ่น ทอเหลือ, เิน, นา เป็น้น ึ่ะมีวามยาวแ่าันไปามนิและนาอปี่แน ถ้านาให่ ือ แนหลว นาเล็ ือ แนน้อย
เลาปี่ ทำ้วยไม้เนื้อแ็ ลึลมเรียว บริเวเลาปี่้านที่ใล้ปาเป่า ลึเป็นลูแ้ววั่นเพื่อวามสวยาม ที่ัวเลาปี่เาะรูสำหรับนิ้วเปิ-ปิให้เิสีย่าๆ ในะเป่า 7 รู ลำโพปี่ ทำ้วยทอเหลือหรือโลหะผสมหลอม ีให้ปลายบานออล้ายอลำโพเพื่อ่วยารระายเสียให้ััวานึ้น
ลิ้นปี่ อปี่แนนั้นเป็นลิ้นู่ ทำาใบาล้อนัน 4 ั้น ัผูิับท่อโลหะลึลม เรียว่า ำพว ทำ้วยโลหะนิ่าๆ เ่น ทอเหลือ, เิน, นา เป็น้น ึ่ะมีวามยาวแ่าันไปามนิและนาอปี่แน ถ้านาให่ ือ แนหลว นาเล็ ือ แนน้อย
อานี้ ปี่แนส่วนให่ะมีแผ่นระบัลม ึ่ไม้ แผ่นโลหะ หรือพลาสิ สอิไว้ับำพวปี่สำหรับันริมฝีปาผู้เป่าเ่นเียวับที่ปี่มอหรือปี่วาใ้
แนหลว เป็นปี่นาให่ล้ายปี่มอ มีเสียััวาน เลาปี่ยาวประมา 48-50 .ม. ่อปาลำโพว้าประมา 12-13 .ม. รวมทั้ใบบานที่าออไปเส้นผ่านศูนย์ลาประมา 21-22 .ม. ำพวยาวประมา 10 .ม. ลีลาารบรรเลไม่่อยมีลูเล่นมานั เป่าำเนินทำนอยาวๆ ลีลาเรียบ่ายเป็นส่วนมา
แนน้อย เป็นปี่นาเล็ เสีย่อน้าเล็แหลม เลาปี่ยาวประมา 33-35 .ม. ่อปาลำโพว้าประมา 6-7 .ม. ส่วนลำโพที่บานออไปเส้นผ่าศูนย์ลาประมา 12-13 .ม. ำพวยาวประมา 8 .ม. ลีลาำเนินทำนอ่อน้าผาโผน อยบรรเลสอสลับับแนหลว
ามปิเลาปี่ับลำโพที่สอสวมเ้าไป้วยันนั้นหลวมหลุออาันไ้่าย ึ้อมีเือเส้นหนึ่ผูลำโพท่อนบนโยมาผูไว้ับัวเลาปี่อนบนเหนือลูแ้ว มัเป่าพร้อมันทั้ 2 เลา นิยมใ้ร่วมบวนแห่ วลอึ่โน, วลอหลว เป็น้น
แนหลว เป็นปี่นาให่ล้ายปี่มอ มีเสียััวาน เลาปี่ยาวประมา 48-50 .ม. ่อปาลำโพว้าประมา 12-13 .ม. รวมทั้ใบบานที่าออไปเส้นผ่านศูนย์ลาประมา 21-22 .ม. ำพวยาวประมา 10 .ม. ลีลาารบรรเลไม่่อยมีลูเล่นมานั เป่าำเนินทำนอยาวๆ ลีลาเรียบ่ายเป็นส่วนมา
แนน้อย เป็นปี่นาเล็ เสีย่อน้าเล็แหลม เลาปี่ยาวประมา 33-35 .ม. ่อปาลำโพว้าประมา 6-7 .ม. ส่วนลำโพที่บานออไปเส้นผ่าศูนย์ลาประมา 12-13 .ม. ำพวยาวประมา 8 .ม. ลีลาำเนินทำนอ่อน้าผาโผน อยบรรเลสอสลับับแนหลว
ามปิเลาปี่ับลำโพที่สอสวมเ้าไป้วยันนั้นหลวมหลุออาันไ้่าย ึ้อมีเือเส้นหนึ่ผูลำโพท่อนบนโยมาผูไว้ับัวเลาปี่อนบนเหนือลูแ้ว มัเป่าพร้อมันทั้ 2 เลา นิยมใ้ร่วมบวนแห่ วลอึ่โน, วลอหลว เป็น้น
17.ปีุ่ม(แม่) ปีุ่ม(ลา)ปีุ่ม(้อย)ปีุ่ม(เล็)ปีุ่ม(ั)
ปีุ่มเป็นเรื่อนรีพื้นบ้านล้านนา ไม่ทราบประวัิวามเป็นมาที่ัเน เลาปี่ทำาลำไม้รว ปลาย้านหนึ่บริเวรูเป่าเาะทะลุเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าสำหรับสอลิ้นที่ทำาทอเหลือ เิน หรือโลหะนิอื่น เพื่อทำให้เิารสั่นสะเทือนเป็นเสียไพเราะเมื่อผู้บรรเลเป่าหรือูลมผ่านลิ้นโลหะนั้นๆ
้านหนึ่อเลาปี่เาะ้วยเหล็เผาไฟเรียลำับลมา 7 รู ามระยะห่าอแ่ละเสีย โยเาะให้อนทะลุย้อนึ้นไปทาหัวปี่ที่ใส่ลิ้น ันั้นปีุ่มแ่ละเลาึมีนายาว-สั้น และเล็-ให่แ่าันไปามเสียที่้อาร เหุที่เรียว่า ปีุ่ม เพราะใ้บรรเลเป็น ุม (ุ) ือ ประอบ้วยปี่ั้แ่สามเลาึ้นไป สามารถแบ่ามนาไ้ 5 นิ ือ
1. ปี่แม่ เป็นปี่ที่มีนาให่ที่สุในุเียวัน ยาวประมา 70-75 ม. มีเสียทุ้ม่ำ เวลาบรรเลในวเสียะยืนเสียพื้น และทำหน้าที่ประสานเสีย มีารไล่เสียล้ายปี่้อย ในปัุบันมีารนำเอา ึ มาเล่นแทนเพื่อวามระับและเพื่อารำหนัหวะที่แน่นอน
้านหนึ่อเลาปี่เาะ้วยเหล็เผาไฟเรียลำับลมา 7 รู ามระยะห่าอแ่ละเสีย โยเาะให้อนทะลุย้อนึ้นไปทาหัวปี่ที่ใส่ลิ้น ันั้นปีุ่มแ่ละเลาึมีนายาว-สั้น และเล็-ให่แ่าันไปามเสียที่้อาร เหุที่เรียว่า ปีุ่ม เพราะใ้บรรเลเป็น ุม (ุ) ือ ประอบ้วยปี่ั้แ่สามเลาึ้นไป สามารถแบ่ามนาไ้ 5 นิ ือ
1. ปี่แม่ เป็นปี่ที่มีนาให่ที่สุในุเียวัน ยาวประมา 70-75 ม. มีเสียทุ้ม่ำ เวลาบรรเลในวเสียะยืนเสียพื้น และทำหน้าที่ประสานเสีย มีารไล่เสียล้ายปี่้อย ในปัุบันมีารนำเอา ึ มาเล่นแทนเพื่อวามระับและเพื่อารำหนัหวะที่แน่นอน
2.ปี่ลา เป็นปี่ที่มีนาปานลา ยาวประมา 60-65 ม. มีระับเสีย่อน้าทุ้ม ทำหน้าที่ประสานเสียับปี่้อย
3. ปี่้อย มีนาเล็ลหลั่นลมาาปี่แม่และปี่ลา ยาวประมา 40-45 ม. มีระับเสียไม่ทุ้ม และไม่แหลมเินไป ทำหน้าที่ในารึ้นหรือลเพล ปี่ทุเลา้อฟัปี่้อยเป็นหลั แม้แ่่าอ็ยึเอาเสียปี่้อยเป็นหลั
4. ปี่เล็ ัไ้ว่าเป็นปี่นาเล็ ยาวประมา 30-35 ม. มีเสียเล็แหลม มีารไล่เสียล้ายปี่ลา ทำหน้าประสานเสียับปี่้อย
5. ปี่ั หรือปี่้อยน้อย ัไ้ว่าเป็นนาเล็ที่สุในวปีุ่ม มีเสียเล็แหลม ารไล่เสียล้ายปี่้อย ในปัุบันไม่นิยมเป่าเพราะะทับทาับปี่้อย ้ออาศัยผู้เล่นที่มีทัษะในารำแนทา
สำหรับารเล่นรวมว นิยมใ้ปี่เป็นุเรียว่า วปีุ่ม นั้นหมายถึารใ้ปี่นา่าๆ ันเป่าบรรเลรวมันามำนวนและนาที่ำหน วปีุ่มทั่วไปมี 3 แบบ ือ
ปีุ่มสาม ประอบ้วย ปี่แม่ ปี่ลา และปี่้อย
ปีุ่มสี่ี่ ประอบ้วย ปี่แม่ ปี่ลา ปี่้อย และปี่เล็
ปีุ่มห้า ประอบ้วย ปี่แม่ ปี่ลา ปี่้อย ปี่เล็ และปี่ั
3. ปี่้อย มีนาเล็ลหลั่นลมาาปี่แม่และปี่ลา ยาวประมา 40-45 ม. มีระับเสียไม่ทุ้ม และไม่แหลมเินไป ทำหน้าที่ในารึ้นหรือลเพล ปี่ทุเลา้อฟัปี่้อยเป็นหลั แม้แ่่าอ็ยึเอาเสียปี่้อยเป็นหลั
4. ปี่เล็ ัไ้ว่าเป็นปี่นาเล็ ยาวประมา 30-35 ม. มีเสียเล็แหลม มีารไล่เสียล้ายปี่ลา ทำหน้าประสานเสียับปี่้อย
5. ปี่ั หรือปี่้อยน้อย ัไ้ว่าเป็นนาเล็ที่สุในวปีุ่ม มีเสียเล็แหลม ารไล่เสียล้ายปี่้อย ในปัุบันไม่นิยมเป่าเพราะะทับทาับปี่้อย ้ออาศัยผู้เล่นที่มีทัษะในารำแนทา
สำหรับารเล่นรวมว นิยมใ้ปี่เป็นุเรียว่า วปีุ่ม นั้นหมายถึารใ้ปี่นา่าๆ ันเป่าบรรเลรวมันามำนวนและนาที่ำหน วปีุ่มทั่วไปมี 3 แบบ ือ
ปีุ่มสาม ประอบ้วย ปี่แม่ ปี่ลา และปี่้อย
ปีุ่มสี่ี่ ประอบ้วย ปี่แม่ ปี่ลา ปี่้อย และปี่เล็
ปีุ่มห้า ประอบ้วย ปี่แม่ ปี่ลา ปี่้อย ปี่เล็ และปี่ั
(หมายเหุ:อรวมไปเลยละันมันยุ่ยาที่้อแยเปรียบเทียบใหู้ันไปเลย)
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
ความคิดเห็น