บทที่ 23
(1) ประโยคบอกความสามารถ
ประโยคบอกความสามารถมีความหมาย 2 อย่าง คือ 1. ความสามารถในการกระทำของคน 2. ความเป็นไปด้ในการกระทำที่เกิดจากสภาพการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งเอื้ออำนวยประโยคบอกความสามารถมี 3 วิธี คือ
1.) N が できる
เป็นกริยารูปสามารถของ するกริยากลุ่มที่ 3 ใช้แสดความว่า “ทำได้” หรือ “ทำเก่ง” โดยใช้กับคำนามที่มีความหมายว่าต้องใช้ทักษะและความสามารถ เช่น ภาษา กีฬา ฯลฯ
わたしは スキーが できます。Watashi ha suki ga dekimasu ฉันเล่นสกีได้
わたしは 水泳が できます。Watashi ha suiei ga dekimasu ฉันว่ายได้ได้
わたしは 日本語が できます。Watashi ha nihongo ga dekimasu ฉันรู้ภาษาญี่ปุ่น
あなたは 英語が できますか。Anata ha eigo ga dekimasu ka. คุณรู้ภาษาอังกฤษไหม
はい、できます。Hai, dekimasu รู้ค่ะ
フランス語も できますか。Furansugo mo dekimasu ka ภาษาฝรั่งเศสก็รู้หรือ
フランス語も 少ししか できません。Furansugo mo sukoshishi ka dekimasen. ภาษาฝรั่งเศสได้แค่นิดหน่อยเท่านั้น
ドイツ語は どうですか。Doitsu go ha dou desu ka แล้วภาษาเยอรมันเป็นอย่างไร
ドイツ語は すこしも できません。Doitsu go ha sukoshi mo dekimasen. ภาษาเยอรมันไม่รุ้เลยแม้แต่น้อย
2.) V dicf. + ことが できる
わたしは 泳ぐ ことが できます。Watashi ha oyo gu kotoga deki masu ฉันว่ายน้ำได้
わたしは 自転車に 乗る ことが できます。Watashi ha jitensha ni noru koto ga deki masu ฉันขี่จักรยานได้
わたしは ピアノを ひく ことが できます。Watashi ha piano wo hiku koto ga dekia masu ฉันเล่นเปียโนได้
わたしは 日本語を 話す ことが できます。Watashi ha nihongo wo hana su kotoga deki masu ฉันพูดภาษาญี่ปุ่นได้
この 店で 食べ物を 買う ことが できます。Kono mise de tabemono wo kau koto ga deki masu ซื้อของกินที่ร้านนี้ได้
3.) กริยารูปสามารถ
วิธีผันกริยารูปสามารถ
V I ลงท้ายด้วยเสียง /u/ เปลี่ยน /u/ เป็น /eru/ およぐ およ げる のる の れる ひく ひ ける うつ う てる つくる つく れる |
V II ลงท้ายด้วยเสียง /iru/ หรือ /eru/ ตัด /ru/ ทิ้ง + られる むる み られる ねる ね られる らべる たべ られる |
V III する できる くる こられる |
わたしは 泳げます。Watashi ha oyoge masu ฉันว่ายน้ำได้
わたしは オートバイに 乗れます。Watashi ha otobai ni nore masu ฉันชี่จักรยานยนต์ได้
千円で えいがが 見られます。Sensn de ei gaga mirare masu ดูภาพยนตร์ได้ด้วยเงิน 1 พันเยน
あしたの 朝 早く 来られます。Ashita no asa ya ku korare masu เช้าพรุ่งนี้มาเร็วได้
あの 人は 口が きけません。Ano hito ha kuchi ga kikemasen คนโน้นพูดไม่ได้
ข้อควรระวังสำหรับกริยารูปสามารถก็คือ เมื่อผันกริยาเป็นรูปสามารถ แล้วจะต้องเปลี่ยน คำช่วย をที่ชี้กรรมเป็น がส่วนคำช่วยอื่น ๆ เช่น へ、に、とเป็นต้น คงเดิมไว้
ประโยคบอกความสามารถนั้น ปกติจะชี้กรรมด้วยคำช่วย が แต่ถ้าเป็น もก็จะมีความหมายเพิ่มว่า ยังสามาถทำอย่างอื่นได้อีกด้วย ถ้าเป็นประโยคปฏิเสธหรือพูดเปรียบเทียบว่าทำสิ่งหนึ่งได้แต่ทำอีกหนึ่งไม่ได้ ให้เปลี่ยนคำช่วย がเป็น は
わたしは ひらがなが 書けます。Watashi ha hiragana ga kakemasu ฉันเขียนฮิระงะนะได้
漢字も 書けます。Kanji mo kake masu คันจิก็เขียนได้
わたしは おさけは 飲めますが、たばこは すえません。Watashi ha osake ha nomemasu ga, tabako ha suemasen ฉันกินเหล้าได้ แต่สูบบุหรี่ไม่ได้
(2) 聞こえる／見える
聞こえる ＝ ได้ยิน (เสียงเข้ามากระทบโสตประสาททำให้เกิดการได้ยิน)
見える ＝ มองเห็น (ภาพเข้ามากระทบจักษุประสาททำให้เกิดการเห็น)
กริยา 2 ตัวนี้ภาษาญี่ปุ่นถือว่าเป็นสภาพเช่นเดียวกับกริยารูปสามารถจึงใช้คำช่วย がชี้กรรม
話し声が 聞こえます。Hanashikoe ga kikoe masu ได้ยินเสียงพูดคุย
あの 人は 耳が 聞こえません。Ano hito ha mimi ga kikoemasen คนโน้นหูหนวก
山が 見えます。Yama ga mie masu เห็นภูเขา
あの 人は 見えません。Ano hito ha miemasen คนโน้นมองไม่เห้น
(3) (กริยารูปสามารถ) +ようになる
ใช้แสดงการเปลี่ยนแปลงว่าเมื่อก่อนทำไม่ได้ แต่เดี๋ยวนี้ทำได้แล้ว
わたしは ひたがなが 書けるように なりました。Watashi ha hitagana ga kakeru you ni narimashita ฉันเขียนฮิรางานะได้แล้ว
わたしは 日本語が 話せるように なりました。Watashi ha nihongog ga hanaseru you ni narimashita ฉันพูดภาษาญี่ปุ่นได้แล้ว
(4) V dicf. + ように なる
ใช้แสดงการเปลี่ยนแปลงว่าเมื่อก่อนไม่ได้ทำ แต่เดี๋ยวเริ่มตนเป็นนิสัย
わたしは たばこを すうように なりました。Watashi ha tanako wo suuyou ni narimashita ฉันเริ่มสูบบุหรี่
わたしは おさけを おむように なりました。Watashi ha osake wo omuyou ni narimashita ฉันเริ่มดื่มเหล้า
รูปปฏิเสธ
たなかさんは おさけを のまないように なりました。Tanaka san ha osake wo nimanai you ni narimashita คุณทะนะกะ เลิกดื่มเหล้า
(5) N が じょうず／へた＝เก่ง / ไม่เก่ง
あの 子は ピアノが じょうずです。Ano ko ha piano ga jouzu desu เด็กคนนั้นเก่งเปียโน
わたしは 日本語が へたです。Watashi ha nihongo ga heta desu ฉันไม่เก่งภาษาญี่ปุ่น
あの 人は 日本語が じょうずです。Ano hito ha nihongo ga jouzu desu คนโน้นเก่งภาษาญี่ปุ่น
いいえ、じょうずでは ありません。Iie, jouzu deha arimasen เปล่า ไม่เก่ง
いいえ、へたです。Iie, heta desu เปล่า ไม่เก่ง
じょうず／へたเป็นคุณศัพท์ なใช้เป็นคำกริยาวิเศษณ์ ขยายกริยาโดยเปลี่ยน な เป็น に
じょうずには 話せません。Jouzu ni ha hana semasen พูดได้ไม่เก่ง
手紙は じょうずには 書けません tegami ha kouzu niha kakemasen จดหมายเขียนได้ไม่เก่ง
(6) V ます＋ながら V2 = ....ไป .....ไป .....พลาง ....พลาง
－ながらเป็นคำเชื่อมกริยา 2 ตัวของ 2 เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นควบคู่กันำปโดยกริยาตัวหนึ่งเป็นประโยตย่อยและอีดตัวหนึ่งเห็นประโยคหลัก ใช้แสดงหริยาในประโยคหลักที่ดำเนินหรือกระทำไปพร้อมกับกริยาอีกตัวหนึ่ง กริยาที่ใช้ ながらเป็นกริยารองจากกริยาในประโยคหลัก ながらไม่สามารถใช้กับกริยา 2 ตัว ที่มีประธานต่างกันได้ และกริยาที่อยู่หน้า ながらจะต้องเป็นกริยาที่กระทำอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานได้
歩きながら うたを うたいます。Arukinagara uta wo utai masu เดินไปร้องเพลงไป
音楽を 聞きながら 仕事を します。Ongaku wo kikinagara shigoto wo shimasu ฟังดนตรีไปทำงานไป
テープの 録音を 聞きながら 会話の 練習を します。Tepu no rokuon wo kikinagara kaiwa no renshuu wo shimasu ฟังเสียงจากเทปไปพลางฝึกสนทนาไปพลาง
(7) V1 －ないで／ずに V2 = ทำกริยาตัวที่ 2 โดยไม่ทำกริยาตัวที่ 1
V ない＋ずに＝V－ないでวิธีผันคือผันกริยารูป V －ないแล้วตัด －ないออกใส่ －ずるเป็น せずに
กลุ่ม | กริยารูปพจนานุกรม | －ない | －ずに |
V I | ひくhiku | ひか ないで hika naide | ひか ずにhika zuni |
もつmotsu | もた ないでmota naide | もた ずにmota zuni |
いうiu | いわ ないでiwa naide | いわ ずにiwa zun |
のむnomu | のま ないでnoma naide | のま ずにnoma zuni |
V II | たべるtaberu | たべ ないでtabe naide | たべ ずにtabe zuni |
みるmiru | む ないでmu naide | み ずにmi zuni |
V III | するsuru | し ないでshi naide | せ ずにse zuni |
くるkuru | こ ないでkonaide | こ ずにko zuni |
じしょをjisyowo | ひかずにhikazuni ひかないでhikanaide | 新聞を 読めます。Shin bun wo yomemasu | อ่านหนังสือพิมพ์ได้โดยไม่เปิดพจนานุกรม |
朝ごはんをasagohanwo | たべずにtabezuni たべないでtabenaide | 学校へ 組ました。Gakkou he kumashita | มาโรงเรียนโดยไม่กินข้าวเช้า |
(8) しかし＝แต่......
しかしแปลว่า “แต่.....” เป็นสันธานเชื่อมความประโยคที่มีข้อความขัดแย้งกัน
読むことは できます。しかし、書くことは できません。Yomukoto ha deki masu. Shikashi, kakukoto ha dekimasen อ่านได้แต่เขียนไม่ได้
たばこは すえます。しかし、おさけは 飲めません。Tabako ha suru masu. Shikashi, osake ha nomemasen บุหรี่สูบได้แต่เหล้าดื่มไม่ได้
(9) －が＝แต่.....
－がใช้เชื่อมประโยค 2 ประโยคที่มีความขัดแย้งกัน คำที่มาต่อกับ －がใช้ได้ทั้งรูปสุภาพและรูปธรรมดา และควรจะเหมือนกันทั้งคู่ กล่างคือถ้าประโยคหน้าเป็นรูปธรรมดาประโยคหลังต้องเป็นรูปธรรมดาด้วย และเนื่องจากเป็นประฌญคที่ขัดแย้งกัน จึงมักมีคำช่วย －はชี้สิ่งที่แตกต่างกันเป็น －は－が、－は
読むことは できますが、書くことは できません。Yomukoto ha deki masu ga, kakikoto ha dekimasen อ่านได้แต่เขียนไม่ได้
たばこは すえますが、おさけは 飲めません。Tabako ha suemasu ga, osake ha nomemasun บุหรี่สูบได้แต่เหล้าดื่มไม่ได้
(10)－が＝แต่......
だいたい 読めます。Daitai yomemasu ส่วนใหญ่อ่านได้
仕事は だいたい 終わりました。Shigoto ha daitai owarimashita งานโดยส่วนใหญ่เสร็จแล้ว
だいたいの ことは わかりました。Daitai no koto ha wakarimashita เรื่องส่วนใหญ่เข้าใจแล้ว
คำศัพท์บทที่ 23
フランス語（ご）furansu go | ภาษาฝรั่งเศส |
ドイツ語doitsu go | ภาษาเยอรมัน |
中国語（ちゅうごくご）cyuugokugo | ภาษาจีน |
言葉（ことば）kotoba | ภาษา คำ |
となりtonari | ที่อยู่ติดกัน |
話し声（はなしごえ）hanashigoe | เสียงพูดคุย |
テープtepu | เทป |
録音（ろくおん）rokuon | การบันทึกเสียง |
会話（かいわ）kaiwa | บทสนทนา |
水泳（すいえい）suiei | การว่ายน้ำ |
運転（うんてん）unten | การขับรถ |
トランプtoranpu | ไพ่ |
手品（てじな）tejina | มายากล |
オートバイotobai | รถจักรยานยนต์ |
ラーメンramen | บะหมี่น้ำ |
耳（みみ）mimi | หู |
口（くち）kuchi | ปาก |
飲み物（のみもの）nomimono | เครื่องดื่ม |
じょうずjouzu | ชำนาญ เก่ง |
へたheta | ไม่เก่ง |
できるdekiru | สามารภ ทำได้ |
調べる（しら）shitaberu | ตรวจสอบ ค้นหา |
聞こえる（き）kikoeru | ได้ยิน |
見える（き）kieru | มองเห็น |
口を きくkuchi wo kiku | พูด |
（ふねを）こぐ(funewo) kogu | พาย แจว (เรื) |
だいたいdaitai | ส่วนใหญ่ |
－ながらnagara | .....พลาง ....พลาง |
－られるrareru | (รูปสามารถ) |
－れるreru | (รูปสามารถ) |
－ように なるyouni naru | (กลายเป็น.....) |
－（せ）ずに(se) zuni | โดยไม่..... |
ความคิดเห็น