ไตรภูมิ

ลำดับตอนที่ #8 : การพิจารณาโทษของพระยายม1

..............     การพิจารณาโทษของพระยายม ท่านสาธุชนทั้งหลายและพระคุณเจ้าที่เคารพ เมื่อวันพุธก่อนกระผมได้นำท่านพุทธศาสนิกชน และบรรดาพระคุณเจ้าที่เคารพไปนั่งพักอยู่ที่สำนักของพระยายมแล้วก็กำลังนั่งที่เก้าอี้แก้วมณี อันนี้บรรดาญาติโยมพุทธบริษัทและพระคุณเจ้าอาจจะสงสัยว่าสำนักของพระยายมสำนักนี้ ถ้าเราอ่านตามหนังสือไตรภูมิจะรู้สึกว่า เป็นสำนักที่เต็มไปด้วยความโหดร้ายทารุณ มีแต่บุคคลที่หน้ากลัว หน้าตาถมึงทึงด้วยประการทั้งปวง แม้แต่พระยายมเองก็เหมือนกัน นักแสดงโทรทัศน์ทำเขาให้พระยายมเสียสองเขา แสดงว่าพระยายมมีเขา และมีสภาพดุร้าย สำหรับคนของพระยายมก็เหมือนกัน ที่เรียกกันว่ายมทูต อันนี้ เขามีสัญลักษณ์มีหัวกะโหลกไขว้ และมีหัวกะโหลกเป็นสัญลักษณ์อันไม่จริง ความจริงคนที่เขียนอย่างนั้นเป็นการวาดภาพเอาเอง คล้ายๆ กับว่าการเขียนรูปของโจร โจรผู้ร้ายเขามักจะเขียนหน้าตาถมึงทึงน่ากลัว มีหนวดเครารุงรัง แต่โดยแท้จริงแล้ว โจรจริงๆ มีรูปร่างหน้าตาสะสวยยิ่งกว่าเราเสียอีก นี่แหละบรรดาท่านสาธุชน และบรรดาพระคุณเจ้าที่เคารพที่รับฟัง ความจริงไม่ตรงกัน คือถ้าหากมาฟังจากพระที่ท่านท่องเที่ยวในเมืองนรกได้ ท่านบอกว่าจะมีอาการเป็น ๒ อย่างด้วยกัน การเห็นในระยะแรกถ้ากำลังฌานของเราดี แต่ว่าวิปัสสนาญาณไม่ดีจะเห็นคนในที่นั้นหน้าตาไม่สะสวยงดงาม มีหน้าตาน่ากลัว แต่มาถึงขั้นวิปัสสนาญาณดีแล้ว เรียกว่าวิปัสสนาญาณเข้าขั้น เข้าระดับที่ไม่ถอยหลังลงมา มีอารมณ์แจ่มใสตัดอุปาทานได้เด็ดขาด อันนี้จะเห็นสำนักของพระยายมอีกสภาพหนึ่ง คือเป็นสภาพที่เต็มไปด้วยความสวยสดงดงาม นี่ เรื่องของตาก็มีความสำคัญมาก ถ้าคุณตามัวเห็นของสวยก็มัวไปด้วยส่วนคนเห็นตาดีก็เห็นได้ตามความเป็นจริง นี่ว่ากันถึงตาเนื้อ ตาเนื้อมีสภาพฉันใด ตาใจก็เหมือนกันนะ พระคุณเจ้าที่เคารพ ตาใจนี่มีความสำคัญมาก โดยมากมักจะยืดตาฌานตาเนื้อหรือความรู้สึก คือมีความนึกคิดไว้ก่อนว่า สภาพของสวรรค์เป็นยังงั้น นี่ความไม่ตรงกันระหว่างตากับความเป็นจริงมันมีอยู่ แล้วอารมณ์ของจิตก็เหมือนกัน ถ้าจิตของบุคคลใดมีอุปาทานอยู่อันนั้นจะเห็นของจริงไม่ได้ เอาละเรื่องนี้ขอผ่านไป เพราะเป็นหลักวิชาน่าเบื่อ เป็นอันว่าเวลานี้ท่านพุทธศาสนิกชน และพระคุณเจ้าที่กำลังติดตามรายการทัศนาจรนรก กำลังนั่งอยู่ที่เก้าอี้แก้วมณี เห็นหรือไม่เห็น? เห็นหรือยัง? ถ้าไม่เห็นก็นึกเห็นเอาก็แล้วกัน เพราะความจริงไม่ได้พาไปจริงๆ เป็นการเล่าสู่กันฟัง ท่านทั้งหลายฟังไว้ แล้วโดยเฉพาะอย่างยิ่งนักปฏิบัติ ถ้าปฏิบัติถึงแล้วจะได้ไม่สงสัยว่า สภาพของสำนักของพระยายมเป็นยังไง เวลาที่เราได้ฌานโลกีย์อย่างต่ำ หรือว่าฌานโลกีย์อย่างสูงเราเห็นสภาพเป็นยังไง มัวๆ เหมือนกับบ้านธรรมดา หน้าตาในสำนักนั้นเหมือนคนธรรมดา ตานี้พระที่ท่านได้อภิญญาด้วยแล้วก็ได้อรหัตผล ว่ากันยังงี้ก็แล้วกัน ได้อรหัตผลด้วยแล้วก็ทรงอภิญญาด้วย บอกว่าไม่ใช่ยังงั้น ความจริงพระยายมมีความสวยสดงดงาม มีวิมานเป็นที่อยู่ บางท่านย่องเขียนเอาไว้ว่าพระยายมเป็นเวมานิกเปรต เป็นเปรตจำพวกหนึ่งที่อยู่วิมาน ว่าเข้าไปนั่น นี่ไม่ใช่พระอรหันต์ว่านะ คนกินเหล้าเขียนหนังสือให้ชาวบ้านอ่าน เขาเขียนยังงั้น เขาเลยเอาอารมณ์เหล้ามาเขียน

                   เป็นอันว่าเวลานี้ท่านนั่งอยู่ในสำนักของพระยายมแล้ว มองดูไปข้างหน้า หันหน้าไปทางทิศตะวันตกนะ เรานั่งทางด้านทิศตะวันออกบริเวณอาคารหลังใหญ่ ภายในเป็นห้องโถงใหญ่ มองเห็นหรือไม่เห็น ไม่เห็นก็นึกตามไปก็แล้วกัน เป็นห้องโถงใหญ่ มีทางเข้าอีกด้านหนึ่ง ทางเดียวกับที่พามา แต่ว่าเป็นประตูที่ ๒ เข้ามาทางพื้นราบเรียบ แล้วในบริเวณนั้นตอนกลางๆ ตรงประตูเข้ามาพอดี มีบัลลังก์สำหรับนั่ง มีพระยายมนั่งคอยพิพากษาโทษสัตว์ คำว่าสัตว์ในที่นี้ก็หมายถึงคนที่ลงไปในนรก ที่เขามาเชิญตัวไป มีบัลลังก์ตั้งอยู่ตรงกลาง ด้านหน้าของพระยายม เบื้องขวามีเทวดาท่านหนึ่งนั่งอยู่ มีเครื่องทรงพื้นสีแดง เครื่องทรงประดับไปด้วยแก้วมณีแพรวพราวสวยงาม หน้าตาสดชื่น โต๊ะอีกโต๊ะหนึ่ง อยู่เบื้องซ้ายของพระยายม มีนายบัญชีใหญ่นั่งอยู่ ถือบัญชี แต่งเครื่องทรงมีพื้นเป็นสีเหลือง แล้วก็เครื่องทรง ที่เสื้อกางเกงก็ประดับไปด้วยแก้วมณี พระยายมเองก็เหมือนกัน มีเครื่องทรงเป็นพื้นสีเหลืองเป็นทองแล้วก็มีเครื่องประดับไปด้วยแก้วมณี ความจริงพระยายมก็ดี เทวดาคนที่เป็นหัวหน้าใหญ่ฝ่ายติดตามคนที่ตายก็ดี นายบัญชีก็ดี มีความสวยสดงดงาม หน้าตาอิ่มเอิบสวยงาม มีอารมณ์ยิ้มแย้มแจ่มใสไม่มีใครหน้าบึ้งขึงจอ ไม่มีอาการดุร้าย ความโหดร้ายใดๆ ไม่ปรากฏเลยในริ้วรอยของหน้าท่าน อันนี้เรามาดูกันต่อไป ว่าพระยายมท่านจะทำยังไง โน่น บรรดาท่านพุทธศาสนิกชน สำนักนี้ไม่มีเวลาว่างในการชำระความ เห็นไหม ข้างหน้านั่นใครตัวใหญ่ๆ ในมือถืออาวุธ นำคนเข้ามาประมาณสัก ๕-๖ คน ทุกคนที่เดินติดตามเข้ามาหน้าซีดเซียว คล้ายๆ กับว่าจะถูกพิพากษาลงโทษอย่างหนักเพราะกฎของกรรม เมื่อเข้ามาถึงภายในแล้ว ทุกคนก็นั่งแสดงความเคารพแด่พระยายม พระยายมท่านก็หันไปถามนายบัญชีว่า คนนี้มีโทษอะไรบ้างในการทำความผิดในสมัยที่เป็นมนุษย์นายบัญชีก็เปิดบัญชีดู แล้วก็รายงานความผิด คือการทำชั่วในสมัยที่เป็นมนุษย์ของคนนั้น แล้วพระยายมก็ถามเขาว่าทำความชั่วอย่างนั้นจริงไหม เรื่องของเมืองผี เวลาเขาชำระคดีไม่ต้องหาพยาน ผีไม่สับปลับเหมือนคน คนเรานี่หน้าตาดีๆ นะ แต่ความจริง ความจริงใจนี่นะอาจจะหาไม่ได้สำหรับคนที่มีหน้าตาสวยแล้วก็มีฐานะดี แต่เมืองผีไม่เป็นยังงั้น เมืองผีไม่มีอะไรโกหกกัน เมืองผีไม่มีอะไรปกปิดกัน สิ่งใดจริงเขาก็รับว่าจริง สิ่งใดไม่จริงเขาก็รับว่าไม่จริง สมมุติว่าท่านพระยายมถามถึงความโหดร้ายต่างๆ ต้องรับทุกอย่าง เรื่องนั้นจริงเจ้าค่ะ เรื่องจริง จริงขอรับ รับจริงหมดทุกข้อ เรียกว่าความผิดที่ปรากฏในบัญชีนี่รับหมดทุกข้อ ไม่มีการปฏิเสธ แล้วคราวนี้พระยายมจะทำยังไง เมื่อจำเลยสารภาพโทษก็สั่งจำคุกลดกึ่งหนึ่งตามอำนาจของศาลในเมืองมนุษย์ยังงั้นรึ? ความจริงยังก่อน ท่านพุทธศาสนิกชน ท่านจะเห็นน้ำใจของพระยายมกันตอนนี้ ฟังให้ดีนะ ฟังกันไว้ แล้วก็จำกันไว้ รู้ตามความเป็นจริง ในเมื่อคนใดก็ตามที่เข้าไปในสำนักของพระยายม เมื่อนายบัญชีกล่าวโทษโจทย์ตามความผิดที่แล้วมา เมื่อจบลงไปแล้ว แล้วก็สัตว์นรก คือคนที่ตายไปแล้วรับไปตามความเป็นจริง ตอนนี้พระยายมยังไม่สั่งตัดสิน ยังไม่ลงโทษตามกฎของนรก กลับย้อนถามถึงความดีว่าท่านเคยอยู่ในเมืองมนุษย์น่ะ เคยให้ทานไหม เคยรักษาศีลไหม เคยไปฟังเทศน์ไหม เคยเจริญสมถกรรมฐานบ้างไหม ความจริงท่านถามยาว ถามทีละข้อๆ สมมุติว่าเคยให้ทานแก่สัตว์เดียรัจฉานบ้างไหม เคยให้ทานแก่คนยากจนเข็ญใจบ้างไหม เคยช่วยสงเคราะห์ทำกิจการงานต่างๆ กับเพื่อนบ้านใกล้เรือนเคียงบ้างไหม เคยทำงานเป็นส่วนสาธารณประโยชน์บ้างไหม เคยช่วยเขาสร้างวัดสร้างวาอารามบ้างไหม ใครเขาไปบอกบุญเรี่ยไร เคยทำบุญมาบ้างไหม เคยรักษาศีลบ้างไหม เคยฟังเทศน์ไหม เคยเจริญสมถกรรมฐาน วิปัสสนากรรมฐาน เคยบูชาพระ เคยไหว้พระ เคยไหว้พ่อไหว้แม่ด้วยความเคารพบ้างไหม อย่างนี้เป็นต้น เรียกว่าความดีทุกอย่างที่จัดว่าเป็นบุญที่พระพุทธเจ้าทรงสอน พระยายมนำหัวข้อมาถามนำ ถ้าถามแล้ว คนที่ตายไปนั้นเรียกว่าสัตว์นรกเขายังไม่ตอบเขายังนิ่งอยู่ ท่านก็ปล่อยให้คิดสักประเดี๋ยวหนึ่ง แล้วก็ย้อนถามขึ้นต้นใหม่ รวมความว่าถามกัน ๓ รอบ ค่อยๆ ถามจี้จุดทีละจุด แต่ว่าท่านคนใดที่ถูกสอบสวนปรากฏไม่มีเลย นึกไม่ออก เมื่อนึกไม่ออกแล้ว ท่านก็จะบอกว่า นี่เสียใจเหลือเกินนะ ที่ความดีที่ทำไว้นึกไม่ถึง จิตของเธอเวลาจะตายเวลาจะมาที่นี่จิตน้อมไปส่วนอกุศลมาก ก็เห็นจะต้องเป็นไปตามกฎของกรรม ท่านก็ว่าอย่างนั้น ท่านก็บอกว่า เอ้าถ้ายังงั้น ถ้านึกถึงความดีที่ทำไม่ได้ละก้อเป็นไปตามกฎของกรรม แล้วต่อจากนั้นไปนายนิริยบาลผีรักษานรกก็นำลงนรกไป ไปที่ทะเลเพลิง ไปตามอำนาจความผิด นี่ดูจริยาของพระยายม แล้วบรรดาท่านพุทธศาสนิกชนที่มาด้วย นั่งฟังแล้วก็นั่งดู ดูหน้าของพระยายม ดูหน้าของเทวดาฝ่ายติดตามคน คือหัวหน้าใหญ่นะ ดูหน้าของนายบัญชี ทุกคนมีแต่อารมณ์ยิ้มระรื่นชื่นใจ น่าชื่นใจ รูปร่างหน้าตาก็อิ่มเอิบสวยสดงดงาม มีผิวเนื้อละเอียดค่อนข้างเหลือง นี่เราจะเห็นถึงความดุร้ายได้ยังไง

             ตานี้ สมมุติว่าบังเอิญที่เขาถามถึงความผิด สัตว์นรกรับหมด แต่ว่าถามถึงความดี พอถามถึงความดีเข้า บังเอิญสัตว์นรกคนใดคนหนึ่งก็ตามนึกถึงความดีอย่างใดอย่างหนึ่งได้ สมมุติว่าเขาถามว่าเคยปล่อยสัตว์ที่มันจะถึงความตายบ้างไหม ให้มันรอดจากความตาย ถ้าคนนั้นนึกขึ้นมาได้ว่าเคยปล่อยคำเดียวเท่านี้แหละ โทษกรรมใหญ่ๆ ที่เคยทำมาแล้วทั้งหมดพระยายมบอกว่างดไว้ก่อน ขอให้งดไว้ก่อน นี่ความดีของเขายังมีอยู่ ให้ไปรับผลของความดีก่อน เห็นไหม น้ำใจของพระยายม น้ำใจของเจ้าหน้าที่ในสำนักของพระยายม ไม่ใช่น้ำใจของสัตว์นรก เป็นน้ำใจของพรหม พระยายมก็ดี นายบัญชีก็ดี เทวดาผู้เป็นหัวหน้าติดตามคนก็ตาม มีน้ำใจเต็มไปด้วยพรหมวิหารสี่ ฉะนั้นสำนักของพระยายมนี้จึงไม่มีใครรูปร่างน่าเกลียดน่ากลัว คนที่ทรงพรหมวิหารสี่ มีเมตตาเป็นปุเรจาริก คือหน้าคอยยิ้มเสมอ อารมณ์สดชื่น แล้วน้ำใจก็สดชื่น แล้วจะมีอะไรเป็นที่น่าเกลียดน่ากลัวไม่มี หนังสือเขาเขียนผิดไปเองต่างหาก เขาเข้าใจพลาดไป คิดว่าสำนักของพระยายมมีแต่คนโหดร้าย