คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #7 : จ.น่าน
ัหวัน่าน อยู่ในภาเหนืออนบนอประเทศไทย มีประวัิวามเป็นมาที่เ่าแ่ยาวนาน มีื่อเรียในพศาวารว่า นันทบุรี มีพื้นที่ว้าให่ เป็นอันับ 13 อประเทศ แ่มีประารเบาบาเป็นอันับที่ 3 อประเทศ พื้นที่เ็มไป้วยภูเาสู และลำน้ำหลายสาย ทั้ยัมีประารหลายาิพันธุ์ นับว่าเป็นินแนอวามหลาหลาอีแห่หนึ่อประเทศ
พื้นที่ัหวัน่าน มีเแน้านเหนือและะวันออิ่อับสาธารรัประาธิปไยประานลาว ้านใ้ิับัหวัอุริถ์ ทาะวันิับัหวัพะเยาและแพร่ นอานี้แล้ว ัหวัน่านยัมี่านเ้าออับประเทศลาวหลายแห่้วยัน เ่น ่านห้วยโ๋น ุผ่อนปรนบ้านใหม่ายแน และุผ่อนปรนบ้านห้วยสะแ
สารบั[แสสารบั] |
[แ้] ประวัิศาสร์
เมือน่าน ในอีเป็นนรรัเล็ ๆ ่อัวึ้นราวลาพุทธศวรรษที่ 18 บริเวที่ราบลุ่มแม่น้ำน่านและแม่น้ำสาา ในหุบเา ทาะวันอออภาเหนือ
[แ้] สมัยล้านนา
ประวัิศาสร์เมือน่าน เริ่มปราึ้นราว พ.ศ. 1825 ภายใ้ารนำอพาภูา ศูนย์ารปรออยู่ที่เมือย่า (เื่อันว่าือบริเวริมฝั่้านใ้ อแม่น้ำย่า ใล้เทือเาอยภูาในเบ้านเสี้ยว บ้านทุ่้อ บ้านลอมลา ำบลยม อำเภอท่าวัผา) เพราะปราร่อรอย ุมนในสภาพที่เป็นูน้ำ ันิน ำแพเมือ้อน ันอยู่ ่อมาพระยาภูา ไ้ยายอาาเปรออนออไปให้ว้าวายิ่ึ้น โยส่ราบุรบุธรรม 2 น ไปสร้าเมือใหม่ โย ุนนุ่น ผู้พี่ไปสร้าเมือันทบุรี (เมือพระบา) และุนฟอผู้น้อ สร้าเมือวรนรหรือเมือปัว
ภายหลัุนฟอถึแ่พิราลัย เ้าเ้าเถื่อนราบุรึไ้ึ้นรอเมือปัวแทน ้านพาภูารอเมือย่ามานาน และมีอายุมาึ้น มีวามประส์ะให้เ้าเ้าเถื่อนผู้หลานมารอเมือย่าแทน ึให้เสนาอำมาย์ไปเิ เ้าเ้าเถื่อนเรใปู่ึยอมไปอย ู่เมือย่าและมอบให้ายา ือนาพาแม่ท้าวำปินูแลรัษาเมือปัวแทน เมื่อพาภูาถึแ่พิราลัย เ้าเ้าเถื่อนึรอเมือย่าแทน ใน่วที่เมือปัวว่าาผู้นำ เนื่อาเ้าเ้าเถื่อนไปรอเมือย่าแทนปู่ือพาภูา พาำเมือเ้าผู้ รอเมือพะเยา ึไ้ยายอิทธิพลเ้ารอบรอ บ้านเมือในเเมือน่านทั้หม นาพาแม่เท้าำปิน พร้อม้วยบุรในรรภ์ ไ้หลบหนีไปอยู่บ้านห้วยแร้ นลอไ้บุรายื่อว่าเ้าุนใส เิบให่ไ้เป็นุนนา รับใ้พาำเมือนเป็นที่โปรปราน พาำเมือึสถาปนาให้เป็น เ้าุนใสยศ รอเมือปราภายหลัมีำลัพลมาึ้นึยทัพ มา่อสู้นหลุพ้นาอำนาเมือพะเยา และไ้รับารสถาปนาเป็นพาผานอ ึ้นรอเมือปัวอย่าอิสระระหว่าปี 1865 - 1894 รวม 30 ปี ึพิราลัย
ในสมัยอพาารเมือ (รานเมือ) โอรสอพาผานอ เมือปัว ไ้มีารยายัวมาึ้น ลอนมีวามสัมพันธ์ ับเมือสุโทัยอย่าใล้ิ พศาวารเมือน่านล่าวถึพาารเมือว่า ไ้รับเิาเ้าเมือสุโทัย (พระมหาธรรมราาลิไท) ไปร่วมสร้าวัหลวอภัย (วัอัมพวนาราม) าลับเ้าเมือสุโทัย ไ้พระราทานพระธาุ 7 อ์ พระพิมพ์ทอำ 20 อ์ พระพิมพ์เิน 20 อ์ ให้ับพาารเมือ มาบูา เมือปัว้วยพาารเมือ ไ้ปรึษาพระมหาเถรธรรมบาล ึไ้่อสร้าพระธาุแ่แห้ึ้นที่บนภูเพียแ่แห้ พร้อมทั้ไ้อพยพผู้นาเมือปัว ลมาสร้าเมือใหม่ที่บริเวพระธาุแ่แห้ เรียว่า ภูเพียแ่แห้ในปี พ.ศ. 1902 โยมีพระธาุแ่แห้เป็นศูนย์ลาเมือ หลัาพาารเมือถึแ่พิราลัย โอรสือ พาผาอึ้นรอแทนอยู่มาเิปัหาวามแห้แล้ ึย้ายเมือมาสร้าใหม่ที่ริมแม่น้ำน่าน้านะวันบริเวบ้านห้วยไ้ ือบริเวที่ั้อัหวัน่านในปัุบัน เมื่อปี พ.ศ. 1911
ในสมัยเ้าปู่เ่รอเมือระหว่าปี พ.ศ. 1950 - 1960 ไ้สร้าวัพระธาุ้า้ำ วรวิหาร วัพระธาุเาน้อย วัพาภู แ่สร้าไม่ทันเสร็็ถึแ่พิราลัยเสีย่อน พาั่วฬารผาสุมผู้เป็นหลานไ้สร้า่อนแล้วเสร็และไ้สร้า พระพุทธรูปทอำปาลีลา ปัุบันือ พระพุทธนันทบุรีศรีศายมุนี ประิษานอยู่ในวิหารวัพระธาุ้า้ำวรวิหาร ในปี พ.ศ. 1993 พระเ้าิโลราษัริษ์นรเียใหม่ มีวามประส์ะรอบรอเมือน่าน และแหล่เลือ บ่อมา (.บ่อเลือใ้ อ.บ่อเลือ) ที่มีอย่าอุมสมบูร์และหาไ้ยาทาภาเหนือ ึไ้ัอทัพเ้ายึ เมือน่าน พาอิน๊ะแ่นท้าว ไม่อา้านทาน ไ้ึอพยพหนีไปอาศัยอยู่ ที่เมือเลีย (ศรีสันาลัย) เมือน่านึถูผนวเ้าไว้ในอาาัรล้านนาั้แ่นั้นมา
ลอระยะเวลาเือบ 100 ปี ที่เมือน่านอยู่ในรอบรออ อาาัรล้านนา ไ้่อย ๆ ึมับเอาศิลปวันธรรมอล้านนา มาไว้ในวิถีีวิ โยเพาะารรับเอาศิลปรรมทา้านศาสนา ปราศิลปรรมแบบล้านนาเ้ามาแทนที่ศิลปรรมแบบสุโทัย อย่าัเน ัเ่น เีย์วัพระธาุแ่แห้ เีย์วัสวนาล เีย์วัพระธาุ้า้ำ แม้ะเหลือส่วนานที่มี้าล้อมรอบ ึ่เป็นลัษะศิลปะแบบสุโทัยอยู่ แ่ส่วนอ์เีย์ึ้นไปถึส่วนยอเปลี่ยนเป็นศิลปรรมแบบล้านนาไปนหมสิ้น ในระหว่าปี พ.ศ. 2103 - 2328 เมือน่านไ้เป็นเมือึ้นอพม่า อยู่หลายรั้และ้อเป็นเมือร้า ไร้ผู้นถึ 2 รา ือ รั้แร ปี พ.ศ. 2247 - 2249 รั้ที่ 2 ปี พ.ศ 2321 - 2344
[แ้] สมัยรันโสินทร์
ปี พ.ศ. 2331 เ้าอัถวรปัโ ไ้ลมาเ้าเฝ้าพระบาทสมเ็พระพุทธยอฟ้าุฬาโลมหารา รัาลที่ 1 เพื่ออเป็น ้าอบันทสีมา เ้าอัถวรปัโ หลัาึ้นรอเมือน่านยัมิไ้เ้าไปอยู่เมือน่านเสียทีเียว เนื่อาเมือน่าน ยัรร้าอยู่ ไ้ย้ายไปอาศัยอยู่ามที่่าๆ ือ บ้านึ๊บุเรือ เมือั้ว (บริเวอำเภอนาน้อย) เมือพ้อ (บริเวอำเภอเวียสา) หลัาไ้บูระ่อมแมเมือน่านแล้ว พร้อมทั้ไ้อพระบรมราานุาลับเ้ามาอยู่ในเมือน่าน ในปี พ.ศ. 2344 ในยุสมัยรุรันโสินทร์เมือน่านมีานะเป็นหัวเมือประเทศรา เ้าผู้รอนรน่านในั้นหลัทุอ์ ่าปิบัิหน้าที่ราาร้วยวามเที่ยธรรมมีวามื่อสัย์ รัภัี่อพระมหาษัริย์ราวศ์ัรี ไ้่วยราารบ้านเมือสำัหลายรั้หลายรา้วยัน นอานี้เ้าผู้รอนรน่าน ่าไ้ทำนุบำรุิารพุทธศาสนาในเมือน่าน และอุปถัมภ์้ำูนพระพุทธศาสนาเป็นสำั ไ้สร้าธรรมนิทานา ารารพระไรปิลในัมภีร์ใบลาน นับเป็นัมภีร์ไ้ 335 ัมภีร ์นับเป็นผูไ้ 2,606 ผู ไ้นำไปมอบให้ เมือ่าๆ มีเมือลำปา เมือลำพูน เมือเียใหม่ เมือเียราย และเมือหลวพระบา
ในปี พ.ศ. 2446 พระบาทสมเ็พระุลอมเล้าเ้าอยู่หัว ไ้ทรมีพระรุาโปรเล้าฯ สถาปนาให้เ้าสุริยพษ์ผลิเฯ เลือนยศานันรศัิ์ึ้นเป็น "พระเ้านรน่าน" มีพระนามปราามสุพรรปัว่า "พระเ้าสุริยพษ์ผลิเ ุลเษมหัน์ ไยนันทบุรมหาราวศา ธิบี สุริารีรานุภาวรัษ์ วิบูลยศัิ์ิิไพศาล ภูบาลบพิรสถิย์ นันทราวษ์" เป็นพระเ้านรน่านอ์แร และอ์เียวในประวัิศาสร์น่าน ภายหลัไ้รับารสถาปนาเป็นพระเ้าน่าน พระเ้าสุริยพษ์ผริเฯ ึไ้สร้า หอำ (ุ้มหลว) ึ้นแทนหลัเิมึ่สร้าในสมัยอ เ้าอนันวรฤิทธิเฯ และ้านหน้าหอำ มี่วไว้ทำหน้าที่ล้ายสนามหลว สำหรับัานพิธี่าๆ ลอนเป็นที่ับวนทัพออสู้ศึ ับวนนำเส็หรือบวนรัแเมือสำัและในปี พ.ศ. 2474 เ้ามหาพรหมสุรธาา เ้าผู้รอนรน่าน ถึแ่พิราลัย ำแหน่เ้าผู้รอนร็ถูยุบเลิั้แ่นั้นมา ส่วนหอำไ้ใ้เป็น ศาลาลาัหวัน่าน นปี พ.ศ. 2511 ัหวัน่าน ไ้มอบหอำให้รมศิลปาร ใ้เป็นสถานที่ัั้ พิพิธภัสถานแห่าิน่านนระทั่ปัุบัน
ในยุประาธิปไย ัหวัน่านยัมีำนานารเป็นแหล่บานอสมาิพรรอมมิวนิส์แห่ประเทศไทย โยเพาะที่อำเภอทุ่้า ึ่เป็นพื้นที่ยุทธศาสร์สำัอีแห่หนึ่ โยมีอนุสร์สถานวีรรรมทุ่้า เป็นพยาน่วยเือนวามำให้แ่นรุ่นหลั
[แ้] ภูมิศาสร์
ัหวัน่านมีสภาพภูมิประเทศส่วนให่เป็นภูเา โยเพาะบริเวายแน้านเหนือและะวันออ ึ่เป็นรอย่อิับลาว แ่็ยัมีแม่น้ำสายสำั้วย นั่นือ แม่น้ำน่าน ึ่มี้นำเนิทาอนเหนืออัหวั แล้วไหลลไปยัเื่อนสิริิิ์ ในัหวัอุริถ์ และบรรบับแม่น้ำปิ แม่น้ำวั และแม่น้ำยม ที่ัหวันรสวรร์ เป็นแม่น้ำเ้าพระยา นอานี้ยัมีลำน้ำสาา่าๆ ที่สำั เ่น ลำน้ำสา ลำน้ำว้า ลำน้ำสมุน ลำน้ำปัว ลำน้ำย่า
เมื่อถึฤูหนาว อาาศหนาวั เนื่อาแวล้อมไป้วยภูเาสู ยอเาที่สูที่สุือ อยภูา ในอำเภอปัว มีวามสูถึ 1,980 เมร
[แ้] ลุ่มาิพันธุ์
ประารในัหวัน่านมีอยู่อย่าเบาบาเป็นอันับ 4 อประเทศ (40 น ่อาราิโลเมร) ระัระายไปามสภาพทาภูมิศาสร์ ในพื้นที่ราบ มัเป็นที่อาศัยอาวไทย เ่น ไทยล้านนา และไทยลื้อ ส่วนบริเวที่สู ามไหล่เา เป็นุมนอนลุ่มน้อย ที่เรียันว่า าวเา ไ้แ่ าวม้ เมี่ยน ลัวะ มุ และรวมถึาวอเหลือ ที่อาศัยอยู่ในบริเวอำเภอเวียสา้วย ผู้นในัหวัน่านึมีภาษาพูที่หลาหลาย้วยเ่นัน แ่ส่วนให่ะพูภาษาไทยถิ่นเหนือ หรือพูำเมือ สำเนียน่าน
[แ้] หน่วยารปรอ
ารปรอแบ่ออเป็น 14 อำเภอ 1 ิ่อำเภอ 99 ำบล 848 หมู่บ้าน
|
 |
[แ้] อุทยาน
- อุทยานแห่าิุนน่าน อำเภอเลิมพระเียริ มีพรรไม้และสัว์ป่าที่น่าสนใมามาย
- อุทยานแห่าิุนสถาน อำเภอนาน้อยและอำเภอนาหมื่น มีพรรไม้และน้ำหลายแห่
- อุทยานแห่าิอยภูา อุทยานแห่าิที่สำัอัหวัน่าน มีอาาเว้าวา ประอบ้วยพรรไม้ที่หลาหลาย มีาร้นพบพืสำัหลายนิ เ่น เ่าร้ายัษ์ภูา ที่พบเพาะที่นี่เพียแห่เียว รวมถึ้นมพูภูา ึ่พบที่นี่เพียแห่เียวเ่นัน นอานี้ยัมีถ้ำที่น้อยนเยเ้าไปเที่ยว
- อุทยานแห่าิถ้ำสะเิน อยู่ในอำเภอสอแว ทาะวันอัหวั
- อุทยานแห่าินันทบุรี อยู่ในอำเภอปัว มีเนื้อที่ถึ 740,900 ไร่
- อุทยานแห่าิแม่ริม มีสถานที่ล่อแพอย่าสนุสนาน อยู่ในอำเภอแม่ริม
- อุทยานแห่าิศรีน่าน อยู่ในเอำเภอนาน้อย
[แ้] ารมนาม
ัหวัน่านมีพื้นที่ิ่อับัหวัอื่นๆ ไม่มา ารเินทามาัหวัน่านึมีเส้นทาที่ำั ไม่มีทารถไฟ แ่็มีสนามบินพานิย์ และมีถนนสายหลัที่ัผ่านลอวามยาว ั้แ่เหนือลมา และมีสภาพผิวถนนที่ี สามารถใ้านไ้ลอปี
[แ้] แหล่ท่อเที่ยวและเรียนรู้
ัหวัน่านอาไม่มีื่อเสียเป็นอับัน้นๆ อสถานที่ท่อเที่ยว แ่วามริแล้ว ที่นี่มีแหล่ท่อเที่ยวให้ผู้สนใไ้ท่อเที่ยวมามายไม่รู้บ ทั้สถานที่ทาประวัิศาสร์ โบราี แหล่อารยธรรมโบรา โยที่เพิ่้นพบในเอำเภอเมือ ส่วนโบราสถาน โยเพาะวัเ่าแ่ มีให้เห็นแทบทุอำเภอ ไ้แ่ วัพระธาุแ่แห้ พระธาุู่บ้านู่เมืออัหวั้าน วัภูมินทร์ หออ วัหนอบัว วับุยืน ึ่ล้วนแ่มีอายุนับร้อยๆ มี มีภาพิรรรมฝาผนัที่สวยามทั้สิ้น
สถานที่ท่อเที่ยวทาธรรมาิ็มีวามหลาหลาย เ่น เส้นทามธรมาิหมู่บ้านมีพฤษ์ ในอำเภอทุ่้า อุทยานแห่าิหลายแห่ และเสาินที่อำเภอนาน้อย บ่อเลือโบราในอำเภอบ่อเลือ เป็น้น
สำหรับารท่อเที่ยวเิวันธรรมในัหวัน่าน สามารถท่อเที่ยวไ้ทั่วทุอำเภอ ้วยมีวามหลาหลายทาวันธรรมอยู่แล้ว นอานี้ยัมีานบุประเพีที่สำั เ่น านแ่เรือ านไหว้พระธาุ ส่วนผู้ที่ื่นอบศิลปะารแส ็สามารถมารแสนาศิลป์ที่าม รวมทั้นรีที่มีเอลัษ์เพาะัว เ่น นรีวปีุ่้ม ๊อยอ ฟ้อนแ้น เป็น้น
[แ้] สัลัษ์ประำัหวั
 ราประำัหวัน่าน |
- อไม้ประำัหวั: อเสี้ยวอาว (Bauhinia variegata)
- ้นไม้ประำัหวั: เสี้ยวอาว (Bauhinia variegata)
- ำวัประำัหวั: แ่เรือลือเลื่อ เมือา้าำ ิรรรมวัภูมินทร์ แนินส้มสีทอ เรือรอพระธาุแ่แห้
ความคิดเห็น