คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #8 : ข้อมูลภาคสนาม : จักสานผักตบชวา ณ บ้านห้วยหวาย จังหวัดสุพรรณบุรี
“ลุ่มอาีพศูนย์ส่เสริมและพันาอาีพลุ่มัสานผับวา บ้านห้วยหวาย” ำบลโ้า อำเภอเิมบานาบว ัหวัสุพรรบุรี
ึ่ถ้าล่าวถึผลิภั์ัสานาผับวานั้น
ผู้น่า็นึถึลุ่มอาีพฯนี้เป็นแห่แร
เพราะที่นี่เป็นศูนย์รวมผลิภั์ัสานที่มีื่อเสียมาในัหวัสุพรรบุรี
ผลิภั์าผับวาเป็นสิน้าที่ประิษ์าวามิสร้าสรร์และวามร่วมมือร่วมใันอาวบ้านลุ่มอาีพศูนย์ส่เสริมและพันาอาีพลุ่มัสานผับวา
บ้านห้วยหวาย
ที่นำผับวาที่ลอยเะะอยู่เ็มลำลอในพื้นที่มาใ้เป็นวัถุิบสำหรับแปรรูปเป็นเรื่อัสานออำหน่าย
ให้เิประโยน์ทั้่อผู้ผลิ ผู้ใ้ และสิ่แวล้อม สิ่ที่น่าประหลาในั่นือ ผับวา
ไ้ลายเป็นพืเศรษิประำหมู่บ้านที่ทำรายไ้ให้แ่สมาิในลุ่มนับล้านบาท่อปี
ะเห็นไ้ว่าสิ่ประิษ์เหล่านี้ล้วนเิาภูมิปัาอาวบ้านเอ
นั่นือเิาวามรู้และวามเลียวลา ผนวับวามิสร้าสรร์่อยอให้เิสิ่ใหม่
ๆ ทำให้เิรายไ้ สร้าอาีพ สามารถเลี้ยูนเอ รอบรัว
และนในุมนให้มีวามสุ
้วยเหุนี้ ผู้ศึษาึสนใลพื้นที่ภาสนามเพื่อเ็บ้อมูลที่ลุ่มอาีพฯแห่นี้
เพื่อศึษาในเรื่ออประวัิวามเป็นมาอลุ่มอาีพฯ ระบวนารผลิ
ผลิภั์ที่น่าใ ารหมุนเวียนรายไ้ในุมน ปัหาที่พบและวิธีารแ้ปัหา
และระบวนารถ่ายทอภูมิปัาในานัสาน ้วยวิธีารสัมภาษ์ประธานลุ่มอาีพฯ ุศรีไพร
อมะสั สรุปวามไ้ันี้
7.1 ประวัิวามเป็นมาอลุ่มอาีพฯ
เมื่อปี พ.ศ. 2525 ไ้มีารัั้ลุ่มแม่บ้านเษรพันาุมน
โยในรั้แรลุ่มแม่บ้านะทอเสื่อยอ ึ่อนนั้นทามนามลำบา
ถนนเป็นป่าและเป็นลูรั ทาลุ่มอาีพฯึไม่สามารถเปิลาไ้ แ่เมื่อมาถึปี พ.ศ. 2626 นเรื่อยมา
ทาลุ่ม็พยายาม้วยันมาเรื่อย ๆ ไ้ทำผลิภั์หลาหลายอย่า อาทิ น้ำยาล้าาน
ผัฟอ โยมีเษราวบ้านมาสอนรรมวิธีารผลิให้ นอานั้นยัมีารทำอาหาร นม
เ่น ทอม้วน ไ่เ็ม ฯลฯ และทำเรื่อยมา แ่ารอบรับ็ไม่เป็นผลีเท่าที่วร
ึเริ่มหา่อทาใหม่และไ้มาเริ่ม้นทำผับวา เมื่อปี พ.ศ. 2535
โยุศรีไพรไ้เียนหนัสือไปที่เษรอำเภอเิมบานาบว
แ้ว่าอำเภอเิมบานาบวนี้มีวัถุิบผับวาำนวนมา
านั้นทาเษร็ไ้ทำเรื่อไปที่ศูนย์ส่เสริมอุสาหรรมภาที่ 8 และไ้ัวิทยารมาสอนานผับวาให้าวบ้านเป็นเวลา 21 วัน
เมื่อัั้ลุ่มอาีพฯรั้แรนั้นมีสมาิเพีย
15 นเท่านั้น และทำันเรื่อยมานถึปัุบันมีสมาิมาถึ 180 น้วยัน โยทาลุ่มมีลารอรับทั้ในและ่าประเทศ ึ่ในประเทศส่ให้ลานัุัรเป็นหลั
และที่อื่นๆ ็มีบ้าเมื่อมีานเทศาล เ่น ห้าเทสโ้โลัสและห้าเ็นทรัล
ส่วนใน่าประเทศไ้ส่ไปที่ประเทศสหรัอเมริาและี่ปุ่น ึ่เมื่อ่อนนั้นมีารส่ไปอิาลี้วย แ่เนื่อาำลัารผลิไม่ทัน่อวาม้อารที่สั่เ้ามาำนวนมาว่า
10,000 ิ้น่อเือน
เลยไม่สามารถผลิส่ไ้ามวาม้อาร
ทำให้ไม่ไ้ส่ไปำหน่ายที่อิาลีอี
เพราะลุ่มสามารถผลิไ้เพีย 4,500
ิ้น่อเือนเท่านั้น ึ่ะนี้ทาลุ่ม็ไ้เร่ัารสอนและพันาฝีมือารัสานผับวาอาวบ้านให้เพิ่มึ้น
เพื่อเพิ่มำนวนารผลิให้ไ้ามวาม้อารอลา
หลัานั้นทาลุ่มอาีพฯไ้ำเนินิาร่อมาเรื่อย
ๆ นมาถึ่วที่เศรษิ่ำ แ่็ไม่ไ้ส่ผลระทบใ ๆ ่อลุ่ม ้วยเหุเพราะทาลุ่มมีวัถุิบในท้อถิ่นึ่มีอยู่มา
ทาลุ่มไ้นำภูมิปัาาวบ้านมาใ้ับผับวา มาแปรสภาพเป็นอเล็อน้อย
าะร้าที่เยทำนาให่ ใน่วเศรษิ่ำปี พ.ศ. 2539 ถึปี 2540 ทาลุ่ม็ไ้เปลี่ยนมาทำนาเล็ล เป็น 2-4 นา
เพื่อให้มีหลาหลายราาามำลัื้อและวาม้อารอลู้า
แสให้เห็นถึวามสามารถในารปรับัวับปัหาเศรษิอสมาิในลุ่มฯ
ุศรีไพรยัไ้ล่าวอย่าภูมิใ้วยว่า
ทาลุ่มอาีพฯนี้มีเพียผับวาเป็นวัถุิบธรรมาเท่านั้น
นอาารแปรรูปเป็นผลิภั์รูปแบบ่า ๆ แล้ว ยัส่ออวัถุิบผับวาไปยััหวั่าๆ
ไ้แ่ ัหวัพะเยา เียใหม่ ัยนาท นรปม อ่าทอ นรสวรร์ อี้วย
เนื่อาที่อำเภอเิมบานาบวมีผับวาำนวนมา
ัหวัใ็ยัมีไม่มาเท่าัหวัสุพรรบุรี
7.2 ระบวนารผลิ
ผลิภั์ัสานผับวาทุิ้นนั้น
ไ้ผ่านระบวนารผลิที่พิถีพิถันเป็นอย่ามา
ว่าะสำเร็มาเป็นผลิภั์ที่สวยาม ประีัที่เห็น
โยุศรีไพรไ้อธิบายระบวนารผลิอย่าเป็นั้นอน
ึ่แ่ละั้นอนล้วนแ่เป็นภูมิปัาาวบ้านทั้สิ้น
ั้นอนแรเริ่มาัเลือผับวาามลอธรรมาิ
ที่ไม่อ่อนไม่แ่เินไป ำนวน 2-3 ้น่อ
1 อ ที่มีวามยาว 60 เนิเมร
้นสวยและไม่มีแมลรบวน
ในผับวาะมีท้อร่อ
นำมีมาผ่าสอี นำท้อร่อึ้นไปผึ่แ และมัเป็นำ ๆ ใส่ถุพลาสิไว้ สามารถเ็บไ้มาถึ 5 ปี ็ไม่เน่าเสีย หาะใ้็นำผับวาออมาเป็นำๆ และนำมาุบน้ำ่อน
แล้วึนำมาใส่เรื่อรี รีให้แบน นำรรไรมาัเส้น เสมือนารัอ
ให้เส้นละเท่า ๆ ัน านั้นนำึ้นรูปแบบ เ่น ถ้า้อารแบบสี่เหลี่ยม
ผลิภั์็ะออมาเป็นสี่เหลี่ยมามแบบที่ปั้นึ้นมาเอ ารทำเ่นนี้ะเรียว่า “านพัน”
ึ่ในหนึ่ใบะึ้นเพียรั้เียว แบบไม่มีโรไม้ ไม่มีโรลว ทำึ้นมาับมือ
ถือเป็นานหัถรรมที่แท้ริ
รั้นเมื่อถัึ้นแบบสำเร็เป็นรูปะร้าแล้ว ็ะนำไปอบ้วยำมะถัน
เพื่อป้อเื้อรา ึ่เป็นวิธีทาธรรมาิ
ไม่ใ้สารเมี นับว่าเป็นภูมิปัาาวบ้านอย่าหนึ่
และู้อบนั้น็ไม่ใ่เรื่อัรสมัยใหม่ แ่เป็น โอ่อบ แบบโบรา
โยแ่ละบ้าน็ะมีบ้านละโอ่
แ่ถ้าบ้านใไม่มี็ะเย็บพลาสิเป็นถุๆและทำไม้เป็นั้น ๆ
วาะร้าามไม้และใ้ถุลุมให้เิวามร้อน
โยทาลุ่มอาีพฯะไม่ใ้ารอบ้วยไฟ แ่เป็นารอบ้วยวัน
้วยารเอาสัะสีและามะพร้าวไปใส่
านั้นำหนไฟและนำเอาำมะถันโรยและลุมให้ไฟับ แล้ววัน็ะึ้น
ใ้เวลาอบประมา 4 ั่วโม หรือ 1 ืน
านั้น็นำออมาทำน้ำมันยูรีเทนเพิ่มวามเาาม ใ้ระยะเวลาประมา 30 นาทีน้ำมัน็ะแห้
แ่เมื่อแห้แล้ว็ะ้อเ็บไว้ในลัสิน้าไว้่อนประมา 2
วัน เนื่อาน้ำมัน ยูรีเทนนั้นมีลิ่นแร ้อเ็บไว้ให้ลิ่นระเหยไป่อน
านั้น็สามารถนำัำหน่าย
7.3 ผลิภั์ที่น่าสนใ
สมาิทั้ 180 น ไ้หมุนเวียนันทำผลิภั์อลุ่มือ ะร้าเอนประส์รูปทร ่า ๆ ึ่มีหลายนา ทั้ทรสีเหลี่ยม
วลม หรือะเป็นระเ้าสำหรับใส่อ
ใส่ผลไม้ รวมทั้แัน ถารอ่า ๆ ระา ระบุหรืออิ้นเล็ ๆ สามารถใ้เป็นอแ่ อฝา อำร่วยและอื่น ๆ อีมามาย
โยุเ่นสิน้าัสานาผับวาอที่นี่
ือทุิ้นะเป็นสิน้าที่ออแบบึ้นมาเอ
ประอบับวามำนาและวามพิถีพิถันในารทำ
ส่ผลให้สิน้าทุิ้นเมื่อทำเสร็แล้วะออมาสวยาม มีเอลัษ์ไม่เหมือนใร
มีุภาพสู และทนทาน เนื่อ้วยทาลุ่ม้อารให้ผู้ที่ื้อ้อไ้รับวามพอใสูสุ
าารที่ลุ่มอาีพฯไ้ไปศึษาูานในัหวั่า
ๆ ็ทำให้ทราบว่าในแ่ละัหวันั้นมีารผลิผับวาที่เป็นเอลัษ์อแ่ละัหวัอย่าไร
เ่น ัหวัพิิระผลิระเป๋าเป็นลายละเอีย ัหวััยนาทะผลิระเป๋าทันสมัย
มีารย้อมสีสใสหลาสี ัหวันรปมะผลิอใ้่าๆ
ัหวัพะเยาะผลิเป็นระเป๋าสะพายสีสัน
ึ่หาัหวัใมีเอลัษ์แบบใ็ะไม่ผลิ้ำัน
ันั้นทาลุ่มอาีพฯึเน้นผลิอใ้ธรรมา เ่น ระเ้า ะร้า
ระเป๋าที่ไม่มีสีสัน เพราะ้อารที่ะสีธรรมาิามเิมไว้ึ่ที่ัหวัอื่นไม่มี
ทาลุ่มอาีพฯ
็ยัไม่ไ้หยุที่ะพันา ยัิที่ะยายลาให้ว้าึ้น
และพันาสิน้ารูปแบบใหม่ ๆ เพิ่มมาึ้น
แ่ยัไว้ึ่เอลัษ์เิมอลุ่มอาีพฯ อำเภอเิมบานาบวไว้ นั่นือ ผลิภั์ผับวาที่เป็นสีามธรรมาิ
เพราะสีแบบนี้หาไ้อยาแล้วในปัุบัน เนื่อาทาลุ่มอาีพฯัหวัอื่น ๆ
ไ้เน้นารย้อมสีเพื่อึูวามสนใอลู้ามาว่าที่ะำหน่ายสิน้าที่เป็นสีามธรรมาิ
7.4 ารหมุนเวียนรายไ้ในุมน
ุศรีไพร
ไ้เล่าถึอาีพเิมอาวบ้านห้วยหวายว่า
เิมทีนั้นาวบ้านทั่วไปทำนาและลำบาันมา ใ้เินในารลทุนทำนาสู
ใ้เวลามาถึ 4 เือน ึะเี่ยว้าวส่ายไ้ 1 รั้ ันั้นใน 1 ปี ็ะสามารถทำนาไ้เพีย
2-3 รั้เท่านั้น
อีทั้าวบ้านยัถูี่เรื่อราา้าวาพ่อ้านลาอี้วย ผลือ าวบ้านนั้นทำนาไม่ไ้่าอบแทนเลย
แ่็ไม่รู้ะประอบอาีพอะไร เพราะที่แถวนั้น็มีแ่นา้าว าวบ้านึ้อทำไป
ส่วนาวบ้านที่เ้าร่วมเป็นสมาิในลุ่มอาีพฯะไ้รับรายไ้ประมาเือนละ 2,000
บาท เพียพอ่อารำรีวิ ุศรีไพร ประธานลุ่มฯ ึไ้พยายามัวนาวบ้านมาเ้าร่วมให้มาที่สุ
เพื่อที่ะไ้มีรายไ้ ไม่สร้าหนี้ และะไ้ำเนินีวิแบบเศรษิพอเพีย
7.5 ปัหาที่พบและวิธีารแ้ปัหา
สิ่หนึ่ที่เป็นปัหาหลัอลุ่มอาีพฯนี้ือ
ลัเ็บสิน้า เนื่อาในฤูฝน ะทำให้ผลิภั์เอวามื้นไ้่าย
วามื้นะทำให้ผลิภั์็ึ้นนและเิเื้อราามมา
ึ่ทาลุ่มอาีพฯไ้ำลัิ่อับทาฝ่ายพลัานให้มาสร้าที่อบวามร้อนให้
เพื่อที่ะไ้แ้ไปัหาในส่วนนี้
แ่โยปิแล้วผลิภั์อทาลุ่มะไม่่อยไ้เ็บไว้ในลั
เนื่อาเมื่อผลิเสร็แล้ว็มีรายารสั่ื้อให้ส่ผลิภั์ไ้ทันที
7.6
ระบวนารถ่ายทอภูมิปัาในานัสาน
ภูมิปัาที่ปราในลุ่มอาีพศูนย์ส่เสริมและพันาอาีพลุ่มัสานผับวา
ไ้แสให้เห็นไ้ัหลายประาร ันี้
ประารแร ภูมิปัา้านอุสาหรรมและหัถรรม อย่าที่ไ้ล่าวไป้า้นแล้วว่า
ผลิภั์ทุิ้นอลุ่มอาีพฯนี้ผลิึ้น้วยมืออสมาิลุ่มทั้สิ้น
ไม่ไ้มีารใ้เรื่อ โรเหล็ หรือโรไม้ใ ๆ
ถือเป็นารเรียนรู้และพันาึ้นาภูมิปัาอนเอ ที่รู้ัแปรรูปผลผลิ
อันเป็นระบวนารที่ทำใหุ้มนท้อถิ่นสามารถพึ่พานเอทาเศรษิไ้
ประารที่สอ ภูมิปัา้านารัารทรัพยารธรรมาิและสิ่แวล้อม ล่าวือ
าวบ้านในุมนรู้ัที่ะใ้ประโยน์าุ่าอทรัพยารธรรมาิและสิ่แวล้อมที่มีอยู่ในุมนอนอย่าสมุลและยั่ยืน
ในที่นี้็ือ ผับวา ที่มีอยู่ำนวนมา นำมาแปรรูปเท่าไร็ไม่หมไป
เพราะผับวามีึ้นไ้ลอ ุศรีไพรไ้ล่าวไว้ว่า แม้ใน่วที่น้ำท่วมและรับาลไ้มีารอุร่อูลอ
ุศรีไพรและสมาิ็ไม่หวั่นเรว่าะาวัถุิบ เพราะระยะเวลาเพีย 2 เือน ผับวา็ึ้นมาามลอเป็นำนวนมาเ่นเิม
ถือเป็นวามยั่ยืนในเรื่ออวัถุิบเป็นอย่ามา
ประารที่สาม แสให้ถึภูมิปัา้านารทำมาหาิน
เพราะสมาิในลุ่มอาีพฯทุน ล้วนแล้วแ่เป็นนยัน รู้ัทำมาหาิน
ัทีุ่ศรีไพรไ้เล่าไว้ว่า สมาิทุนที่นี่ลอผิลอถู ทำสิน้า่า ๆ
ำหน่ายเพื่อวามอยู่รอมาหลาหลายอาีพ ไม่เยหยุที่ะทำมาหาเลี้ยีพ
ประารสุท้าย ภูมิปัา้านารบริหารัารุมน
ะเห็นไ้ว่าลุ่มอาีพฯ
สามารถที่ะบริหารอทุนและธุริุมนให้พันาไปไ้อย่า่อเนื่อ
มีารส่เสริมารประอบอาีพเพื่อวามมั่นอุมน
เพื่อวามเป็นอยู่ที่ีอสมาิภายในุมน ึ่นในุมน็ไ้ให้วามร่วมมือันเป็นอย่าี
ารัั้ลุ่มอาีพฯทำให้นในุมนมีรายไ้ อาทิ
เยาวนที่ำลัศึษาอยู่ั้นมัธยมศึษาปีที่ 3-6 ็ไ้ถัเปียมาส่
โยไ้รับ่า้าเมรละ 1 บาท หรือทำอำร่วยะไ้รับิ้นละ
5 บาท ส่วนผู้สูอายุะไ้รับรายไ้สัปาห์ละ 250-300 บาท
าที่ล่าวมานี้แสให้เห็นถึภูมิปัาอาวบ้านห้วยหวาย
อำเภอเิมบานาบว ัหวัสุพรรบุรี อย่ามามาย
ที่เป็นอ์วามรู้วามสามารถอนไทย ในารที่ะปรับ แปรรูป
และสร้าสรร์สิ่่า ๆ รอบายให้เิประโยน์ มิใ่เพียแ่นเอเท่านั้น
แ่ยัส่ผลีให้ับรอบรัวและุมนอนอี้วย เพราะภูมิปัาเหล่านี้สามารถสร้าอาีพ
สร้ารายไ้ ทำให้ใ้ีวิอย่าพอเพีย สามารถำรีวิไ้อย่ามีวามสุ
ความคิดเห็น