คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #77 : ศาล ว่าด้วย สถาบันตุลาการ
สถาบันุลาาร หมายถึ ศาลและผู้พิพาษาที่ปิบัิหน้าที่ในศาล เพราะะนั้นารปิบัิหน้าที่อศาลหรือผู้พิพาษาึเป็นารระทำในนามอรัหรือในพระปรมาภิไธยอพระมหาษัริย์ในประเทศที่มีพระมหาษัริย์เป็นประมุ เพื่อารทำหน้าที่ัล่าวสถาบันุลาารึ้อสรรหาบุลที่มีวามเี่ยวาทาหมายเพื่ออำนวยวามสะวและวามยุิธรรมให้แู่่ธรี เมื่อผู้พิพาษาเป็นผู้ทำหน้าที่ในารัสินีวามึ้อมีอิสระในารปิบัิหน้าที่ไม่อยู่ภายใ้อำนาหรืออิทธิพลอบุลหรืออ์รอื่นไม่ว่าะในทารหรือทาอ้อม็ามและเพื่อให้ผู้พิพาษามีอิสระในารปิบัิานึมีารแยอำนาุลาารออไปาอำนานิิบััิและอำนาบริหาร โยให้ฝ่ายุลาารมีอำนาในารวบุมและบัับบัาบุลารอนเอ ทั้นี้เป็นารป้อันมิให้อำนาอื่นเ้ามาส่ผลระทบในารแ่ั้ โยย้าย หรือลโทษถอถอนผู้พิพาษา
ฝ่ายุลาาระมีะรรมารุลาารศาลยุิธรรมหรือ .. เป็นสถาบันปป้อวามเป็นอิสระอ้าราารุลาารทุน นั่นือ ารบรรุแ่ั้เลื่อนำแหน่ เลื่อนเินเือน ลอนารลโทษ ถอถอน ผู้พิพาษาะ้อไ้รับวามเห็นอบาะรรมารุลารฯ ่อนทุรั้ ึ่ะรรมารุลาาระประอบ้วย 15 น ือ ประธานศาลีาเป็นประธานรรมาร และรรมารผู้ทรุวุิในแ่ละั้นศาล ั้นศาลละ 4 น รวม 12 น ึ่เป็น้าราารุลาารในแ่ละั้นศาลและไ้รับเลือา้าราารุลาารในทุั้นศาล และรรมารผู้ทรุวุิ 2 น ที่ไม่เป็นหรือเยเป็น้าราารุลาารและไ้รับเลือาวุิสภา
สถาบันุลาารอไทย
สมัยสุโทัย (พ.ศ. 1781-1981)
ารปรอในสมัยสุโทัยมีลัษะเป็นนรรัึไม่มีวามสลับับ้อนมานัสถาบันที่ทำหน้าที่วินิัยี้ารีพิพาาึเป็นอผู้ปรอแ่เพียผู้เียว หาประานมี้อัแย้หรือเิีวามึ้น ็เป็นหน้าที่อประานที่ะ้อนำเรื่อมาฟ้อร้อ่อนั้นปรอ้วยนเอ และเมื่อน้นปรอไ้รับเรื่อราวนั้นแล้ว็ะทำหน้าที่เป็นทั้ผู้พิพาษาและุลาาร ือเป็นทั้ผู้ทำารไ่สวนหาพยานหลัานและัสินลโทษระทำผิหามีพยานหลัานเื่อไ้ว่าผู้้อสสัยไ้ระทำวามผิริ แ่ทั้นี้ประานหรือราษรผู้มี้อพิพาทนั้นยัสามารถร้อทุ็่อพ่อเมือไ้โยร หาารฟ้อร้อ่อนั้นปรอระทำไ้ไม่สะว วิธีารฟ้อร้อ็ไม่มีหลัเ์ยุ่ยาเพียับัวอผู้ถูล่าวหาไปส่ให้ "แล่วาม" หรือบุลที่ถูำหนให้มีอำนาัสิน เพื่อทำารไ่สวนและัสินีะเห็นไ้ว่า หาประานมี้อพิพาทระหว่าัน็เป็นหน้าที่อผู้ที่มีีวามนำเรื่อราวหรือ้อพิพาทนั้นมาฟ้อร้อ้วยนเอ โยที่รัไม่ไ้มีหน้าที่เ้าไปมีส่วนเี่ยว้อในารฟ้อีแ่อย่าใแม้ะเป็นีอาา็าม
สมัยอยุธยา (พ.ศ. 1893-2310)
หมายที่ใ้ในสมัยอยุธยาไ้รับอิทธิพลมาาศาสนาฮินูออินเีย ในรูปอหมายาัมภีร์พระธรรมศาสร์และมโนสาราารย์ ส่ผลถึระบบหมายและระบบศาลให้มีลัษะสลับับ้อน มีวามเป็นระบบและมีระเบียบแบบแผนัเนมาว่าในสมัยสุโทัย ึ่มีวามสอล้อับสภาพสัมในสมัยอยุธยาที่มีวามสลับับ้อนและเป็นอาาัรที่ยิ่ให่ ระบวนารฟ้อรัอีวามในสมัยอยุธยายัมีลัษะล้ายลึับแผ่นินไปฟ้อร้อ ลอนถวายีา่อพระมหาษัริย์ ส่วนในีอาาแผ่นิน เ่น วาเพลิ เป็นหน้าที่อระลาารนรบาลในารับุมัวผู้้อสสัยว่าระทำผิใ่ว่าประานทุนะมีสิทธิระทำไ้ เพราะในหมายลัษะรับฟ้อ พุทธศัรา 1899 มารา 10 ำหนว่า หาราษรไม่ไ้ึ้นทะเบียนสััมูลนาย็ะไม่มีสิทธิมาฟ้อร้อีวามใๆ นั่นือเพาะราษรที่มีสััมูลนายเท่านั้นรัึะให้ารพิทัษ์รัษาในีวิและทรัพย์สิน
แม้ะมีสถาบันทำหน้าที่ในารัสินีวาม แ่อำนาในารวินิัยียัเป็นสิทธิ์าอพระมหาษัริย์ ารให้อำนาวินิัยีแ่เสนาบีึเป็นเพียารแบ่เบาภาระโยพระอ์ยัทรวบุมูแลและรับารอุทธร์หรือีาาประานที่ไม่ไ้วามยุิธรรมในารัสินีวามาุนศาลุลาาร นั่น ือพระอ์ยัทรไว้ึ่อำนาเ็าอรมวั โยเพาะีวามอันเิา้อัแย้ระหว่าราษร้วยัน แ่ไม่ไ้หมายวามว่าเพาะรมวัเท่านั้นที่มีศาลพิาราี ในวามริยัมีศาลที่สััส่วนราารอื่นอี เ่น
ศาลรมเมือ หรือศาลรมพระนรบาล รับพิาราีอุรร์
ศาลรมนา รับพิาราีที่เี่ยว้อับที่นา และโ ระบือ
ศาลรมลั รับพิาราีที่เี่ยว้อับพระราทรัพย์อหลว และภาษีอาร
ศาลรมท่า รับพิาราีที่เี่ยว้อับีับน่าาิ
เมื่อประานเิ้อพิพาท็ให้นำวามไปฟ้อยัศาลที่เี่ยว้อ ล่าวือ ถ้าเป็นีที่เี่ยว้อหรือเิึ้นในวามรับผิอบอรมใ็ให้ศาลในรมนั้นเป็นผู้พิารา ึ่แม้ะูเหมือนเป็นารแบ่านามวามำนาเพาะ้าน แ่ในทาปิบัิลับเป็นารและ้าว่ายและ้ำ้อนเสียมาว่า และในบารีเ้าพนัานผู้ทำารับุมอามีอบเอำนาในารัสินีไ้โยไม่้อส่ให้ศาลผู้เี่ยว้อำระี
ในรัสมัยสมเ็พระบรมไรโลนาถ (พ.ศ. 1998) ไ้มีารปิรูปารปรอโยยเลิุสมภ์แล้วั้ฝ่ายลโหม และฝ่ายมหาไทยึ้น โยฝ่ายลาโหมมีสมุหลาโหมเป็นผู้วบุมูแลรับผิอบิารฝ่ายทหาร ส่วยฝ่ายมหาไทยมีสมุหนายเป็นผู้วบุมูและและรับผิอบิารฝ่ายพลเรือนทั่วไป ทั้สอฝ่าย็ะมีศาลทำหน้าที่ระับีวามอนเอนั่นือ ทั้สมุหลาโหมและสมุหนายมีอำนาในานะผู้ใ้อำนาุลาารอี้วย
ส่วนหัวเมือั้นนอะมีอิสระในารปรอบริหารพอสมวร รวมทั้ารัสินีวาม้วย แ่้อใ้หมายเียวันับในส่วนราธานี โยราธานีะสุ่นนาำแหน่ยระบัรไปูและารปิบัิานอเ้าเมือรวมถึารัสินีวาม้วย หายระบัรเห็นว่าไม่เป็นธรรม็มีสิทธิ์ะั้านและทัท้วารัสินนั้นไ้ นอานี้ยระบัรยัมีสิทธิ์ในารพิาราำอุทธร์อราษรในหัวเมือั้นนอ้วย สมัยธนบุรีถึรันโสินทร์่อนารเปลี่ยนแปลารปรอ (พ.ศ. 2310-2475)
สมัยธนบุรีเป็น่วเวลาเพีย 15 ปี ึ่ลอระยะเวลาบ้านเมือ็ประสบปัหาารสร้าประเทศและารทำศึสราม ทำให้แบบแผนปิบัิอารเมือารปรอมีลัษะเียวันับในสมัยอยุธยาอนปลาย ่อมาสมัยรันโสินทร์พระบาทสมเ็หมายที่เรียว่า "หมายราสามว" ใน พ.ศ. 2341 เป็นเหุให้ระบบหมายและระบบศาลมีลัษะแบบแผนไม่ผิแผแ่าไปาในสมัยอยุธยาอนปลายเท่าในั นั่นือ ยัไม่มีสถาบันใทำหน้าที่้านุลาารโยเพาะ ทั้สมุหนายและสมุหลาโหม้อทำหน้าที่้านุลาารนอเหนือาาน้านพลเรือนและทหารที่รับผิอบอยู่ รวมไปถึบารมที่้อทำหน้าที่้านุลาารนอเนือไปาารบริหารราารที่รับผิอบโยร ัที่รมหลวราบุรีิเรฤทธิ์ไ้ล่าวไว้ในพระราบััิในปัยุบันว่า ารที่ไม่มีหน่วยายใรับผิอบาน้านุลาารนี้โยร ึสร้าวามสับสน้ำ้อนและ้าว่ายันระหว่าศาล่าๆ ่อมาในรัสมัยอพระบาทสมเ็พระุลอมเล้าฯ ึไ้มีารปิรูปารปรอประเทศึ่รวมถึ้านศาล้วย
ในเรื่อศาล พระอ์ไ้มีพระบรมราโอารฯ ประาศั้ระทรวยุิธรรมึ้น เมื่อวันที่ 25 มีนาม พ.ศ. 2434 มีารแบ่านในระทรวเป็นสอลัษะโยเสนาบีระทรวยุิธรรมทำหน้าที่เป็นประธานและผู้รับผิอบในารบัับและแ้ไ้อั้อในรีที่เิมีปัหา เพื่อเป็นารอำนวยวามสะวให้แ่ระบวนารพิาราี และให้ผู้พิพาษามีอำนาใารพิาราพิพาษาีให้เป็นไปามบทบััิอหมายอย่าอิสระ นั่นือเป็นารแยอำนาุลาารให้เป็นอิสระาอำนาบริหาร นอานี้ยัมีารลำนวนศาลลา 16 ศาลให้เหลือเพีย 7 ศาล
เพื่อให้ระบบราารอระทรวยุิธรรมเป็นระเบียบสอล้อับระบบยุิธรรมในประเทศะวัิ ึไ้มีารราพระธรรมนูศาลยุิธรรมึ้นเมื่อ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2451 โยมีารัแบ่ศาลออเป็น 3 ประเภทือ
1. ศาลีา เป็นศาลสูสุ รับผิอบ่อพระมหาษัริย์โยร
2. ศาลสถิย์ยุิธรรมรุเทพ ไ้แ่ ศาลอุทธร์ ศาลพระราอาา ศาลแพ่ศาล่าประเทศ และศาลโปริสสภา ศาลเหล่านี้มีอบเอำนาในารพิาราอรรถีในเรุเทพ อยู่ในสััระทรวยุิธรรม
3. ศาลหัวเมือ มีหน้าที่พิาราอรรถีในเอำนาศาลามหัวเมือนั้น อยู่ในสััระทรวยุิธรรม
่อมาใน พ.ศ. 2455 ไ้มีประาศัระเบียบราารระทรวยุิธรรม แบ่านในระทรวยุิธรรมออเป็น 2 ฝ่ายือ ฝ่ายธุรารและฝ่ายุลาาร และให้ศาลีามาสััระทรวยุิธรรม อีทั้โปรเล้าฯ ให้มีอธิบีศาลีารำรำแหน่เป็นหัวหน้าฝ่ายุลาารเพื่อให้ระบบศาลและหมายไทยมีวามทันสมัย พระอ์ทรโปรเล้าฯ ให้ พระเ้าลูยาเธอรมหลวราบุรีิเรฤทธิ์ เสนาบีระทรวยุิธรรมเป็นผู้ำเนินารำระหมายไทย และในที่สุประเทศไทย็ไ้รับเอราทาศาลในปี พ.ศ. 2481 หลัาที่้อยอมปิบัิามสนธิสัาที่ำหนให้าว่าประเทศที่ทำผิแล้วไม่้อึ้นศาลไทยหรือที่เรียว่า "สิทธิสภาพนออาาเ (Extraterriteriality)" มาเป็นเวลานาน
ความคิดเห็น