คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #31 : ทักษะทางวิทยาศาสตร์ ว่าด้วย ทักษะการวัด
เป็นระบวนาร ที่ผู้วัทำารเปรียบเทียบ ปริมาที่้อารวั ับปริมาที่ถูำหน ให้เป็นมารานสาล โยอาศัยเรื่อวัแบบใแบบหนึ่ ผลารวัะเป็นัวเลบอำนวนเท่า อปริมามารานนั้น ัวอย่าเ่น ารวัวามยาวอโ๊ะ ้วยไม้เมรอ่าน่าไ้ 2.52 เมร หมายวามว่า วามยาวที่วัไ้เป็น 2.52 เท่าอวามยาว 1 เมรมาราน
ระบวนารวัเี่ยว้อับสิ่สำั 4 ประาร ือ (ระทรวศึษาธิาร 2544 )
ผู้วั ะ้อมีวามรู้วามเ้าใ เี่ยวับปริมาที่้อารวั เรื่อมือที่ะใ้วั วิธีารและเทนิในารวั รวมทั้อิทธิพลอสิ่แวล้อม ะทำารวั วามผิพลาในผลารวั มัเิาวามบพร่อ อผู้ทำารวั เ่น ไม่มีวามรู้วามเ้าใ ในธรรมาิอปริมาที่ะวั เลือใ้เรื่อมือวัที่ไม่เหมาะสม ใ้เรื่อมือไม่ถูวิธี ประมาทหรือเลินเล่อในารวั เป็น้น ้อบพร่อเหล่านี้ อยู่ในอบเที่ะปรับปรุแ้ไไ้ ึไม่อานำมาเป็น้ออ้า เพื่อปรับแ้วามผิพลาในผลารวั เรื่อมือที่ใ้วั วรอยู่ในสภาพที่ใ้านไ้ามปิ (ไม่มีส่วนหนึ่ใำรุ) โยทั่วไปแล้ว ่อนและหลัารทำารวั ผู้ใ้เรื่อวั ะ้อรวสอบสภาพพร้อม ที่ะใ้านไ้อเรื่อวัเสมอ เพื่อเป็นสิ่ยืนยันว่า ผลารวัที่ไ้มาาเรื่อวั ที่อยู่ในสภาพใ้านไ้ี ปริมาที่ะวั มีวามสำั ่อารออแบบวิธีารวั ารวัระทำับผลารวั รวมทั้ารแปลวามหมาย อผลารวัปริมานั้น ๆ สิ่แวล้อมะวั ึ่อามีผล่อารวัไ้แ่ สิ่แวล้อมามธรรมาิ เ่น แสแ ลม ฝน อุหภูมิ วามันบรรยาาศ วามื้น สนามแม่เหล็ไฟฟ้า เป็น้น และ สิ่แวล้อมเพาะรี เ่น ารสั่นสะเทือน เนื่อาบวนรถบรรทุ แล่นผ่านห้อทลอ ารรบวนาสนามแม่เหล็ าแท่แม่เหล็ ในลิ้นัโ๊ะทลอ เสียรบวนาาร้อมนรี ในห้อ้าเีย เป็น้น ผู้ทำารวั ะ้อศึษาให้แน่ใว่า สิ่แวล้อมใบ้า ที่มีผล่อารวั และปริมาารรบวนมาน้อยเพียใ ทั้นี้เพื่อหาวิธี วบุมสิ่แวล้อมเหล่านั้น ให้รบวนผลารวัน้อยที่สุ หรืออาวิเราะห์ หาปริมาปรับแ้ (Correction term) เพื่อเปลี่ยน้อมูลิบ าารวั ให้เป็นผลารวั ที่ปราศาารรบวน าสิ่แวล้อมเนื่อาารวั เป็นารเปรียบเทียบปริมามาราน ผลารวัที่ไ้ ะมีัวเลที่ไ้าารประมา่า (estimation) รวมอยู่้วยเสมอ เ่น ารประมาำแหน่เ็มี้ับีบนสเล หรือารปัเศษในเรื่อวั แบบแสผลเป็นัวเล (digital - display meter) เป็น้น ันั้น ทุ ๆ ผลารวัะมีวามไม่แน่นอน (uncertainty of measurement) อยู่ในระับหนึ่เสมอ วามไม่แน่นอนอารวั สามารถประมาไ้า ่วำัอสเล (scale limit interval) ัวอย่าเ่น ไม้บรรทัวั่าไ้ 10.45 เนิเมร แสว่า ่วำัอสเลเท่าับ 0.01 เนิเมร ในรีนี้ วามไม่แน่นอนอารวั โยใ้ไม้บรรทัะอยู่ใน่ว บวลบ 0.01 เนิเมร
วามผิพลาอารวั
สาเหุอวามผิพลาในผลารวั อาำแนไ้ 3 ประารือ
1.) วามผิพลาอผู้วั (personal error) ึ่หมายรวมถึารอ่านเรื่อวัผิ ารบันทึ่าผิ และวามผิพลาทั้หลาย อันเิาาราวามระมัระวั้วย เพื่อป้อันวามผิพลา อันเนื่อมาาวามเ้าใผิ ผู้วัะ้อใ้วามระมัระวั ทุั้นอนในระบวนารวั รวมทั้วรำเนินารรวสอบ ผลารวั้ำอีรั้หนึ่เสมอ
ในรีที่ผลารวั แย้ันับที่าเอาไว้ หรือที่ิว่าวระเป็น ่อนอื่นวรรวสอบู่อนว่า มีวามเ้าใผิเิึ้นหรือไม่ อย่าไร็าม ไม่วรหวัมาเินไป ว่าผลารวัะเป็นไปามที่า เพราะบารี อามีปราาร์บาอย่าเิึ้น ในะที่ทำารวัโยผู้วัไม่ทราบ็ไ้
2.) วามผิพลาเิระบบ (systematic error) เป็นวามผิพลาที่เิึ้น ในารทลอเนื่อาปััย่า ๆ ันี้
.) ารใ้เรื่อมือวัที่ไม่ไ้มารานหรือบพร่อ เ่น เ็มี้ไม่รีศูนย์ ะยัไม่ไ้ใ้ที่เรียว่า วามผิพลาีศูนย์ (zero error) หรือรีที่เรื่อวั ยัไม่ไ้รับารเทียบมาราน (calibration) เป็น้น
.) ารใ้วิธีารวัที่ไม่เหมาะสม วิธีารวับาวิธีวามลาเลื่อนอยู่ในัวอยู่แล้ว เ่น ารวัวาม้านทานไฟฟ้า ้วยมัลิมิเอร์ธรรมา ย่อมให้ผลารวัที่มีวามลาเลื่อนสูว่า ารวัโยใ้วรบริ์
.) สภาวะสำหรับารวัะนั้นไม่ถู้อ เ่น ารนำเอาเลล์ไฟฟ้ามาราน ึ่ไ้รับารเปรียบเทียบให้เป็น 1.01865 โวล์ ที่อุหภูมิ 20 อศาเลเียส มาใ้ที่อุหภูมิ แ่าไปาเิม บวลบ 1 อศาเลเียส ะเป็นผลให้แรเลื่อนไฟฟ้ามาราน แ่าาเิมไม่น้อยว่า บวลบ 4 uV หรือ รีารนำวรบริ์ระแสสลับมาใ้โยไม่มีาร่อสายิน (grounded) ะมีผลให้เิวามลาเลื่อนในผลารวั เป็น้น
.) วามบพร่อในสภาพร่าายอผู้วั เ่น ถ้าเปลี่ยนผู้วันละนทำารวัอย่าเียวัน แ่ไ้ผลออมา่าันทุรั้ แสว่า มีสาเหุาม้อนี้
3.) วามผิพลาเนื่อาอุบัิเหุ (accidental error) เ่น อามีารเปลี่ยนแปล ไปเพียเล็น้อย อสภาวะสำหรับารวั ะใะหนึ่ หรือวามระมัระวั อผู้ทำารวัไม่แน่นอนสม่ำเสมอ เป็น้น วามผิพลาประเภทนี้ เราไม่สามารถหลีเลี่ยไ้ (เพราะเป็นธรรมาิอปริมาที่ถูวั และเป็นธรรมาิอมนุษย์) อย่าไร็ี าารศึษาทาสถิิพบว่า วามผิพลาประเภทนี้ มีโอาสเิึ้นในทาบวพอ ๆ ับในทาลบ ่าที่ไ้าารวัหลายรั้ะระายอยู่รอบ ๆ ่าที่แท้ริ ารหา่าเลี่ยาารวัหลายรั้ึให้ ผลลัพธ์ที่ใล้เียับ่าที่แท้ริ
ทัษะารวั นอาะสามารถวั่า่า ๆ ไ้ถู้อแม่นยำแล้ว ยัมีวามหมายรอบลุม ไปถึวามสามารถในารเลือใ้เรื่อมือ ในารวัที่เหมาะสม และวามถู้ออารบอหน่วย อปริมาที่วันั้น ๆ ้วย เ่น ารวัระยะ่า ๆ อาทิ ารวัวามสูอ้นุหลาบ้วยไม้เมร มีหน่วยเป็นเนิเมร ารวัวามยาวอใบบา ้วยไม้บรรทั มีหน่วยเป็นเนิเมร ารวัเส้นผ่านศูนย์ลาภายในอท่อพีวีี ้วยเวอร์เนียร์าลิเปอร์ อามีหน่วยเล็ลไปถึมิลลิเมร เป็น้น
หน่วยารวั (Measurement Unit)
ในารวั่า่า ๆ ใ้หน่วยในระบบมารานนานาาิ ที่เรียว่า ระบบเอสไอ
(International System of Unit) ึ่มีหน่วยพื้นานันี้
ปริมา | ื่อหน่วย | สัลัษ์ |
วามยาว | เมร | M |
มวล | ิโลรัม | Kg |
เวลา | วินาที | S |
ระแสไฟฟ้า | แอมแปร์ | A |
อุหภูมิ | เลวิน | K |
ปริมาสาร | โมล | Mol |
วามเ้ม้นอารส่อสว่า | แนเลา | cd |
ำอุปสรร เป็นำที่ใ้เิมไว้้าหน้าหน่วย่า ๆ ในระบบ SI ึ่ใ้แทนัวพหุู เมื่อ่าในหน่วยหลั หรือหน่วยอนุพันธ ์มี่ามาหรือน้อยเินไป สามารถเปลี่ยนเป็นเลัวู ้วยสิบยำลัลบหรือบว ันี้
ความคิดเห็น