ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา

ลำดับตอนที่ #2 : พุทธประวัติ

พุทธประวัติ

พุทธจริยาพุทธจริยา คือ การปฏิบัติตนหรือการบำเพ็ญประโยชน์ของพระพุทธเจ้า พุทธจริยาประกอบด้วยพระจริยวัตรของพระพุทธเจ้า 3 ประการ ดังนี้
1. โลกัตถจริยา การบำเพ็ญประโยชน์ต่อชาวโลก
2. ญาตัตถจริยา การบำเพ็ญประโยชน์แก่พระประยูรญาติ
3. พุทธัตถจริยา การบำเพ็ญประโยชน์แก่พระองค์เองและผู้อื่นตามหน้าที่และความรับผิดชอบในฐานะทรงเป็นพระพุทธเจ้า
โลกัตถะจริยา
โลกัตถะจริยา คือ การบำเพ็ญประโยชน์ของพระพุทธเจ้าต่อชาวโลก ภายหลังการตรัสรู้เป็นองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว มีดังนี้
1. เวลาเช้ามืดก่อนสว่าง ทรงพิจารณาถึงบุคคลหรือสถานที่ที่จะเดินทางไปโปรด
2. เวลาเช้า เสด็จออกบิณฑบาต
3. เวลาเย็นแสดงธรรมโปรดประชาชน
4. เวลาค่ำ ประทานโอวาทแก่พระภิกษุ
5. เวลาเที่ยงคืน สนทนาธรรมกับเทวดา (กษัตริย์หรือบุคคลชั้นสูง)
ญาตัตถจริยา
ญาตัตถจริยา คือ การบำเพ็ญประโยชน์ของพระพุทธเจ้าต่อพระประยูรญาติ ซึ่งประกอบด้วย พระญาติวงศ์ 2 ฝ่าย ตั้งบ้านเมืองอยู่สองฝั่งแม่น้ำโรหิณี ได้แก่ ฝ่ายพระมารดาที่เมืองเทวทหะ แคว้นโกลิยะ และฝ่ายพระบิดาที่เมืองกบิลพัสดุ์ แค้วนสักกะ สรุปพุทธจริยาในข้อนี้ได้ดีนี้
1. โปรดพระบิดา (พระเจ้าสุทโธทนะ) และพระประยูรญาติที่เมืองกบิลพัสดุ์ เป็นผลให้บิดาและพระญาติวงศ์เกิดความศรัทธาเข้ารับนับถือในพระพุทธศาสนาจำนวนมาก
2. โปรดพระนางพิมพาและพระราหุล ผลจากการเสด็จไปแสดงธรรมเทศนาโปรดพระประยูรญาติในครั้งนี้ พระนางพิมพา (พระมารดาของพระโอรสราหุล) ได้ขออุปสมบทเป็นภิกษุณี ต่อมาได้ชื่อใหม่ว่า “ภัททากัจจานา” และพระราหุล พระโอรสได้ขอบวชเป็นสามเณรองค์แรกในพระพุทธศาสนา
3. ทรงระงับกรณีพิพาทระหว่างพระญาติ โดยมีสาเหตุเกิดจากราษฎรชาวเมืองกบิลพัสดุ์กับชาวเมืองโกลิยะขัดแย้งกันเรื่องการทดน้ำเข้านาในในช่วงฝนแล้ง ซึ่งระดับน้ำในแม่น้ำโรหิณีลดลงต่ำ ทำให้กองทัพทั้งสองฝ่ายเตรียมทำสงครามแย่งน้ำกัน พระพุทธเจ้าจึงเสด็จไปห้าม
พุทธัตถจริยา
พุทธัตถจริยา คือ การบำเพ็ญประโยชน์ของพระพุทธเจ้าตามหน้าที่และความรับผิดชอบในฐานะที่ทรงเป็นพระบรมศาสดา มีดังนี้
1. ทรงแสดงธรรมโปรดเวไนยสัตว์ (สัตว์ที่พึงสั่งสอนอบรมขัดเกลาได้)
2. ทรงบัญญัติพระวินัยแก่พุทธบริษัท ได้แก่ ศีล 5 (ชาวพุทธทั่วไป) , ศีล 8 (อุบาสกและอุบาสิกา) , ศีล 227 (ภิกษุ) และศีล 311 (ภิกษุณี)
3. ทรงมอบความเป็นใหญ่ให้แก่คณะสงฆ์ เช่น มอบอำนาจให้คณะสงฆ์ในชนบทบริหารและปกครองกันเอง และทำพิธีบวชให้แก่ผู้ศรัทธาเลื่อมใส โดยไม่ต้องยึดติดกับพระพุทธองค์
4. ทรงประกาศให้พระธรรมวินัยเป็นศาสดาแทนพระสงฆ์ ก่อนเสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน ทรงให้โอวาทแก่พระสงฆ์และพุทธบริษัทให้ยึดพระธรรมวินัยเป็นที่พึ่ง หรือเป็นศาสดาแทนพระองค์