สมบัติของผู้ดี...

ลำดับตอนที่ #4 : ผู้ดี...ย่อมมีกิริยาเป็นที่รัก

ภาคที่ 4 ผู้ดีย่อมมีกิริยาเป็นที่รัก

        1. กายจริยา หมายถึง การแสดงออกทางกายที่น่ารักใคร่น่าพอใจ โดยแยกออกได้ดังนี้

                 1)   ผู้ดีย่อมไม่ฝ่าฝืนเวลานิยม คือ ไม่ไปใช้กิริยายืนเมื่อเขานั่งอยู่กับพื้น และไม่ไปนั่ง
                        กับพื้นเมื่อเวลาเขายืนเดินกัน
                 2)   ผู้ดีย่อมไม่ไปนั่งนานเกินสมควรในบ้านของผู้อื่น
                 3)   ผู้ดีย่อมไม่ทำกิริยารื่นเริงเมื่อเขามีทุกข์
                 4)   ผู้ดีย่อมไม่ทำกิริยาโศกเศร้าเหี่ยวแห้งในที่ประชุมรื่นเริง 
                 5)   ผู้ดีเมื่อไปสู่ที่ประชุมการรื่นเริย่อมช่วยสนุกชื่นบานให้สมเรื่อง
                 6)   ผู้ดีเมื่อเป็นเพื่อนเที่ยวย่อมต้องกลมเกลียวและร่วมลำบากร่วมสนุก
                 7)   ผู้ดีเมื่อตนเป็นเจ้าของบ้านย่อมต้องต้อนรับและเชื้อเชิญแขกไม่เพิกเฉย
                 8)   ผู้ดีย่อมไม่ทำกิริยาบึกบึนต่อแขก
                 9)   ผู้ดีย่อมไม่ให้แขกต้องคอยนานเมื่อเขามาหา
               10)   ผู้ดีย่อมไม่จ้องเวลาดูนาฬิกาในเวลาที่แขกยังนั่งอยู่
               11)   ผู้ดีย่อมไม่ใช้กิริยาบุ้ยใบ้หรือกระซิบกระซาบกับผู้ใดในเวลาเมื่ออยู่เฉพาะหน้า
                        ผู้หนึ่ง
               12)   ผู้ดีย่อมไม่ใช่กิริยาอันโกรธเคืองหรือดุดันผู้คนบ่าวไพร่ต่อหน้าแขก
               13)   ผู้ดีย่อมไม่จ้องดูบุคคลโดยเพ่งพิศเหลือเกิน
               14)   ผู้ดีย่อมต้องรับส่งแขกเมื่อไปมาในระยะอันสมควร

         2. วจีจริยา หมายถึง การกล่าวถ้อยคำอันเป็นที่ตั้งแห่ความรักใคร่นับถือ 
โดยแยกออกได้ดังนี้  

                1)   ผู้ดีย่อมไม่เที่ยวติเตียนสิ่งของที่เขาตั้งแต่งไว้ในบ้านที่ตนไปสู่
                2)   ผู้ดีย่อมไม่กล่าวสรรเสริญรูปกายบุคคลแก่ตัวเขาเอง
                3)   ผู้ดีย่อมไม่พูดให้เพื่อเก้อกระดาก
                4)   ผู้ดีย่อมไม่พูดเปรียบเปรยเคาะแคะสตรีกลางที่ประชุม
                5)   ผู้ดีย่อมไม่ค่อนแคะติรูปกายบุคคล
                6)   ผู้ดีย่อมไม่ทักถึงการร้ายโดยพลุ่งโพล่งให้เขาตกใจ
                7)   ผู้ดีย่อมไม่ทักถึงสิ่งอันน่าอายน่ากระดากในที่เปิดเผย
                8)   ผู้ดีย่อมไม่เอาสิ่งที่น่าจะอายจะกระดากมาเล่าให้แขกฟัง
                9)   ผู้ดีย่อมไม่เอาเรื่องที่เขาพึงซ่อนเร้นมากล่าวให้อับอายหรือเจ็บใจ
              10)   ผู้ดีย่อมไม่กล่าวถึงการอัปมงคลในงานมงคล

         3). มโนจริยา หมายถึง การแสดงน้ำใจที่น่ารัก คือ
             
               1)   ผู้ดีย่อมรู้จักเกรงใจคน