อารยธรรมตะวันออก ; อารยธรรมจีน ✔

ลำดับตอนที่ #6 : อารยธรรมจีน :: อารยธรรมจีนสมัยประวัติศาสตร์ ; ราชวงศ์ฉิน

ราชวงศ์ฉิน

เป็นราชวงศ์ศักดินาแรกของจีน ในปี 221 ก่อนคริสต์ศักราช หลังจากได้ผ่านสังคมระบบทาสที่ดำเนินมานานกว่า 2,000 ปี มีระบอบศูนย์รวมอำนาจรัฐเป็นเอกภาพราชวงศ์แรกได้สถาปนาขึ้น มีความหมายสำคัญเป็นพิเศษต่อประวัติศาสตร์จีน  ในช่วงระหว่างปี 255-222 ปีก่อนคริสต์ศักราช เป็นสมัยจั้นกั๋วของจีนและเป็นช่วงปลายของสังคมระบบทาสของจีน ในสมัยนั้นจีนก็มีก๊กเล็กก๊กน้อยเป็นจำนวนมาก ก๊กเหล่านี้กลืนกินในที่สุด เหลือแต่ก๊กที่ค่อนข้างใหญ่ทั้งหมด 7 ก๊ก ซึ่งถูกเรียกกันว่า “ชีสง (เจ็ดผู้ยิ่งใหญ่)” ได้แก่ ฉิน ฉี ฉู่ เว่ย เอียน หานและเจ้า ในบรรดา 7 ก๊ก ก๊กฉินที่ตั้งอยู่ในภาคตะวันตกเฉียงเหนือได้ดำเนินการปฏิรูปทางการทหารและการเกษตรค่อนข้างเร็ว กำลังประเทศเพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว หยิงเจิ้งผู้มีอายุเพียง 13 ปีได้รับช่วงตำแหน่งเจ้าก๊กฉิน เมื่อพระองค์มีพระชนม์มายุครบ 22 ปีและเข้าบริหารประเทศแล้ว ก็เริ่มกลืนอีก 6 ก๊กและรวมจีนเป็นเอกภาพ

เจ้าก๊กฉินอิ๋งเจิ้งระดมหาบุคลากรอย่างกว้างขวาง ขอเพียงแต่เป็นผู้ที่มีความสามารถก็จะมีโอกาสได้รับเป็นข้าราชการทั้งสิ้น อาทิ เคยแต่งตั้งให้เจิ้งกั๋วผู้เป็นจารชนของก๊กหานไปขุดลอก “คูคลองส่งน้ำเจิ้งกั๋ว” จนทำให้ที่ดินที่มีสารเกลือมากจำนวนกว่า 40000 เฮกตาร์ของก๊กฉินกลายเป็นที่นาที่อุดมสมบูรณ์ เกิดเป็นปัจจัยทางวัตถุที่เพียงพอแก่การรวมจีนเป็นเอกภาพของก๊กฉิน ในช่วงเวลาไม่ถึง10ปี เจ้าก๊กฉินหยิงเจิ้งได้กลืนก๊กหาน เจ้า เว่ย เอียน ฉู่และฉีทั้งหมด 6 ก๊กตามลำดับและรวมจีนเป็นเอกภาพสำเร็จ จีนก็สิ้นสุดสภาพการแบ่งแยก และมีราชวงศ์ฉินที่เป็นเอกภาพและใช้ระบอบรวมศูนย์อำนาจรัฐทางเผด็จการ เจ้าก๊กฉินก็กลายเป็นจักรพรรดิองค์แรกของจีน เรียกว่า “สื่อหวงตี้” หรือ จิ๋นซีฮ่องเต้ หมายความว่าจักรพรรดิองค์แรก

จิ๋นซีฮ่องเต้

การที่ฉินรวมจีนเป็นเอกภาพได้นั้นนับเป็นคุณูปการและมีความหมายยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์จีน ในด้านการเมือง จิ๋นซีฮ่องเต้ได้ยกเลิกระบบแต่งตั้งเจ้าประเทศราชผู้ครองแคว้น กลับใช้ระบบจังหวัดและอำเภอ แบ่งทั่วประเทศเป็น 36 จังหวัด จังหวัดแบ่งเป็นอำเภอ ข้าราชการของรัฐบาลกลางและหน่วยงานรัฐบาลท้องถิ่นล้วนแต่งตั้งและถอดถอนโดยจักรพรรดิเอง ไม่มีการสืบต่อทางวงศ์ตระกูล ระบบจังหวัดและอำเภอที่ราชวงศ์ฉินเริ่มใช้ในสมัยนั้นได้กลายเป็นระบบปกครองของราชวงศ์ต่างๆ ในยุคหลัง ปัจจุบันชื่อของอำเภอจำนวนมากของจีนก็เริ่มกำหนดโดยราชวงศ์ฉินเมื่อกว่า 2,000 ปีก่อน

ผลงานสำคัญอีกเรื่องหนึ่งของฉินซีฮ่องเต้ คือ ได้รวมตัวหนังสือของจีนให้เหลือเพียงแบบเดียว ก่อนราชวงศ์ฉิน ก๊กต่างๆ ต่างมีตัวหนังสือของตน แม้ตัวหนังสือเหล่านี้จะมีแหล่งที่มาเดียวกันและไม่แตกต่างในด้านการสะกดนักก็ตาม แต่ก็ยังคงเป็นอุปสรรคต่อการแพร่ขยายและแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม หลังจากฉินรวมจีนเป็นเอกภาพแล้ว ได้กำหนดให้ตัวหนังสือ “เสี่ยวจ้วน” ของก๊กฉินเป็นตัวหนังสือที่ใช้ทั่วประเทศ หลังจากนั้นการเปลี่ยนแปลงตัวหนังสือจีนเริ่มมีระเบียบ ซึ่งมีความหมายชนิดที่ไม่อาจประเมินค่า ได้ต่อการก่อรูปของประวัติศาสตร์จีนและการสืบทอดวัฒนธรรมจีน

นอกจากนี้ จิ๋นซีฮ่องเต้ยังได้กำหนดมาตราชั่งตวงวัดของจีนให้เป็นเอกภาพ เช่นเดียวกับตัวหนังสือ ก่อนหน้านี้มาตราชั่งตวงวัดของก๊กต่างๆ มีความแตกต่างกัน เป็นอุปสรรคกีดขวางการเติบโตของเศรษฐกิจ เพื่อให้สอดคล้องกับมาตราชั่งตวงวัด จิ๋นซีฮ่องเต้ยังได้กำหนดเงินตราและกฎหมายเพื่อสร้างเงื่อนไขแก่การเติบโตของเศรษฐกิจประชาชาติ ทั้งได้เสริมสร้างฐานะของรัฐบาลกลางอย่างมาก

ทหารจีนตุ๊กตาดินเผา ภายในสุสานสมัยจิ๋นซีฮ่องเต้ มณฑลซีอาน

เพื่อเสริมสร้างการปกครองในด้านความคิด จิ๋นซีฮ่องเต้ได้สั่งการให้เผาหนังสือประวัติศาสตร์ของก๊กต่างๆ นอกจากประวัติศาสตร์ของก๊กฉินและทฤษฎีของลัทธิเต๋า และถึงกับประหารชีวิตผู้คนที่แอบเก็บและแพร่กระจายหนังสือเหล่านี้ พร้อมกันนี้ เพื่อป้องกันการรุกรานจากรัฐของชนชาติส่วนน้อยในภาคเหนือ จิ๋นซีฮ่องเต้ได้สั่งการให้บูรณะซ่อมแซมกำแพงเมืองจีนมีระยะทางหมื่นลี้ ตั้งแต่ทะเลทรายทางตะวันตกไปสู่ริมฝั่งทะเลทางตะวันออก ฉิ๋นซีฮ่องเต้ยังได้สั่งการก่อสร้างเป็นการใหญ่ เกณฑ์ชาวบ้านจำนวนกว่า 7 แสนคน และลงทุนจำนวนมหาศาลก่อสร้างสุสาน ตั้งอยู่ใต้ภูเขาหลีซัน เป็นสุสานจิ๋นซีฮ่องเต้และหุ่นทหารกับม้าซึ่งเป็นมรตกทางวัฒนธรรมของโลกในปัจจุบัน

จิ๋นซีฮ่องเต้รวมจีนเป็นเอกภาพ สิ้นสุดสภาพแบ่งแยกกันเป็นเวลายาวนานของจีน สถาปนาประเทศศักดินาหลายชนชาติที่เข้มแข็งเกรียงไกรโดยมีชนชาติฮั่นเป็นองค์ประกอบสำคัญ ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ประวัติศาสตร์ของจีนก็ก้าวหน้าสู่ยุคใหม่

อารยธรรมสมัยราชวงศ์ฉิน

      ➟จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวมดินแดนของจีนให้เป็นจักรวรรดิ เป็นครั้งแรกคือ พระเจ้าชิวั่งตี่ หรือ จิ๋นซีฮ่องเต้ เป็นผู้ให้สร้าง กำแพงเมืองจีน

            ➟ มีการให้เหรียญกษาปณ์ มาตราชั่ง ตวง วัด

กำแพงเมืองจีน