คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #4 : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ
อุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ
อุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ ั้อยู่ในเำบลศรีเทพ อำเภอศรีเทพ ัหวัเพรบูร์ อยู่ห่าารุเทพมหานร ประมา 240 ิโลเมร เมือเ่าศรีเทพ เิมื่อ "เมืออภัยสาลี" ภายหลัึเปลี่ยนเป็น "เมือศรีเทพ" เป็นเมือที่สร้าึ้นในยุออมเรืออำนา ึ่าว่ามีอายุไม่่ำว่า 1,000 ปี
เมือศรีเทพึ่เป็นที่ั้ออุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ ั้อยู่ทา้านทิศะวันอออแม่น้ำป่าสัห่าออมาประมา 5 ิโลเมร ัวเมือโบราั้อยู่เิเทือเาเพรบูร์ที่ั้นระหว่าภาะวันออเียเหนือและภาเหนืออนล่า นอนั้นลัษะพื้นที่ะเป็นที่ราบริมฝั่แม่น้ำป่าสั และมีเาถมอรัน์อยู่ทา้านทิศะวันห่าออไป ประมา 20 ิโลเมร
เมือศรีเทพเพิ่้นพบไม่นานมานี้ ือเมื่อปี พ.ศ.๒๔๔๘ เมื่อสมเ็พระเ้าบรมวศ์เธอ รมพระยาำรราานุภาพ เส็ไปรวราารมลเพรบูร์ และรมศิลปารไ้ประาศึ้นทะเบียนอุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ รวมพื้นที่ทั้หม 2,902 ไร่ 3 าน 25 าราวา
วามสำัทาประวัิศาสร์
าารสำรวและุ้น – ุแ่ ทา้านโบราีภายในบริเวเมือศรีเทพและพื้นที่อื่น ๆ โยรอบ ึ่เริ่มั้แ่ปี พ.ศ.๒๕๓๑ ไ้พบหลัานโบราวัถุและโบราสถานที่สำั แสว่าเมือศรีเทพมีพันาารอย่า่อเนื่อมายาวนาน ันี้
1. สมัย่อนประวัิศาสร์อนปลาย าารสำรวและุ้นภายในบริเวเมือในอเมือศรีเทพไ้พบหลัาน ในั้นินระับลึสุ (ั้นินทราย) โยพบโรระูมนุษย์่อนประวัิศาสร์ ๕ โร โรหนึ่เป็นเพศหินอนหาย หันศรีษะไปทาทิศเหนือ มีำไลสำริล้อแน้ายบริเว้อศอ และมีเรื่อประับทำ้วยหินสีส้มล้ออ รอบโรระูมีลูปัระายอยู่โยรอบ แสถึประเพีวามเื่อถืออมนุษย์ในสมัย่อนประวัิศาสร์อนปลาย หรือใน่วึ่่อนประวัิศาสร์
2. ระยะที่เมือศรีเทพเริ่มรับอารยธรรมาภายนอและพันาึ้นเป็นเมือที่มีอำนาารปรอเป็นปึแผ่น ึ่น่าะเริ่มึ้นใน่วพุธศวรรษที่ 11 หลัานทาโบราีที่สำั ือ ลุ่มเทวรูปรุ่นเ่าที่พบาเมือศรีเทพ เ่น พระนาราย์สวมหมวแปเหลี่ยม พระฤษะโวรรธนะ พระ สุริยเทพที่สลัาหินทราย ประิมารรมเหล่านี้สามารถำหนอายุไ้ประมาพุทธศวรรษที่ 11 – 13 ึ่เป็นรูปเารพในศาสนาฮินู
3. เมือศรีเทพสมัยวันธรรมทวารวี ือในราวพุทธศวรรษที่ 11 หรือ 12 – 16 เป็น่วที่เมือศรีเทพ รับวันธรรมทวารวีที่แผ่มาาภาลาอประเทศไทย ทำให้มีารเปลี่ยนแปลิวามเื่อ และรูปแบบศิลปรรม ามวันธรรม้นแบบที่เริอยู่ภายใ้อิทธิพลอพุทธศาสนา โบราสถานสำัที่สร้าึ้นใน่วนี้ ไ้แ่ โบราสถานเาลัใน และถ้ำบนเาถมอรัน์นอเมือศรีเทพ ที่เป็นศาสนสถานในสมัยทวารวี ้วยเ่นัน
4. เมือศรีเทพสมัยวันธรรมเมรโบรา ในราวพุทธศวรรษที่ 17-18 หลัาที่วันธรรมทวารวีเสื่อมล วันธรรมเมรโบราึเ้ามามีอิทธิพลแทนที่ ใน่วเวลาัล่าวไ้มีารปรับเปลี่ยนารนับถือศาสนาาศาสนาพุทธมาเป็นศาสนาฮินู รูปแบบศิลปรรมึเปลี่ยนมารับอิทธิพลศิลปะเมร สถาปัยรรมที่สร้าึ้นในสมัยนั้น ไ้แ่ ปรา์ศรีเทพ และปรา์สอพี่น้อ มีลัษะเป็นศิลปะเมรแบบนรวั ที่ยัปราลัษะศิลปะเมร แบบบาปวนอยู่้วย (พ.ศ. 1600 – 1650) อย่าไร็าม ในระยะหลัปราร่อรอยศาสนาพุทธแบบมหายานที่เมือศรีเทพอีรั้ น่าะรับ่วที่พระเ้าัยวรมันที่ 7 แผ่พระราอำนามายับริเวนี้ ึ่ปราารปรับเปลี่ยนและบูระศาสนสถานหลายแห่
ในสมัยสุโทัยไม่ปราหลัานที่อ้าอิถึเมือศรีเทพ แ่ปราื่ออเมือเพรบูร์ หรือ “วัปุร” ในศิลาารึหลัที่ 93 แทน ในะนั้นเมือศรีเทพ อาลบทบาทเป็นเมือนาเล็ที่ไม่มีวามสำัมานั
นระทั่ในสมัยอยุธยา ในทำเนียบหัวเมือมีื่อเมือศรีถมอรัน์ หรือเมือศรีเทพรวมอยู่้วยและยัมีานะเป็นเมือศรีเทพมานถึสมัยรุรันโสินทร์ พระบาทสมเ็พระนั่-เล้าเ้าอยู่หัวโปรเล้าฯ ให้ยเมือศรีเทพเป็นเมือรี แล้วเปลี่ยนื่อเป็นเมือวิเียรบุรี นระทั่พระบาทสมเ็พระุลอมเล้าเ้าอยู่หัว ทรเปลี่ยนแปลารปรอส่วนภูมิภาเป็นแบบมล และลานะเมือวิเียรบุรีเป็นอำเภอหนึ่ในัหวัเพรบูร์
รมศิลปารไ้ประาศึ้นทะเบียนโบราสถานเมือศรีเทพ เมื่อปี พ.ศ. 2478 เริ่มสำรวเ็บ้อมูลมาั้แ่ พ.ศ. 2505 และไ้ัั้เป็นโรารอุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ ในปี พ.ศ. 2527 แ่เนื่อายัมีาร้นพบหลัานทาโบราีอีเป็นำนวนมา ารำเนินานามโรารอุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ ึยัำเนินารอยู่นถึปัุบัน
โบราสถานสำั
เมือศรีเทพมีลัษะเป็นเมือแฝพื้นที่ทั้หมประมา 2,889 ไร่ แบ่ออเป็น 2 ส่วน ประอบ้วยเมือรูปวลม หรือที่เรียว่า “เมือใน” มีพื้นที่ประมา 1,300 ไร่ และเมือรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่่ออไปทา้านทิศะวันอออเมือใน ึ่เรียันว่า “เมือนอ” มีพื้นที่ประมา 1,589 ไร่
1. เมือใน
ผัเมือเป็นลัษะทรลม มีเส้นผ่าศูนย์ลาประมา 1.5 ิโลเมร มี่อทาเ้าออ 8 ่อทา พื้นที่ภายในเป็นที่ราบลอนลื่น มีสระน้ำ หนอน้ำระายอยู่ทั่วไป ล้อมรอบ้วยูน้ำ ภายในเมือในมีลุ่มโบราสถานหลัอยู่ลาใเมือ ไ้แ่ โบราสถานเาลัใน ปรา์ศรีเทพ และปรา์สอพี่น้อ นอานี้ยัพบโบราสถานนาเล็อีประมา 50
นอาโบราสถานแล้ว ภายในเเมือในยัมีสระน้ำระายอยู่ประมา 70 สระ สระน้ำที่มีนาให่ที่สุ ือ สระปรา์ มีพื้นที่ประมา 8 ไร่
1.1 ปรา์สอพี่น้อ
ลัษะเป็นปรา์ 2 อ์ ั้อยู่บนานศิลาแลนาให่ หันหน้าไปทาทิศะวัน มีประูทาเ้าทาเียว าารุแ่ทาโบราี พบทับหลัที่มีำหลัเป็นรูปพระอิศวรอุ้มนาปารพี ประทับนั่อยู่เหนือโอศุภรา ลัษะอทับหลัและเสาประับรอบประูเป็นสิ่ำหนอายุอปรา์ โยอยู่ในราวพุทธศวรรษที่16-17 เป็นศิลปะอมแบบบาปวน่อนรวั และมีารสร้าปรา์อ์เล็เพิ่ม โยพบร่อรอยารสร้าทับบนำแพแ้วที่ล้อมรอบปรา์อ์ให่ และยัมีาร่อปิทาึ้นโยเสริมทา้านหน้าให้ยื่นออมา และ่อสร้าอาารนาเล็ทาทิศเหนือเพิ่มึ้น
1.2
อยู่ทาเหนืออเาลัใน าน่อ้วยศิลาแลแบบบัวลูฟั ๒ ั้น ัวปรา์่อ้วยอิไม่สอปูน เป็นรูปสีเหลี่ยมุรัส มีมุยื่นออไปทั้สี่้าน ้านหน้าอยู่ทาทิศะวัน ทับหลัสลัเป็นรูปลายเียริมุ หรือลายหน้าสิ และเทวา พร้อมทั้ลายท่อนพวมาลัย สันนิษานว่าเป็นศิลปะออมแบบปาปวนอนปลาย ่อับนรวัอน้น ประมาพุทธศวรรที่ ๑๖-๑๗
(ระหว่าปรา์สอพี่น้อและปรา์ศรีเทพมีำแพล้อมรอบและมีอาารปะรำพิธีนาเล็ระัระายอยู่ทั่วไป แสให้เห็นถึลัษะารวาผัในรูปอศาสนสถานศิลปะเมรแบบเียวับที่พบในภาอีสานอประเทศไทย)
1.3 เาลัใน
เป็นโบราสถานทาพุทธศาสนา มีแผนผัเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ว้าประมา ๒๘ เมร ยาวประมา ๔๔ เมร สูประมา ๑๒ เมร ่อ้วยศิลาแล ทาึ้นอยู่้านทิศะวันออ ว้าประมา ๘ เมร ยาวประมา ๑๘ เมร ที่านมีลายปูนปั้น ส่วนอื่น ๆ พัทะลายลเือบหม ารที่ไ้ื่อนี้เพราะาวบ้านในบริเวนี้เื่อว่า ที่แห่นี้เป็นที่เ็บอาวุธและทรัพย์สมบัิอนในสมัยโบรา
นอาทิศใ้อเาลัในพบโบสถ์่อ้วยศิลาแล มีารพบใบเสมาหินบริเวใล้หลุมุ้น และพบโบราสถานรูปสี่เหลี่ยมัุรัสสมัยทวารวี ึ่ไ้มีาร่อสร้าทับในระยะที่รับเอาศาสนาพราหม์เ้ามา แสให้เห็นว่าบริเวเมือั้นในเิมน่าะเป็นเมือแบบทวารวี และมีารสร้าสถาปัยรรมเมรในระยะหลัเพิ่มึ้น
นอานี้ยัพบอาารมปแบบทวารวีนาให่ และมีารเปลี่ยนแปลให้เป็นเทวาลัยประมา้นศวรรษที่ 18 แ่ยัไม่สำเร็ เ่นเียวับปรา์ศรีเทพ
2. เมือนอ
ผัเป็นรูปสี่เหลี่ยมมุนมน อยู่ทา้านทิศะวันอออเมือใน มีูน้ำันินล้อมรอบทุ้าน ึ่ใน้านะวันใู้น้ำ และันินร่วมับูน้ำันิน้านะวันอออเมือใน และพบโบราสถานระายอยู่ประมา 60 แห่ นอานี้ยัมีสระน้ำระายอยู่ประมา 30 แห่ สระน้ำที่มีนาให่ที่สุไ้แ่ สระวั
2.1 สระแ้วสระวั อยู่ทาทิศเหนือนอำแพเมือ สระน้ำทั้สอนี้มีน้ำัอยู่เ็มเปี่ยมลอปี น้ำในสระถือว่าเป็นน้ำศัิ์สิทธิ์มาแ่โบราาล ในสมัย่อนเมือศรีเทพ้อส่ส่วยน้ำ าสระทั้สอนี้เพื่อไปทำน้ำพิพัน์สัยา ปัุบัน็ยัใ้น้ำาสระัล่าว ไปทำน้ำพิพัน์สัยาอยู่
โบราสถานนอเมือศรีเทพ
เาถมอรัน์
เาถมอรัน์ ั้อยู่ในำบลโสะอา อำเภอศรีเทพ ัหวัเพรบูร์ ถ้ำเาถมอรัน์เป็นโบราสถานที่ัแปลาถ้ำธรรมาิบนยอเาถมอรัน์
โบราสถานเาลันอและลุ่มโบราสถานใล้เีย
โบราสถานลุ่มนี้ปัุบันอยู่ในที่บ้านสระปรือ ำบลศรีเทพ อำเภอศรีเทพ ัหวัเพรบูร์ เป็นโบราสถานลุ่มให่ที่ั้อยู่ใล้เมือศรีเทพ และพบว่ามีแนวันินเื่อม่อาเมือศรีเทพมายัโบราสถานลุ่มนี้ โบราสถานส่วนให่สร้า้วยอิ มีำนวนประมา 40 แห่ มีโบราสถานเาลันอเป็นโบราสถานหลั
โบราสถานปรา์ฤาษี
ปรา์ฤาษี เป็นศาสนสถานรูปแบบปราสาท ่อสร้า้วยอิ สันนิษานว่ามีอายุร่วมสมัยับปรา์ศรีเทพ และปรา์สอพี่น้อ ือ ราวพุทธศวรรษที่ 16 – 17
โบราวัถุอื่น ๆ
ไ้แ่ พระธรรมัรเมือศรีเทพ หลัศิลาารึ ึ่มีรูปร่าล้ายะปูหัวเห็ ารึอัษร ฤนเ้าใว่าเป็นหลัเมือศรีเทพ แท่ศิลาารึสลัลวลายอย่าเียวับที่เมือพิมาย ศิวลึ์ เทวรูป รูปยัษ์ เทพารัษ์และระัหิน
ประิมารรมศิลานี้้นพบที่เมือศรีเทพ ไ้นำมาเ็บไว้ที่พิพิธภั์สถานแห่าิ พระนรส่วนให่อประิมารรมัล่าว เป็นเทวรูปในศาสนาพราหม์ เ่น เทวรูปพระนาราย์ พระฤษะ และพระอาทิย์ เป็น้น สันนิษานว่า มีอายุอยู่ราวพุทธศวรรษที่ ๑๒-๑๓ ศิลาารึที่มีลัษะล้ายเสาหลัเมือ ารึเป็นภาษาสันสฤ ยัไม่ทราบวามหมาย ัวอัษรมีอายุประมาพุทธศวรรษที่ ๑๐-๑๑ ส่วนศิลาารึอีสอหลัที่อ่านไ้ หลัแรล่าวถึพระเ้าภววรมัน ัวอัษรที่ารึอายุประมาพุทธศวรรษที่ ๑๑-๑๒ ส่วนอีหลัหนึ่ารึเป็นอัษรอมอายุประมา พุทธศวรรที่ ๑๕-๑๖ ไ้ล่าวถึื่อบุลเี่ยวับอิทธิพลออม ศิลปะอมสมัยบายนอพระเ้าัยวรมันที่ ๗ (พ.ศ.๑๗๒๔-ประมา พ.ศ.๑๗๖๐) เ่นรูปทวารบาลศิลา
อุทยานประวัิศาสร์ศรีเทพ เป็นหลัานทาโบราีที่สำัในารเื่อม่อเรื่อราวทาประวัิศาสร์ ั้แ่สมัย่อนประวัิศาสร์นถึสมัยอิทธิพลวันธรรมทวารวีาภาลาและวันธรรมเมรโบราาภาะวันออเียเหนือที่ะถ่ายทอไปทาเหนือสู่บริเวเมือสุโทัย
ความคิดเห็น