สิทธิของเราในชีวิตประจำวัน

ลำดับตอนที่ #3 : สิทธิในการใช้บริการรถโดยสารสาธารณะ [ตอนที่ 2]

***
สิทธิผู้โดยสาร

            1. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับข้อมูลข่าวสารรวมทั้งคำพรรณนาคุณภาพเกี่ยวกับบริการรถโดยสาร รวมทั้งความคุ้มครองตามกรมธรรม์ประกันภัย ที่ถูกต้องเป็นจริงครบถ้วน เพียงพอต่อการตัดสินใจใช้บริการ

            2. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับความเป็นธรรมในด้านสัญญา และราคาค่าบริการ

            3. ผู้ใช้บริการมีอิสระในการเลือกใช้บริการรถโดยสารด้วยความสมัครใจ และปราศจากการชักจูงใจอันไม่เป็นธรรม

            4. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับความปลอดภัยในทุก ๆ ด้านจากการใช้บริการรถโดยสาร

            5. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับการบริการจากรถโดยสารและผู้ให้บริการที่มีคุณภาพมาตรฐาน

            6. ผู้ใช้บริการมีสิทธิร้องเรียนหรือฟ้องร้องเพื่อให้ผู้ให้บริการหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการแก้ไขปัญหา เยียวยา หรือชดใช้ความเสียหายที่เกิดขึ้น

            7. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับการชดใช้ความเสียหายจากการประกันภัยโดยไม่มีการประวิงเวลา หรือบังคับให้ประนีประนอมยอมความหรือสิทธิการฟ้องคดีเรียกร้องค่าเสียหาย หากพบว่าได้รับความเสียหายเพิ่มเติมจากค่าเสียหายที่ได้รับมาแล้ว

            8. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับการชดใช้ความเสียหายทั้งทางร่างกาย จิตใจ อนามัย เสรีภาพ ทรัพย์สิน และสิทธิอื่น ๆ ที่ถูกละเมิด

            9. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะได้รับการชดใช้ความเสียหายด้วยหลักแห่งพฤติการณ์และความร้ายแรงแห่งละเมิด

            10. ผู้ใช้บริการมีสิทธิที่จะรวมตัวกันเพื่อพิทักษ์สิทธิของตนและของผู้อื่น

            อย่าทนเมื่อถูกละเมิดสิทธิ เพราะคุณมีสิทธิเสรีในสิ่งเหล่านี้!

สิทธิควรใช้ ก่อนเลือกใช้บริการ

            1. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับข้อมูลข่าวสารรวมทั้งคำพรรณนาคุณภาพเกี่ยวกับบริการรถโดยสาร รวมทั้งความคุ้มครองตามกรมธรรม์ประกันภัยที่ถูกต้องเป็นจริง ครบถ้วนเพียงพอต่อการตัดสินใจใช้บริการ

            ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับรู้ข้อมูลเกี่ยวกับ

                - ประเภท คุณภาพมาตรฐานของรถโดยสาร

            - สิ่งที่จะได้รับการบริการจากรถโดยสาร

            - วัน เวลาในการเดินทางและวันเวลาถึงที่หมาย

            - ราคาค่าบริการ

            - รายละเอียดในความคุ้มครองของกรมธรรม์ประกันภัย ตาม พ.ร.บ.คุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถยนต์ ฯ และกรมธรรม์ประกันภัยประเภทสมัครใจที่ผู้ประกอบการมีให้ และข้อมูลที่จำเป็นอื่น ๆ ที่เกี่ยวกับบริการของรถโดยสาร 

หากผู้ให้บริการมีการแสดงข้อความเป็นเท็จ หรือปกปิดความจริง และผู้โดยสารได้ตกลงจ่ายค่าโดยสารไปแล้ว และมารู้ว่าตนเองถูกหลอกลวงในภายหลัง ผู้ให้บริการอาจมีความผิดฐานฉ้อโกงประชาชน มีโทษทั้งจำทั้งปรับ

            2. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับความเป็นธรรมในด้านสัญญา และราคาค่าบริการ ห้ามไม่ให้ผู้ให้บริการเรียกเก็บค่าโดยสารเกินกว่าที่ทางการกำหนด

            3. ผู้โดยสารมีอิสระในการเลือกใช้บริการรถโดยสารด้วยความสมัครใจ การที่ผู้ให้บริการรถโดยสารหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง เรียกให้คนขึ้นรถด้วยการส่งเสียงอื้ออึง หรือในลักษณะที่ก่อความรำคาญให้แก่ผู้โดยสารหรือผู้อื่น หรือต้อน ดึง เหนี่ยว หรือยึดเยื้อผู้โดยสาร หรือสิ่งของเพื่อให้ไปขึ้นรถโดยสารคันใดคันหนึ่ง ถือเป็นความผิดมาตรา 86 พ.ร.บ.จราจรทางบก พ.ศ.2522 โทษปรับไม่เกิน 1,000 บาท

สิทธิควรใช้ ขณะใช้บริการ

            1. ผู้โดยสารมีสิทธิ์ที่จะได้รับความปลอดภัยจากการใช้บริการรถโดยสาร

            รถโดยสารต้องมีคุณภาพ มาตรฐานด้านความปลอดภัยตามหลักวิชาการ (ตามที่กฎหมายกำหนด) มีสภาพที่มั่นคงแข็งแรง ไม่ก่อให้เกิดอันตรายหรืออาจทำให้เสื่อมเสียสุขภาพอนามัยแก่ผู้โดยสารได้ ผู้ขับขี่รถโดยสารต้องไม่อยู่ในสภาพหย่อนความสามารถ ไม่เมาสุราหรือเสพยาเสพติด ปฏิบัติตามกฎจราจรอย่างเคร่งครัด ไม่ขับรถโดยประมาทหรือน่าหวาดเสียว และขับขี่โดยคำนึงถึงความปลอดภัยหรือความเดือดร้อนของผู้อื่น

            ถนน และสัญญาณจราจรต้องเป็นไปตามมาตรฐาน สามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัย

            2. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับการบริการจากรถโดยสารและผู้ให้บริการที่มีคุณภาพ มาตรฐาน

            รถโดยสารต้องมีคุณภาพมาตรฐานด้านการบริการตามที่กฎหมายกำหนด ผู้ให้บริการต้องให้บริการต่อผู้โดยสารด้วยความสุภาพ ไม่เสียดสี ดูหมิ่น ก้าวร้าว หรือแสดงกิริยาอื่นใดที่เป็นการไม่ให้เกียรติผู้โดยสาร ไม่มีการสูบบุหรี่ คุยกัน หรือส่งเสียงรบกวนก่อความเดือดร้อนรำคาญในขณะให้บริการ

สิทธิควรใช้ เมื่อถูกละเมิดหรือประสบภัย

            1. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะร้องเรียกหรือฟ้องร้องเพื่อให้ผู้ให้บริการหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการแก้ไขปัญหา เยียวยาหรือชดใช้ความเสียหายที่เกิดขึ้น

            หากเกิดปัญหาใด ๆ ขึ้นจากการใช้บริการไม่ว่าจะร้ายแรงมากน้อยแค่ไหน “การร้องทุกข์หนึ่งครั้งย่อมดีกว่าการบ่นพันครั้ง” แน่นอน การร้องเรียนถือเป็นสิทธิและหน้าที่ของผู้บริโภคทุกคน การร้องเรียนนอกจากจะช่วยให้เกิดการแก้ไขปัญหา เยียวยา หรือชดใช้ในความเสียหายที่เกิดขึ้นแล้ว ข้อมูลที่ได้จากการร้องเรียนจะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพบริการของรถโดยสารสาธารณะให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทำให้ผู้บริโภคอื่น ๆ ได้รับประโยชน์จากการร้องเรียนด้วย การนิ่งเฉยไม่ได้ช่วยให้อะไรดีขึ้น แต่อาจทำให้สถานการณ์ของท่านแย่ลงได้

            2. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับการชดใช้ความเสียหายจากการประกันภัย ด้วยความเป็นธรรมโดยไม่มีการประวิงเวลาหรือบังคับให้ประนีประนอมยอมความ

            หากผู้โดยสารประสบภัยจากการใช้บริการรถโดยสารสาธารณะ ความคุ้มครองตามกรมธรรม์ประกันภัยของ พ.ร.บ.คุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถยนต์ ฯ และประกันภัยประเภทสมัครใจที่ผู้ให้บริการจัดให้ นับเป็นการเยียวยาความเสียหายเบื้องต้นที่ผู้ให้บริการรถโดยสารสาธารณะและผู้ให้บริการประกันภัย รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะพึงมีให้โดยในทันที ไม่สมควรถูกประวิงเวลาหรือถูกบีบบังคับให้ทำสัญญาประนีประนอมยอมความ จนทำให้ผู้โดยสารหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเกิดความเสียหายยิ่งขึ้นไปกว่าที่ได้รับ

            3. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับการชดใช้ความเสียหายทั้งทางร่างกาย อนามัย เสรีภาพ ทรัพย์สิน และสิทธิอื่น ๆ ที่ถูกละเมิด

            การชดใช้ความเสียหายให้กับผู้โดยสาร นอกจากจะพิจารณาชดใช้ในความเสียหายในส่วนในส่วนของค่าปลงศพ ค่ารักษาพยาบาลแล้ว ควรได้รับการพิจารณาครอบคลุมถึงสิทธิอื่น ๆ ที่ผู้ใช้บริการหรือผู้เกี่ยวข้องได้สูญเสียไปด้วย อาทิ เช่น รายได้ที่ต้องขาดประโยชน์จากการประกอบอาชีพ หรือการชดใช้ความเสียหายให้กับทายาทที่ต้องขาดไร้อุปการะ เป็นต้น

            4. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะได้รับการชดใช้ความเสียหาย ตามหลักแห่งพฤติการณ์และความร้ายแรงแห่งละเมิด ด้วยความเป็นธรรมและเสมอภาค

            รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 ได้บัญญัติไว้อย่างชัดเจนว่า บุคคลย่อมเสมอกันในกฎหมายและได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายเท่าเทียมกัน ชายและหญิงมีสิทธิ์เท่าเทียมกัน การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคลเพราะเหตุแห่งความแตกต่างในเรื่องถิ่นกำเนิด เชื้อชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการ สภาพทางกาย หรือสุขภาพ สถานะของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจ หรือสังคม ความเชื่อทางศาสนา การศึกษาอบรม หรือความคิดเห็นทางการเมืองอันไม่ขัดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญจะกระทำมิได้

            5. ผู้โดยสารมีสิทธิที่จะรวมตัวกันเพื่อพิทักษ์สิทธิของตนและของผู้อื่น

            การรวมกลุ่มของผู้บริโภคจะช่วยทำให้เกิดความเข้มแข็ง มีพลัง เพิ่มอำนาจการต่อรองเรียกร้อง เพื่อให้เกิดการแก้ไขปัญหาหรือชดใช้เยียวยาความเสียหายได้มากกว่าการต่อสู้เรียกร้องโดยลำพัง

***