วามรู้สึเิปริภูมิ ( Spatial Sense )
วามรู้สึเิปริภูมิเป็นวามรู้สึโยสัาิาเี่ยวับสิ่่าๆรอบัวเรา รวมทั้อ์ประอบย่อยอสิ่นั้นๆ วามรู้สึเิปริภูมิะถูอ้าอิถึในรูปอารรับรู้เิปริภูมิหรือารเิินภาพในเิปริภูมิ ิรรม่าๆในีวิประำวันไม่ว่าะเป็นารอรถ ารเล่นเทนนิส ารัวาอในั้นวาอ ฯลฯ ล้วนมีวามเี่ยว้อับารใ้วามรู้สึเิปริภูมิทั้สิ้น
วามประสานสัมพันธ์ับทาสายา
วามประสานสัมพันธ์ับทาสายา (Eye – motor coordination) เป็นวามสามารถในารประสานานระหว่าสายาับส่วนอื่นๆอร่าายในารทำิรรม่าๆ เ่น ะที่เ็วิ่ ระโ เะลูบอล หรือ้าว้ามสิ่ีวา่าๆ าะทำหน้าที่ี้ทิศทาารเลื่อนไหวอเท้า
ัวอย่าิรรมที่่วยส่เสริมวามประสานสัมพันธ์ันทาสายา
ารแ้ปัหาับระานะปู
อุปร์ ระานะปูนา 5 ู 5 ยารั
วิธีปิบัิิรรม
- รูแระานะปูและยารัให้แ่นัเรียน รูสาธิารใ้ยารัสร้ารูปสามเหลี่ยนมบนระานะปูแล้วให้นัเรียนปิบัาม
- รูอาใ้ำถาม เ่น " ยารัสัมผัสับหลัะปูทั้หมี่อัน "
" ภายในรูปสามเหลี่ยมมีหลัะปูี่อัน "
- ให้นัเรียนสร้ารูปสามเหลี่ยมบนระานะปูโยให้ยารัสัมผัสับหลัะปูสามอัน สี่อัน และห้าอันามลำับ แล้วใ้ำถามที่ระุ้นให้นัเรียนไ้ิ เ่น "ยารัสัมผัสับหลัะปูทั้หมี่อัน" "ภายในรูปสามเหลี่ยมที่นัเรียนสร้าึ้นมีหลัะปูทั้หมี่อัน" "นัเรียนสามารถสร้ารูปสามเหลี่ยมโยให้ยารัสัมผัสับหลัะปูมาว่าห้าอันไ้หรือไม่" "เป็นไปไ้หรือไม่ที่ะสร้ารูปสามเหลี่ยมโยให้ยารัสัมผัสับหลัะปูเพียสออัน" "เป็นไปไ้หรือไม่ที่ะสร้ารูปสามเหลี่ยมที่มีสอ้านสัมผัสหลัะปูเป็นำนวนเท่าัน" "เป็นไปไ้หรือไม่ที่ะสร้ารูปสามเหลี่ยมที่มีสาม้านสัมผัสหลัะปูเป็นำนวนเท่าัน"
รูผู้สอนอานำิรรมนี้ไปัแปลโยใ้รูป สี่เหลี่ยม รูปห้าเหลี่ยม หรือรูปเหลี่ยมอื่นๆ |
|
ารรับรู้เี่ยวับรูปและพื้นหลั
ารรับรู้เี่ยวับรูปและพื้นหลั (Figure – ground perception) เป็นารำแนรูปาพื้นหลัที่ับ้อน เ่น เ็ผู้หินหนึ่ำลัเลี้ยลูบอลให้ระอนไปับพื้น เธอะมุ่วามสนใไปที่ลูบอลเป็นหลั ส่วนอื่นๆในสนามไม่ว่าะเป็นระบะทราย เรื่อเล่นและเ็นอื่นๆเป็นเพียาหลั เธอะรับรู้สิ่เหล่านั้นในลัษะอภาพลาๆ ไม่ัเนเพียเพื่อหลบหลีไม่ให้เ้าไปนเท่านั้นเอ
|
ัวอย่าิรรมที่่วยส่เสริมารรับรู้เี่ยวับรูปและพื้นหลั
เมารรับรู้
อุปร์ ใบานสร้ารูป้วยสี่เหลี่ยมัุรัส ินสอสีหรือปาาหมึแและน้ำเินสำหรับนัเรียนแ่ละน ใบานสร้ารูป้วยสี่เหลี่ยมัุรัสที่ั ลอในแผ่นใส และแผ่นใสที่ัเป็นิ้นส่วนสีแและิ้นส่วนสีน้ำเินหลายๆิ้น
วิธีปิบัิ
- แใบานสร้ารูปสี่เหลี่ยมัุรัสให้แ่นัเรียน บอนัเรียนว่าิ้นส่วนสอแบบในรอบทา้ายมือบนใบาน ให้นัเรียนระบายสีิ้นส่วนนั้นโยใ้สีแและสีน้ำเินามลำับ (ในะเียวันรูแสวิธีารทำบนแผ่นใส)
- รูถามนัเรียน "นัเรียนะปิรูปแรโยใ้ิ้นส่วนสีแและสีน้ำเินอย่าไร"
- รูสาธิวิธีารทำบนแผ่นใส ี้ให้นัเรียนวาิ้นส่วนสีแหรือสีน้ำเินลไป้อนทับรูปแร บอนัเรียนว่าพวเาสามารถใ้ิ้นส่วนมาว่าหนึ่ิ้นวาทับบนรูปใรูปหนึ่ไ้ เมื่อนัเรียนทำเสร็แล้วให้ออมาแสวิธีทำหน้าั้น
- ทำิรรม้ำโยใ้รูปเราิอื่นๆ | |
วามัวในารรับรู้
วามัวในารรับรู้ ( perceptual constancy ) เป็นวามสามารถในารำแนรูปร่าและนาอวัถุ่าๆในมิิ ไม่ว่าวัถุนั้นะอยู่ใล้หรือไล หรือถูมอามุมใ เ่น เ็ะรู้ว่าพื้นโ๊ะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าแม้ว่าามุมมอที่เาเห็นนั้น พื้นโ๊ะะเป็นรูปสี่เหลี่ยมาหมู็าม ในทำนอเียวัน เ็ที่เยเล่นบาสเบอละรู้ว่าลูบาสเบอลที่อยู่ห่าออไปสิบเมรนั้นมีนาเียวับลูบาสเบอลที่เาถืออยู่
|
ัวอย่าิรรมที่่วยส่เสริมวามัวในารรับรู้
สมบัิอรูปเราิสามมิิ
ุประส์อิรรมนี้ือ ให้นัเรียนไ้ศึษา้นว้าเี่ยวับสมบัิอรูปเราิสามมิิ่าๆ โยพิาราหน้าั อบ และมุม
อุปร์ แบบำลอรูปเราิสามมิิ่าๆ เ่น ลูบาศ์ ปริึมสามเหลี่ยม ปริึมสี่เหลี่ยมัุรัส ปริึมสี่เหลี่ยมผืนผ้า ปริึมหเหลี่ยม พีระมิานสี่เหลี่ยมัุรัส และพีระมิานสามเหลี่ยม
วิธีปิบัิิรรม
- ให้นัเรียนูรูปเราิสามมิิสอแบบ เ่น ปริึมสี่เหลี่ยมและปริึมสามเหลี่ยม
- รูถามนัเรียนโยใ้ำถาม "รูปเราิสามมิิสอรูปนี้เหมือนันอย่าไร" (ัวอย่าำอบ : ทั้สอรูปทำาไม้หรือพลาสิ ทั้สอรูปมีสีเหมือนัน ทั้สอรูปมีมุมหรือหน้าั และอื่นๆ) "รูปเราิสามมิิสอรูปนี้แ่าันอย่าไร" (ัวอย่าำอบ : รูปหนึ่มีหน้าัเป็นรูปสี่เหลี่ยมแ่อีรูปมีหน้าัเป็นรูปสามเหลี่ยม รูปหนึ่มีหมุมในะที่อีรูปหนึ่มีแปมุม สีแ่าัน)
- ถามำถามเหล่านี้้ำโยใ้รูปเราิสามมิิู่อื่นๆ เ่น พีระมิานสี่เหลี่ยมัุรัสและพีระมิานสามเหลี่ยม
- ให้นัเรียนแ่ละนหรือแ่ละลุ่มสร้าาราึ่ประอบ้วยลูบาศ์ ปริึมสามเหลี่ยม ปริึมสิ่เหลี่ยมมุมา พีระมิานสิ่เหลี่ยมัุรัส พีระมิานสามเหลี่ยม และปริึมหเหลี่ยม ให้นัเรียนสำรวหน้าัอรูปเราิสามมิิแ่ละรูปว่ามีหน้าัเป็นรูปอะไรบ้า เป็นำนวนี่หน้า |
ารรับรู้เี่ยวับำแหน่ในมิิ
ารรับรู้เี่ยวับำแหน่ในมิิ ( position - in - space perception ) เป็นวามสามารถในารบอำแหน่อวัถุในมิิโยใ้นเอเป็นุอ้าอิ เ่น ารที่เ็รู้ว่าวัถุอยู่้าหน้า ้าหลั ้าบน ้าล่า หรือ้าๆัวเาเอ
|
ัวอย่าิรรมที่่วยส่เสริมารรับรู้เี่ยวับำแหน่ในมิิ
ารเลื่อน ารพลิลับ้าน และารหมุน
อุปร์ สำหรับิรรมนี้ รูผู้สอนอาะใ้ัวนัเรียนเอหรือุ๊าสัว์หลายๆัว และระาษแ็นาสามูห้านิ้ว
ให้นัเรียนสร้าบัรภาพโยวารูปนนอนหายลใน้านหนึ่อระาษแ็และวารูปนนอนว่ำลบนอี้านหนึ่ ทำอย่าเียวันโยใ้ระาษแ็อีใบนัเรียนแ่ละนวระมีบัรภาพสอใบ
วิธีปิบัิิรรม
- ให้นัเรียนนอนราบลไปับพื้น (นอนหายหรือนอนว่ำ็ไ้) แล้วให้นัเรียนแสารเลื่อน รูถามนัเรียนว่า " นัเรียนะแสารเลื่อนอย่าไร "
- นัเรียนบานอาะเลื่อนไป้าหน้า บานอาะเลื่อนไป้าหลัและบานอาะเลื่อนไป้าน้า ให้นัเรียนอภิปรายว่า ารเลื่อนแบบใที่่ายที่สุ
- รูอาใ้ำถาม เ่น "ถ้าศีรษะอนัเรียนหันไปทารูเมื่อเริ่ม้น หลัาารเลื่อนศีรษะอนัเรียนะหันไปในทิศทาใ" (ทาเิม)
- ให้นัเรียนนอนลไปับพื้นและแสารพลิลับ้าน (ลับานอนว่ำเป็นนอนหายหรือนอนหายเป็นนอนว่ำ ) รูอาะเสนอแนะให้นัเรียนพลิลับ้าน ทา้าน้าย ทา้านวา และทา้านเท้า
- รูถามนัเรียนว่า "ารีลัานั้นถือว่าเป็นารพลิลับ้านหรือไม่" "มีารเลื่อนที่บาอย่าที่่ายว่าารเลื่อนที่แบบอื่นๆหรือไม่" "ถ้าศีรษะอนัเรียนหันมาทารูเมื่อเริ่ม้น หลัาารพลิลับ้าน ศีรษะอนัเรียนะหันไปทาใ (สำหรับารพลิลับ้าน ทา้าน้ายหรือวา ศีรษะะอยู่ในทิศทาเิม สำหรับารพลิลับ้านทาศีรษะหรือทา้านเท้า ศีรษะะี้ไปยัทิศทาร้ามับอนเริ่ม้น) ทำิรรมทำนอนี้โยใ้ารหมุนและารพลิลับ้าน |
ารรับรู้ถึวามสัมพันธ์เิปริภูมิ
ารรับรู้ถึวามสัมพันธ์เิปริภูมิ (perception of spatial relationships) เป็นวามสามารถในารมอเห็นหรือนึภาพวัถุสอสิ่ึ้นไปในเิเปรียบเทียบับนเอ หรือในเิเปรียบเทียบระหว่าวัถุ่าๆนั้น เ่น วามสามารถในารบอำแหน่สัมพัทธ์อวัถุสอสิ่ ารสัเถึวามล้ายหรือแ่า ารหาระยะทาที่สั้นที่สุไปยัุหมาย ารเื่อมโยุ่าๆ ารเิมลำับที่หายไปหรือารเิมิ้นส่วนที่หายไป
|
ัวอย่าิรรมที่่วยส่เสริมารรับรู้ถึวามสัมพันธ์เิปริภูมิ
รูปทรันและรูปลี่
ุประส์อิรรมนี้ ือ ให้นัเรียนไ้้นว้าเี่ยวับรูปลี่อรูปทรันโยารสัมผัส และารใ้สายา นัเรียนแ่ละนะ้อเลือล่อึ้นมาหนึ่ใบาล่อ่าๆละรูปร่าและนา
วิธีปิบัิิรรม
- แล่อให้นัเรียนนละใบและให้พวเาัล่อแผ่ออมาเป็นแผ่นเียว ให้นัเรียนใ้หลายๆวิธีในารั านั้นให้วาแผ่นล่อที่ัไว้ลบนโ๊ะ บอว่าแผ่นที่วาบนโ๊ะนั้นือรูปลี่อล่อ
- เลือรูปลี่อรูปเราิสามมิิึ้นมาหนึ่แผ่นแล้วให้นัเรียนในั้น่วยันอบว่าล่อนิใที่สร้ามาารูปลี่อันนี้ านั้นพิสูน์ำอบโยให้นัเรียนนำรูปลี่มาพับเป็นล่อ
- ให้นัเรียนูรูปเราิสามมิิที่มีหน้าทั้สี่เหมือนัน ให้นัเรียนลอินนาารูว่ารูปลี่อรูปทรสี่หน้านี้ะเป็นอย่าไร พร้อมับให้วารูป (มีรูปลี่ที่เป็นไปไ้สอแบบ้วยัน) |
|
ารำแน้วยสายา
ารำแน้วยสายา ( visual discrimination ) เป็นวามสามารถในารบอวามล้ายและวามแ่าระหว่าสิ่อ่าๆโยไม่ึ้นอยู่ันำแหน่ เ่น ารบอไ้ว่าสิ่อสอิ้นมีวามเหมือนันหรือแ่าันอย่าไร ารบอำแหน่อวัถุสอิ้นึ้นไปที่เหมือนันแ่แ่าาวัถุอื่นๆที่เหลือ ารำแนและารัลุ่มสิ่อที่ำหนให้
|
ิรรมที่่วยส่เสริมารำแน้วยสายา
ำแนรูปเราิ
ุประส์อิรรมนี้ือารให้นัเรียนไ้รู้ว่าสิ่อในั้นเรียนมีบาส่วนที่ล้ายันและสามารถำแนออมาาสิ่อิ้นอื่นๆ
วิธีปิบัิิรรม
- ให้นัเรียนรวบรวมสิ่อ่าๆาที่บ้านหรือั้นเรียนและัรูปภาพานิยสาร่าๆ ให้นัเรียนบอว่าพวเาพบสิ่อแ่ละิ้นที่ใและสิ่อนั้นใ้สำหรับทำอะไร านั้นให้ำแนสิ่อรูปภาพามรูปร่า
- รูถามนัเรียนว่า "มีหลัเ์อื่นๆที่สามารถำแนสิ่อเหล่านี้ไ้อีหรือไม่" "นัเรียนะทำอย่าไรถ้าสิ่อบาิ้นสามารถถูัอยู่ในลุ่มไ้มาว่าหนึ่ลุ่ม"
- ใ้สิ่อเหล่านี้ในหลายๆทา :
-
ั้แสสิ่อที่แยไว้เป็นลุ่มๆพร้อมับิื่อลุ่มประอบ้วย
-
ประิษ์อาารหรือสัว์โยใ้รูปเราิสามมิิ่าๆ
-
ให้นัเรียนทำสมุภาพที่มีรูปร่าเป็นสามเหลี่ยม สี่เหลี่ยมผืนผ้า สี่เหลี่ยมัุรัส และวลม ิภาพลในสมุามรูปร่าอสมุนั้นๆ
-
่อเิมรูปสามเหลี่ยม สี่เหลี่ยม และวลมในสมุภาพให้เป็นรูปร่า่าๆเ่น หออย หน้าัวล หรือบ้าน
-
ให้นัเรียนทั้ั้น่วยันสร้าแบบำลอเป็นลูบาศ์ ทรระบอ ทรรวย ล่อ และทรลม |
วามทรำเี่ยวับสิ่ที่ไ้เห็น
วามทรำเี่ยวับสิ่ที่ไ้เห็น ( Visual memory ) เป็นวามสามารถในารบอลัษะอวัถุที่ไม่ไ้อยู่ ที่นั้น
|
ัวอย่าิรรมที่สิ่เสริมวามทรำเี่ยวับสิ่ที่ไ้เห็น
วารูปาารำ
ุประส์อิรรมนี้ ือ ่วยพันาทัษะในารวารูปาารำอนัเรียน
อุปร์ แผ่นใสที่มีรูปวาอย่า่าย ใบานึ่เป็นรูปวาัเ่นในแผ่นใสแ่ว่ามีบาส่วนาหายไปสำหรับให้นัเรียน่อเิม
วิธีปิบัิิรรม
- รูายรูปวาบนแผ่นใสให้นัเรียนูเป็นเวลาสอถึสามวินาที ปิรูปแล้วให้นัเรียน่อเิมรูปภาพให้สมบูร์ านั้นเปิรูปเลยและให้นัเรียนเปรียบเทียบรูปที่นวาับเลย
- ทำิรรมทำนอนี้โยใ้รูปภาพที่ับ้อนึ้น | |
พันาารทา้านวามรู้สึเิปริภูมิ
าแนวิอ Vain Hiele พันาารทา้านวามรู้สึเิปริภูมิ สามารถแบ่ออไ้เป็น 5 ระับ้วยัน
- ระับที่ 1 เป็นารำแนวัถุโยใ้รูปร่าโยไม่มีารนำวามสัมพันธ์อื่นๆเ้ามาเี่ยว้อ เ่น เ็อายุ 6 ปีสามารถใ้ยารัสร้ารูปสี่เหลี่ยมัุรัส สี่เหลี่ยมนมเปียปูน สี่เหลี่ยมผืนผ้า และสี่เหลี่ยม้านนานบนระานะปู และสามารถำื่ออรูปสี่เหลียมนิ่าๆไ้ แ่เาะไม่รู้ว่าสี่เหลี่ยมัุรัสนั้น็ือสี่เหลี่ยมนมเปียปูนที่มีสมบัิพิเศษ หรือไม่รู้ว่าสี่เหลี่ยมนมเปียปูน็ือสี่เหลี่ยม้านนานที่มี้านทั้สี่ยาวเท่าัน ในวามิอเ็อายุ 6 วบ สี่เหลี่ยมนมเปียปูนและสี่เหลี่ยม้านนานเป็นรูปร่า่านิัน
- ระับที่ 2 เป็นพันาารเี่ยวับารรับรู้อ์ประอบอรูปร่านิ่าๆเ็ะ่อยๆสั่สมทัษะอันนี้ผ่านทาารวั ารวารูป ารสร้าแบบำลอ ฯลฯ เ็ที่มีพันาารมาถึระับนี้ะรู้ว่า สี่เหลี่ยมผืนผ้าประอบ้วยมุมาสี่มุมและมีเส้นทแยมุมยาวเท่าัน รู้ว่าสมบัิอสี่เหลี่ยม้านนานือ้านร้ามมีวามยาวเท่าัน แ่เ็ะยัไม่รู้ว่าสี่เหลี่ยมผืนผ้า็ือสี่เหลี่ยม้านนานนิหนึ่นั่นเอ
- ระับที่ 3 เ็ะเ้าใเี่ยวับวามสัมพันธ์่าๆรวมถึำำัวามมาึ้นหายั้ออาศัยารี้แนะแนวทาารูผู้สอน เ็ะรู้ว่าสี่เหลี่ยมัุรัส็ือสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่มีสมาบัิพิเศษ และในะเียวันสี่เหลี่ยมผืนผ้า็ือสี่เหลี่ยม้านนานนิหนึ่ เ็ะเริ่มสร้าพื้นานเี่ยวับวามสัมพันธ์ในเิรระผ่านทาิรรมเสริมทัษะที่เน้นารฝึปิบัิริและารให้เหุผล
- ระับที่ 4 และ 5 เี่ยว้อับพันาาร ารให้เหุผลแบบนิรนัยและารสร้าทฤษีที่มีวามเป็นนามธรรมสู เ็ที่มีวามสามารถพิเศษเท่านั้นะมีพันาารมาถึระับนี้
| |
ความคิดเห็น