คู่มือตำนานเทพเจ้ากรีก-โรมัน

ลำดับตอนที่ #32 : เฮฟเฟสตัส-Hephaestus คณะเทพงศ์โอลิมเปียน

เฮฟเฟสตัสหรือในภาษาโรมันว่า “วัลแคน-Vulcan” เป็นเทพแห่งไฟ การช่างละโลหะ สัญลักษณ์ของพระองค์คือทั่งเหล็ก ค้อนและขวาน บุตรแห่งซุสกับเฮร่า 

แต่อีกตำนานหนึ่งก็กล่าวว่าเฮฟเฟสตัสถือกำเนิดจากเทพีเฮร่า ในแบบเดียวกับที่เทพีอาธีนาที่เกิดกับซุสเพียงฝ่ายเดียว นั่นคือเทพเฮฟเฟสตัสผุดขึ้นจากเศียรของเทพีโดยลำพังตนเอง 

ทั้งนี้เนื่องด้วยเจตจำนงของเทพีเฮร่า ที่ต้องการจะแก้เผ็ดซุส ในการกำเนิดของเทพีอาธีนา ให้เทพทั้งปวงเห็นว่าเมื่อซุสทำให้เทพีอาธีนาเกิดเองได้ พระนางก็สามารถทำให้เฮฟเฟสตัสเกิดเองได้เช่นกัน 

แต่เมื่อเฮฟเฟสตัสถือกำเนิดขึ้นพระองค์มีตาที่ไม่ชวนมอง(น่าเกลียดนั่นแหละ) พระเทพีเฮร่าจึงจับเฮฟเฟสตัสโยนออกจากสวรรค์มากระแทกพื้นโลกทำให้ขาหัก 

ตั้งแต่นั้นมาเฮฟเฟสตัสจึงกลายเป็นเทพองค์เดียวที่พิการ เฮเฟสตัสสร้างวังอาศัยอยู่บนโลกมนุษย์ตั้งใจจะไม่กลับไปอยู่บนสวรรค์โอลิมปัสอีก และด้วยความชำนาญในการช่าง พระองค์จึงตั้งโรงงานผลิตอาวุธต่างๆ ตามที่ตนถนัดอยู่บนโลกมนุษย์โดยมีพวกยักษ์ไซคลอปส์ซึ่งมีฝีมือดีในการช่างเช่นกันเป็นลูกมือ 

แม้จะไม่ตั้งใจกลับสวรรค์แต่พระองค์ก็ตั้งความหวังว่าพระนางเฮร่าเทพมารดาจะลงมาเยี่ยมบ้าง แต่รอแล้วรอเล่าเทพมารดาก็ไม่ลงมาหา ด้วยความน้อยใจเฮฟเฟสตัสจึงสร้างบัลลังก์ทองคำที่สวยงามหาที่ติมิได้ส่งไปถวายเทพมารดา แต่เมื่อเทพมารดานั่งลง บัลลังก์ทองนั้นก็มีกลไกมายึดองค์ไว้อย่างมั่นคง ไม่สามารถขยับเขยื้อนได้ 

เฮอร์มีสเทพผู้เป็นเลิศทางการทูตอาสาลงมาเจรจากับเฮฟเฟสตัส แต่ไม่ว่าจะพูดจูงใจด้วยด้วยคำอย่างไร เฮฟเฟสตัสก็ไม่ยอมปล่อยเทพมารดา ทวยเทพจึงประชุมปรึกษากันอีกวาระหนึ่ง และเห็นชอบให้ไดโอนีซุสลงมาเกลี้ยกล่อมเฮฟเฟสตัส 

ไดโอนีซุสเกลี้ยกล่อมเฮฟเฟสตัสด้วยเหล้าองุ่นจนเฮฟเฟสตัสเคลิบเคลิ้มมึนเมาจึงสามารถพาตัวเฮฟเฟสตัสขึ้นไปแก้เครื่องกลพันธนาการให้เทพมารดาได้สำเร็จ จากนั้นไดโอนีซุสก็เกลี้ยกล่อมเทพบิดร เทพมารดา และเทพบุตร ให้กลับมาออมชอมกันได้ดังเดิม แต่แม้จะได้การยอมรับให้กลับไปอยู่เขาโอลิมปัสดังเดิม แต่พระองค์ก็ยังยินดีอยู่บนโลกมนุษย์ จะขึ้นสวรรค์ไปก็ต่อเมื่อมีการประชุมเทพสภาเท่านั้น

วิหารเทพเฮฟเฟสตัส ที่กรุงเอเธนส์