คู่มือเทพปกรณัมญี่ปุ่น - Japanese mythology

ลำดับตอนที่ #22 : บทที่ 1 ส่วนที่่ 2 เทพชั้นรอง

ในส่วนแรกของเนื้อหาที่ได้บรรยายไปแล้วคือกลุ่มเทพเจ้าหรือคามิหลักๆของศาสนาชินโตนะครับ กล่าวคือเป็นเทพที่มีความสำคัญต่อชาวญี่ปุ่นมาก มีการเคารพบูชาอย่างแพร่หลาย รวมถึงส่วนใหญ่เป็นที่เป็นของชาวญี่ปุ่นแท้ๆ ไม่ใช่เทพที่มาจากต่างวัฒนธรรมแล้วแปรเปลี่ยนเป็นเทพญี่ปุ่นในเวลาต่อมา ซึ่งในเนื้อหาส่วนที่สองนี้ผมจะพานักอ่านทุกท่านไปทำความรู้จักกับเทพชั้นผู้น้อยนะครับ เพราะถือว่ามีความน่าสนใจไม่แพ้กันทีเดียว โดยเทพชั้นรองส่วนใหญ่จะมีบทบาทไม่ค่อยมากและมาจากต่างวัฒนธรรมเป็นส่วนใหญ่นะครับ งั้นเพื่อไม่เป็นการเสียเวลา เรามาเริ่มที่เทพองค์แรกกันเลย

อามัตสึมิกาโบชิ-Amatsumikaboshi เทพแห่งดวงดาวและความชั่วร้าย

อามัตสึมิกาโบชิ  หรือ อาเมโนะคางาเซโอะ-Ame-no-kagaseo เป็นเทพเจ้าในตำนานของญี่ปุ่น โดยเป็นเทพแห่งดวงดาวและความชั่วร้าย จะว่าเป็นซาตานของญี่ปุ่นก็คงไม่ผิด บ้างก็ว่าเป็นอีกภพหนึ่งของซาตาน แต่ก็ไม่การระบุชัดเจน เพราะที่แน่ๆ ศาสนาชินโตไม่มี “ซาตาน” และอามัตสึมิกาโบชิ  ไม่ได้มีสถานะเป็น “ เทพเจ้า-Kami” เสมอไป จะเป็นตัวตนแห่ง “ความชั่วร้าย-Evil” ก็ไม่เชิง แต่ว่ากันว่าอามัตสึมิกาโบชิเป็นพลังดั้งเดิมที่มีอยู่ก่อนที่โลกนี้จะก่อตัวขึ้น อารมณ์คล้ายๆกับเคออสในตำนานกรีกนั่นละครับ

ประวัติของเทพเจ้าองค์นี้ปรากฏในบันทึกนิฮอนโชกิ แต่กลับไม่มีการบันทึกไว้ในบันทึกโคจิกิเลย ในบันทึกนิฮอนโชกินั้นมีการกล่าวว่าเดิมทีนั้นอามัตสึมิกาโบชิป็นเทพแห่งดวงดาวที่มีการนับถือแถบจังหวัดอิบารากิในปัจจุบัน ก่อนจะถูกผนวกเข้าในศาสนาชินโต

นักปราชญ์ฮิระตะ อะสึตะเนะ ได้ออกความเห็นว่าชื่อของมิกาโบชินั้น คำว่า "มิกะ"  อาจจะมาจากคำว่า อิกะ (ปลาหมึก) และ "อามัตสึมิกาโบชิ" น่าจะหมายถึงดาวศุกร์ โดยคำว่า "คางา" ในชื่อ อาเมะโนะคางาเซโอะ หมายถึง "เจิดจรัส"

มิกาโบชิเป็นเทพที่ไม่ปรากฏเป็นมนุษย์อย่างเทพอื่นๆ กล่าวว่าอามัตสึมิกาโบชินั้นเป็นสิ่งไร้รูปร่างซึ่งเดิมทีอยู่อย่างโดดเดี่ยวเมื่อครั้งที่จักรวาลมีแต่ความมืดอันว่างเปล่า จนกระทั่งได้เกิดความปั่นป่วนซึ่งได้เกิดเป็นชีวิตและเวลา ก่อนจะมีเทพเจ้าและมนุษย์ในที่สุด มิกะโบะชินั้นแม้จะแตกสลายไปพร้อมกันนั้น แต่ก็ยังอยู่ในจิตใจของทุกชีวิตและเป็นต้นกำเนิดของความรู้สึกต่างๆ หากจะกล่าวว่าอามัตสึมิกาโบชิเป็นผู้ปกครองจักรวาลมาก่อนก็ไม่ผิดแต่อย่างใด

ในลัทธิชินโตนั้น มิกาโบชินั้นเป็นแรงผลักดันทางจิตใจซึ่งถ้าไม่ควบคุมให้ดีก็จะกลายเป็นความคิดชั่วร้าย เช่น ความรักจะกลายเป็นความหึงหวงหรือคลั่งไคล้ ในแง่นี้ มิกาโบชินับว่าคล้ายกับมารในศาสนาอื่นๆ นอกจากนั้น เหล่าปิศาจและอสูรกายในธรรมชาติ รวมถึงวิญญาณที่ยังติดอยู่ในโลกมนุษย์เพราะความรู้สึก เช่น อาฆาตแค้น นั้นก็เป็นเพราะมิกาโบชิด้วย ด้วยเหตุนี้บางครั้งอามัตสึมิกาโบชิจึงยังเป็นที่รู้จักกันในฐานะ "จ้าวแห่งคนบาป-Master of Sinners" เพราะเป็นสาเหตุให้สิ่งมีชีวิตมัวเมาลุ่มหลงความรู้สึด้านมืดต่างๆ 

ซึ่งอามัตสึมิกาโบชินั้นเป็นความมืดที่เกิดมาพร้อมกับจักวาลตัวมันต้องการจักวาลที่เต็มไปด้วยความมืดมิด แต่โดยเทพทั้งหกผนึกไว้ ณ ดินแดนแห่งความตายที่ชาวญี่ปุ่นเรียกว่า โยมิ-Yomi"   (ระบุแค่ว่ามีเทพองค์ผนึกแต่มิได้เปิดเผยข้อมูลของเทพเหล่านั้น) แต่บ้างก็ว่า เทพที่ผนึกมิกาโบชินั้นมีแค่สององค์ นั่นคือ อิซานากิและอิซานามิ  หรือบ้างก็ว่าเป็นเทพทาเคะมิคาสึจิ

เล่ามาขนาดนี้แล้วก็อาจมีคำถามว่า เป็นเทพชั้นรองได้อย่างไร ก็ดูจะมีความสำคัญและมีอำนาจไม่น้อย ทว่าอามัตสึมิกาโบชินั้นไม่มีศาลเจ้าและไม่มีความเกี่ยวข้องกับคนทั่วไปมากนัก (แม้ว่าชื่อของเขาจะปรากฏในหนังสือการ์ตูนและเกมเล่นตามบทบาทซึ่งเขามักจะถูกแสดงเป็นตัวร้ายก็ตาม)จึงทำให้ไม่มีศาลเจ้าและมีความนิยมบูชาไม่ค่อยมากจึงกลายเป็นสิ่งที่อยู่ถัดลงมาจากเทพชุดหลักนั่นเอง 

อามัตสึมิกาโบชิ วาดโดย Yukikaze

B
E
R
L
I
N
❀