คู่มือเทพปกรณัมญี่ปุ่น - Japanese mythology

ลำดับตอนที่ #46 : โทโยเกะฮิเมะ-Toyouke-hime เทพีแห่งเกษตรกรรม

ตามคติของชินโต โทโยเกะฮิเมะ หรือ โทโยอุเกะฮิเมะโนคามิ-Toyoukehime no kami , โทยูกะฮิเมะ-Toyooka Hime , คาโนะอุริโนคามิ-Kanouri no kami , ไดโมโนคิงามิ-Dai Monokigami , โทโยฮิรูเมะ-Toyohirume (เรียกต่างกันไปตามแต่ละท้องที่) เป็นเทพีแห่งแห่งเกษตรกรรม อุตสาหกรรม อาหาร เสื้อผ้าอาภรณ์ และที่อยู่อาศัย ในบันทึกโคจิกิระบุว่าพระนางเป็นธิดาของเทพวาคุมุสึบิ-Wakumusubi(เทพแห่งการเกษตร) โดยชื่อของพระนางมีความหมายว่า "เทพนารีแห่งเครื่องเสวยอันอุดมสมบูรณ์" บางตำราก็จะยกให้เป็นองค์เดียวกันกับเทพีอินาริ

แต่เดิมท่านประดิษฐานอยู่ในเขตทันบะของญี่ปุ่นก่อนจะถูกอํญเชิญมาที่ศาลเจ้าอิเซะในรัชสมัยของจักรพรรดิยูริยากุ-Emperor Yūryaku (จักรพรรดิองค์ที่ 21 ของญี่ปุ่น) เพื่อให้โทโยเกะฮิเมะเป็นผู้เสกถวายพระกระยาหารศักดิ์สิทธิ์ให้แก่องค์เทพีอามาเทราสึ ซึ่งในส่วนนี้ มีเรื่องเล่าไว้ว่าในรัชสมัยจักรพรรดิยูริยากุยังครองราช คืนหนึ่ง ท่านจักรพรรดิได้ฝันถึงมหาเทพีอามาเทราสึครับ ในฝันนั้นองค์เทพีได้มาตรัสว่าพระนางไม่สามารถเสวยพระกระยาหารอย่างที่ควรจะเป็นได้ จึงได้มีการขอให้ช่วยส่งตัวเทพีโทโยเกะจากเขตทันบะมาอยู่กับพระนางอามาเทราสึ ซึ่งเมื่อองค๋จักรพรรดิตื่นขึ้นจึงได้ทำตามที่องค์เทพีสั่งตามในฝันครับ เรื่องราวดังว่านี้มีปรากฎอยู่ในหนังพิธีกรรมตามศาลเจ้าที่ยกบูชาแก่เทพีโทโยเกะฮิเมะครับ

แต่ถ้าหากย้อนกลับไปไกลกว่านั้น ก่อนที่เทพีโทโยเกะจะมาอยู่ที่เขตทันบะของญี่ปุ่น ท่านเป็นสตรีบนสวรรค์ทั่วไป วันหนึ่งท่านกับสตรีแห่งสวรรค์อีก 7 พระนาง ได้มาสงน้ำ ณ บ่อน้ำมานาอิ-Manai บนยอดเขาฮิจิ ฮิจิริ-็็Hiji ของเขตทันบะ ในตอนนั้น ได้มีคู่สามีภรรยาคู่หนึ่งได้มาขโมยเสื้อผ้าของเทพีโทโยเกะไป หากไม่มีเสื้อผ้าอันเป็นสัญลักษณ์ของชาวสวรรค์ ก็จะไม่สามารถกลับสู่สรวงสวรรค์ได้ ท่านจึงต้องมาสถิตอยู่ที่บ้านของคู่สามีภรรยาอันเป็นที่เก็บเสื้อผ้าของพระนางไว้ ในช่วงนั้นคู่สามีภรรยาก็ได้ช่วยเหลือดูแลเทพีโทโยเกะ ท่านจึงได้ตอบแทนคู่สามีภรรยาด้วยการสอนทำเหล้าสากชั้นดีขาย จนทำให้สามีภริยาคู่นี้ร่ำรวยขึ้นมา แต่อย่างไรก็ดี 10 ปีให้หลัง ท่านก็ถูกขับไล่ออกจากบ้านหลังนั้นแล้วใช้ชีวิตเร่ร่อนจนมาอยู่ที่ศาลเจ้านากุ-Nagu-jinja เมือง ยาซากะ-Yasaka เขต ทาเคโนะ-Takeno ซึ่งถือเป็นที่แรกๆ ที่ให้การสักการะบูชาท่านอย่างเปิดเผย 

อย่างไรก็ตามเรื่องของราวของเทพีโทโยเกะมีบันมีปรากฏเฉพาะในบันทึกโคจิกิเท่านั้น แต่กลับไม่มีการเอ่ยถึงเทพีองค์นี้ในบันทึกนิฮอนโชกิเลย ทั้งเรื่องราวของพระนางก็ไม่มีความโดดเด่นเป็นพิเศษเมื่อเทียบกับเทพองค์อื่นๆ แต่สิ่งที่ทำให้เทพีโทโยเกะมีความพิเศษไม่เหมือนใครนั่นคือ ท่านเป็นเทพที่เคยอยู่ในศาลเจ้าอื่นแต่เวลาต่อมากลับได้มาสถิตอยู่ ณ ศาลเจ้าใหญ่อย่างศาลเจ้าอิเซะครับ ซึ่งส่วนที่สำคัญคือเรืองราวของการย้ายมาซึ่งมีการพาดพิงถึงองค์จักรพรรดินั่นเอง 

อีกทั้งในสมัยคามาคุระและมูโรมาจิ ผู้คนถึงขั้นเคยนับถือว่าเทพีโทโยเกะเป็นเทพีแห่งต้นกำเนิด ซึ่งหมายถึงเทพองค์แรกแห่งโลกนี้ และได้มีการอ้างว่าศาลเจ้าด้านนอก(หมายถึงศาลเจ้าชั้นนอกของศาลเจ้าอิเซะที่เรียกว่าเกะคู-Geku)ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานเทพีโทโยเกะ มีสถานะที่สูงกว่าศาลเจ้าด้านใน กล่าวอีกนัยหนึ่งคือเป็นการอ้างว่าเทพีโทโยเกะเป็นเทพที่สูงศักดิ์กว่ามหาเทพีอามาเทราสึ ดังนั้นศาลเจ้าด้านนอกจึงมีสถานะที่สูงกว่าศาลเจ้าด้านใน...แต่อย่างไรก็ดี ภายหลังความเชื่อนี้ก็ถูกลบล้างไปในที่สุด

B
E
R
L
I
N
❀