คู่มือเทพปกรณัมญี่ปุ่น - Japanese mythology

ลำดับตอนที่ #28 : ฟูโตะดามะ-Futodama เทพเจ้าแห่งการพยากรณ์

ฟูโตะดามะ หรือ อาเมโนะฟูโตะดามะโนมิโคโตะ-Ame-no-Futodama-no-Mikoto (天太玉命) ตามตำนานของชาวญี่ปุ่นนั้น ถือได้ว่าเป็นจ้าวแห่งการทำนายดวงชะตา และเป็นบรรพบุรุษของตระกูลอินเบ-Inbe ซึ่งเป็นตระกูลสำคัญในจังหวัดนารามาก่อน ตระกูลนี้มีชื่อเสียงในเรื่องการบูชาเทพเจ้า เป็นตระกูลที่อุทิศตนให้กับเทพเจ้าโดยเฉพาะ ตั้งแต่สมัยโบราณพวกเขามีส่วนร่วมในการผลิตเครื่องใช้ในพิธีกรรมและการก่อสร้างศาลเจ้า รวมถึงมีบทบาทในพิธีกรรมทางศาสนาไม่น้อย ซึ่งสอดคล้องกับเทพฟูโตะดามะซึ่งเป็นเทพเจ้าผู้นำพิธีเวลามีการจัดพิธีกรรมขึ้น 

ชื่อของเทพฟูโตะดามะ มีความเห็นว่าหมายถึง "เครื่องบรรณาการอันยิ่งใหญ่-Great Gift หรือ เครื่องบูชา-Offering ในส่วนของตำนาน มีบันทึกไว้ในโคโกะชุย-Kogo Shūi ซึ่งเป็นบันทึกประวัติศาสตร์ของตระกูลอินเบที่เขียนขึ้นในช่วงต้นสมัยเฮอัน (794–1185) โดยระบุไว้ว่าพระองค์เป็นผู้นำประกอบพิธีในการเชิญมหาเทพีอามาเทราสึออกมาจากถ้ำอันเป็นที่ซ่อนตัวของพระนางในยามนั้นครับ ทั้งยังเป็นผู้พยากรณ์เกี่ยวกับการออกจากถ้ำของอามาเทราสึด้วย และเมื่อเทพีอามาเทราสึทรงออกจากถ้ำเรียบร้อยแล้ว เพื่อเป็นการไม่ให้พระนางกลับเข้าไปอีกเทพฟูโตะดามะก็ได้ใช้ชิเมะนาวะ-Shimenawa อันเป็นเป็นเชือกรูปแบบหนึ่งในการผนึกถ้ำไว้ครับ ซึ่งในส่วนนี้เองก็ถือได้ว่าเป็นฉากกำเนิดชิเมะนาวะเส้นแรกบนโลกครับ 

*เกร็ดความรู้เพิ่มเติม

เชือกศักดิ์สิทธิ์ชิเมะนาวะ-Shimenawa

เชือกชิเมะนาวะคือ เชือกที่จะแขวนไว้หน้าศาลเจ้า โทริอิ หรือ สถานที่สำหรับประกอบพิธีเกี่ยวกับเทพเจ้าครับ โดยเชื่อกันว่าชิเมะนาวะ จะช่วยป้องกันสิ่งชั่วร้าย สิ่งอัปมงคลทั้งหลายไม่ให้เข้าไปในบริเวณสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ได้ ซึ่งชิเมะนาวะเป็นสัญลักษณ์ของความศักดิ์สิทธิ์และความบริสุทธิ์ตามความเชื่อแบบชินโต ตัวเชือกทำมาจากวัสดุที่เป็นเส้นใยธรรมชาติที่เหลือจากการเก็บเกี่ยว เช่น ข้าว หรือเส้นใยที่ใช้ทำเชือกชนิดอื่นๆครับ 

นอกจากจะใช้แขวนตามสถานที่ศักดิ์สิทธิ์แล้ว ชิเมะนาวะก็ยังใช้แขวนตาม โยริชิโระ-Yorishiro หรือที่ๆ วิญญาณสามารถสิงสถิตได้ เช่น ต้นไม้ใหญ่อายุนับร้อยปี เป็นต้น การเอาชิเมะนาวะไปแขวนไว้นั้นก็เพื่อแสดงให้เห็นว่า สถานที่แห่งนั้นมีเทพปกปักษ์รักษาอยู่ หากเป็นต้นไม้..การตัดไม้จะนำพาโชคร้ายมาให้ นอกจากต้นไม้ใหญ่แล้ว ก็ยังแขวนไว้ที่ อิวะคุระ-Iwakura หรือหินก้อนใหญ่ๆ ตามความเชื่อของชาวญี่ปุ่นแล้ว ไม่ว่าจะเป็นต้นไม้ ก้อนหิน หรือธรรมชาติรอบตัวเราล้วนแล้วแต่มีเทพประจำอยู่ทั้งสิ้นครับ 

ยิ่งไปกว่านั้น  ชิเมะนาวะยังใช้ใน กีฬาซูโม่ เช่นกันครับ นั่นเพราะกีฬาซูโม่สำหรับชาวญี่ปุ่นแล้วก็ถือเป็นแบบแผนพิธีกรรมของชินโต ซึ่งเน้นที่ความบริสุทธิ์ สะอาด กล่าวคือ กีฬาซูโม่เปรียบเสมือนการประลองของเทพเจ้า ดังจะเห็นได้ว่ามีการโรยเกลือที่รอบสนามซูโม่ ในความเชื่อของญี่ปุ่นนั้น เกลือถือเป็นสิ่งบริสุทธิ์ จะสามารถขจัดสิ่งอัปมงคล มลทินต่างๆ ได้  สำหรับชิเมะนาวะนั้นก็จะแขวนไว้กับนักซูโม่ชั้นโยะโกะซุนะ-Yokozuna ซึ่งเป็นระดับสูงสุดของซูโม่ครับ

นอกจากนี้ ในช่วงเทศกาลปีใหม่ ชาวญี่ปุ่นจะนำชิเมะนาวะมาแขวนไหว้หน้าบ้านเพื่อความเป็นสิริมงคลด้วยครับ โดยรูปแบบจะแตกต่างกันไป แล้วแต่ใครจะประยุกต์ยังไงครับ

ศาลเจ้าอาวะ-Awa Shrine (安房神社)

ศาลเจ้าอาวะ หรือ อาวะ-จินจา-Awa Jinja ศาลเจ้าแห่งนี้ ตั้งอยู่ในเมืองทาเทยามะ-Tateyama จังหวัดชิบะ-Chiba ประเทศญี่ปุ่น เชื่อว่าเป็นที่ประดิษฐานของเทพเจ้าฟูโตะดามะ เทศกาลหลักของศาลเจ้าจัดขึ้นเป็นประจำทุกปีในวันที่ 10 สิงหาคม ศาลเจ้าแห่งนี้มีความเก่าแก่มาก ว่ากันว่าถูกค้นพบในปี ค.ศ. 660  ซึ่งนอกจากจะเป็นที่ที่ประดิษฐานของเทพเจ้าฟูโตะดามะแล้ว ยังเชื่อกันว่าเป็นที่ประดิษฐานของทวยเทพอีกหลายพระองค์ จึงทำให้สถานที่แห่งนี้กลายเป็นศูนย์รวมพลังแห่งโชคลาภครับ 

การเดินทาง

จากสถานีรถไฟ JR ทาเทยามะ นั่งรถบัส JR สายอาวะ-คันเบะที่จะไปอาวะ ชิราฮามะ 20 นาที ลงที่ป้าย "อาวะ-จินจา มาเอะ" เดินต่ออีก 20 นาที หากขับรถไปเอง ให้ขับไปตามถนนฟุสึ-ทาเทยามะ ผ่านชุมทางโทมิอุระ จากนั้นขับต่อไปอีกประมาณ 30 นาที

ที่มาข้อมูลเพิ่มเติม

- https://www.marumura.com/shimenawa/

- https://www.japanhoppers.com/th/kanto/chibasoutherncoast/kanko/2451/

B
E
R
L
I
N
❀