ข้อมูลการเขียนนวนิยายสืบสวนสอบสวน

ลำดับตอนที่ #2 : การสังเกตุ จดจำ และบรรยาลักษณะบุคคล

การสังเกตจดจำและการบรรยายลักษณะบุคคล


 

ความสามารถของนักสืบในการบรรยายลักษณะ ของบุคคล เป็นสิ่งที่สำคัญมาก เขาต้องสามารถบรรยายให้ผู้อื่นได้รู้ สามารถทำให้ผู้นั้นมองเห็นภาพที่แท้จริงของคนที่ถูกบรรยายและสามารถจดจำ บุคคลนั้นๆ ได้เสมือนเห็นด้วยตาตนเอง ถ้านักสืบไม่สามารถบรรยายลักษณะบุคคลนั้นๆ หมายความว่าเขาไม่สามารถที่จะใช้การบรรยายลักษณะบุคคลเป็นประโยชน์กับตัวเขา เอง การจดจำและการพรรณนานั้น ถ้าเขารู้ว่า เขาเห็นอะไร และเขาสามารถบรรยายสิ่งที่เขาเห็นได้ นั่นหมายความว่าเขาได้รับการปลูกฝังและพัฒนาให้ดีขึ้น มันจำเป็นที่เขาต้องเก็บลักษณะเด่น ลักษณะด้อย แบบฉบับหรือลักษณะอื่นใดที่ไม่เหมือนกับคนอื่น และเมื่อเขาเขียนหรือบอกลักษณะดังกล่าวให้คนอื่นได้รู้เขาจะสามารถมองเห็น ภาพบุคคลคนนั้นได้ทันที

เริ่มสังเกตบุคคลนั้นๆ จากหัวถึงเท้า เริ่มสังเกตลงไปเรื่อยๆ บันทึกเอกลักษณ์ทางกายภาพ และลักษณะพิเศษที่แตกต่าง ทุกอย่างอย่างระมัดระวัง การบันทึกสิ่งต่างๆ เหล่านี้มีความจำเป็นโดยที่ไม่สามารถจะเน้นหนักสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้ เว้นเสียแต่ว่า มันเป็นรายละเอียดที่ชี้เฉพาะบุคคลใดบุคคลหนึ่งได้จริงๆ มันก็จะมีค่าเพิ่มอีกเล็กน้อย ในรายงานที่มีรายละเอียดเรื่อง ชื่อจริง ชื่อเล่น เพศ เชื้อชาติ สัญชาติ อายุ ความสูง น้ำหนัก สีตา สีผม สีผิว

ถ้ารายงานมีเพียงเท่านี้ก็เป็นรายงานที่ไม่สมบูรณ์ มันทำให้มองเห็นเพียงภาพเบลอๆ รางๆ หรือสีสันจืดชืด ปราศจากลักษณะพิเศษหรือเอกลักษณ์เฉพาะตัว ในขั้นพื้นฐานของการบรรยายลักษณะมีความเป็นไปได้ที่จะได้เพียงรายละเอียดดัง กล่าว ถ้าการสังเกตจดจำบุคคลนั้นๆ เป็นการสังเกตจดจำบุคคลที่อยู่ท่ามกลางฝูงชนและเป้าหมายไม่มีลักษณะเฉพาะที่ เด่นชัดจริงๆ

การบันทึกรายละเอียดของบุคคลขั้นพื้นฐานที่ควรกระทำประกอบไปด้วยรายละเอียดดังนี้

• ชื่อ (name)  ชื่อเต็ม
• ชื่อปลอม (aliases) ชื่อที่รู้กันทั่วไป ฉายา สร้อย ชื่อเล่น ชื่อที่ออกสำเนียงผิดไป
• ที่อยู่ (address) ปัจจุบัน อดีต และเวลาใกล้เคียงในสถานที่พักต่างๆ
• เพศ (sex) ชาย หญิง ลักเพศ “abnormal”
• สีผิว (race)  ขาว เหลือง ดำ ดำแดง น้ำตาล สองสี
• เชื้อชาติ ภูมิพื้นเมือง (citizenship) เหนือ กลาง ใต้ อีสาน จังหวัด เผ่าพันธุ์
• สัญชาติ (naturalized) บ้านเกิด (ประเทศ) วันที่ทำการโอนสัญชาติ
• อาชีพ (occupation) ที่เคยทำมาทั้งหมด ในห้วงเวลาต่างๆ
• อายุ (age) อายุจริงอย่างละเอียด วันเกิด สถานที่เกิด
• สถานภาพทางครอบครัว (marital status) โสด แต่งงานแล้ว หย่าร้าง แยกกันอยู่ ถูกพราก หม้าย(สกุลเดิมของคู่ครอง) เวลาสถานที่ที่แต่งงาน ที่หย่าร้าง ที่แยกกันอยู่
• ความสูง (height) ถ้าจะประมาณก็ควรประมาณ จากความสูงของตนเอง
• น้ำหนัก (weight) ถ้าจะประมาณก็ควรจะประมาณจากน้ำหนักของตัวเอง
• รูปร่าง (build) ใหญ่ ล่ำสัน บึกบึน  อ้วนเตี้ย สมส่วน สะโอดสะอง
• ลักษณะท่าทาง (posture) ปกติ ผึ่งผาย หลังโก่ง หัวยื่น หลังค่อม
• ผิว (complexion) แดง ดำแดง ขาว ขาวซีด หน้าซีด ผิวสวย สะอาด เป็นผื่น เป็นรอย
• ผม (hair) สี เส้นหนา บาง ดัดหยิก ดัดเป็นลอน หยักศก ตัดใหม่ แสกกลาง แสกข้าง ซ้าย ขวา ทรง โกน ล้านเลี่ยน เถิก ล้านหน้า          ล้านกลาง เรียบร้อยสวยงาม
• หน้าผาก (forehead) สูง ต่ำ โหนก ลาด กว้าง แคบ
• ตา (eyes) สีตา โต ปานกลาง เล็ก ความผิดแปลก โปน โบ๋ ลึก ตาใส เศร้า บอด ฝ้า จุด
• คิ้ว (eyebrow) เฉียงขึ้น ลง ดก บาง ถอนออก โค้ง หักงอ เส้นตรง หนา แคบ ขนยาว สั้น คิ้วเขียน
• จมูก (nose) ใหญ่ เล็ก รอยย่น โด่ง หัก งุ้ม เชิด แหลม เอียงซ้าย ขวา แบน
• หนวด (moustache) สี ขนาด รูปร่าง สั้น โกน หร็อมแหร็ม ยาว บาง ชี้ขึ้น ลง งอ หยิก
• เครา (whishers) สี ขนาด รูปร่าง เคราแพะ รอบคาง แบบ “Vandyke” โกน ตรง งอ หนา บาง
• ปาก (mouth) ใหญ่  เล็ก เปิด ไม่เบี้ยว เวลาพูดหรือหัวเราะ มุมปากชี้ขึ้น ลง โค้ง รูปกระจับ
• ริมฝีปาก (lips) หนา บาง พอง ยื่น สั้น แบบกระต่าย (harelip) เชิด ห้อ
• ฟัน (teeth) ใหญ่ เล็ก บนยื่น ล่างยื่น สวย ห่าง หัก เก ทอง ฟันสี ฟันปลอม
• ใบหู (ears) ใหญ่ เล็ก ยาว เจาะหู รอยบุ๋ม กาง แนบหัว บี้ ดอกกะหล่ำ แหว่ง
• คาง (chin) เล็ก ใหญ่ หัก ยื่น สี่เหลี่ยม บุ๋ม คางคู่
• ใบหน้า (face) ยาว กลม เหลี่ยม อ้วน ผอม แก้มลึก ตกกระ แผลฝีดาษ มีตำหนิ โหนกแก้มสูง โหนกแก้มยื่น
• คอ (neck) ยาว สั้น หนา เล็ก พอก หุบ
• ไหล่ (shoulders) แบน นูน แข็งแรง ผึ่งผาย บาง หนา
• มือ (hand) ใหญ่ เล็ก นิ้วมือสั้น ยาว ห่าง ผิดปกติ เหลืองบุหรี่
• ลำตัว (body) แผลเป็น รอยสัก
• ท่าเดิน (walk) ช้า เร็ว ก้าวยาว ก้าวสั้น อืดอาด กระโดกกระเดก เขย่ง
• การแต่งกาย (dress) เรียบร้อย ซอมซ่อ อนุรักษ์นิยม เชยล้าสมัย ชุดเครื่องแบบ ชุดทำงาน ราคาแพง ถูก  เข้าชุดกัน
• ใส่หมวก รองเท้า สีผ้า ความแปลกประหลาด
• เครื่องประดับ (jewelry) ชนิด ตำหนิ แท้ ปลอม
• คำพูด (speed) ช้า เร็ว ชัด อ้อมแอ้ม พูดเน้นเสียง เสียงเบา ไม่ชัด ไม่ถูก เพี้ยน ดัง ห้าว กร้าว คำประหลาด
• นิสัย (habit) สะอาด สกปรก ชอบขบเคี้ยว สูบบุหรี่ยี่ห้อ ดื่มสุรายี่ห้อ ติดยาเสพติด เล่นการพนันอะไร
• เล่นหุ้นที่ห้องค้าใด ที่ชอบเที่ยว โรงแรมที่ชอบไป กีฬาที่ชอบเล่น โรงภาพยนตร์ที่ชอบไป นักแสดงคนโปรด
• โรคภัยไข้เจ็บ (deceases) โรคเรื้อรัง เบาหวาน กามโรค วัณโรค ความพิการ
• ความเสื่อมสมรรถภาพ (disability) ความเสื่อมทางประสาททั้งห้า เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
• ญาติ (relative) ชื่อ ที่อยู่
• เพื่อนสมาชิก (associate) ชาย หญิง  ชื่อ ที่อยู่ ผู้ที่ชอบติดต่อเสมอ
• สมาชิกสมาคม (organization membership) สมาคม สโมสร บริษัท
• การพักผ่อน (pastime) งานอดิเรก

• ความผิดแปลก (peculiarities) การประพฤติผิดทางเพศ กินจุมาก รสนิยมสูง ชอบอาหารแพง ไม่เคยสวมหมวก
  สวมแต่หมวกใบเก่ง แคะเล็บ แคะฟัน เลียริมฝีปาก พูดทำมือประกอบ เสียงหัวเราะไม่เหมือนใคร ตาไม่ซื่อ หน้าตาย
  ชอบขับรถชนิดเดียว คนเปิดเผย คนเก็บตัว เชื่อคนง่าย

 



จากส่วนหนึ่งของเทคนิคการสืบสวนสอบสวน เขียนโดย พ.ต.อ. สุรชัย  เทียนชัย