ข้อมูลการเขียนนวนิยายสืบสวนสอบสวน

ลำดับตอนที่ #1 : เทคนิคการสังเกตุและบรรยายลักษณะสิ่งของ

การสังเกตและบรรยายลักษณะวัตถุสิ่งของ


 

การสังเกตของนักสืบจะต้องสามารถตอบคำถาม 5 คำถาม คือ who what when why how ในการจะทำอย่างนั้นได้ จะต้องเกิดจากคนที่มีระเบียบ ละเอียด และจิตใจเข้มแข็ง ในการเริ่มต้นนั้นควรเริ่มจากการทำงานอย่างตรงไปตรงมา เริ่มต้นสังเกตโดยทัศนะหรือแนวความติดที่เป็นจริง มีการตรวจสอบรายละเอียดอย่างมีแผน นักสืบบางคนจะทำตามวิธีการของตนเองโดยเฉพาะในการทำทุกสิ่งทุกอย่าง แต่ในการสังเกตจดจำและบรรยายลักษณะนั้นมันไม่ใช่เรื่องของความแตกต่างในวิธีการเฉพาะตัว แต่เป็นเรื่องที่นักสืบทุกคนต้องทำตามแบบแผน นักสืบจำนวนมากจะโมเม หรือด่วนสรุปความเห็นจากการสังเกต ในเบื้องต้นสถานการณ์อาจจะปรากฏอย่างชัดแจ้งได้เพียงแต่การชำเลืองมอง แต่ในทุกคดี จำไว้ว่าการตรวจสอบอย่างระมัดระวังเป็นสิ่งที่จำเป็น การสังเกตอย่างละเอียดถี่ถ้วนและระมัดระวังโดยตลอดก็จะพบร่องรอยที่ชัดเจน เป็นร่องรอยที่เป็นจริงของพยานหลักฐานจะแสดงให้เห็นชนิดของอาชญากรรมที่เกิด ขึ้น ตัวอาชญากรหรือตัวละคร อื่นๆ ในเหตุการณ์ หรือแม้แต่ความเคลื่อนไหวของอาชญากร สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่การโฆษณาชวนเชื่อ แต่มันเป็นความจริงจากการสังเกตโดยทั่วไป หากตำรวจที่ทำการสืบสวนสอบสวนต้องการที่จะทำให้เสร็จไปโดยเร็วเท่าไร ก็จะมองข้ามพยานหลักฐานที่มีค่าไปอย่างมากและรวดเร็วเท่านั้น เพราะว่าความตั้งใจที่มีน้อย จะทำลายรายละเอียดต่างๆ แม้จะเป็นการเร่งรีบด้วยเหตุผลที่ชอบธรรมก็ดี ความเร่งรีบในการสืบสวนสอบสวนให้เสร็จโดยเร็ว ในขณะที่การพิจารณาตรวจสอบกำลังเริ่มขึ้น ย่อมทำให้เกิดความล้มเหลวตามมา

วิธีการที่ถูกต้องเหมาะสม ในการสังเกตและตรวจสอบจะเป็นหลักที่สำคัญในการสอบสวนที่ดีของพนักงานสอบสวน พนักงานสืบสวนสอบสวนจะไม่สามารถใช้สิ่งดลใจ “haphazard” ในการมองหาเรื่องราวของพยานหลักฐาน เขาจะต้องพัฒนาตัวเองและดำเนินการในวิถีทางที่ถูกต้องแน่นอนในการทำงาน ก้าวแรกในการพัฒนาคือการสังเกตปรากฏการณ์ต่าง ทั่วๆ ไปของสถานการณ์ต่างๆ โดยไม่มีอะไรในความคิด เลือกพื้นที่ที่อยู่ใกล้ๆ ตัว สังเกตบนพื้นก่อนอยางใกล้ชิด เริ่มดำเนินการตรวจสอบโดยละเอียดอย่างมีแผนเป็นระบบ พื้นดังกล่าวอาจเป็นพื้นอาคารหรือพื้นดินหาร่องรอย เครื่องหมายหรือสิ่งของเล็กๆ น้อยๆ ขณะที่เราตรวจสอบสิ่งของเล็กๆ น้อยๆ บนพื้นจะต้องไม่สนใจสิ่งของใหญ่ๆ เช่น ศพ เฟอร์นิเจอร์ หยดเลือดขนาดใหญ่ หรือสิ่งที่ใหญ่อื่นๆ ต่อไปก็ตรวจสิ่งของที่มีขนาดใหญ่ขึ้นที่เกี่ยวข้อง ตรวจสอบสิ่งของบนพื้นที่เกี่ยวข้องกับคดีไม่มีสิ่งใดที่จะถูกยกเว้นหรือมอง ข้ามเมื่อมีการเริ่มต้น หลังจากนั้นการตรวจ การพิจารณาและการประเมินค่าจะถูกระงับไว้ชั่วคราว เริ่มต้นตรวจสอบ สิ่งของที่อยู่บนโต๊ะ บนเสื้อผ้า เก้าอี้ และเฟอร์นิเจอร์อื่นๆ ต่อไปก็เริ่มตรวจสอบที่ผนัง เริ่มจากสิ่งที่ปิดทับบนผนัง สิ่งที่ติดอยู่บนผนัง หลังจากการตรวจสอบที่ผนังผ่านไปก็เริ่มตรวจสอบบนเพดานอย่างมีระเบียบ หลังจากนั้นเมื่อการตรวจสอบเบื้องต้นดังที่กล่าวมาเสร็จสิ้นลง รายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ของสิ่งของเฉพาะอย่างจะถูกตรวจสอบ ดังตัวอย่างของการสังเกต ศพผู้ตายว่าเราควรจะบันทึกอะไรไว้บ้าง

• ตำแหน่งที่อยู่ของศพ อย่างละเอียด
• ตำแหน่งของมือ เท้า ศีรษะ และลำตัว
• ตำแหน่งของศพ ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุพยานต่างๆในคดี
• ศีรษะมีอะไรปิดทับอยู่ บาดแผล สภาพโดยทั่วๆ ไป
• ผมสีอะไร เรียบร้อย ยุ่งเหยิง เปื้อนเลือด สิ่งสกปรกอะไร ทรงผม
• ใบหน้า บาดแผล เลือด สิ่งสกปรก แผลเป็น ลักษณะที่ผิดไป สภาพของตา ปาก เปิดหรือปิด

สะอาดหรือสกปรก มีการล้างออกก่อนหรือไม่

• คอ ไหล่ หน้าอก เป็นอย่างไร
• มือ สะอาด สกปรก สภาพทั่วไปและสิ่งผิดปกติ ตำแหน่งที่วางสภาพของนิ้วมือ ความเกร็ง ความโก่ง ความหักงอของข้อมือ
• ร่องรอยหรือแผลเป็นเก่า แผลใหม่ รอยขีดข่วน ร่องรอยอื่นๆ
• เล็บมือ สภาพ สี สิ่งสกปรกอย่างละเอียดในเล็บมือ
• แขน ขา เท้า สภาพทั่วไปอย่างละเอียด
• เสื้อผ้า เรียบร้อย ไม่เรียบร้อย เปียกหรือแห้ง สะอาดหรือสกปรก เปรอะเปื้อนอะไร สี ชนิดผ้า แบบทรง ผู้ตัดเย็บ ตำแหน่งเป็นจริงสวมอยู่
• เครื่องประดับ ภาชนะที่บรรจุ สถานที่พบ
• จดหมาย บันทึกช่วยจำ (เก็บอย่างดี อ่านอย่างระมัดระวัง)
• สิ่งของในกระเป๋าเสื้อ กางเกง
• รองเท้า ตำแหน่งที่อยู่เศษดิน เศษวัสดุที่ติดอยู่ รอยแตกของหนังรองเท้า

                   การเข้าไปสังเกตตรวจสอบ จะต้องทำในทันทีที่ได้รับรายงานหรือได้รับแจ้งเหตุ ทุกอย่างจะเปลี่ยนแปลงไปพร้อมกับความผิดพลาดเล็ก ๆ น้อย ๆ ในเรื่องเวลา สิ่งของต่างๆ อาจจะถูกเคลื่อนย้ายหรือถูกทำลายจากความบังเอิญหรือเจตนาจงใจ ของใครคนใดคนหนึ่งก็ได้ หรือความล่าช้าก็อาจจะทำให้ผู้ที่ไม่มีอำนาจหน้าที่ ผู้ไม่มีความชำนาญ เข้าไปทำความเสียหายกับที่เกิดเหตุ หรือรูปคดี อะไรที่ถูกตั้งข้อสังเกตระหว่างการดำเนินการเบื้องต้น และอะไรที่ควรจะมองข้ามไป จะเป็นการเริ่ม การตัดสินใจที่ดีเพื่อผลในการสืบสวนสอบสวนโปรดจำไว้ว่าจะไม่มีสิ่งของใดถูก สัมผัส หรือถูกเคลื่อนย้าย ระหว่างการดำเนินการเบื้องต้น หรือการตรวจสอบรายละเอียด จนกระทั่งได้บันทึกรายละเอียดต่างๆ โดยการจดบันทึก ถ่ายรูป หรือสเกตซ์ภาพๆไว้แล้ว

จากส่วนหนึ่งของเทคนิคการสืบสวนสอบสวน เขียนโดย พ.ต.อ. สุรชัย  เทียนชัย