เรื่องน่ารักน่ารู้ของอัญมณี

ลำดับตอนที่ #16 : อัญมณีที่น่าสนใจ IIII

          คริโซเบริล [Chrysoberyl] เป็นพลอยที่คงทนต่อความร้อน – แสง และไม่มีปฏิกิริยาเคมีกับสารใดๆ ถ้ามีปรากฏการณ์ตาแมวจะเรียกคริสโซเบริลแคทอายหรือ ไพฑูรย์ มีสีเหลือง เขียวอมเหลือง ถ้ามีปราฏกการณ์การเปลี่ยนสีเรียก Alexandrite โดยถ้าอยู่ภายใต้แสงแดดจะมีสีเขียวอมเหลือง – เขียวอมน้ำเงิน ถ้าอยู่ภายใต้หลอดไฟพลอยจะมีสีแดงอมน้ำตาลถึงม่วงแดง

          ลาปิส ลาซูลี [Lapis Lazuri] เป็นพลอยที่เป็นหิน มีสีพื้นเป็นสีน้ำเงินของแร่ลาซูไรต์ มีรอยแต้มสีทองของแร่ไพไรต์และสีขาวของแร่แคลไซต์ ถ้าเป็นลาปิสธรรมชาติ แร่ไพไรต์กับลาซูไรต์จะตกผลึกพร้อมกันเห็นเป็นเนื้อเดียวกัน ถ้าเป็นลาปิสสังเคราะห์จะไม่ดูเป็นเนื้อเดียวกัน

          มูนสโตน [Moonstone] มุกดาหารอยู่ในตระกูล Feldspar มีปรากฏการณ์อะดูลาเรสเซนส์ คือมีเหลือบแสงสีขาวหรือสีฟ้า มีตำหนิคล้ายตัวตะขาบ ส่วนใหญ่จะใสไม่มีสี และมีสีขาว

          โอปอล [Opal] ตามธรรมชาติมักเกิดเป็นแผ่นบางๆ ในโอปอลจะมีน้ำอยู่ 3 - 10 % โดยน้ำหนัก มีปรากฏการณ์การเล่นสี (Play of Colour) ซึ่งเกิดจากการหักเหของแสง เมื่อผ่านผลึกซิลิกาทรงกลมเล็กๆ

          ชนิดของโอปอล เช่น โอปอลไฟ [Mexican opal] และโอปอลที่มีราคาแพงที่สุด คือ Black opal ที่มีสีแดงปนอยู่ด้วย

          เพริดอต [Peridot] เป็นพลอยที่มีสีเขียวใบตองอ่อน มีลักษณะตำหนิเฉพาะตัวที่เป็นของเหลวรูปจานเรียกว่า ลิลี่แพด [Lilypad]

          เพทาย [Zircon] เป็นพลอยเลียนแบบเพชร มีค่าการกระจายแสงสูงเป็นพลอยหักเหคู่ ค่าดัชนีหักเหสูงเกินเครื่อง Refractometer จะอ่านค่าได้ [OTL – Over The Limit] มีความแข็ง 6 - 7.5 ค่าความแข็งยิ่งมากการกระจายแสงยิ่งสูง

          เพชร [Diamond] มีค่าดัชนีหักเห 2.417 มีความแข็ง 10 ซึ่งแข็งที่สุดในชนิดของอัญมณี เป็นสารประกอบคาร์บอนบริสุทธิ์ ปกติใสไม่มีสี [colorless] ถ้ามีธาตุเจือปนจะเกิดสี เช่น เพชรสีเหลืองเกิดจากธาตุไนโตรเจน [N] เพชรสีฟ้าเกิดจากธาตุโบรอน [B] เพชรที่มีคุณภาพต่ำเรียกปิเก้ [Pique]

          พลอยสังเคราะห์ที่เลียนแบบเพชร Synthetic cubic zirconia (CZ), Yag, GGG, Strontium, Titanate, Synthetic Rutile พลอยเหล่านี้ค่าดัชนีหักเหสูงเกินเครื่อง Refractometer จะอ่านค่าได้