คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #0 : ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับการแพทย์แผนจีน
***้อมูลส่วนมาไ้มาาำราแพทย์อระทรวสาธารสุและมหาวิทยาลัยหัวเียว***
ปล. นำมาลไว้สำหรับผู้สนใเยๆ ในเรื่อมีทำเิอรรถไว้แล้ว่ะ
ารรววินิัยโรามามแบบแผนแพทย์แผนีนแบ่ออเป็น 4 วิธี ือ ารมอ (望) ารมและารฟั (闻) ารถาม (问) และารับีพร (切) แพทย์ีนะใ้ 4 วิธีนี้วบู่ันไปในารรววินิัยโร เพื่อให้ไ้ผลารรวที่ถู้อและแม่นยำที่สุ
โรลุ่มอาารแร่ (สือเิ้)
โรลุ่มอาารแร่ ือ โรที่มีลัษะอาารเ็บไ้รุนแร หรือเื้อโรโมีร่าายเิาร่อ้านัน ทำให้ระบบเลือ ระบบี่ิั ระบบทาเินหายใผิปิ ระบบทาเินอาหารมีอเสียหรือมีเสมหะิ้า มีอาารไ้สู ัวร้อนั อแห้อยาื่มน้ำ ระวนระวาย เ็บท้อถ้าและนาบ้วยวามร้อนะเ็บมาึ้น ท้อผู ปัสสาวะัหรือมี่วสั้นๆ าอนหรือมีสีเ้ม ลัษะสีอลิ้นไม่สใส ฝ้าเหลือ หยาบและแห้ ีพรแร่ เ้นเร็ว เป็น้น
โรลุ่มอาารพร่อ (วีเิ้)
โรลุ่มอาารพร่อ ือ โรที่เิาพลัเิ้ี่[1] หรือเหวียนี่[2] ในร่าายไม่เพียพอ ทำให้ลไารทำานอร่าายและอวัยวะบพร่อ นำไปสู่ร่าายอ่อนแอ มัะพบว่าผู้ป่วยมีหน้าีาว อ่อนเพลีย ไม่มีแร เหนื่อย่าย ใสั่น หายใัหรือหายใ้าผิปิ เหื่อออ่าย หรือเหื่อลัออ ลิ้นีนุ่ม ไม่มีฝ้าหรือฝ้าน้อย ีพรพร่ออ่อนไม่มีแร
ามทฤษีแพทย์ีนแบ่อวัยวะออเป็น 2 พวือ
1. อวัยวะภายัน ทั้ 5 ไ้แ่ ับ หัวใ ม้าม ปอ ไ อวัยวะภายในทั้ห้า ัว่าเป็น มีหน้าที่สร้าและเ็บสารำเป็น แ่ไม่ทำหน้าที่ำั สะสม สารำเป็นอีวิและวบุมารไหลเวียนอพลัลมปราและเลือ นอานี้ยั นับรวมถุหุ้มหัวใ ้วยเป็นอวัยวะันอีนิหนึ่
2. อวัยวะลวทั้ 6 ไ้แ่ ถุน้ำี ลำไส้เล็ ระเพาะอาหาร ลำไส้ให่ ระเพาะปัสสาวะ และานเียว อวัยวะลวทั้ห้า ัว่าเป็น ทำหน้าที่เียวับารย่อย ูึมและับถ่าย ในะที่านเียวือทาผ่านออเหลวับพลัี่ในร่าาย แบ่ออเป็น 3 ำแหน่ ือ 1) ่าเียว หมายถึ ส่วนบนอร่าายั้แ่ลิ้นปี่ึ้นไป ไ้แ่ ปอ หัวใ 2) เียว หมายถึ ส่วนลาอร่าาย ั้แ่สะือึ้นไปนถึลิ้นปี่ ไ้แ่ ระเพาะอาหาร ับ ถุน้ำี และม้าม 3) เี่ยเียว หมายถึ ส่วนล่าอร่าาย ั้แ่ใ้สะือลมานถึท้อ ไ้แ่ ไ อวัยวะเพศ ลำไส้ให่ ลำไส้เล็ ระเพาะอาหาร และมลู
3. อวัยวะลวพิเศษทั้ 6 ไ้แ่ สมอ ไสันหลั ระู เส้นเลือ ถุน้ำี มลู เนื่อาภายในมีลัษะลวเหมือนอวัยวะลว และทำหน้าที่เ็บสะสมสารำเป็นและลมปราเหมือนอวัยวะันึเรียว่าเป็น อวัยวะลวพิเศษทั้ห และัว่าเป็นหยิน
อวัยวะันและลวะแบ่เป็น หยิน-หยา และะมีวามสัมพันธ์เป็นู่ๆ โยมีเส้นลมปราเื่อมโยอยู่ระหว่าู่ัน ล่าวือ ับู่ับถุน้ำี หัวใู่ับลำไส้เล็ ม้ามู่ับระเพาะอาหาร ปอู่ับลำไส้ ให่ ไู่ับระเพาะปัสสาวะ เยื่อหุ้มหัวใับานเียว
ร่าายนเรา เมื่อมอแบบหยินหยาแล้ว ารที่ร่าายะมีสุภาพที่ีแ็แร็ะเิาารที่หยินหยามีวามสมุลัน เมื่อใที่หยินหยาาสมุล เรา็ะเิอาารเ็บป่วยหรือไม่สบายัวึ้นไ้
ารปรับสมุลอ อิน (หยิน) และหยา
โยหลัพื้นานอทฤษีแพทย์ีน วามเ็บป่วยทุอย่าเป็นผลมาาวามไม่สมุลอสภาวะสอั้วที่รัน้าม ั้วหนึ่เรียว่า“อิน”อีั้วือ“หยา” ปิอินและหยาภายในร่าายมีปิสัมพันธ์ันลอเวลา ทั้ารเปลี่ยนแปร-ารหัล้า-ารยับยั้-ารบริโภ-ารเื้อูล-ารพึ่พาอาศัยึ่ันและัน หามีปััยใ็ามที่ทำให้ั้วใั้วหนึ่มีปริมาหรือหน้าที่มาเินหรืออ่อน้อยไป ย่อมส่ผลระทบ่อปิภาวะอร่าาย ารปรับสมุลออินและหยาึเป็นหลัพื้นานสำัในารรัษาโร
หยาเิน ทำลายอิน อินเิน ทำให้หยาเสียหาย เ่น
วามร้อน (หยา) มาเินไป ทำลายสารำเป็น (อิน)
วามเย็น (อิน) มาเินไป ทำลายี่ (หยา)
ในารรัษา้อทำารลวามร้อนหรือัวามเย็น ้วยวิธี “ัส่วนเิน” และ “ลวามแร่” เมื่อเิั้วหนึ่แร่หรือเิน ในารปรับให้เิวามสมุล้อพิาราสภาพออีั้วหนึ่้วย ไม่วรทำารรัษาเพียั้วเียว เนื่อาั้วที่แร่มัทำลายอีั้วหนึ่ไป้วย หาผู้ป่วยมีอาารอหยาแร่ วรรวูว่ามีอินพร่อ้วยหรือไม่ ารรัษา้อระบายหยาและบำรุอินวบู่ันไป
เี่ยวับี่
ี่ (พลั) มีวามหมาย 2 อย่า ือ
- เิ้ี่ พลัภายในร่าาย หมายถึ วามสามารถอร่าายในารปรับสมุล่าๆ ารป้อันโร และารฟื้นฟู่อมแมร่าายในภาวะปิ
- เสียี่ พลัภายนอร่าาย หมายถึ อิทธิพลและปััย่าๆ ที่่อให้เิโร ไ้แ่ ลม ไฟ วามร้อน วามื้น วามแห้ และอื่นๆ
ี่ สร้ามาาอาหาร เมื่อระเพาะอาหารย่อยแล้ว ม้ามูึมสารอาหาร ลั่นรอนบริสุทธิ์เิเป็นพลัหล่อเลี้ยส่วนลาอร่าาย
ิี่ หมายถึ สารำเป็นที่หล่อเลี้ยและไหลเวียนทั่วร่าาย
ี่มลล่า (ี่เี่ยน) ี่อม้ามไหลเวียนลอยึ้นบน ส่สารอาหารไปสร้าี่ และเป็นแรวบุมเหนี่ยวรั้่วยให้อวัยวะภายในมีำแหน่ยึเาะมั่น ถ้าม้ามพร่อทำให้ี่มล้าล่า อวัยวะภายในะหย่อนล้าล่า มีอาารแน่นถ่วในท้อและเอว ปัสสาวะบ่อย อุาระบ่อย หายใั พูเสียเบา ีพรอ่อนเบา
ี่ิั (ี่ื้อ) ี่ิัไม่ไหลเวียน (พลัสะุ) หมายถึ อาารอโรที่เิึ้นเนื่อาารไหลเวียนอพลัิัทั้ๆ ที่พลัมีอยู่ามปิ ึเป็นอาารที่สมรรถภาพถูำัไว้ ัเป็นภาวะแร่
ี่พร่อ (ี่วี) หมายถึ พลัพร่อ ือ สภาวะที่สมรรถภาพอร่าายลล มีอาารอ่อนเพลียไม่มีแร ไม่อาทน่อวามหนาวเย็น ีพรไม่มีแร เนื่อาำแหน่ที่เป็นโร่าัน อาารพลัพร่อึแสออไ้หลายแบบ อาารพลัพร่อที่พบบ่อย ไ้แ่ พลัม้าม – ระเพาะอาหารพร่อ พลัปอพร่อ และพลัไพร่อ
ี่ย้อนลับ (ี่หนี้) ี่ย้อนลับหรือี่สวนทา เป็นปราาร์ที่สมรรถภาพออวัยวะผิปิ ทำให้ี่ไม่สามารถไหลเวียนามวโรปิ ึมีอาารย้อนหรือไหลย้อนเิึ้น ี่อปอและระเพาะอาหารปิะไหลเวียนล่วล่าทำให้ร่าายรู้สึสบาย หาี่ไหลเวียนย้อนลับะเิอาารเ็บป่วย เ่น ี่ปอไหลย้อนลับ เิเพราะเสมหะเป็นเหุ ทำให้ไอหรือหอบ ถ้าี่ระเพาะอาหารไหลย้อนลับ อาารที่พบบ่อย ไ้แ่ ท้ออื ท้อแน่น เบื่ออาหาร
ี่ไหลเวียนผิปิ (ี่ีือเถียว) ี่มีทิศทาารไหลเวียนึ้นลเ้าออแน่นอน ่วยให้อิน-หยา เลือ ี่ออวัยวะภายใน และระบบเส้นลมปรามีารไหลเวียนและทำานเป็นปิ วามผิปิในารไหลเวียนอี่ึ่อให้เิวามผิปิออวัยวะภายใน เส้นลมปรา เลือ ี่ และสมุลอิน-หยาทั่วร่าาย
เว่ยี่ หมายถึ พลัที่เินอยู่นอเส้นีพรหรือนอหลอเลือ ทำหน้าที่บำรุเลี้ยร่าายให้อบอุ่น ป้อันไม่ให้ผิวหนัถูอิทธิพลและปััยภายนอ่าๆ ที่่อให้เิโรู่โม
เหวียนี่ เป็นพลัที่สำัที่สุในร่าาย เปลี่ยนแปลมาาสารำเป็นและี่ที่เ็บสะสมในไเป็นหลั เป็นพลัั้เิมั้แ่อยู่ในรรภ์ที่ไ้รับถ่ายทอมาาบิามารา วามแ็แร่หรืออ่อนแออเหวียนี่ ยัไ้รับอิทธิพลาอาหาร ารฝึฝน ารใ้แราน สภาพิใ ารเ็บป่วย
อิ๋ี่ หมายถึ พลัที่เินามีพรหรือเินในหลอเลือ ทำหน้าที่หล่อเลี้ยและไหลเวียนทั่วร่าาย
ื่อี่ หมายถึ ุสมบัิอยา 4 อย่า ไ้แ่ เย็น ร้อน อุ่น และสุุม โย
- ยาลุ่มฤทธิ์เย็นและสุุมมีสรรพุรัษาโรลุ่มอาารร้อน
- ยาลุ่มฤทธิ์ร้อนและฤทธิ์อุ่นมีสรรพุรัษาลุ่มอาารเย็น
- ยาฤทธิ์สุุมมีสรรพุเป็นลา เ่น ันเ่า (ะเอมเทศ) ิหมี่ (้าวเ้า)
ภาวะหยาพร่อ หมายถึ ภาวะที่ร่าายาเสียสมุลอหยาไป ึ่หยาเปรียบเสมือนไฟวามร้อน ารระุ้น ารเลื่อนไหว ให้ับร่าาย เมื่อร่าายอยู่ในภาวะหยาพร่อ ะมีอาารี้หนาว ไม่อบวามหนาว เื่อยา ใบหน้าีาว มือเท้าเย็น ่วนอน ไม่มีีวิีวา
ภาวะอินและเลือพร่อ หมายถึ ภาวะาสารน้ำ สาริ และเลือพร่อ ทำให้ร่าายาสารหล่อเลี้ย ึมีอาารแสออมา ไ้แ่ ร่าายูบผอม หน้าเหลือหม่นหมอ มีไ้่ำ แ้มแึ้นเป็นพัๆ าามแนา เวียนศีรษะาลาย ใสั่น นอนไม่หลับ ลิ้นมีสีแและไม่่อยมีฝ้า ีพรเล็และเ้นเร็ว
สภาวะอิน-หยา ในร่าาย
วามสมบูร์ออิน-หยาในร่าาย มีวามสำั่อสุภาพไม่ว่าะเป็นวามสมุลระหว่าส่วนบนหรือส่วนล่าอร่าาย หรือ ระหว่าภายในหรือภายนอร่าาย หรือระหว่าพลัานี่นอหรือพลัานี่ในร่าาย หรือ ระหว่าี่ับมวล ถ้าวามสมุลเสียไป็ป่วยเป็นโร แม้โร่า ๆ ะับ้อนเพียใ ็มีวิธีรัษาโยปรับสมุลออิน-หยาในร่าาย ารเสียสมุล ันี้
ภาวะ, ลุ่มอาารอิน (Yin)
เป็นำเรียรวมอภาวะที่สััในภาวะพร่อและภาวะเย็น ึ่แสออใน้านารถูระับ วามสบนิ่ ารทำานลลหรือเสื่อมถอย หรือแสออทาหมอล้ำ รวมทั้ภาวะที่มีทิศทาเ้าสู่ภายในและเินลล่า และวามผิปิ่าๆ ที่เิาปััย่อโรที่สััอิน
.
ภาวะ ,ลุ่มอาารหยา (Yang)
เป็นำเรียรวมหมายถึภาวะที่สััในภาวะร้อนและภาวะแร่เิน ึ่แสออใน้านื่นเ้น เลื่อนไหว ารทำานมาึ้นหรือรุนแร หรือมีารแสออไปทาสีสใส รวมทั้ภาวะที่มีทิศทาเ้าสู่ภายนอและึ้นสู่้าบน และวามผิปิ่าๆ ที่เิาปััย่อโรที่สััหยา
ภาวะ , ลุ่มอาารอินหยาเสียสมุล ลุ่มอาารหยาถูทำลาย
เิไ้าหลายสาเหุ เ่น อินและวามเย็นในร่าายมีพลัมาว่า หรือารับประทานยาีนที่มีลัษะเย็นั หรือมีเหื่อออมาและท้อร่ว ึ่ะทำให้เิอาารไ้แ่ ลัวหนาว หน้าี มีเหื่อไหลออเออย่าไม่ทราบสาเหุ แนาเย็น ีพรแผ่วนระทั่แทบะไม่รู้สึ
ภาวะ , ลุ่มอาารอินถูทำลาย
มัเิาพิษร้อนาภายนอรุเ้าสู่ร่าาย หรือเิามมาาโรไ้พิษที่ทำลายอินอับและไ ึ่ะทำให้เิอาารไ้แ่ มีไ้่ำๆ ร้อนที่อุ้มืออุ้เท้าและในอ ูบผอม ระหายน้ำ แ้มแเป็นพัๆ ลิ้นแห้และมีสีแ่ำ ีพรเล็ เ้นแผ่วแ่เร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารอินพร่อ
เป็นลุ่มอาารที่มีภาวะอินและสารน้ำอร่าายาพร่อทำให้หยาี่มีุลำลัแรึ้น มีอาารไ้แ่ ปาแห้ ลิ้นแห้าวามุ่มื้น รูปร่าผอมแห้ ร้อนอุ้มืออุ้เท้าและในอ มีไ้่ำๆ อนบ่าย เหื่อออะนอนหลับเวลาลาืน ลิ้นแมีฝ้าน้อย ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารหยาพร่อ
เิาร่าายมีภาวะหยาี่พร่อ ทำให้สมรรถภาพารทำานอร่าายถถอย มีอาารไ้แ่ ี้หนาว มือเท้าเย็น ใบหน้าีาว ปัสสาวะใสปริมามา อุาระเหลว ลิ้นีมีฝ้าาว ีพรเป็นแบบพร่อและเ้น้า
ภาวะ , ลุ่มอาารอินและหยาล้วนพร่อ
สาเหุเิาทั้อินและสารน้ำับหยาี่ออวัยวะภายใน่าพร่อ มีอาารไ้แ่เวียนศีรษะ มีเสียในหู อ่อนเพลีย ลัวหนาว แนาเย็น แ่ร้อนที่อุ้มืออุ้เท้าและในอ ใสั่น เมื่อยเอว ลิ้นีและแห้ ีพรเ้นเร็วแ่อ่อน
.
ภาวะ , ลุ่มอาารร้อนภายในาอินพร่อ
สาเหุเิาอินและสารน้ำพร่อทำให้เิภาวะร้อนึ้นภายในร่าาย อาารไ้แ่ มีไ้่ำๆ หรือมีไ้ในอนบ่าย ร้อนที่อุ้มืออุ้เท้าและในอ แ้มแึ้นเป็นพัๆ มีเหื่อออเวลาลาืนะนอนหลับ ปาแห้ ระหายน้ำ ปัสสาวะน้อยและมีสีเ้ม ท้อผู ลิ้นมีสีแและไมุ่่มื้น ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารไฟำเริบาอินพร่อ
สาเหุเิาอินและสารน้ำพร่อทำให้เิวามร้อนัึ้นในร่าาย อาารไ้แ่ร้อนระสับระส่าย นอนไม่หลับ ปาแห้อแห้ มีเหื่อออเวลาลาืนะนอนหลับ ฝันเปีย แ้มแเป็นพัๆ ร้อนรุ่มในระู อุาระแ็ ปัสสาวะน้อยและ้น ไอเป็นเลือ ลิ้นมีสีแและไมุ่่มื้นหรือมีแผลที่ลิ้น ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารหยาำเริบาอินพร่อ
มีอาารไ้แ่ไ้เป็นพัๆ มีเหื่อออเวลาลาืนะนอนหลับ แ้มแเป็นพัๆ เวียนศีรษะ าลาย ระสับระส่าย นอนไม่หลับ ลิ้นไม่มีฝ้า ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาาราสารน้ำาอินพร่อ
อาารไ้แ่ระหายน้ำ ผิวแห้ าโบ๋ ปัสสาวะน้อยและมีสีเ้ม อุาระแห้แ็ อุ้มืออุ้เท้าและในอร้อน ผอมแห้ มีเหื่อออเวลาลาืนะนอนหลับ ลิ้นมีสีแและไม่มีฝ้า ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารน้ำั่้าาอินพร่อ
อาารือมีบวมน้ำที่แนา ปัสสาวะน้อย ปาแห้อแห้ อุ้มืออุ้เท้าและในอร้อน ท้อผู ลิ้นมีสีแไม่มีฝ้า ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารอินพร่อที่มีภาวะร้อนื้นแทร้อน
มีอาารไ้แ่ ไ้่ำๆ เหื่อออเวลาลาืนะนอนหลับ แ้มแในเวลาบ่าย อุ้มืออุ้เท้าและในอร้อน ปามและเหนียวในปา หนัแนา ลิ้นมีสีแและมีฝ้าสีเหลือบา ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ / ลุ่มอาารอินพร่อที่มีภาวะเลือั่แทร้อน
อาารไ้แ่ร้อนที่อุ้มืออุ้เท้าและในอ ปาแห้อแห้ ไ้่ำในเวลาบ่าย บาส่วนอร่าายมีอาารเ็บแปลบเหมือนถูแท าเสมหะเป็นเลือสีล้ำและมีลิ่มเลือปน ลิ้นมีุสีม่ว ีพรเล็และเ้นแบบิั
ภาวะ , ลุ่มอาารี่ิัาหยาพร่อ
อาารไ้แ่ลัวหนาว แนาเย็น หน้าี ึเ็บามอ ายโรและท้อ มีเสียท้อลั่น ถ่ายอุาระเหลว ปัสสาวะใสและมีปริมามา ลิ้นอวบี ีพรมเ้น้าและอ่อน
.
ภาวะ , ลุ่มอาารื้นอุั้นาหยาพร่อ
เิาหยาี่พร่อึี่ทำารสัเราะห์น้ำไ้ลล อาารไ้แ่ลัวหนาว แนาเย็น บวม ปัสสาวะไม่ล่อ ถ่ายอุาระเหลว เบื่ออาหาร แน่นท้อ ลิ้นอวบี ฝ้าลิ้นมีสีาวเหนียวหรือสีาวุ่ม ีพรม เ้น้าและอ่อน
ภาวะ / ลุ่มอาารบวมน้ำาหยาพร่อ
เิาหยาอม้ามและไพร่อึทำให้น้ำเิารสะสมั่้าในร่าาย อาารไ้แ่บวมน้ำทั่วร่าาย ปัสสาวะไม่ล่อ ใสั่นหายใหอบ ัวเย็น แนาเย็น ท้ออื ถ่ายอุาระเหลว ลิ้นอวบี ฝ้าลิ้นสีาวและุ่ม ีพรมเ้น้าและอ่อน
ภาวะ , ลุ่มอาารหยาพร่อที่มีภาวะเสลับเป็น้อนแทร้อน
อาารไ้แ่ลัวหนาว แนาเย็น เวียนศีรษะ ่วนอน แน่นหน้าอมีเสมหะมา ร่าายท้วมและหนัเนื้อหนััว ่อมไทรอย์โ ่อมน้ำเหลือาม้าอโ มี้อนที่เ้านม บวมาม้อ้อยึ ฝ้าลิ้นเหนียว ีพรลื่น
ภาวะ / ลุ่มอาารหยาพร่อที่ี่และเลือิัาวามเย็น
อาารไ้แ่ลัวหนาว แนาเย็น เ็บที่ทรวอ ายโร ใ้ลิ้นปี่ เอวเ่า ึ่อาารเ็บะบรรเทาเมื่อไ้รับวามอบอุ่น ในสรีะเิภาวะประำเือนมา้าว่าำหน ปวประำเือน เลือประำเือนมีสีล้ำและมี้อนเลือปน ลิ้นอวบี ฝ้าลิ้นมีสีาวุ่มื้น ีพรมและเ้น้า
ภาวะอินและเลือพร่อ
หมายถึภาวะสารน้ำ สาริ และเลือพร่อ ทำให้ร่าายาสารหล่อเลี้ย ึมีอาารแสไ้แ่ร่าายูบผอม หน้าเหลือหม่นหมอ มีไ้่ำ แ้มแึ้นเป็นพัๆ าามแนา เวียนศีรษะาลาย ใสั่น นอนไม่หลับ ลิ้นมีสีแและไม่่อยมีฝ้า ีพรเล็และเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารอินแรหยาอ่อน
เป็นภาวะที่พลั้านอินมีำลัแรนทำให้พลั้านหยาอ่อนล มีอาารไ้แ่ลัวหนาว แนาเย็น ปัสสาวะใสและมีปริมามา ท้อร่ว หรือมีอาารปว ึ่ะบรรเทาเมื่อไ้รับวามอบอุ่น ลิ้นีมีฝ้าสีาว ีพรมและเ้น้า
ภาวะ , ลุ่มอาารอินแรับหยาออภายนอ
เป็นภาวะที่พล้้านอินภายในร่าายมีำลัแรันับหยาี่ให้ออไปอยู่ส่วนภายนออร่าาย ทำให้เิสภาวะที่แท้ริภายในร่าายเย็น แ่แสออภายนอเป็นภาวะร้อนปลอม
ภาวะ , ลุ่มอาารอินพร่อทำให้หยาพร่อาม
เิาาอินเป็นเวลานานนส่ผลให้ารสัเราะห์ หยาี่ลล ทำให้ร่าายเิภาวะทั้อินและหยาพร่อ โยภาวะอินพร่อเป็นหลั
ภาวะ , ลุ่มอาารหยาพร่อทำให้อินพร่อาม
เิึ้นาหยาี่อ่อนแอเป็นเวลานานึทำให้สร้าอินไ้ไม่พอทำให้ร่าายเิภาวะทั้อินและหยาพร่อ โยภาวะหยาพร่อเป็นหลั
ภาวะ , ลุ่มอาารอินและหยาวาย
เป็นภาวะวิฤที่อินวายแล้วาม้วยหยาวาย ลุ่มอาารหยาไม่ึ้นสู่ส่วนบน เิาี่อม้ามพร่อทำให้ไม่สามารถส่หยาี่ึ้นไปหล่อเลี้ยส่วนนอร่าาย เิอาารเวียนศีรษะ าลาย มีเสียในหู ลัวหนาวและแนาเย็น อ่อนเพลียไม่มีแร เบื่ออาหาร ถ่ายอุาระเหลว ลิ้นีมีฝ้าาว ีพรอ่อนและเ้นแบบเนิบ้า
ภาวะ , ลุ่มอาารส่วนบนร้อนปลอม
เป็นภาวะวิฤที่ส่วนล่าอร่าายเย็นเป็นสภาวะที่แท้ริอร่าาย แ่ที่ส่วนบนอร่าายลับแสออเป็นร้อน ึ่เป็นภาวะร้อนไม่แท้ มีอาารแสออือที่ใบหน้าะีแ่ลับมีแ้มแึ้นเป็นพัๆ
ภาวะ , ลุ่มอาารอินวาย
เป็นภาวะวิฤที่เิาร่าายาสารอินอย่ารุนแร อาารแสือเหื่อออเหนียวเหมือนน้ำมัน ัวร้อนหน้าแ ลิ้นแห้ไม่มีน้ำลาย ีพรเ้นเร็ว
ภาวะ , ลุ่มอาารหยาวาย
เป็นภาวะวิฤที่หยาี่พร่อนถึีสุ อาารแสือมีเหื่อเย็นๆ ทะลั
เี่ยวับารใ้สมุนไพรรัษาโร
ามัมภีร์เน่ยิ หรือหวี้เน่ยิ ัมภีร์ทาารแพทย์และสมุนไพรเล่มแรอีน ัทำึ้นในสมัยั้นั๋ว โยัรพรริหวี้ ำรับยาะประอบ้วย
- ัวยาหลั (ู่เหย้า หรือ วินเหย้า) ือ ัวยาที่เป็นัวยาสำัที่ใ้รัษาโรอำรับยานั้น มีผลรัษาสาเหุอโรหรืออาารสำัอโร ล่าวือัวยาหลัะบ่บอสรรพุหลัอำรับยานั้น
- ัวยาเสริม (ฝู่เหย้า หรือเินเหย้า) ือัวยาที่่วยเสริมหรือเพิ่มประสิทธิภาพอัวยาหลัในำรับ รวมทั้ใ้รัษาอาารอื่นๆ อโรนั้นๆ ที่ัวยาหลัไม่สามารถรอบลุมอาารเหล่านั้นไ้
- ัวยา่วย (ั่วเหย้า) เป็นัวยาที่่วยเสริมฤทธิ์ วบุม ลพิษ ัพิษอัวยาหลัและัวยาเสริม รวมทั้รัษาผล้าเียอัวยาหลัและัวยาเสริม
- ัวยานำพา (สื่อเหย้า) ือัวยาที่ทำหน้าที่นำพาัวยาอื่นๆ ให้ไปยับริเวที่้อารรัษา และทำหน้าที่ปรับัวยาในำรับให้เ้าันไ้
- ัวยาหลัเป็นัวยาที่สำัที่สุอำรับยา โยทั่วไปใ้ในปริมามาที่สุ ส่วนัวยาเสริมและัวยา่วยะใ้ในปริมารอลมา นอาัวยาหลัแล้ว ำรับยาหนึ่ๆ ไม่ำเป็น้อมีส่วนประอบรบทั้หม และัวยาหนึ่ๆ อาทำหน้าที่หลายอย่า หาอาารเ็บป่วยไม่ับ้อน อาใ้ัวยาเพียหนึ่หรือสอนิ็ไ้ และหาัวยาหลัหรือัวยาเสริมไม่มีพิษหรืออาาร้าเีย ็ไม่ำเป็น้อมีัวยา่วย และหาัวยาหลัสามารถเ้าสู่บริเวที่เ็บป่วยไ้ ็ไม่ำเป็น้อใ้ัวยานำพา
เ้าี้เย่าไ หรือสมุนไพรีนมาราน หมายถึ สมุนไพรเพาะพันธุ์ที่ปลูไ้เพาะท้อถิ่น ึ่มีุภาพและให้ประสิทธิผลารรัษาีว่าสมุนไพรนิเียวันที่พบไ้าแหล่อื่น สามารถแบ่สมุนไพรามเเษรรรมไ้เป็น 10 ลุ่มให่ ไ้แ่
- ลุ่มวนเย่า ามลื่อวน (เสวน)
- ลุ่มว่าเย่า ามลว่า (วาุ้) ว่าี และไห่หนัน (เาะไหหลำ)
- ลุ่มเหวินเย่า ามลอวิ๋นหนัน (ยูนนาน)
- ลุ่มุ้ยเย่า ามลุ้ยโว
- ลุ่มไหวเย่า ามลเหอหนาน
- ลุ่มเ้อเย่า ามลเ้อเีย
- ลุ่มวนเย่า ามลเหลียวหนิ ี๋หลิน เฮยหลเีย และภาะวันอออเน่ยเหมิู่ (มอโเลียะวันออ)
- ลุ่มเป่ยเย่า ามลเหยเป่ย าน านี และภาลาอเน่ยเหมิู่ (มอโเลียลา)
- ลุ่มีเย่า ามลส่ายีะวัน านู่ ิไห่ ินเีย และภาะวันอเน่ยเหมิู่ (มอโเลียะวัน)
- ลุ่มหนันเย่า าทาใ้อแม่น้ำแยีเีย ไ้แ่ หูหนัน หูเป่ย เียู อันฮุย เียี ฝูเี้ยน และไ้หวัน
แหล่ผลิเ้าี้เย่าไมี 2 ประเภท
- แหล่ผลิาป่าธรรมาิ ิเป็นร้อยละ 80 อสมุนไพรที่ใ้ทั้หม
- แหล่ผลิาารเพาะปลู ารเพาะปลู้อำนึถึปััยทาภูมิประเทศ ภูมิอาาศ และแร่ธาุในิน
เผ้าื้อ สมุนไพริบที่เ็บาแหล่ผลิแล้วเรียว่า เย่าไ ะนำมาใ้ทันทีไม่ไ้ ้อผ่านระบวนารแปรรูปเพื่อให้ัวยาอยู่ในสภาพพร้อมใ้่อน เรียระบวนารนี้ว่าเผ้าื้อ และสมุนไพรที่ผ่านารเผ้าื้อแล้วะเรียว่า อิ่นเพี่ยน หรือัวยาพร้อมใ้ โยารเผ้าื้อมีวัถุประส์เพื่อให้ัวยาออฤทธิ์รับสรรพุที่้อาร ึ้อเลือวิธีารเผ้าื้อให้เหมาะสมับอาารอผู้ป่วย
โยในสมัยราวศ์หมิมีแพทย์ที่มีื่อเสียท่านหนึ่ือเมี่ยวีย ไ้บันทึรรมวิธีเผ้าื้อแบบเหลยไว้ในำราเผ้าื้อ้าฝ่า ำนวน 17 วิธีันี้
- ารปิ้ไฟหรือผัั่วนระทั่ำเรียม (เผ้า)
- ารลนไฟหรือารย่าัวยา (เียน)
- ารเผาไฟให้เปลือแหรือระเบิออ (ปั๋ว)
- ารผัโยใ้สารปรุแ่ (ื้อ) หมายถึารใ้ยาหรือสารปรุแ่ลุเล้าับัวยาแล้วผันแห้
- ารหม้วยเถ้าไฟ (เว่ย) หมายถึารนำัวยาฝัในเถ้าถ่านที่ยัมีไฟุโนนระทั่ัวยาสุ
- ารผัในภานะั้บนเาไฟ (เ่า) โยมีารำหนระับารผัอัวยา
- ารสะุ (้วน) หมายถึารนำัวยาวาลบนภานะที่มีวามร้อน แล้วใ้วามร้อนเผาัวยา มัใ้ับัวยาที่มีเปลือแ็
- ารเี่ยว (เลี่ยน)
- ารประสะ (ื้อ) าร่าฤทธิ์ยาเพื่อำหนให้ฤทธิ์อัวยา่อนไปทาใทาหนึ่
- ารทำให้ัวยามีนาให่-เล็ ยาว-สั้น หนา- บาามที่ำหน (ู้)
- ารบัวยาให้เป็นผละเอีย (เฟย) มีสอวิธีบแห้ และบร่วมับน้ำ
- ารสุมไฟ (ฝู) ารใ้ไฟเผาหรือย่าามระยะเวลาที่ำหน
- ารฝานให้เป็นแผ่นบามา (ป้า)
- ารทุบให้แ (่า 摋)
- าราแนแห้ (่า 煞)
- ารอาบแ (พู่) หมายถึารนำัวยามาาแันแห้
- ารลั่นเป็นหยน้ำ้า (ลู่) หมายถึารนำัวยามาผึ่แ ผึ่ลม หรือาน้ำ้า
ฟาี้เปี้ยนท ือารปรับเปลี่ยนสูรำรับยา ไม่มีหลัเ์ที่ายัว แ่ะึ้นับอาารเ็บป่วย เพศ อายุ ฤูาล และสภาพแวล้อมอผู้ป่วย ารปรับเปลี่ยนสูรำรับยาีนเบื้อ้นสามารถทำไ้ันี้
- ารนำำรับยาีนพื้นาน 2 ำรับมารวมันไ้เป็นำรับยาใหม่ ึ่สามารถปรับเพิ่มหรือลนายาไ้โยไม่เปลี่ยนแปลส่วนประอบำรับยาทั้ 2 ำรับ วิธีนี้สามารถเปลี่ยนวามแรอำรับยาเิมหรือเปลี่ยนอบเอารรัษาไ้ บารัุ้สมบัิเ่นหรือ้อยอัวยาในำรับยาอาถูปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมับสรรพุที่้อารไ้
- ารเพิ่มัวยาในำรับยาพื้นานให้ลายเป็นำรับยาใหม่ เ่นารเพิ่มัวยาหลัหรือัวยารอ ารเพิ่มัวยาหลัมีวัถุประส์เพื่อรัษาอาารเ็บป่วยที่มีวามับ้อนมา ส่วนารเพิ่มัวยารอนั้นึ้นอยู่ับอาารเ็บป่วยออาารรอ โยอาารเ็บป่วยหลัไม่เปลี่ยนแปล
- ารเอาัวยาเิมออและเพิ่มัวยาใหม่ในำรับยาีนพื้นาน เป็นวิธีที่นิยมใ้มาที่สุ
ารออฤทธิ์อสมุนไพรีนมี 4 ทิศทา ือ ึ้น ล ลอย และม
- ึ้น หมายถึออฤทธิ์วิ่ึ้น่วบนอร่าาย
- ล หมายถึออฤทธิ์วิ่ล่วล่าอร่าาย
- ลอย หมายถึฤทธิ์ยาะระายออสู่ภายนอร่าาย
- ม หมายถึัวยาะออฤทธิ์อยู่ภายในร่าาย
ารฝัเ็ม
ารฝัเ็มเริ่มทำไ้ั้แ่ผู้ป่วยเ็วัย 2 ปีึ้นไป
ภาวะเ๋อี่ หมายถึ ภาวะที่แพทย์ผู้แทเ็มะรู้สึไ้ว่าปลายเ็มถูรัแน่นหรือึฝืเหมือนเบ็ถูปลาอ ส่วนผู้ป่วยะรู้สึื้อๆ หนัๆ หรือเสียวแปลบบริเวที่ถูเ็มแท หาแทเ็มแล้วมีอาารเ๋อี่ ผลารรัษาะี ยิ่ผู้ป่วยรู้สึว่าี่วิ่ไปามเส้นิลั่ว (เส้นลมปรา) ผลารรัษา็ะยิ่ี หาผู้ป่วยไม่รู้สึเ๋อี่หรือแพทย์ไม่รู้สึมีแร้าน ผลารรัษาะไม่ีเท่าที่วร
สาเหุที่ไม่เิภาวะเ๋อี่
- ทิศทาเ็มไม่ถู
- วามลึอารแทเ็มไม่เหมาะสม
- ารระุ้นเ็มไม่ถูวิธี
- ารัท่าในารฝัเ็มไม่เหมาะสม
- สภาพร่าายผู้ป่วยอ่อนแอมา อาเ๋อี่ไ้้า
- ภาวาร์เ็บป่วยบาอย่า
รีฝัเ็มแล้วไม่เ๋อี่ ให้ระุ้นเ็ม่อรู่หนึ่หรือใ้เทนิารระุ้นอื่นๆ เสริม อาทำให้เ๋อี่ไ้
มุมและวามลึในารแทเ็ม (ำราฝัเ็ม-ลนยา เล่ม 1)
มุมและระับวามลึที่เหมาะสมในารแทเ็มึ้นับปััยหลายอย่า ไ้แ่ ำแหนุ่ฝัเ็ม เป้าประส์อารฝัเ็ม และรูปร่าผู้ป่วย
- มุมในารแทเ็ม
มุมในารแทเ็ม หมายถึ มุมระหว่าัวเ็มับผิวหนั แบ่มุมในารแทเ็มเป็น 3 ระับ ไ้แ่ แทร แทเีย และแทราบ โยทั่วไปารแทลึมัใ้ารแทร ส่วนารแทื้นมัะใ้ารแทเียหรือแทราบ (90 อศา, 45 อศา และ 15 อศา)
ารแทร หมายถึ ารแทเ็มให้ัวเ็มทำมุมับผิวหนัเป็นมุมาหรือ 90 อศา ุฝัเ็มส่วนให่ใ้ารแทร
แทเีย หมายถึ ารแทเ็มให้ัวเ็มทำมุมับผิวหนัประมา 45 อศา เหมาะสำหรับุที่อยู่ื้นหรือมีล้ามเนื้อบามา ุที่เสี่ยะเป็นอันราย่ออวัยวะภายใน เ่น บริเวหน้าอ แผ่นหลัส่วนอ เป็น้น หรือเพื่อหลบหลีหลอเลือหรือแผลเป็น
แทราบ หมายถึ ารแทเ็มให้ัวเ็มทำมุมับผิวหนัประมา 15 อศา เหมาะสำหรับุที่ื้นหรือมีล้ามเนื้อบามา เ่น บริเวะโหลศีรษะ เป็น้น
รีะเปลี่ยนุแทเ็ม ให้ถอยเ็มถึระับใ้ผิวหนั แล้วเปลี่ยนมุมแทใหม่ โยไม่้อถอนเ็มออมา
ารับีพร (แมะ)
ารับีพร ือ ารใ้นิ้วมือทั้สาม (นิ้วี้ นิ้วลา และนิ้วนา) แะลบนีพรบริเวเส้นเลือแใล้้อมือฝั่นิ้วโป้ โยนิ้วลาะวารบริเวที่ระู้อมือนูนึ้นมา (ุุ่น CUN) นิ้วี้วาถัานิ้วลาไปทาปลายนิ้วผู้ป่วย (ุวน GUAN) นิ้วนาวาถัานิ้วลาไปทา้นแน (ุื่อ CHI) สามนิ้ววาเรียัน
ารับีพระับทั้ 2 ้า ึ่แ่ละุอมือทั้ 2 ้า ไ้แสถึอวัยวะภายในไว้ันี้
ุที่้อสัเในระหว่าารับีพร ือ
- ระับอารแมะ ารเ้นอีพรอยู่ื้นหรืออยู่ลึ แ่ละำแหน่อุุ่น ุวน ุื่อ มีวามยาววามสั้นอย่าไร
- วามถี่และัหวะอารเ้น ีพรเ้นเร็วหรือ้า ัหวะารเ้นสม่ำเสมอหรือไม่
- ลัษะอเส้นเลือ เวลาีพรเ้นวามว้าอเส้นเลือให่หรือเล็ เส้นเลือึแ็หรืออ่อนนิ่ม
- ลัษะารเ้น ีพรเ้นมีแรหรือเ้นเบา ไหลลื่นหรือไม่
ปัุบันารแพทย์แผนีนไ้ระบุลัษะีพรไว้ถึ 28 นิ สำหรับีพรอนปิ ะมีารเ้นอีพรที่ไม่ให่ ไม่เล็ ไม่ลอย ไม่ลึ ไม่เร็ว ไม่้า เ้น 4-5 รั้ ่อารหายใเ้าออ 1 รั้ (ประมา 72-80 รั้่อนาที) ัหวะารเ้นสม่ำเสมอ แ่ีพรอนปิอามีารเปลี่ยนแปลไปามวัย เพศ อาาศ สภาพแวล้อมและอื่นๆ ไ้ เ่น เ็ีพระเ้นเร็วว่าผู้ให่ หลัทานอาหารีพระเ้นเร็วและมีแร
สำหรับเ็ที่มีอายุระหว่า 3-10 ปี เนื่อาพื้นที่ที่ใ้ับีพร่อน้าเล็ ึไม่ำเป็น้อใ้ 3 นิ้วับีพร แ่ใ้เพียนิ้วโป้นิ้วเียวับีพรทั้ 3 ำแหน่ ส่วนเ็เล็ที่มีอายุ่ำว่า 3 ปี ะใ้ารสัเเส้นเลือฝอยอนิ้วี้ทั้ 2 ้า
(้อมูลส่วนารับีพรา แพทย์ีน โสรั นิโรธสมาบัิ)
ารูลิ้น
1. ำแหน่ แพทย์ีนะแบ่ลิ้นออเป็น 4 ส่วนือ โน ลา ปลาย และอบลิ้น แ่ละำแหน่ะสัมพันธ์ับอวัยวะที่่าัน ือ
โนลิ้น สัมพันธ์ับ ไ
ลาลิ้น สัมพันธ์ับ ระเพาะอาหาร ,ม้าม
ปลายลิ้น สัมพันธ์ับ ปอ, หัวใ
อบลิ้น สัมพันธ์ับ ับ, ถุน้ำี
2. สีบนฝ้า เ่น สีาว สีเหลือ สีำ สีแ่ละสีบนฝ้าะบออาารอโรที่แ่าัน ถ้าร้อนมัมีฝ้าสีเหลือ ถ้าร้อนมาะมีสีำ เป็น้น
3. วามหนาอั้นฝ้า ถ้าั้นฝ้าบาโระเบา ถ้าั้นฝ้าหนา โระหนัหรือเรื้อรั
4. นาอลิ้น (อ้วนหรือผอม, หนาหรือบา) และวามุ่มื้นอลิ้น เ่น ลิ้นแ ผอม และแห้ แสว่าร้อนมา (ือ มีารสูเสียอเหลวภายในร่าายมา)
[1]วามสามารถอร่าายในารปรับสมุล่าๆ ารป้อันโร และารฟื้นฟู่อมแมร่าายในภาวะปิ
[2]เป็นพลัที่สำัที่สุในร่าาย เปลี่ยนแปลมาาสารำเป็นและี่ที่เ็บสะสมในไเป็นหลั เป็นพลัั้เิมั้แ่อยู่ในรรภ์ที่ไ้รับถ่ายทอมาาบิามารา วามแ็แร่หรืออ่อนแออเหวียนี่ ยัไ้รับอิทธิพลาอาหาร ารฝึฝน ารใ้แราน สภาพิใ ารเ็บป่วย
ความคิดเห็น