ยักษ์

เนื้อเรื่อง

ยักษ์

กกขะหนาก (ท้าวอุณราช)

กกขะหนาก เข้าใจว่าคือท้าวอุณราชกษัตริย์แห่งเมืองสิงขร มีมเหสีชื่อไวยกาสูร และพระธิดาคือนางประจัน ในคราวพระรามเดินดงครั้งที่สองนั้น ท้าวอุณราชได้ปะฝีมือกับพระราม แต่ก็ไม่มีใครแพ้ใครชนะ ร้อนถึงฤๅษีต้องมาบอกกล่าวให้พระรามแผลงศรด้วยกก ท้าวอุณราชจึงจะสิ้นฤทธิ์ พระรามจึงทรงถอนต้นกกมาพาดสาย แล้วยิงตรึงท้าวอุณราชไว้กับแผ่นดิน ทนทุกข์ทรมานนับแสนโกฏิปี คราใดที่กกเคลื่อนออกจากอกท้าวอุณราช ก็จะมีไก่แก้วขันบอกแล้วนนทรีก็จะเอาค้อนมาตอกให้ตรึงอกจนแน่นอีก

กากะนาสูร

กากนาสูรเป็นแม่ของสวาหุและมารีศ มีปากเป็นกา ตัวเป็นยักษ์ ครั้งหนึ่งทศกัณฐ์ได้ไหว้วานให้ไปขโมยข้าวทิพย์ที่ท้าวทศรถตั้งพิธีกวนข้าวทิพย์ขอบุตรอยู่ นางจึงแปลงเป็นกายักษ์ไปโฉบข้าวทิพย์มาให้นางมณโฑกิน และครั้งหนึ่งทศกัณฐ์ก็ได้ไหว้วานนางให้ไปทำลายบรรณศาลาโรงพิธี
ที่เหล่าฤๅษีกำลังทำพิธีชุบศิลปศรให้แก่ลูกศิษย์ นางจึงแปลงกายเป็นกายักษ์ทำลายอาศรมพังเป็นแถบๆ แถมยังไล่จิกฤๅษีไม่เว้นสักตนหนึ่ง เมื่อเสร็จกิจก็บินกลับ ร้อนถึงพระรามและพระลักษมณ์ต้องมาปราบ ด้วยการแผลงศรถูกนางตกลงมาตายที่พื้น

กุมภกรรฐ์ (กุมภกรรณ)

กุมภกรรณเป็นโอรสของท้าวลัสเตียนและนางรัชฎา มีศักดิ์เป็นน้องทศกัณฐ์ มีหน้าและกายสีเขียว ชายาชื่อนางจันทวดี มีอาวุธร้ายประจำกายคือหอกโมกขศักดิ์ เคยแสดงฤทธาในสมรภูมิรบถึง ๔ ครั้ง ครั้งแรกรบกับสุครีพ โดยวางอุบายลวงสุครีพถอนต้นรัง ครั้งที่สอง ทำพิธีลับหอกโมกขศักดิ์แต่ถูกหนุมานและองคตทำลายพิธี ครั้งที่สามทำพิธีทดน้ำแต่ไม่สำเร็จเพราะถูกขัดขวางจากหนุมาน และครั้งที่สี่สู้รบกับพระราม แต่ก็เพลี่ยงพล้ำถูกศรพระรามตาย เหตุที่ชื่อ กุมภกรรณ (หูหม้อ) นั้นเพราะมีร่างกายใหญ่โตมาก สามารถเอาหม้อใส่ใบหูได้

พิเภก

พิเภกเป็นโอรสของท้าวลัสเตียนและนางรัชฎา มีศักดิ์เป็นน้องทศกัณฐ์ มีหน้าสีเขียว ชาติก่อนพิเภกเป็นเวสสุญาณเทพบุตร เมื่อครั้งพระนารายณ์อวตารเป็นพระราม พระอิศวรก็ได้มีเทวบัญชาให้เวสสุญาณจุติไปเกิดเป็นพิเภก พร้อมทั้งประทานแว่นวิเศษให้ด้วย เพื่อให้เกิดเป็นไส้ศึกของกรุงลงกา พิเภกเป็นยักษ์ที่มีสติปัญญาเฉลียวฉลาดมาก จึงสนใจศึกษาวิชาโหราศาสตร์และไสยศาสตร์ แต่ในเรื่องฤทธิ์เดชนั้น นับว่ามีน้อยมากเมื่อเทียบกับพี่น้องตนอื่นๆ เมื่อครั้งทศกัณฐ์ชิงนางสีดามา พิเภกก็ขอให้คืนไปเสีย เพราะเกรงว่าเรื่องจะบานปลายจนเป็นศึกสงคราม ทศกัณฐ์กลับกล่าวหาว่าพิเภกแปลพักตร์ แล้วขับไล่ออกจากกรุงลงกา พิเภกจึงไปสวามิภักดิ์ต่อพระราม และแนะนำสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อกองทัพพระรามเป็นอันมาก เมื่อศึกกรุงลงกาสิ้นสุดลง พระรามจึงทรงให้พิเภกครองกรุงลงกาสืบแทนทศกัณฐ์ โดยมีพระนามใหม่ว่า ท้าวทศคีรีวงศ์

พระยาม้ารีศ (พญามารีศ)

มารีศเป็นลูกของนางกากนาสูร มีพี่น้องร่วมอุทรเดียวกันคือสวาหุ เป็นยักษ์ที่ได้ชื่อว่ากลัวพระรามมาก เพราะเมื่อครั้งสู้รบกับพระราม พระลักษมณ์ เพื่อแก้แค้นแทนแม่ที่ถูกพระรามแผลงศรจนตาย แต่ก็ไม่สามารถเอาชนะได้ เมื่อเห็นสวาหุพี่ชายต้องศรพระรามตาย อารามตกใจแลเห็นพระรามมีสี่กร จึงเหาะหนีไป แต่กระนั้นก็ยังถูกทศกัณฐ์บังคับให้แปลงเป็นกวางทองไปล่อนางสีดาออกมาจากอาศรม นางสีดาเมือเห็นกวางทองก็ทูลขอให้พระรามจับให้ พอจับได้พระรามก็รู้ทันทีว่าเป็นมารีศจึงแผลงศรต้องกายมารีศ แม้มารีศจะเจ็บแทบขาดใจก็ยัง ทำเสียงเป็นพระราม ร้องหลอกให้พระลักษมณ์ตามมาดู ทศกัณฐ์จึงลักนางสีดาไปโดยง่าย จากนั้นมารีศก็ขาดใจตาย

ทศกัณฐ์

เป็นโอรสท้าวลัสเตียนและนางรัชฎา นัยหนึ่งคือนนทก กลับชาติมาเกิด มีพี่น้องร่วมบิดาเดียวกันคือ พิเภก กุมภกรรณ ทูษณ์ ขร ตรีเศียร และนางสมนักขา มีสิบเศียรยี่สิบกร ชอบแปลงตัวไปสมพาส (เสพสม) กับสัตว์ต่างๆ เช่น ช้างและปลา ฯลฯ จนเกิดเป็นทศคีรีวัน ทศคีรีทรและนางสุพรรณมัจฉา มีมเหสีที่ออกหน้าออกตาและรักใคร่มากคือ นางมณโฑ เป็นพญายักษ์ที่มักก่อกวน ก่อเรื่องเดือดร้อนไปทั่ว แต่ที่สำคัญคือการไปลักชิงนางสีดาจากพระราม จนเกิดศึกชิงนางยืดเยื้อหลายปี สูญเสียพันธมิตรและบริวารไปกับสงครามครั้งนี้มากมายเกินคณานับ แต่ก็ไม่สามารถทำให้ทศกัณฐ์กลับใจได้ และในที่สุดก็ต้องพ่ายแพ้ด้วยถูกศรพระราม

ไมราพ (ไมยราพ)

ไมยราพเป็นโอรสท้าวมหายมยักษ์แห่งกรุงบาดาลและนางจันทรประภา มีกายสีม่วงอ่อน ภายหลังเมื่อท้าวมหายมยักษ์สิ้นพระชนม์ ไมยราพก็ได้ครองกรุงบาดาลสืบแทน เป็นผู้ที่ชอบศึกษาสรรพวิชาต่างๆ จากพระฤๅษี จนรู้ทั้งมนต์สะกดทัพ มีกล้องยาเป็นอาวุธ ใช้เป่าสะกด กองทัพให้หลับใหล และสามารถถอดดวงใจได้ จึงถอดดวงใจไว้ในหอยแมลงภู่ แล้วนำไปซ่อนไว้ที่ยอดเขาตรีกูฏ วันหนึ่งได้พบมัจฉานุ ลูกของนางสุพรรณมัจฉาที่คลอดทิ้งไว้บนหาดทราย จึงเก็บมาเลี้ยงเป็นลูกบุญธรรม ครั้งหนึ่งเคยสะกดทัพพระราม และลักพระรามมาขังในกรุงบาดาล โดยใส่กรงเหล็กขังไว้ที่ดงตาลเพื่อรอต้มแต่หนุมานมาช่วยไว้ทัน และได้ฆ่าไมยราพตาย

อินทรชิต

อินทรชิตหรืออีกนัยหนึ่งคือรณพักตร์ เป็นโอรสของทศกัณฐ์และนางมณโฑ เป็นยักษ์ที่มีฤทธิ์มาก ดุร้ายเกเรเหมือนพ่อ มีชายาชื่อสุวรรณกันยุมา รบกับพระอินทร์จนพระอินทร์พ่ายแพ้ จึงได้ชื่อว่าอินทรชิต (ผู้พิชิตพระอินทร์) ออกสู้พระรามและพระลักษมณ์ถึง ๕ ครั้ง แต่ละครั้งทำฝ่ายข้าศึกย่ำแย่ไปตามๆ กัน ในการสู้รบครั้งหลังเกิดเสียทีถูกพระลักษมณ์แผลงศรพรหมาสตร์ แต่เนื่องจากอินทรชิตได้พรจากพระพรหม ว่าถ้าสิ้นชีพเศียรจะตกต้องพื้นไม่ได้ จะกลายเป็นไฟบรรลัยกัลป์ล้างโลก นอกจากจะมี พานแว่นฟ้ามาลองรับเท่านั้น องคตจึงรับบัญชาจากพระรามไปนำพานแว่นฟ้าจากพระพรหม แม้อินทรชิตจะถูกศรจนแขนขาขาดกระเด็น แต่ก็ยังไม่ตาย ในที่สุดพิเภกก็ทูลให้พระรามแผลงศรพรหมาสตร์ทำลายเศียรอินทรชิตกลางอากาศ อินทรชิตจึงสิ้นฤทธิ์

นางสำมะนักขา

นางสำมะนักขาเป็นธิดาของท้าวลัสเตียนและนางรัชฎาเป็นเมียของชิวหา แต่ต้องมาตกพุ่มม่าย ด้วยทศกัณฐ์เข้าใจผิด ขว้างจักรตัดลิ้นชิวหาตาย วันหนึ่งเหาะออกนอกกรุงลงกา พบพระรามรูปงามก็เกิดหลงรัก เข้าเกี้ยวพาราสีพระรามแต่พระรามไม่สนใจ นางสำมะนักขาพบนางสีดาเกิดความอิจฉา เลยเข้าตบตีนางสีดา พระลักษมณ์ทรงกริ้วมาก จึงจับนางสำมนักขาตัดแขน ขา จมูก หูจนแหว่งวิ่น แล้วไล่ไป นางสำมะนักขาหนีเตลิดเข้าไปฟ้องพี่ชาย ว่าถูกพระรามกับพระลักษมณ์รังแกนางสำมนักขาจึงเป็นต้นเหตุสำคัญ ที่ทำให้เกิดสงครามระหว่างพระรามกับทศกัณฐ์