ลำดับตอนที่ #4
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #4 : ฟ้อนเล็บ
ฟ้อนเล็บ หรือเรียันว่าฟ้อนรัวทาน ฟ้อนเมือบ้า ฟ้อนเล็บบ้า ทั้ 3 ื่อนี้เป็นาร ฟ้อนนิเียวัน แ่เรียไปามสถานาร์อารฟ้อน เ่น ารฟ้อนรัวทาน ือารฟ้อนนำบวนแห่อาวบ้านที่ัึ้นเรียว่า รัวทาน” ึ่ประอบ้วยเรื่ออับริาร (ั้แ่ไม้วา หม้อน้ำยา และเินทอ) เพราะประเพีทาเหนือนั้นเมื่อพ้นารทำนาแล้วาว บ้าน็ะมุ่ทำบุมีารบูระวั เป็น้น ถ้าหมู่บ้านใบูระวัเรียบร้อยแล้ว ็นิยมบอบุไปยัหมู่บ้านอื่น ๆ ็ให้มา่วยทำบุลอ เ่นลอโบสถ์ วิหาร เป็น้น ึเรียว่าฟ้อนรัวทาน หรือฟ้อนเมือ สมัยโบราะหาูไ้ยา ถ้าะูารฟ้อนที่สวยามและมีลีลาอันอ่อน้อย้อเป็นฟ้อนอุ้มเ้าหลว เพราะผู้ฟ้อนส่วนมาล้วนแ่ฝึหัมาอย่าี ใ้แสประอบพิธีเพาะในานสำัในพระราานเท่านั้นผู้ฟ้อนโยมาล้วนแ่เป็นเ้านายเื้อพระวศ์ฝ่ายในทั้สิ้น
ารฟ้อนรั้สำั็เมื่อราวพระราายา เ้าารารัศมี ไ้ทรฝึหัเ้านายและหิสาวฝ่ายในฟ้อนถวายรับเส็ฯ พระบาทสมเ็พระปเล้าเ้าอยู่หัว รัาลที่ 7 ราวเส็ประภาสภาเหนือ เมื่อ พ.ศ. 2469 โยรูนาศิลป์อรมศิลปารไ้ฝึหัำไว้ ภายหายหลัึไ้นำสอนและมีารฝึหัสืบ่อมา เ่นเป็นารฟ้อนรำนิหนึ่อไทยาวเหนือ ามลัษะอผู้ฟ้อน ึ่แ่ัวแบบไทยาวเหนือ แล้วสวมเล็บยาวทุน โยผู้ฟ้อนสวมเล็บยาวทุนิ้วเว้นนิ้วหัวแม่มือ แบบบับารฟ้อนที่ีไ้รัษาันไว้เป็นแบบแผนันในุ้มเ้าหลว ึเป็นศิลปะที่ไม่สู้ะไ้มันบ่อยนั ารฟ้อนนินี้ไ้มาเป็น ที่รู้ัแพร่หลายในรุเทพฯ ราวานสมโภพระเศวเน์ิลฯ้าเผือในรัาลที่ 7 เมื่อ พ.ศ. 2470
่อมาารฟ้อนแบบนี้็บเาไปพัหนึ่ ไม่่อยะไู้ันบ่อยนั มีอยู่บ้าที่หัฟ้อนันึ้นเป็นรั้ราว แ่ารฟ้อนและลีลา่า ๆ ไม่ไ้มีหลัเ์อะไรที่แน่นอน ทั้นี้แล้วแ่รูผู้ฝึะำเนินารสอนแบบไหน ทั้ท่าทาและัหวะารฟ้อน ะนั้นารฟ้อนในระยะนี้ึแห่าันอออไป ในปี พ.ศ. 2474 เ้าหิบัวทิพย์ เียใหม่ ธิาอเ้าแ้วนวรั เ้าผู้รอนรเียใหม่ ท่านเป็นผู้รัศิลปะทานี้มา ึไ้รวบรวมเ็หิในุ้มให้รูหลวเป็นผู้ฝึหัในแบบ่า ๆ ทั้นี้ เ้าแ้วนวรั ็ให้ารสนับสนุนเป็นอย่าี ึประทานให้หม่อมแส ึ่เป็นหม่อมอท่านและมีวามรู้เี่ยวาในศิลปะารฟ้อน เป็นผู้วบุมารฝึหั ในระยะนี้้อใ้เวลาทั้ปรับปรุท่าทา เรื่อแ่ายและนรี เพื่อวามเหมาะสมเป็นระเบียบเรียบร้อยเป็นแบบอย่าที่เื่อถือไ้ ในระหว่าารฝึอบรมนี้ ็ไ้มีารัารแส้อนรับแเมือ และให้ประานมอยู่เสมอ เมื่อเ้าแ้วนวรัไ้พิราลัย (าย) ไป แล้ว ารฟ้อนรำเหล่านี้ึะัไป แ่็มีอยู่บ้าามโรเรียน่า ๆ และวัแทบทุวั
่อมาประมาปีพ.ศ. 2503 พระบาทสมเ็พระเ้าอยู่หัวภูมิพลอุลยเเส็ประภาสัหวัเียใหม่ บรรา รู นัศึษา ลอนวั่า ๆ ไ้พาันฟื้นฟูารฟ้อนึ้นอีเพื่อเป็นารรับเส็ฯ และ้อนรับพระราอาันุะที่มาเยือนัหวัเียใหม่ ึ่ไ้รับวามสนพระทัยและสนใาพระราอาันุะเป็นอันมา ปัุบันารฟ้อนนินี้มีอยู่ามวั่า ๆ และในหมู่นัเรียน นัศึษา เพราะถือว่าเป็นวันธรรม ผู้แส แ่ละุอแ่ละหมู่บ้าน ะใ้ำนวนนแ่าันไปบ้า แ่ที่นิยมันมาือ ำนวน 4 ู่ หรือ 8 น และะไม่เิน 16 น แ่็ไม่ไ้ห้ามว่าเิน 16 น ไม่ไ้ ้อสำั้อเป็นำนวนู่
ารแ่าย ะแ่ายแบบไทยาวภา เหนือสมัยโบรา นุ่ผ้าิ่นมีเิลายวา เสื้ออลมแนยาว และห่มผ้าสไบเียทับ เล้าผมมวยสูทัอไม้และห้อยอุบะ และสวมเล็บยาวทั้ 8 นิ้ว เว้นแ่นิ้วหัวแม่มือ ารแ่ายสมัย่อน ถ้าเป็นฟ้อนธรรมาอแ่ละหมู่บ้าน ารแ่ายะเป็น 2 ลัษะือ
1. ใส่ เสื้ออลมแนระบอ เอวรู ไม่ห่มผ้า ผ้าิ่นะเป็นแบบลายวา ่อเอวำีนำ (ีน ือเิผ้าอผ้าิ่น )
2. ใส่ เสื้ออลมแนระบอ เอวปล่อย ห่มผ้า ใส่สร้อย ผ้าิ่นให้ใ้ผ้าีน หรือผ้าทอ (ารแ่ายใน้อนี้ ะใ้แ่ในานให่และในุ้มเ้านาย)ารแ่ายะเหมือน ันทั้หมหรือเหมือนันเพาะู่็ไ้
ฟ้อนเล็บ แ่เิมเรีย “ฟ้อนเล็บ” ้วยเห็นว่าเป็นารฟ้อนที่เป็นเอลัษ์อ “นเมือ” ึ่หมายถึนในถิ่นล้านนาที่มีเื้อสายไทยวน และเนื่อาารเป็นารแสที่มัปรา ในบวนแห่รัวทานอวัึมีื่อเรียอีื่อหนึ่ว่า “ฟ้อนแห่รัวทาน” ่อมามีารสวมเล็บที่ทำ้วยทอเหลือทั้ 8 นิ้ว (ยเว้นนิ้วหัวแม่มือ) ึไ้ื่อว่า “ฟ้อนเล็บ”
ท่าฟ้อน
ารฟ้อนนินี้มีมาแ่ั้เิม ะศรัทธาอแ่ละวัมัมีรูฝึสืบทอ่อันมา เมื่อถึฤูาลที่ะมีานปอยหลว ึ่เป็นานลอศาสนสถาน มัมีารฝึ้อม เ็สาวในหมู่บ้านเพื่อแสในานัล่าวเสมอ โยที่รูปแบบระบวนและลีลาท่าฟ้อนไม่ไ้ำหนายัว แ่ละรูหรือแ่ละวัอาแ่าันไป ในสมัยพระราายาเ้าารารัศมี ไ้มีารปรับปรุและประิษ์ท่าฟ้อนใหู้อ่อน้อยามยิ่ึ้น และบุล ผู้หนึ่ึ่เยไ้รับารถ่ายทอาุ้มเ้าหลวไ้แ่ รูสัมพันธ์ โนา ในโอาสที่รูสัมพันธ์ไ้เ้าไปถ่ายทอศิลปะารฟ้อนนินี้แ่วิทยาลัย นาศิลป์เียใหม่ ท่านไ้ำหนท่าฟ้อนไว้ 17 ท่าันี้
1. ีบส่หลั
2.ลาอัมพร
3. บิบัวบาน
4. ีบสูส่หลั
5. บัวูฝั
6. สะบัีบ
7. ราย
8. ผาลาเพียไหล่
9. สอสร้อย
10. ยออ
11. ินนรรำ
12. พรหมสี่หน้า
13. ระ่าย้อแร้ว
14. หย่อนมือ
15. ีบู่อแน
16. าปี
17. วันทาบัวบาน
ท่ารำ่าๆ ัล่าว อามีารเพิ่มท่า ัอน หรือลำับท่า่อนหลัามที่รูะำหน
เรื่อแ่าย
ารแ่ายแ่เิมะนุ่ผ้าิ่น สวมเสื้อแนยาวทรระบออลม หรืออีนผ่าอ เล้าผมมวยโยมวมวย้านท้ายทอย ทัอไม้ประเภทอเอื้อ ำปา ระัา หาหส์ หรือลีลาวี สวมเล็บทั้แปนิ้ว ่อมามีาร ัแปลให้สวยามโยประับลูไม้ หรือระบายที่อเสื้อ ห่มสไบเียาบ่า้ายไปเอววาทับ้วยสัวาล ิเ็มลั สวมำไล้อมือ ำไลเท้า เล้าผมแบบี่ปุ่น ทัอไม้หรืออาเพิ่มอุบะห้อยเพื่อวามสวยาม
เรื่อนรี
เรื่อนรีที่ใ้บรรเลประอบัหวะในารฟ้อน ะใ้วลอ “ึ่โน” ึ่ประอบ้วย
1. ลอแอว
2. ลอะหลป
3. ้ออุ้ย(นาให่)
4. ้อโหย้(นาลา)
5. าบให่
6. แนหน้อย
7. แนหลว
เพลที่ใ้บรรเล
สำหรับเพลที่ใ้บรรเล ็แล้วแ่ผู้เป่าแนะำหนอาใ้เพลแหย่ เพลเียแสน เพลหริภุัยหรือลาวเสี่ยเทียน แ่ส่วนให่ะใ้เพลแหย่เพราะ่าฟ้อนุ้นับเพลนี้มาว่าเพลอื่น
โอาสที่แส
เิมะฟ้อนในานลอสมโภ เพื่อนำบวนทานหรือเป็นมหรสพในาน ปัุบันมีารแสให้นัท่อเที่ยวไ้ม ึมีปราให้เห็นามโรแรม ห้ออาหารโยทั่วไป
อนึ่ารฟ้อนในลัษะเียวันนี้ ถ้าถอเล็บออและะที่ฟ้อน็ถือเทียนไป้วย เรียว่า “ฟ้อนเทียน” ารฟ้อนโยลัษะารนี้มีวามเป็นมาว่าในสมัยพระราายาเ้าารารัศมี มีารแสถวายพระบาทสมเ็พระปรมินทรมหาประาธิป พระปเล้าเ้าอยู่หัว รัาลที่ 7 ึ่เส็พระราำเนินฯ เียใหม่ เมื่อปี พ.ศ.2469 ในานถวายพระระยาหาร่ำ พลับพลาที่ประทับ านนี้พระราายาฯ ทรให้่าฟ้อนเล็บถอเล็บทอเหลือออ แล้วให้ถือเทียนทั้สอมือ เวลาออไปฟ้อน็ุเทียนให้สว่า ารฟ้อนรั้นั้นสวยามเป็นที่ประทับใ ึเป็น้นเหุว่า หามีารฟ้อนนินี้ถ้าเป็นเวลาลาวันให้สวมเล็บแ่ถ้าเป็นลาืนให้ถือ เทียน และารที่ฟ้อนเทียนนี่เอเป็นเหุให้ใ้เพล “ลาวเสี่ยเทียน” ประอบารฟ้อน
Select AllCopy To Clipboard
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
ความคิดเห็น