ค่าเริ่มต้น
- เลื่อนอัตโนมัติ
- ฟอนต์ THSarabunNew
- ฟอนต์ Sarabun
- ฟอนต์ Mali
- ฟอนต์ Trirong
- ฟอนต์ Maitree
- ฟอนต์ Taviraj
- ฟอนต์ Kodchasan
- ฟอนต์ ChakraPetch
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #1 : ก่อกำเนิด อารยธรรม "มายา"
ุเริ่ม้นอารยธรรม
ารเยือนออมทัพผู้หนึ่าอนลาอเม็ิโเป็นารเปิศัราแห่วามอลัารและศิลปวัถุที่วิิรพิสารยิ่ หน้าามระอษัริย์ปาาล ผู้รอนรปาเลเ หรือวิหารอันามำนวนมาท่ามลาป่าพพฤษ์ที่แสให้เห็นถึวันธรรมอันล้ำเลิศอาวมายา ทว่าอาาัร่าๆล้วนรุ่เรือเฟื่อฟูเพื่อที่ะล่มสลาย
อมทัพผู้นั้นมาถึในฤูแล้เมื่อเส้นทาเินในป่าแห้และแ็พอะเินทัพไ้ เาเินเ้าสู่นรวาาอาวมายาอย่าส่าามนาบ้า้วยเหล่าุนศึ บวนเลื่อนผ่านวิหาร ลา และั้ามัุรัสว้า าวเมือไม่เพียื่นะลึับแสนยานุภาพออทัพแ่ยัประทับใับเรื่อแ่ายอันอลัารอุนศึามหานรอันไลโพ้น ั้แ่เรื่อประับศีรษะนน แหลนยาว และโล่อันวาววับ ารึโบราระบุว่า วันนั้นือวันที่ 8 มราม ปี 378 และนามอายผู้นั้นือ อัีุิ (Fire Is Born) เามาถึนรวาาึ่ปัุบันอยู่ในัวเมาลา ในานะทูาอาาัรเรืออำนาแห่ที่ราบสูเม็ิโ หลายสิบปี่อมา ื่ออเาปราอยู่ในศิลาารึทั่วอาาัรอาวมายาึ่เป็นอารยธรรมิบแห่เมโสอเมริาายผู้นี้ไ้ทิ้มรที่ทำให้มายาเริรุ่เรือถึีสุนานถึห้าศวรรษ
อารยธรรมมายัน (Mayan civilization) อารยธรรมที่รุ่เรือนี้ระัระายอยู่ในบริเวาบสมุทรยูาัน ภาใ้อประเทศเม็ิโ ในประเทศัวเมาลา ประเทศเบลิ และประเทศฮอนูรัสในปัุบัน
าวมายามีวามปราเปรื่อในศาสร์หลายแน ไ้แ่ิศาสร์ าราศาสร์ สถาปัยรรม ลประทาน ารทอผ้า ารทำเรื่อปั้นินเผา และมีระบบปิทินและภาษาเียนอนเอ นอานั้นยัเี่ยวา้านเษรรรมอี้วย
อาาัรมายันมีเมือ สำัหลายเมือ ือ เมือิัล (Tikal) เพเน (Peten) ในประเทศัวเมาลา ปาเลอ (Palenque) ในภาใ้อประเทศเม็ิโ เมือโปัน (Copan) ในประเทศฮอนูรัส เมือ อิทา (Itzar) อั์มัล (Uxmal) และมายาปัน (mayapan) ในบริเวาบสมุทรยูาัน เมืออาวมายาประอบ้วยุมนเษรอยู่ั้นนอ ุมนเมืออยู่ั้นในล้อมรอบุศูนย์ลาึ่เป็นบริเวสิ่่อสร้าที่ใ้ ประอบพิธีรรม่าๆ
วามเื่อที่ส่ผล่อ อารยธรรม
เื่อันว่า ษัริย์ปรอที่าวมายาเรียว่า ูฮูล อะอว์ หรือเทวษัริย์ ทรเป็นสื่อลาระหว่าสวรร์ับโล ทรไ้อำนาาทวยเทพ เป็นทั้พ่อมหมอผีที่อธิบายเรื่อศาสนาและินิยมแ่ประาน และเป็นทั้ผู้ปรอึ่นำเหล่าประาทั้ในยามศึและยามสบ
เบื้อหลัเสื้อลุมแห่พิธีรรม นรรัอมายา็ไม่่าานรอื่นๆที่แสวหาพันธมิร ทำสราม และ้าายในอาาัรที่แผ่ว้าไปทั่วินแนอนใ้อเม็ิโในปัุบัน าที่ราบ่ำเปเนไปรายฝั่ทะเลแริบเบียนในฮอนูรัส แม้ะมีเส้นทาเ่าแ่และถนนปูนเื่อมัันทั่วผืนป่าและมีเรือแนูึ้นล่อามแม่น้ำ แ่ในทาารเมือแล้ว นรรั่าๆเหล่านี้ยั่าน่าอยู่่อนที่อัีุิะมาถึ
ล่วถึปี 378 นรวาาลายเป็นศูนย์ลาวามเริที่สำัแห่หนึ่มีัุรัสให่สี่แห่ อาารหลายร้อยหลั วิหารึ่มีวามสู 90 เมร ปราสาทราวัสำหรับประอบพิธีแ่้วยภาพวาบนผนัปูน บนลานประิษานแท่นบูาและอนุสาวรีย์ทำ้วยหินปูนสลัลวลาย นรึ่เป็นมหาอำนา้านาร้านี้ั้อยู่บนุยุทธศาสร์บนแม่น้ำันเปรโ สิน้าหายาา่าแน็มีาย เ่น หยสำหรับานประิมารรมและเรื่อประับ และนนเ็ัลสำหรับประับเรื่อแ่าย ึ่มาาเทือเาทาใ้ หินออบิเียนสำหรับทำอาวุธ แร่ไพไร์สำหรับทำระเาาที่ราบสูเม็ิโทาะวัน ึ่เป็นที่ั้อมหานรเโอีอัวัน
ถึแม้มหานรเโอีอัวันอันไพศาละมีพลเมืออย่าน้อย 100,000 น และอาเป็นนรที่ให่ที่สุในโลยุนั้น แ่ลับไม่เหลือบันทึใๆไว้ให้นัอ่านารึไปริศนาไ้ แ่เหุผลที่เโอีอัวันส่อัีุิไปยัินแนมายาูะัเน นรวาามีทำเลที่ั้อยู่บนแหลมที่ยื่นออไปเหนือลำน้ำแนหนึ่อแม่น้ำันเปโรและมีท่าเรือที่ปลอภัย เหมาะสำหรับอเรือนาให่“เป็นุยุทธศาสร์ารรบั้นยอเลยรับ” เวิ ฟรีเล นัโบราีามหาวิทยาลัยเาเทิร์นเมโทิส์ และผู้อำนวยารร่วมในารุสำรวที่นรวาา ล่าว ึ่นี่ะรับสิ่ที่อัีุิิพอี
าอี สู่ ปัุบัน
าที่เยรุ่เรือมีอารยธรรมเป็นอัวเอาวมายาที่เหลืออยู่ 8-9 ล้านนใน 4 ประเทศอแหลม ยูาันทุวันนี้ลับลายเป็นประานั้นสอที่ถูลืมอประเทศนั้นๆไป ึ่ไม่่าานท้อถิ่น (Indigenous people) ลุ่มอื่นๆ ในอีหลายประเทศอละินอเมริา เ่น าวิัว (Quichua) ในเอวาอร์ เพราะเศรษิารเมือและสัมอทุประเทศ ในแถบนี้อยู่ภายใ้อำนาารปรออนผิวาวเือบหม สัเไ้าารที่ประธานาธิบีและผู้นำทา ารเมืออละินอเมริาเือบทุประเทศเป็นาวละิน หรือยุโรป น้อยนนัที่ะมีเลือาวบ้านท้อถิ่นเ็มัว ยเว้นประธานาธิบีอเลฮานโร โทเลโ (Alejandro Toledo) อเปรู ส่วนาวมายาแท้ๆ ที่นำื่อเสียระับ โลมาสู่ลุ่มัวเอไ้เห็นะมีแ่ ริโเบอร์า เม็นู (Rigoberta Menchu) เท่านั้น ึ่เป็นนั่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยนอาวมายาและาวบ้านยานในัวเมาลา นไ้รับราวัลโนเบลสาาสันิภาพเมื่อปี .ศ.1992 แ่าวมายาส่วนให่็ยัยานและถูสัมี่่มเหเหมือนเิม ไม่่าอะไรายุที่สเปนล่าอาานิมเมื่อ 500 ว่าปี่อน
สถานที่่าๆ ทีุ่พบออารยธรรมมายา
1. นัโบราียุปัุบันื่นะลึับสิ่่อสร้าอันมหัศรรย์มามายอาวมายาึ่ไม่ใ้เรื่อมือโลหะในาร่อสร้าเลย เ่น วิหารรูปทรพีระมิ ราวัและหอูาว เป็น้น ยอพีระมิอาวมายาะแบนราบ่าาพีระมิอาวอียิป์ พีระมิที่เมือิัลสูถึ 212 ฟุ บนส่วนยอมีห้อมามาย และแท่นบูาับหินแะสลัอัษรภาพ ราวัอเมือิัลเป็นอาาร 4 ั้น มีห้อมาถึ 42 ห้อ และเมืออั์มัลมีโรละรนาให่
2.ทอม เฟเวอร์ นัโบราีหนึ่เียวออ์ารนาาาศูนย์ารบินอวาศมาร์แลและทีมาน ทำารศึษาาเมือเพเนในประเทศัวเมาลาึ่ิับพรมแนเม็ิโ โยารุ้นหาหลัานใ้พื้นินและใ้รีโมเนิ่หาหลัานที่สายามนุษย์มอไม่เห็น
สิ่ที่เฟเวอร์้นพบใ้พื้นินทั่วทั้บริเวอเมือร้าแห่นี้ือเรูอ้น ห้าแทนที่ะเป็นเรูอ้นไม้ให่ หลัานนี้แสว่าป่าไม้อเมือเพเนลลินบริเวว้าเมื่อประมา 1,200 ที่ผ่านมา
ทีมานบอว่าเมื่อไม่มีป่าฝน็ะเิารัเาะ และารระเหยอน้ำ และารัเาะะรุนแรนวาเอาปุ๋ยที่หน้าินไปนหมสิ้น หลัานารัเาะไ้ถู้นพบในั้นินะอนในทะเลสาบ ยิ่ไปว่านั้นารเปลี่ยนแปลสิ่ที่ปลุมพื้นินือป่าไม้ะทำให้อุหภูมิสูึ้น
บ๊อบ โอเิลส์บี นัวิทยาศาสร์้านอาาศอศูนย์ารบินอวาศมาร์แลหนึ่ในทีมานใ้แบบำลอ อมพิวเอร์ำนวผลแล้วปราว่าอุหภูมิะสูึ้น 5-6 อศาเลเียส ารที่อุหภูมิสูึ้นมีผลทำให้ผืนแผ่นินแห้แล้ึ่ไม่เหมาะ่อารเริเิบโอพื
นอานั้นอุหภูมิที่สูึ้นะมีผลระทบ่อารมีฝน้วย ันั้นในฤูแล้เมือเพเนะอยู่ในสภาพาแลนน้ำ ะที่น้ำใ้พื้นิน็ลึถึ 500 ฟุ นไม่สามารถะุนำมาใ้ไ้ เมื่อเป็นเ่นนี้าวมายาะ้ออาศัยารเ็บัน้ำในอ่าเ็บน้ำแ่มัน็ะระเหยไปนไม่ทันไ้ใ้
ยิ่ไปว่านั้นารเปลี่ยนแปลสิ่ที่ปลุมพื้นินือป่าไม้ะทำให้อุหภูมิสูึ้น บ๊อบ โอเิลส์บี นัวิทยาศาสร์้านอาาศอศูนย์ารบินอวาศมาร์แลหนึ่ทีมานใ้แบบำลอ อมพิวเอร์ำนวผลแล้วปราว่าอุหภูมิะสูึ้น 5-6 อศาเลเียส ารที่อุหภูมิสูึ้นมีผลทำให้ผืนแผ่นินแห้แล้ึ่ไม่เหมาะ่อารเริเิบโอพื
นอานั้นอุหภูมิที่สูึ้นะมีผลระทบ่อารมีฝน ้วย ันั้นในฤูแล้เมือเพเนะอยู่ในสภาพาแลนน้ำ ะที่น้ำใ้พื้นิน็ลึถึ 500 ฟุ นไม่สามารถะุนำมาใ้ไ้ เมื่อเป็นเ่นนี้าวมายาะ้ออาศัยารเ็บัน้ำในอ่าเ็บน้ำแ่มัน็ะระเหยไปนไม่ทันไ้ใ้
ะที่อาาัรมายันมีประารำนวนมาึ่ำเป็นะ้อใ้อาหารและน้ำเป็นำนวน มา้วย ารศึษาพบว่าประมาริส์ศัรา 800 เมืออาวมายามีประารอาศัยอยู่อย่าหนาแน่นมา ในพื้นที่นบทมีประาร 500-700 น่อหนึ่าราไมล์ และ 1,800-2,600 น่อหนึ่าราไมล์ในบริเวศูนย์ลาออาาัรทาอนเหนืออประเทศ ัวเมาลา พอๆ ับนรลอสแอเลิสในปี 2000 ึ่มีประาร 2,345 น่อหนึ่าราไมล์ นระทั่ถึริส์ศัรา 950 ็เิวามหายนะ " บาทีราว 90-95% อาวมายา้อายไป" เฟเวอร์ล่าว
หลัานที่สนับสนุนวามเป็นไปไ้็ือ ารพบว่าระูอาวมายาึ่มีีวิอยู่ในราวสอสามทศวรรษ่อนอาาัรมา ยันะล่มสลายึ่แสว่าเป็นโราอาหารอย่ารุนแร
เฟเวอร์ สรุปารศึษาในรั้นี้ว่า นัโบราีเยโ้เถียันมานานว่า สาเหุอารล่มสลายว่าเป็นเพราะวามแห้แล้ หรือสราม หรือโรระบาอย่าใอย่าหนึ่ แ่อนนี้ทีมานอเาิว่าทั้หมล้วนมีบทบาท ทว่าสาเหุหลั็ือ าราอาหารและน้ำอย่ายาวนาน ึ่เิาวามแห้แล้ทาธรรมาิผสมผสานับารทำลายป่าไม้อมนุษย์
1ความคิดเห็น