ลำดับตอนที่ #1
คืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด
คุณแน่ใจว่าต้องการคืนค่าการตั้งค่าทั้งหมด ?
ลำดับตอนที่ #1 : บทนำ
วามหมายอ บูิโ วิถีามูไร
ำว่า บูิโ (Bushidō) หมายถึ หนทาแห่นัรบ หรือแปลไ้อีอย่าว่า มรรวิธีที่ะนำไปสู่วามเป็นามูไร ลัทธินี้ะยย่อและยอมรับนัรบที่ล้าหาและ สอนให้เหล่าามูไรยึมั่นในวามื่อสัย์่อหน้าที่และรัภัี่อเ้านาย อน ามูไรถือว่าวามายเป็นเรื่อเล็น้อย ปรัาแห่บูิโไ้ล่าวไว้ว่า "วามายเป็นสิ่เบาบายิ่ว่านน"[1]
ลัทธิบูิโนั้นเิึ้นใน่วระหว่าศวรรษที่ 9-12 และรุ่เรืออย่ามาในศวรรษที่ 12-16 านั้นไ้ถูทำให้เป็นรูปธรรมและนำมาใ้อย่าัเนในศวรรษที่ 17 ถึ่วลาศวรรษที่ 19[2] ลัทธินี้มีำเนิมาาารึเอาำสอนอศาสนาทั้สามศาสนามารวมไว้้วยัน ือ ศาสนาพุทธ, ินโ และื้อ[3] โยึเอาลัษะเ่นมาใ้ในารสร้าำสอนอบูิโเพื่อให้เป็นหลัยึอเหล่าามูไร
ลัทธินี้ึเอาเรื่อีวิหลัวามาย ารเวียนว่ายายเิและารทำสมาธิมาาศาสนาพุทธ ทำให้เิวามไม่เรลัว่อวามาย และมีิใที่สบนิ่ ,ึเอาเรื่ออวามรัภัีและวามรัาิมาาศาสนาินโ และึเอาเรื่ออวามสัมพันธ์ระหว่าบุลแ่ละนั้น แ่ละสถานะอนในสัม มาาื้อ แ่สำหรับำสอนอื้อนั้น ถูปิเสธในเรื่ออารใฝ่รู้ อันเป็นผลเนื่อมาาลัทธิอวามไม่มีเหุผลที่แพร่หลายในศวรรษที่ 18 อันเป็นผลมาาารเิบโอารฟื้นฟูารศึษาเทพปรัมอลัทธิินโ และเิวรรีสรรเสริุธรรมที่มีลัษะพิเศษอี่ปุ่น ึ่เน้นถึ้อเท็ริในารสืบเื้อสายอย่า่อเนื่ออราวศ์ยามาโะ ทำให้เิาร่อ้านารศึษาที่มาา่าประเทศ[4]
แนวิและวิถีปิบัิอามูไรในอี
เป็นที่เื่อันว่า ามูไรมีำเนิานัรบบนหลัม้า พลธนู และพลเินเท้าในศวรรษที่ 6 แ่ารำเนิอามูไรในสมัยใหม่ยัเป็นที่ถเถียันอยู่ ในสมัยอัรพรริัมุ มีารั้ำแหน่ "เอิไโุน" (Seiitaishogun) หรือที่เรียสั้น ๆ ว่า "โุน" ึ้นมา เพื่อให้พวเาเหล่านี้ไปพิิลุ่มบเอมิิ เป็นผลให้ทั้หน่วยประับานบนหลัม้าและนัแม่นธนูที่มีทัษะฝีมือ ้อถูเรียเ้ามาเป็นเรื่อมือสำัในารว่ำำลับทั้หลาย ึ่ถึแม้ว่านัรบเหล่านี้ะเป็นผู้ที่มีารศึษา็าม แ่ระนั้นใน่วเวลาัล่าว (ประมาศวรรษที่ 7 ถึศวรรษที่ 9) ในสายาอนั้นนำทาสัมี่ปุ่นแล้ว พวเายัถูมอว่าเป็นนั้นที่สูว่านเถื่อนึ้นมานิเียว
แ่ในที่สุ ัรพรริัมุ็ยุิารบัาทัพอท่านไปและเสื่อมอำนาลเรื่อย ๆ ะเียวัน ลุ่มระูลที่มีอำนาารปรอ็ทำารเ็บภาษีอย่าหนั เพื่อที่ะสะสมวามมั่ั่ให้ับพวน ทำให้าวนาหลาย่อหลายนไร้ที่ินอยู่ อัราารปล้นสะม็เพิ่มึ้น
เหล่าผู้ปรอึแ้ปัหาโยารรับสมัรผู้ถูเนรเทศ ให้มาฝึฝนศิลปะาร่อสู้อย่าเ้มว เพื่อใ้พวเาเป็นหน่วยรัษาวามปลอภัยที่ทรประสิทธิภาพ บารั้็ให้ไป่วยเ็บภาษีและยับยั้ารทำานอเหล่าหัวโมยและโรป่า พวเาเหล่านี้ไ้ถูเรียว่า าบุไร (saburai) หรือผู้ที่ถวายัวเป็น้ารับใ้ให้แ่อทัพ ึ่ผู้ที่เป็นาบุไรมัะไ้เปรียบว่านอื่น เนื่อาพวเาะไ้รับอำนาทาารเมือและมีระับนั้นที่สูึ้นใน่วยุเฮอันอนลา าบุไรลุ่มนี้เอไ้นำเอาลัษะพิเศษอุเราะและอาวุธ่า ๆ อี่ปุ่นมาเป็นสัลัษ์แทนลุ่มนั้นอนวบู่ับอแนวิบูิโ ึ่เป็นที่ประมวลรวมหลัรรยา่า ๆ อพวเา[5]
เมื่อถึสมัยโุาวะ หลัาสรามลาเมือสิ้นสุล หลัารอบูิโ็ถูทำให้เป็นรูปธรรมมาึ้น และมีารประมวลหลัารบูิโอย่าเป็นทาาร สิ่สำัือ หลับูิโเป็นเรื่อออุมิ แ่็เป็นหลัที่ยัรูปแบบเิมไ้ั้แ่ศวรรษที่ 13 นถึศวรรษที่ 19 หลับูิโถูทำให้เป็นทาารโยามูไรหลาย ๆ น หลัาที่บ้านเมืออยู่ในภาวะไร้สราม หลัวามประพฤิอามูไรไ้ลายเป็นแบบอย่าที่ประานื่นอบในสมัยโุาวะ ึ่เป็นสมัยที่เน้นวามเป็นทาารอย่ามา นอานั้นใน่วเวลาัล่าว ามูไรหลาย ๆ นยัไ้ใ้เวลาส่วนให่ไปับารไล่ามสิ่ที่น่าสนใอื่น ๆ ้วย[6] เ่น ารไ้เป็นบัิผู้มีวามรู้อย่าลึึ้ เป็น้น หลัารอามูไรในลัทธิบูิโไ้ลายมาเป็นที่ามูไรทุน้อยึถือและปิบัิ
อามูไร[7]
1. ามูไรทุนะ้ออยู่ในสััอเ้านายในระบบศัินา และะ้อมีวามื่อสัย์ รัภัี่อเ้านายอย่ามั่น ามูไรที่ีนั้นะ้อรำลึอยู่เสมอ และหาทาอบแทนบุุให้ไ้ ถือว่าเป็นวามีสูสุ ไม่เพียแ่เ้านายเหนือหัวเท่านั้น แ่รวมไปถึบุลทั้หลายที่มีบุุ้วย และเหล่าามูไรนั้น ะ้อำนึถึพันธะหน้าที่เป็นสำั ถึแม้ว่าะไม่เ็มใ เพราะอาเป็นเหุที่ทำให้น้อทอทิ้บิา มารา บุร และภรรยา็ามแ่ เพื่อรัษาหน้าที่อน ที่มี่อเ้านาย่อน และรอบรัวอามูไรทุนะ้อยินี และสนับสนุนารระทำอพวเา้วย ึะไ้รับยย่ออย่าสูาสัม
2. ามูไระ้อเป็นผู้มีวามล้าหาไม่เรลัววามาย และสามารถเผิับวามายไ้ทุเมื่อ เพราะถูสอนว่า ีวิเป็นสิ่ไม่เที่ย และไม่มีัวนแท้ริที่ถาวร ีวิทุีวิเิมาเพื่อใ้รรม เวลามีีวิอยู่ะ้อำเนินีวิ และปิบัิหน้าที่ให้ถู้อและรบถ้วน โยไม่หวั่นไหวับวามาย
3. ามูไระ้อเป็นผู้มีเียริมีศัิ์ศรี ยอมายเพื่อรัษาเียริ ีว่าอยู่อย่าไร้เียริ
4. ามูไระ้อมีวามสุภาพอ่อนน้อมถ่อมน่อเ้านาย ึ่ำสอนใน้อนี้แสให้เห็นถึ อิทธิพลทาวามิอลัทธิื๊อในเรื่ออระเบียบวินัย และวามรัภัี
5. ามูไระ้อเป็นผู้มีวามเที่ยธรรม และ่วยเหลือผู้ทุ์ไ้ยา มีเมาิ และรัวามยุิธรรม ไม่นิู่าย เมื่อเห็นนทุ์ไ้ยา ้อรีบ่วยเหลือ
ารฮาราีรี
ารายอย่ามีเียริอามูไรี่ปุ่นือ ารทำฮาราิริ (Harakiri) หรือเ็ปปุุ (Seppuku) หรือารว้านท้อ ึ่้อใ้วามล้าหา และวามอทนอย่าสูในารเผิับวามเ็บปว ึ่มาาารใ้มีสั้นแทที่หน้าท้อใ้เอววา แล้วรีมาทา้ายานั้นึมีึ้น้าบน ารว้านท้อเ่นนี้เป็นารเปิเยื่อบุ่อท้อแล้วัลำไส้ให้า หายัไม่เสียีวิ ะมีผู้่วยในารัศีรษะ้วย าราย้วยวิธีนี้นอาเป็นารายอย่ามีเียริแล้ว ยัเป็นารแสวามล้าหาและพิสูน์ให้เห็นถึวามสามารถในารบัับิใอนเอ[8] ารระทำผิใ ๆ ็ามะไ้รับารอภัยเมื่อระทำพิธีนี้ หรือหาามูไรทนยอมรับวามอับอายหรือสูเสียเียริไม่ไ้็ะทำฮาราีรีเ่นัน
โรนิน
โยปิแล้วามูไระ้อสััเ้านาย นในหนึ่ ึ่ส่วนให่ือ ไเมียว หรืออาะเป็นามูไรั้นสู แ่ามูไรที่พ่ายแพ้ในารรบ สูเสียเ้านาย ะลายเป็นามูไรไร้สััหรือที่เรียว่าโรนิน[9] ึ่ะไม่ถูยอมรับในสัมามูไร ลุ่มามูไรที่ลายเป็นโรนินนี้ไ้มีพันาารมาเป็นยาู่าในปัุบัน เรื่อราวอโรนินที่โ่ัมาือเรื่อ ารล้าแ้นอโรนิน 47 น ึ่้อารล้าแ้นให้ับเ้านาย แ่ภายหลั้อทำฮาราีรี เนื่อาถือว่าไม่ภัี่อโุน[10] แม้ว่าภัี่อนายเ่า็าม
โยสรุปแล้ว ลัทธิบูิโเป็นลัทธิที่เิมาาลุ่มามูไร เพื่อัระเบียบ ารระทำ และวามิอลุ่มามูไรเอ ึเป็นลัทธิที่รอบลุมารำเนินีวิอามูไรอย่ามา และยัส่ผล่อวามเป็นอยู่ สถานะทาสัม รอบรัว และวศ์ระูลอามูไรทุ ๆ น เนื่อาเี่ยวเป็นทั้ปรัา วามเื่อ และ้อบัับ ลัทธินี้แทรึมหยั่ราลึในสัมี่ปุ่นอย่ามามาย และ้วยบทบาทที่เป็นผู้ปรอ ามูไรึเป็นนั้นที่มีสถานะสูในสัมเสมอมา
[1]อัสนา เลิศมหาวศ์. "ลัทธิบูิโ" ลัทธิบูิโ (ออนไลน์). สืบ้นา: http://www.skn.ac.th/skl/project/samurai48/sm1.htm (วันที่สืบ้น 26 มราม 2552)
[2]Wikipedia. "Bushido" Bushido (Online). Available: http://en.wikipedia.org/wiki/Bushido (Access date: 25 January 2552)
[3]วิิพีเีย. "ามูไร" ะมุไร (ออนไลน์). สืบ้นา: http://th.wikipedia.org/wiki/samurai (วันที่สืบ้น 26 มราม 2552)
[4]Arthur E. Tiedemann. ประวัิศาสร์และอารยธรรมี่ปุ่น เล่ม 1 แปลา An Introduction to Japanese Civilization โย เพ็ศรี าโนมัย. (รุเทพฯ: วรวุธารพิมพ์, 2522): หน้า 122-124
[5]วิิพีเีย. "ามูไร" ะมุไร (ออนไลน์).
[6]เรื่อเียวัน.
[7]อัสนา เลิศมหาวศ์. "ลัทธิบูิโ" ลัทธิบูิโ (ออนไลน์).
[8]เรื่อเียวัน.
[9]Arthur E. Tiedemann. ประวัิศาสร์และอารยธรรมี่ปุ่น เล่ม 1, หน้า 141
[10]วิิพีเีย. "ามูไร" ะมุไร (ออนไลน์).
ำว่า บูิโ (Bushidō) หมายถึ หนทาแห่นัรบ หรือแปลไ้อีอย่าว่า มรรวิธีที่ะนำไปสู่วามเป็นามูไร ลัทธินี้ะยย่อและยอมรับนัรบที่ล้าหาและ สอนให้เหล่าามูไรยึมั่นในวามื่อสัย์่อหน้าที่และรัภัี่อเ้านาย อน ามูไรถือว่าวามายเป็นเรื่อเล็น้อย ปรัาแห่บูิโไ้ล่าวไว้ว่า "วามายเป็นสิ่เบาบายิ่ว่านน"[1]
ลัทธิบูิโนั้นเิึ้นใน่วระหว่าศวรรษที่ 9-12 และรุ่เรืออย่ามาในศวรรษที่ 12-16 านั้นไ้ถูทำให้เป็นรูปธรรมและนำมาใ้อย่าัเนในศวรรษที่ 17 ถึ่วลาศวรรษที่ 19[2] ลัทธินี้มีำเนิมาาารึเอาำสอนอศาสนาทั้สามศาสนามารวมไว้้วยัน ือ ศาสนาพุทธ, ินโ และื้อ[3] โยึเอาลัษะเ่นมาใ้ในารสร้าำสอนอบูิโเพื่อให้เป็นหลัยึอเหล่าามูไร
ลัทธินี้ึเอาเรื่อีวิหลัวามาย ารเวียนว่ายายเิและารทำสมาธิมาาศาสนาพุทธ ทำให้เิวามไม่เรลัว่อวามาย และมีิใที่สบนิ่ ,ึเอาเรื่ออวามรัภัีและวามรัาิมาาศาสนาินโ และึเอาเรื่ออวามสัมพันธ์ระหว่าบุลแ่ละนั้น แ่ละสถานะอนในสัม มาาื้อ แ่สำหรับำสอนอื้อนั้น ถูปิเสธในเรื่ออารใฝ่รู้ อันเป็นผลเนื่อมาาลัทธิอวามไม่มีเหุผลที่แพร่หลายในศวรรษที่ 18 อันเป็นผลมาาารเิบโอารฟื้นฟูารศึษาเทพปรัมอลัทธิินโ และเิวรรีสรรเสริุธรรมที่มีลัษะพิเศษอี่ปุ่น ึ่เน้นถึ้อเท็ริในารสืบเื้อสายอย่า่อเนื่ออราวศ์ยามาโะ ทำให้เิาร่อ้านารศึษาที่มาา่าประเทศ[4]
แนวิและวิถีปิบัิอามูไรในอี
เป็นที่เื่อันว่า ามูไรมีำเนิานัรบบนหลัม้า พลธนู และพลเินเท้าในศวรรษที่ 6 แ่ารำเนิอามูไรในสมัยใหม่ยัเป็นที่ถเถียันอยู่ ในสมัยอัรพรริัมุ มีารั้ำแหน่ "เอิไโุน" (Seiitaishogun) หรือที่เรียสั้น ๆ ว่า "โุน" ึ้นมา เพื่อให้พวเาเหล่านี้ไปพิิลุ่มบเอมิิ เป็นผลให้ทั้หน่วยประับานบนหลัม้าและนัแม่นธนูที่มีทัษะฝีมือ ้อถูเรียเ้ามาเป็นเรื่อมือสำัในารว่ำำลับทั้หลาย ึ่ถึแม้ว่านัรบเหล่านี้ะเป็นผู้ที่มีารศึษา็าม แ่ระนั้นใน่วเวลาัล่าว (ประมาศวรรษที่ 7 ถึศวรรษที่ 9) ในสายาอนั้นนำทาสัมี่ปุ่นแล้ว พวเายัถูมอว่าเป็นนั้นที่สูว่านเถื่อนึ้นมานิเียว
แ่ในที่สุ ัรพรริัมุ็ยุิารบัาทัพอท่านไปและเสื่อมอำนาลเรื่อย ๆ ะเียวัน ลุ่มระูลที่มีอำนาารปรอ็ทำารเ็บภาษีอย่าหนั เพื่อที่ะสะสมวามมั่ั่ให้ับพวน ทำให้าวนาหลาย่อหลายนไร้ที่ินอยู่ อัราารปล้นสะม็เพิ่มึ้น
เหล่าผู้ปรอึแ้ปัหาโยารรับสมัรผู้ถูเนรเทศ ให้มาฝึฝนศิลปะาร่อสู้อย่าเ้มว เพื่อใ้พวเาเป็นหน่วยรัษาวามปลอภัยที่ทรประสิทธิภาพ บารั้็ให้ไป่วยเ็บภาษีและยับยั้ารทำานอเหล่าหัวโมยและโรป่า พวเาเหล่านี้ไ้ถูเรียว่า าบุไร (saburai) หรือผู้ที่ถวายัวเป็น้ารับใ้ให้แ่อทัพ ึ่ผู้ที่เป็นาบุไรมัะไ้เปรียบว่านอื่น เนื่อาพวเาะไ้รับอำนาทาารเมือและมีระับนั้นที่สูึ้นใน่วยุเฮอันอนลา าบุไรลุ่มนี้เอไ้นำเอาลัษะพิเศษอุเราะและอาวุธ่า ๆ อี่ปุ่นมาเป็นสัลัษ์แทนลุ่มนั้นอนวบู่ับอแนวิบูิโ ึ่เป็นที่ประมวลรวมหลัรรยา่า ๆ อพวเา[5]
เมื่อถึสมัยโุาวะ หลัาสรามลาเมือสิ้นสุล หลัารอบูิโ็ถูทำให้เป็นรูปธรรมมาึ้น และมีารประมวลหลัารบูิโอย่าเป็นทาาร สิ่สำัือ หลับูิโเป็นเรื่อออุมิ แ่็เป็นหลัที่ยัรูปแบบเิมไ้ั้แ่ศวรรษที่ 13 นถึศวรรษที่ 19 หลับูิโถูทำให้เป็นทาารโยามูไรหลาย ๆ น หลัาที่บ้านเมืออยู่ในภาวะไร้สราม หลัวามประพฤิอามูไรไ้ลายเป็นแบบอย่าที่ประานื่นอบในสมัยโุาวะ ึ่เป็นสมัยที่เน้นวามเป็นทาารอย่ามา นอานั้นใน่วเวลาัล่าว ามูไรหลาย ๆ นยัไ้ใ้เวลาส่วนให่ไปับารไล่ามสิ่ที่น่าสนใอื่น ๆ ้วย[6] เ่น ารไ้เป็นบัิผู้มีวามรู้อย่าลึึ้ เป็น้น หลัารอามูไรในลัทธิบูิโไ้ลายมาเป็นที่ามูไรทุน้อยึถือและปิบัิ
อามูไร[7]
1. ามูไรทุนะ้ออยู่ในสััอเ้านายในระบบศัินา และะ้อมีวามื่อสัย์ รัภัี่อเ้านายอย่ามั่น ามูไรที่ีนั้นะ้อรำลึอยู่เสมอ และหาทาอบแทนบุุให้ไ้ ถือว่าเป็นวามีสูสุ ไม่เพียแ่เ้านายเหนือหัวเท่านั้น แ่รวมไปถึบุลทั้หลายที่มีบุุ้วย และเหล่าามูไรนั้น ะ้อำนึถึพันธะหน้าที่เป็นสำั ถึแม้ว่าะไม่เ็มใ เพราะอาเป็นเหุที่ทำให้น้อทอทิ้บิา มารา บุร และภรรยา็ามแ่ เพื่อรัษาหน้าที่อน ที่มี่อเ้านาย่อน และรอบรัวอามูไรทุนะ้อยินี และสนับสนุนารระทำอพวเา้วย ึะไ้รับยย่ออย่าสูาสัม
2. ามูไระ้อเป็นผู้มีวามล้าหาไม่เรลัววามาย และสามารถเผิับวามายไ้ทุเมื่อ เพราะถูสอนว่า ีวิเป็นสิ่ไม่เที่ย และไม่มีัวนแท้ริที่ถาวร ีวิทุีวิเิมาเพื่อใ้รรม เวลามีีวิอยู่ะ้อำเนินีวิ และปิบัิหน้าที่ให้ถู้อและรบถ้วน โยไม่หวั่นไหวับวามาย
3. ามูไระ้อเป็นผู้มีเียริมีศัิ์ศรี ยอมายเพื่อรัษาเียริ ีว่าอยู่อย่าไร้เียริ
4. ามูไระ้อมีวามสุภาพอ่อนน้อมถ่อมน่อเ้านาย ึ่ำสอนใน้อนี้แสให้เห็นถึ อิทธิพลทาวามิอลัทธิื๊อในเรื่ออระเบียบวินัย และวามรัภัี
5. ามูไระ้อเป็นผู้มีวามเที่ยธรรม และ่วยเหลือผู้ทุ์ไ้ยา มีเมาิ และรัวามยุิธรรม ไม่นิู่าย เมื่อเห็นนทุ์ไ้ยา ้อรีบ่วยเหลือ
ารฮาราีรี
ารายอย่ามีเียริอามูไรี่ปุ่นือ ารทำฮาราิริ (Harakiri) หรือเ็ปปุุ (Seppuku) หรือารว้านท้อ ึ่้อใ้วามล้าหา และวามอทนอย่าสูในารเผิับวามเ็บปว ึ่มาาารใ้มีสั้นแทที่หน้าท้อใ้เอววา แล้วรีมาทา้ายานั้นึมีึ้น้าบน ารว้านท้อเ่นนี้เป็นารเปิเยื่อบุ่อท้อแล้วัลำไส้ให้า หายัไม่เสียีวิ ะมีผู้่วยในารัศีรษะ้วย าราย้วยวิธีนี้นอาเป็นารายอย่ามีเียริแล้ว ยัเป็นารแสวามล้าหาและพิสูน์ให้เห็นถึวามสามารถในารบัับิใอนเอ[8] ารระทำผิใ ๆ ็ามะไ้รับารอภัยเมื่อระทำพิธีนี้ หรือหาามูไรทนยอมรับวามอับอายหรือสูเสียเียริไม่ไ้็ะทำฮาราีรีเ่นัน
โรนิน
โยปิแล้วามูไระ้อสััเ้านาย นในหนึ่ ึ่ส่วนให่ือ ไเมียว หรืออาะเป็นามูไรั้นสู แ่ามูไรที่พ่ายแพ้ในารรบ สูเสียเ้านาย ะลายเป็นามูไรไร้สััหรือที่เรียว่าโรนิน[9] ึ่ะไม่ถูยอมรับในสัมามูไร ลุ่มามูไรที่ลายเป็นโรนินนี้ไ้มีพันาารมาเป็นยาู่าในปัุบัน เรื่อราวอโรนินที่โ่ัมาือเรื่อ ารล้าแ้นอโรนิน 47 น ึ่้อารล้าแ้นให้ับเ้านาย แ่ภายหลั้อทำฮาราีรี เนื่อาถือว่าไม่ภัี่อโุน[10] แม้ว่าภัี่อนายเ่า็าม
โยสรุปแล้ว ลัทธิบูิโเป็นลัทธิที่เิมาาลุ่มามูไร เพื่อัระเบียบ ารระทำ และวามิอลุ่มามูไรเอ ึเป็นลัทธิที่รอบลุมารำเนินีวิอามูไรอย่ามา และยัส่ผล่อวามเป็นอยู่ สถานะทาสัม รอบรัว และวศ์ระูลอามูไรทุ ๆ น เนื่อาเี่ยวเป็นทั้ปรัา วามเื่อ และ้อบัับ ลัทธินี้แทรึมหยั่ราลึในสัมี่ปุ่นอย่ามามาย และ้วยบทบาทที่เป็นผู้ปรอ ามูไรึเป็นนั้นที่มีสถานะสูในสัมเสมอมา
[1]อัสนา เลิศมหาวศ์. "ลัทธิบูิโ" ลัทธิบูิโ (ออนไลน์). สืบ้นา: http://www.skn.ac.th/skl/project/samurai48/sm1.htm (วันที่สืบ้น 26 มราม 2552)
[2]Wikipedia. "Bushido" Bushido (Online). Available: http://en.wikipedia.org/wiki/Bushido (Access date: 25 January 2552)
[3]วิิพีเีย. "ามูไร" ะมุไร (ออนไลน์). สืบ้นา: http://th.wikipedia.org/wiki/samurai (วันที่สืบ้น 26 มราม 2552)
[4]Arthur E. Tiedemann. ประวัิศาสร์และอารยธรรมี่ปุ่น เล่ม 1 แปลา An Introduction to Japanese Civilization โย เพ็ศรี าโนมัย. (รุเทพฯ: วรวุธารพิมพ์, 2522): หน้า 122-124
[5]วิิพีเีย. "ามูไร" ะมุไร (ออนไลน์).
[6]เรื่อเียวัน.
[7]อัสนา เลิศมหาวศ์. "ลัทธิบูิโ" ลัทธิบูิโ (ออนไลน์).
[8]เรื่อเียวัน.
[9]Arthur E. Tiedemann. ประวัิศาสร์และอารยธรรมี่ปุ่น เล่ม 1, หน้า 141
[10]วิิพีเีย. "ามูไร" ะมุไร (ออนไลน์).
เก็บเข้าคอลเล็กชัน
ความคิดเห็น